De Goede Week c jaar
Op Witte Donderdag begint het met Paastriduüm. Het triduüm loopt van Witte Donderdag, tot Goede Vrijdag en Stille Zaterdag, de laatste drie dagen voor Pasen en wordt afgesloten met de Vespers op Paaszondag.
De Goede Week c jaar
Op Witte Donderdag begint het met Paastriduüm. Het triduüm loopt van Witte Donderdag, tot Goede Vrijdag en Stille Zaterdag, de laatste drie dagen voor Pasen en wordt afgesloten met de Vespers op Paaszondag.
Muziek: Cantata for Lent II, Goede Vrijdag, van Ludo Claesen door Cappella Concinite en mannenkoor Terpander
Podcast: lamentaties-voor-goede-vrijdag
Telt de zeven dagen van Palmzondag tot en met Stille Zaterdag. In aanloop naar Pasen neemt de Goede Week van oudsher een belangrijke plaats in. Deze week, ook wel Stille Week genaamd, werd door de christengemeenschap al vanaf de vierde eeuw als bijzonder onderscheiden. In de Latijnse en Griekse kerktaal is doorgaans sprake van Heilige of Grote Week.
Muziek:
De laatste zondag in de Veertigdagentijd is tevens de eerste dag van de Goede Week: Palmzondag, Passiezondag of Palmpasen. De Kerk viert dan de intocht van Jezus Christus in Jeruzalem. Herdacht wordt dat Jezus, gezeten op een jonge ezel, zegevierend werd onthaald door een jubelende menigte. De mensen bedekten de weg voor Jezus met hun mantels en met takken van palmbomen. in de eucharistieviering wordt als evangelie het gehele lijdensverhaal (passie) gelezen, per jaar afwisselend uit Matteüs, Marcus en Lucas
Cantates van Johann Sebastian Bach
De volgende ochtend ging Jezus naar de plaatselijke tempel. Toen hij in de tempel kwam, joeg hij de kooplieden eruit. "Er is geschreven: Gods huis moet een huis van gebed zijn. Maar wat hebben jullie ervan gemaakt? Een rovershol!" Daarna sprak hij elke dag in de tempel. De mannen van de Hoge Raad wilden hem hierom doden. Maar zij wisten niet hoe. Want het volk luisterde graag naar zijn speeches, en men vreesde een opstand.
Vandaag is Jezus opnieuw in de tempel, tot grote ergernis van de hogepriesters en Schriftgeleerden. Ze stellen Hem strikvragen over belasting, het huwelijk na de opstanding uit de dood en over het belangrijkste gebod. Jezus reageert met gelijkenissen over een wijngaard en een bruiloftsfeest. De Schriftgeleerden zijn woedend.
Ze weten dat Jezus op hen doelt met Zijn verhalen. Jezus ziet dat een weduwe twee muntjes in de offerkist gooit: “Deze arme weduwe heeft meer in de offerkist gedaan dan alle anderen. (…) Zij heeft van haar armoede alles gegeven wat ze had, haar hele levensonderhoud.”
Dan verlaat Jezus de tempel en Jeruzalem – waarschijnlijk voor de laatste keer voor Zijn arrestatie. Samen met Zijn leerlingen gaat Hij op de Olijfberg zitten. Daar vertelt Hij hun over het einde van de wereld en Zijn wederkomst.
Heilige Woensdag
De naam Verraadsdag past beter voor de Heilige Woensdag in het Christendom. De dag wordt zo genoemd omdat het klokgelui wordt opgeschort tot en met Stille Zaterdag. De laatste keer dat de klokken geluid mogen worden is bij de lofzang in de viering van Witte Donderdag. In het evangelie horen we hoe het Sanhedrin (het Joodse religieuze tribunaal) bij elkaar is gekomen en besloten dat ze Jezus wilden doden. Judas was kwaad over de olie gebruikt om de voeten van Jezus te zalven. Hij vertrekt hierop naar het Sanhedrin en biedt zijn diensten aan, hij wil Jezus wel verraden voor geld. Vanaf dat moment keek Judas uit naar een geschikte mogelijkheid om zonder te veel oproer Jezus gevangen te laten nemen.
Muziek: Cantata for Lent II, Witte Donderdag, van Ludo Claesen - Cappella Concinite en mannenkoor Terpander
Pesach/Pasen
De donderdag voor Pasen heet in de kerkelijke traditie Witte Donderdag. Op die dag wordt herdacht dat Jezus met zijn leerlingen Pesach viert, het Joodse Paasfeest. Ze vierden, geheel volgens de Joodse traditie, de bevrijding van het volk Israël uit de Egyptische slavernij. Het was gebruik om op die avond brood te breken en wijn te delen.
