schoonheid en vernietiging van de zon

Sinds 2010 maakt NASA's Solar Dynamics Observatory (SDO) continu foto's van de zon: elke twaalf seconden in tien verschillende golflengten. Deze video laat in drie minuten tijd de zonneactiviteit van de afgelopen drie jaar zien, met twee afbeeldingen per dag.

Ruimtesonde Solar Dynamics Observatory (SDO) werd in 2010 gelanceerd en bestudeert tot en met 2015 de zon, om zo meer te weten te komen over de invloed van de zon op de aarde.

De beelden zijn gemaakt met de Atmospheric Imaging Assembly (AIA), een van de drie instrumenten aan boord van de ruimtesonde. Door middel van vier telescopen wordt de zon op verschillende ultraviolette niveaus bekeken.

Zonnemaximum

Eigenlijk laat de video een lange aanloop naar het zogenoemde zonnemaximum zien: de zon heeft een cyclus ongeveer elf jaar, en in die periode komt een zonnemaximum en -minimum voor. Dit jaar zou er weer een zonnemaximum plaatsvinden. Tijdens zo'n maximum produceert de zon veel zonnevlekken en sterke zonnevlammen. Het lijkt erop dat het zonnemaximum dit keer niet heel krachtig is, omdat het een zonnemaximum met twee pieken is.

In de video zijn een aantal hoogtepunten te zien. Zo is er bij 00:30 en 02:28 een gedeeltelijke zonsverduistering door de maan. Op 5 juni 2012 (01:51) vond een Venusovergang plaats, waarbij vanaf de aarde gezien de planeet Venus voor de zon langs schuift.

Op 9 augustus 2011 was de grootste zonnevlam van deze cyclus tot nu toe te zien. Het was een zonnevlam in de klasse X, heftige uitbarstingen die invloed kunnen hebben op elektriciteitscentrales en radioverbindingen op aarde.

© NASA. Een compositie van 25 aparte beelden van de zon in de periode van 16 april 2012 tot 15 april 2013. Het laat duidelijk de actieve regio's rond de zonne-evenaar zien.