Los Angeles

Los Angeles (Engels: The Angels, Spaans: Los Ángeles), of 'De Engelen' is een grote stad in de Amerikaanse staat California, de grootste stad in oppervlakte; de aggl. is in 1992 met 9,4 miljoen inw. (gemeente 3.489.779 inw.; 1992) na New York City de grootste qua inwonertal van het land. Gelegen aan de gelijknamige rivier in een gebied van fruitteelt, olie- en asfaltwinning. Los Angeles is een groot industrieel, financieel en handelscentrum. Het is de belangrijkste haven- (Long Beach) en industriestad aan de westkust, met vliegtuigbouw in Burbank en filmindustrie in Hollywood. Verder is er olieraffinage en (productie van) elektronische apparaten, kleding, voedingsmiddelen, chemie, bouwmaterialen, geluidsstudio's en omroepen. Ook research, hoofdkantoren van grote ondernemingen, financiële dienstverlening en toerisme zijn belangrijk.

Los Angeles (LA) is een zeer uitgestrekte agglomeratie van stedelijke en suburbane gebieden, gebouwd op een heuvelachtig terrein. De stad wordt gekenmerkt door extreme welvaartsverschillen, een stedenbouwkundige en architectonische chaos, en onduidelijke wegwijzers. De oude stadswijken, zoals South Central Los Angeles en Watts, zijn verpauperd en verkrot; het zijn getto's, waar vrijwel uitsluitend zwarte en Latijns-Amerikaanse immigranten wonen. Eenderde van de bevolking woont in de San Fernando-vallei, die wat afgezonderd ligt van de rest. Een tiental freeways, zeer brede autosnelwegen, die helaas nogal eens verstopt zitten, omgordelt de stad. Op warme, windstille dagen kan hevige smogvorming optreden, door de combinatie van mist, fabrieksrook, uitlaatgassen en andere luchtverontreinigingen. Tussen 1993 en 2001 worden de 36 km metro aangesloten op de 645 km light rail. In Los Angeles is ook de Aartsbisschopszetel te vinden. Luchthaven. Sterrenwachten (Wilson en Palomar); 273 parken met, in Griffithpark het planetarium. Er zijn stranden (Santa Monica). Er is Disneyland en zo ook Hollywood Bowl (openluchtconcerten). Vijf universiteiten voor het gebied zijn vrij populair (o.a. UCLA). Men verzorgde de Olympische Spelen in 1984. Het Getty Center, geopend in 1997, toont de kunstcollectie van de oliemagnaat J. Paul Getty.

Gesticht in 1781 door de toenmalige Spaanse gouverneur als El Pueblo de Nuestra Señora la Reina de los Angeles de Poricuncula (De Nederzetting van Onze Lieve Vrouw de Koningin der Engelen van Poricuncula). Gelegen in een veeteeltgebied dat Spaans was tot 1821 en Mexicaans tot 1848 (Verdrag van Guadelupe Hidalgo). In 1876 en 1885 kwamen twee spoorlijnen gereed en begon de snelle stedelijke groei. Olie-, film- en vliegtuigindustrie ontwikkelden zich in de periode tot 1945. In 1990 was 38% van haar inwoners buiten de VS geboren. Bij rassenrellen in 1965 en 1992 vonden respectievelijk 34 en 58 mensen de dood. Een nog groter gevaar schuilt in de aardkorst; in 1994 vonden door een aardbeving met een kracht van 6,7 op de schaal van Richter ruim 50 mensen de dood en stortten drie snelwegen en duizenden gebouwen in. Er worden nog zwaardere bevingen verwacht voor de komende jaren.