Dat was precies wat Jezus op Witte Donderdag ook deed. Terwijl hij het brood brak zei hij: “Dit brood is als mijn lichaam, dat straks ook gebroken zal worden. En deze wijn is als mijn bloed, dat straks vergoten zal worden.” Daarmee wees hij vooruit naar zijn arrestatie en kruisiging, die een dag later zou plaatsvinden.
Het was het begin van wat later de eucharistie is gaan heten, of het avondmaal. Ondanks al het leed is dat volgens de kerk ook een mooie gebeurtenis, vandaar de naam Witte Donderdag. Want wit is in de kerkelijke traditie de kleur voor een belangrijk feest. In de katholieke traditie worden op Witte Donderdag alle kruisbeelden met een wit kleed bedekt.
Op een eind van de dienst vindt een overgang plaats naar de Goede Vrijdag: de kerk wordt onttakeld, waarbij het gewijde brood en de altaartafel symbolen zijn voor Christus die wordt afgevoerd en ontkleed.
Ubi caritas, genoemd naar de eerste woorden uit de hymne die
traditioneel wordt gezongen tijdens de voetwassing.
Goede Vrijdag zwart/rood
Is de dag waarop christenen het lijden en de Kruisdood van Christus intensief herdenken. Het woord 'Goede' wijst er op dat de Kruisdood heilzaam is geweest omdat op het lijden en sterven de verrijzenis is gevolgd. Jezus' dood is, net als het offer van het Joodse paaslam, dat ook op vrijdag werd geslacht, synoniem met bevrijding van dood en verderf. Door zijn leven te geven heeft Jezus ons van onze Zonden verlost.
1 Vandaag en morgen wordt, op grond van de aloude traditie van de kerk, de eucharistie in het geheel niet gevierd.
2 Niets mag zich op het altaar bevinden: geen kruis, geen kandelaars, geen dwalen.
3 Na het middaguur van deze dag, d.w.z. rond drie uur, tenzij men om pastorale redenen de voorkeur geeft aan een later tijdstip, vindt de herdenking van het lijden en sterven van de Heer plaats. Deze plechtigheid bestaat uit drie delen: dienst van het woord, kruisverering en heilige communie. Vandaag kan alleen tijdens de herdenking van het lijden en sterven van de Heer de heilige communie worden uitgereikt; aan zieken die aan deze viering niet kunnen deelnemen kan de heilige communie op alle uren van de dag worden gebracht.
4 Bekleed met rode gewaden (zoals voor de eucharistieviering) begeven de priester en de diaken zich naar het altaar, verrichten de gewone eerbiedsbetuiging en gaan plat ter aarde liggen of blijven geknield, indien dit wenselijk is. Allen bidden nu enige ogenblikken in stilte.
Clip echo: Goede vrijdag
Muziek: Cantata for Lent II, Stille Zaterdag, van Ludo Claesen; Cappella Concinite en mannenkoor Terpander
Paaszaterdag, ook wel Stille Zaterdag genoemd, is een dag van bezinning waarop wordt teruggekeken op Christus' lijden en sterven. In aanloop naar Pasen groeit het besef dat Jezus, die is 'nedergedaald ter helle', werkelijk gestorven is, maar tevens door zijn dood Duivel en dood voor eens en voor altijd heeft overwonnen.
Clip Echo: Roepingenzondag
Is de viering waarin lijden, dood en verrijzenis samenkomen. Het is het brandpunt van het Paasfeest en één van de oudste onderdelen ervan. De Paaswake vormt de overgang van de lijdensweek naar de vreugde van de Paastijd.
Tijdens de Paaswake worden de gelovigen in donkere nacht ingeleid in het feest van de verrijzenis. Het licht dat de verrezen Jezus opnieuw in de wereld brengt wordt verbeeld door de plechtige intocht van de Paaskaars in de duistere kerk; Pasen vangt aan.
zegening van het licht; aansteken van de Paaskaars; verdelen van het licht onder alle aanwezigen; lofzang op de verrijzenis
oudtestamentische lezingen die alle een paasmotief in zich dragen (zoals van donker naar licht, slavernij naar vrijheid)
zegening van het doopwater; bediening van de doop (sterven en opstaan met Christus); hernieuwing van de doopbeloften; besprenkeling met doopwater
viering van de eucharistie
korte versie van de Lauden (morgengebed) van de Paasmorgen, omdat op het eind van de Paaswake (theoretisch) de Paasmorgen aanbreekt
Muziek: Exsultet: Praeconium Paschale
Muziek: Missa Spatzenmesse: Mozart