5. Tranh làng Đông Hồ
Tranh làng Đông Hồ có vào khoảng Thế Kỷ thứ 16. Tranh thuờng diễn đạt
các phong tục tập quán dân gian, các sự tích cổ, lịch sử, việc thờ cúng, phong
cảnh, v.v... Tranh được vẽ in trên giấy dó (làm từ vỏ cây Dó), các màu sắc sử
dụng trong tranh đều từ thiên nhiên (màu trắng từ vỏ con điệp, màu xanh từ lá
cây chàm mà thuờng các dân tộc Nùng và Tày vẫn nhuộm quần áo, màu đỏ từ
sỏi son (đá ong non), màu vàng từ hoa hòe, màu đen từ là tre đốt thành than
đem ngâm nước, sang năm đem ra lọc kỹ. Tất cả màu thiên nhiên này khi đem
ra dùng in hay quét lên giấy đều phải pha với hồ nếp. Pha màu với hồ vừa phải
để khi in sẽ bắt ván, đặc hay loãng quá sẽ bị bong điệp (giấy dó sau khi quét hồ
nếp.
Cách đây muời mấy năm tôi được tặng một set tranh Đông Hồ (12 bức).
Tôi đã cho đi hết, chỉ giữ lại vài bức. Giờ biết được làng tranh Đông Hồ đã mai một, hình như chỉ còn có duy nhất có một hộ rán duy trì, số còn lại đã dần dà chuyển qua các ngành nghề khác do hoàn cảnh và kinh tế.
Tranh làng Đông Hồ (cách đây khoảng 20 năm)
Dưới đây là 3 tấm tranh làng Đông Hồ cách đây ... trên dưới 1 thế kỷ (mà tôi lượm lặt được)
Nếu so sánh tranh Đông Hồ xưa (nếu còn gìn giữ được) và nay, ngoài giá trị thời gian, nếu để ý kỹ từ vật liệu, chất liệu, kỹ thuật lên khuôn in và tạo tác thì tranh làng Đông Hồ khi xưa hơn đứt tranh ngày nay. Các bức tranh tuy là dân gian nhưng rất đẹp, rõ nét, hài hòa và nhất là có phần hồn
-Để ý 2 bức “Mục đồng thổi sáo” ngày nay (trên) và bức tranh xưa (dưới).