88 χρόνια μετά τη λήξη του Β’ Παγκόσμιου Πολέμου, μία γυναίκα ηλικίας 97 χρονών καταδικάζεται για τα εγκλήματά της κατά της ανθρωπότητας ως πρώην Ναζί.
Η Irmgard Furchner, η εν λόγω κατηγορούμενη, υπήρξε –κατά τη διάρκεια του τελευταίου παγκοσμίου πολέμου– γραμματέας στο στρατόπεδο συγκέντρωσης του Stutthof, όπου θανατώθηκαν περίπου 64.000 άνθρωποι. Η ίδια κατηγορείται για εμπλοκή σε περισσότερους από 10.500 εκ των παραπάνω φόνων. Ως τεκμήρια για την προαναφερθείσα κατηγορία παρουσιάστηκαν στο δικαστήριο οι καταθέσεις ιστορικών εξειδικευμένων στην προκειμένη περίοδο, καθώς και επιζώντων αυτοπτών μαρτύρων και συγγενών των αποθανόντων. Εν τέλει, έχοντας καταδείξει ότι η κατηγορούμενη γνώριζε τα εγκλήματα που συντελούνταν στον χώρο εργασίας της, το δικαστήριο έκρινε την 97χρονη ένοχη.
Ωστόσο, ως προς αυτή την ετυμηγορία οι απόψεις διχάζονται – ή, τουλάχιστον, θα έπρεπε κατ’ εμέ να διχάζονται… Αφενός μεν θα υπάρξουν εκείνοι που θα χαιρετήσουν ένθερμα την καταδίκη μίας δολοφόνου (;)1, έστω και αν αυτή η καταδίκη επήλθε τόσο καθυστερημένα. Αφετέρου δε επιβάλλεται να εξετάσουμε μία διαφορετική οπτική: καλώντας στο βήμα όλους αυτούς τους ανθρώπους μετά από τόσες δεκαετίες, ανασκαλεύουμε πληγές οι οποίες ίσως να μην έχουν ακόμη επουλωθεί πλήρως· και με ποιο σκοπό; Να τιμωρήσουμε μία γυναίκα που συνεχίζει τη ζωή της, χωρίς –προφανώς– να συμμετέχει σε ειδεχθή εγκλήματα όπως αυτά για τα οποία κατηγορείται, και η οποία δηλώνει μεταμέλεια; Τότε, όμως, πώς θα χαρακτηρίζαμε το συγκεκριμένο δικαστικό σύστημα: σωφρονιστικό ή εκδικητικό; Να τονίσω εδώ ότι υπάρχει λόγος που οι περισσότερες δυτικές χώρες επιμένουν σήμερα στον πρώτο χαρακτηρισμό.
Συμπέρασμα; Η έκβαση μίας δίκης δεν πρέπει να είναι ανεξάρτητη των συνθηκών κάτω από τις οποίες διεξάγεται – επιβάλλεται αυτές να συνυπολογίζονται στην ετυμηγορία. Το 1950 η Irmgard Furchner θα έπρεπε αναμφίβολα να τεθεί προ των ευθυνών της, σήμερα; 88 χρόνια μετά το τέλος του, μήπως αναπαράγουμε ακόμα τον απόηχο του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου;…
Σημειώσεις:
Αξίζει να σημειωθεί ότι ακόμα και αυτός ο χαρακτηρισμός επιδέχεται διερεύνηση λόγω της θέσης της κατηγορούμενης: οι ευθύνες που αναλογούν σε μία γραμματέα διαφέρουν από αυτές ενός στρατηγού ή, γενικότερα, ενός διευθυντικού στελέχους.