Το Δυστύχημα στα Τέμπη

Από τις 28 Φεβρουαρίου και μετά, η Ελλάδα αντιμετωπίζει τρομερή κρίση, η οποία εκδηλώνεται με μορφή κοινωνική και πολιτική, λόγω του τραγικού δυστυχήματος που έγινε στα Τέμπη με τη σύγκρουση των δύο τρένων. Οι πολιτικοί και οι δημοσιογράφοι αμέσως άρχισαν να επιλέγουν στρατόπεδα και να ερμηνεύουν τα γεγονότα. Κλήθηκε η χώρα να παραδεχτεί τα μοιραία λάθη της, καθώς πλέον οι συνέπειες της κακής οργάνωσής της έλαβαν τεράστιες διαστάσεις. Ο τρόπος με τον οποίο όλοι αντέδρασαν σε αυτό το συμβάν δείχνει την προβληματική κατάσταση της χώρας και του κράτους.

Μόλις έγινε η σύγκρουση, όλοι έσπευσαν να αναζητήσουν τον υπεύθυνο για την τραγωδία. Στην αρχή, κατηγορήθηκε κυρίως ο σταθμάρχης ο οποίος είχε βάρδια την ώρα που έγινε το δυστύχημα. Εκείνος ήταν ο κύριος υπεύθυνος εκείνη τη στιγμή: έκανε ένα τραγικό λάθος με το σύστημα ελέγχου των τρένων, το οποίο δεν είχε αντιληφθεί. Όταν συνειδητοποίησε το λάθος του, ήταν ήδη πολύ αργά. Αφού συγκρούστηκαν τα τρένα, είπε πως το ένα το είχε χάσει και δεν ήξερε ότι πήγαινε καταπάνω στο άλλο. Φυλακίστηκε για ένα μικρό διάστημα και μετά αφέθηκε ελεύθερος με περιοριστικούς όρους. Σαφώς μερίδιο ευθύνης είχαν και οι δύο οδηγοί των τρένων, οι οποίοι βέβαια πλήρωσαν την απροσεξία τους με την ίδια τους τη ζωή και έγιναν τα πρώτα θύματα της σύγκρουσης.

Σύντομα, ωστόσο, αποκαλύφθηκε ότι ο σταθμάρχης αυτός ήταν άπειρος και πως οι συνάδελφοί του τον είχαν αφήσει μόνο του – ενώ έπρεπε κανονικά να υπάρχουν περισσότεροι υπάλληλοι σε εκείνη τη βάρδια, είχε μείνει μόνο ο ένας, ο οποίος μάλιστα δεν είχε εμπειρία. Τότε, όλοι άρχισαν να κατηγορούν τον υπεύθυνο επιθεωρητή της Λάρισας, ο οποίος διόρισε έναν άπειρο σταθμάρχη σε τόσο σημαντικό τμήμα του σιδηροδρομικού δικτύου.

Αφού ξεθύμανε το πρώτο σοκ, αποκαλύπτονταν σταδιακά όλο και περισσότερα στοιχεία... Το σύστημα τηλεδιοίκησης δεν λειτουργούσε σωστά, με αποτέλεσμα να μην μπορούν οι μηχανοδηγοί και οι σταθμάρχες να επικοινωνήσουν έγκαιρα μεταξύ τους και να συνειδητοποιήσουν το λάθος που είχε συμβεί. Ο τηλεδιοικητής δεν διέκρινε την ζημιά και έτσι επέτρεψε να γίνει η σύγκρουση ανεμπόδιστα. Επιπλέον, πρόσφατα αποδείχτηκε ότι τα ίδια τα τρένα είχαν κάποια προβλήματα, καθώς, αμέσως μετά τη σύγκρουση, προκλήθηκε και μια τεράστια έκρηξη, πράγμα το οποίο δεν ήταν αναμενόμενο. Φαίνεται να υπήρχε συσσώρευση καυστικού υλικού άγνωστης προέλευσης. Οι μηχανές των τρένων δεν κάηκαν, ούτε περιείχαν επαρκή ποσότητα από φρέον –το καυστικό υλικό των τρένων– ώστε να προκληθεί έκρηξη τέτοιων διαστάσεων με τόσο μεγάλη πυρκαγιά.

Άρα, βλέπουμε μία σειρά παραγόντων που οδήγησαν στην καταστροφή στα Τέμπη. Καθίσταται, συνεπώς, όλο και πιο σαφές ότι είναι σχεδόν αδύνατον να γνωρίζουμε ποιοι ακριβώς έφταιγαν – ούτε έχει σημασία. Το τραγικό της υπόθεσης είναι οι 57 θάνατοι των αθώων επιβατών των τρένων και οι οικογένειές τους που θρηνούσαν παιδιά, γονείς, αδέρφια και φίλους. Παρ’ όλα αυτά, όλοι οι δημοσιογράφοι, οι εφημερίδες και οι πολιτικοί ασχολήθηκαν ως επί το πλείστον με τους υπαίτιους αυτής της υπόθεσης, με κύριο στόχο την απόδοση ευθυνών. Έτσι, δημιουργήθηκε βέβαια ένα πολιτικό χάος, όπου ο ένας κατηγορούσε τον άλλο χωρίς τελικό αποτέλεσμα.

