Η ζωή και το έργο του Κωνσταντίνου Καραθεοδωρή
Κωνσταντίνα Κουρκουλή (Γ'2)
Κωνσταντίνα Κουρκουλή (Γ'2)
Σε αυτό το άρθρο κύριος σκοπός μου είναι να απαντήσω στο ερώτημα που μάλλον δεν είχες ποτέ. Τι σχέση έχει ο Einstein, η καταστροφή της Σμύρνης και το ΕΚΠΑ; Εντάξει, τώρα που κέντρισα την προσοχή σου μέσω του ερωτήματος θα σου αποκαλύψω ότι η απάντηση ακούει στο όνομα Κωνσταντίνος Καραθεοδωρή1!
Ο Καραθεοδωρή γεννήθηκε τις 13 Σεπτεμβρίου του 1873 στο Βερολίνο και αρχικά σπούδασε πολιτικός μηχανικός στη Στρατιωτική Σχολή των Βρυξελλών. Το 1898 ταξίδεψε στην Αίγυπτο ως μηχανικός για να εργαστεί στο σημαντικό έργο του φράγματος στο Ασουάν. Στην Αίγυπτο ο Καραθεοδωρή ανακάλυψε τη γοητεία των μαθηματικών με αποτέλεσμα το 1900 να σπουδάσει στην Γερμανία Μαθηματικά. Χάρη στο πάθος του για την επιστήμη αυτή μέσα σε 13 χρόνια έγινε καθηγητής στην έδρας της Μαθηματικής Επιστήμης του Πανεπιστημίου του Γκέτινγκεν.
Παρά την σημαντική του θέση ως καθηγητής εγκατέλειψε το 1919 την Γερμανία και ταξίδεψε στην Ελλάδα με έναν συγκεκριμένο στόχο. Ο Καραθεοδωρή συνέβαλε στην ίδρυση και θα δίδασκε μαθηματικά στο ελληνικό Πανεπιστήμιο της Σμύρνης «Φως εξ Ανατολών». Ο σπουδαίος μαθηματικός ενίσχυσε την δημόσια βιβλιοθήκη του ιδρύματος και ήταν ο εγκέφαλος πίσω από την δημιουργία της «Σχολής ανατολικών γλωσσών και ανατολικού πολιτισμού» και του «Ανώτερου μουσουλμανικού ιεροδιδασκαλείου». Με τις προσθήκες αυτές το Πανεπιστήμιο αν και ελληνικό δεν αγνοούσε τους μουσουλμανικούς πληθυσμούς της περιοχής.
Δυστυχώς, το μεγαλεπήβολο έργο του Ελευθέριου Βενιζέλου, «Φως εξ Ανατολών» ναυαγεί και καίγεται μαζί με την ίδια την πόλη της Σμύρνης. Αξίζει όμως να σημειωθεί η αφοσίωση του Καραθεοδωρή στην επιστήμη και την παιδεία, καθώς διασώζει μέχρι την τελευταία στιγμή το αρχείο του ιδρύματος (όργανα και βιβλία). Το αρχείο αυτό παραχωρήθηκε αρχικά στο ΕΚΠΑ και σήμερα βρίσκεται στο Μουσείο Φυσικών Επιστημών και Τεχνολογίας. Επίσης, εφοδίασε τους διοικητικούς υπαλλήλους με συστατικές επιστολές, οι οποίες λόγω του κύρους του ήταν ιδιαίτερα χρήσιμες.
Επιστρέφοντας στην Ελλάδα ο ερευνητής διορίζεται τακτικός καθηγητής «Ανωτέρας Μαθηματικής Αναλύσεως» στο ΕΚΠΑ και αναλαμβάνει την διεύθυνση του μαθηματικού σπουδαστηρίου, ενώ έγινε και καθηγητής μηχανικής στο ΕΜΠ. Μερικά χρόνια μετά (1924) εργάζεται και πάλι στο εξωτερικό, στο Πανεπιστήμιο του Μονάχου.
Καλά όλα αυτά, όμως υποσχέθηκα και Einstein στον πρόλογο…
Πράγματι, η φήμη που απέκτησε τα επόμενα χρόνια στην Γερμανία, τον έφερε σε φιλική και επαγγελματική επαφή με τον πασίγνωστο Albert Einstein. Οι δύο άνδρες αντάλλαξαν αρκετές επιστολές και η αλήθεια είναι ότι τα μαθηματικά του Καραθεοδωρή βοήθησαν τον σπουδαίο φυσικό.
Αυτή ήταν μία συνοπτική βιογραφία του περίφημου Έλληνα μαθηματικού Κωνσταντίνου Καραθεοδωρή. Παρότι ανακάλυψε το πραγματικό του πάθος στην ηλικία των 27 ετών διέπρεψε στο επιστημονικό κομμάτι χωρίς όμως να λησμονεί την πατρίδα του.Ένας πραγματικός διανοούμενος!
1 Το επίθετό του είναι Καραθεοδωρή και όχι Καραθεοδωρής, καθώς γεννήθηκε και έζησε το μεγαλύτερο μέρος της ζωής του στο εξωτερικό.