Πολλοί δημοσιογράφοι και πολιτικοί χρησιμοποίησαν αυτό το δυστύχημα ως μέσο για να επιτεθούν στους ανταγωνιστές και αντιπάλους τους ή τουλάχιστον αυτή την εντύπωση δίνουν στους πολίτες, οι οποίοι δεν μπορούν να ξέρουν πώς να αντιδράσουν υπεύθυνα. Όλο το συμβάν επισκιάστηκε από τα πολιτικά και τηλεοπτικά παρασκήνια. Κάποιοι, μάλιστα, εκμεταλλεύτηκαν τον θρήνο του λαού και την αδικία που τους έπληξε, για να εξασφαλίσουν περισσότερες θεάσεις ή οπαδούς. Αν παρατηρήσουμε οποιαδήποτε ενημερωτική σελίδα ή εκπομπή, θα δούμε μια μεγάλη συλλογή από άρθρα για τα Τέμπη, πολλά από τα οποία είναι διαφορετικές εκδοχές των ίδιων λεπτομερειών. Είναι τρομερό το πώς πλέον έχει υποβαθμιστεί το ανθρώπινο συναίσθημα και οι περισσότεροι δίνουν προτεραιότητα στο να αποδώσουν ευθύνες και ποινές, αντί να μελετήσουν και να αποφασίσουν έγκαιρα για κάποιες απαραίτητες αλλαγές που αποδείχτηκε ότι πρέπει να γίνουν.

Η αλήθεια είναι ότι όλοι φταίμε – δεν φταίει μόνο ο σταθμάρχης, ο περιφερειάρχης, ο τηλεδιοικητής ούτε οι κατασκευαστές των τρένων. Φταίνε και οι πολίτες, γιατί εκείνοι ξέρουν καλύτερα απ’ όλους τις φτωχές υποδομές του σιδηροδρομικού δικτύου και είναι υποχρέωσή τους να διεκδικούν την βελτίωσή τους. Φταίνε και οι πολιτικοί που δεν χειρίζονται κατάλληλα την κατάσταση, φταίνε και τα ΜΜΕ που δεν πιέζουν για τις αλλαγές και δεν αναδεικνύουν τα πραγματικά προβλήματα.

Προβλήματα υπήρχαν εδώ και πολλά χρόνια στην οργάνωση της χώρας. Εκείνα τα 57 θύματα σκοτώθηκαν άδικα και βασανιστικά, με αποτέλεσμα όλοι οι Έλληνες να συνειδητοποιήσουμε τα λάθη μας. Αν και είναι απαράδεκτο το γεγονός ότι για να αποκτήσει αυτοσυνείδηση η Ελλάδα έπρεπε να χαθούν τόσες ψυχές, το λιγότερο που μπορούμε να κάνουμε προς τιμή των νεκρών είναι να φροντίσουμε να μην ξανασυμβεί οτιδήποτε αντίστοιχο, να μην ξαναντροπιαστεί σε τέτοιο βαθμό η χώρα, αλλά κυρίως να μην πεθάνουν ποτέ ξανά με τόσο άδικο τρόπο τόσοι άνθρωποι.

Θέλησαν να μαυρίσουν τον κόσμο

και σχεδόν τα κατάφεραν.

Αυτό που εμπόδιζε την ολοκλήρωση του έργου τους

ήταν οι νέοι με τα όνειρα και την ελπίδα.

Έτσι αποφάσισαν να τους εξοντώσουν,

μαυρίζοντάς τους για να χαθούν μέσα στον κόσμο

ή εξαφανίζοντας τους εντελώς,

σαν να μην υπήρξαν ποτέ.

Τελικά το έκαναν πράξη και πέτυχαν τον σκοπό τους.

Κι όσοι δεν απανθρακώθηκαν ή εξαϋλώθηκαν,

άφησαν χώρο στο μαύρο να κατακλύσει την ψυχή τους

και συνέχισαν να ζουν κάτω από τη σκιά του φόβου.

Θέλησαν να μαυρίσουν τον κόσμο

και τα κατάφεραν.

Το πυκνό σκοτάδι του κέρδους κατάπιε το φως των νέων

κι αυτοί σώθηκαν˙

τώρα κανείς δε θα μπορεί να δει την ασχήμια τους.

Κι όμως, εγώ τη βλέπω,

υπάρχει ακόμα φως.

Προσπάθησε κι εσύ να τη δεις,

μη σταματάς να ελπίζεις.

Αλλιώς, αποδέξου το μαύρο,

μάθε να ζεις στο σκοτάδι

και «πάμε κι όπου βγει».