Чарнышэвіч Аркадзь

Аркадзь Змітравіч Чарнышэвіч нарадзіўся 08.08.1912 г. у вёсцы Кулакі Старобінскага (цяпер Салігорскага) раёна Мінскаіі вобласці ў сялянскай сям'і.

3 малых год памагаў бацькам весці гаспадарку. У 1928 г. скончыў Старобінскую сямігодку. У 1930г. бацьку раскулачылі і адправілі на будаўніцтва Беламорска-Балтыйскага канала, а сям'ю вывезлі ў Качоўскі раён Комі-Пярмяцкай акругі. А. Чарнышэвіч працаваў у пасёлку Янчэр рабочим на лесараспрацоўках, загадчыкам мясцовай крамы, настаўнічаў. У 1940 г. скончыў завочна Кудымкарскі педтэхнікум. Да 1950 г. жыў у Пермскай вобласці, настаўнічаў у вясковых школах.. Посля 1950 г. вярнуўся на радзіму, быў прызначаны дырэктарам пачатковай школы ў вёсцы Насовічы на Свіршчыне (цяпер Мядзельскі раён Мінскай вобласці). 3 1954 г. жыў у Радашковічах, потым пераехаў у Мінск. Член Саюза Пісьменнікаў СССР з 1954 г. Узнагароджаны медалём.

Літаратурную дзейнасць пачаў яшчэ да вайны. Першае апавяданне надрукаваў у 1927г. (часопіс «Чырвоны сейбіт»). Сталай літаратурнай працай пачаў займацца з 1940г., калі апублікаваў у часопісе «Полымя рэвалюцыі» цыкл апавяданняў «Лета».

Пасля вайны выйшлі ў свет кнігі: аповесці для дзяцей «У адной сям'і» (1951), «На сажалках» (1954); зборнікі апавяданняў для дзяцей «Зосін лужок» (1952), «Апавяданні старога Арцёма» (1958); зборнікі апавяданняў «Суседзі» (1956), «Марцін Когут» (1958), «Праз зімы і вёсны» (I960), «Новы дом» (1967), Апавяданні» (1970).

З пад яго пяра выйшлі у свет раманы «Світанне» (1957), «Засценак Малінаўка» (частка 1-я, 1964; частка 2-я, 1965), у 1982 г. абедзве часткі выйшлі пад назвай «Засценак Малінаўка».

Аркадзь Чарнышэвіч памёр 18.01.1967 г.

Творы Аркадзя Чарнышэвіча

Кнігі

Чарнышэвіч, А. Апавяданні / Аркадзь Чарнышэвіч. – Мінск: Народная асвета, 1970.- 136 с. – (Школьная библиотека).
Чарнышэвіч, А. Выбраныя творы: У 2-х тамах / Аркадзь Чарнышэвіч. – Мінск: Мастацкая літаратура, 1979.- 512 с.
Чарнышэвіч, А. Засценак Малінаўка /А. Чарнышэвіч. – Мінск: Мастацкая літаратура, 1982. – 543 с. - ( Беларускi раман).
Чернышевич, А. Затор на двадцатом / А.Чернышевич. - М., 1964.
Чарнышэвіч, А. Зосiн лужок / А.Чарнышэвіч. - Miнск, 1952.
Чарнышэвіч, А. Марцiн Когут / А.Чарнышэвіч. - Miнск, 1958.
Чернышевич, А. На рубеже веков: роман / Аркадий Чернышевич. – Минск: Беларусь, 1972.- 528 с.
Чарнышэвіч, А. На сажалках: аповесць / Аркадзь Чарнышэвіч. – Мінск: Дзярж. Выд. БССР, 1985.- 176 с.
Чарнышэвіч, А. Новы дом: апавяданні / Аркадзь Чарнышэвіч. – Мінск: Беларусь, 1967.- 192 с.
Чернышевич, А.Д. Рассвет / А.Д.Чернышевич. – Минск: Беларусь, 1968.- 398 с.
Чарнышэвіч, А. Світанне: раман / Аркадзь Чарнышэвіч. - Мінск, 1957.
Чарнышэвіч, А. Складанец: апавяданні / Аркадзь Чарнышэвіч. - Мінск: Беларусь, 1969.- 120 с.

У часопісах і зборніках

Аркадзь Чарнышэвіч: з літаратурнай спадчыны // Дзень паэзіі-87 / уклад.Я.Міклашэўскі. - Мінск: Мастацкая лiтаратура, 1987.- С. 163-164.
Чарнышэвіч, А. Вясковы хапуга : урывак з рамана-хронікі “Засценак Малінаўка” / Аркадзь Чарнышэвіч // Салігорскі веснік.- 1993.- 27 лістапада.- С. 2 - 4.

Электронные рэсурсы

http://unicat.nlb.by/opac/pls/dict.dic_tst_first?tu=r&name_view=va_all&a_001=BY-NLB-ar2261408&l_siz=20 - [Электронный ресурс].

Аб жыцці і творчасці Аркадзя Чарнышэвіча

1. Аркадзь Чарнышэвіч // Беларускія пісьменнікі: біябібліягр. слоўн.: У 6 т./ пад рэд. А.В. Мальдзіса. – Мінск: БелЭН, 1993. – Т.3. – С.257-260.

2. Аркадзь Чарнышэвіч // Беларускія пісьменнікі (1917-1990): даведнік / склад. А.К. Гардзіцкі. – Мінск: Маст. літ., 1994. –С.580.

3. Аркадзь Чарнышэвіч // Пicьменнiкi Савецкай Беларусi: кароткi бiябiблiяграфiчны даведнiк.- Miнск, 1970. – С.390.

4. Аркадзь Чарнышэвіч: таленты Салігоршчыны // Салігорскі веснік.- 1993.- 27 лістапада.- С. 2 - 4.

5. Аркадзь Чарнышэвіч: таленты Салігоршчыны: да 100-годдзя з дня нараджэння: рэкамендацыйны паказальнік / Даведачна-бібліяграфічная служба; склад. С.В. Сцяцэнка, В.А. Марыніч. – Салігорск: Салігорская РЦБ, 2011. – 24с. – (Нашы землякі).

6. Бугаёў, Д. Трапным вокам мастака // Бугаёў Д. Шматграннасць. - Мінск, 1970.

7. Герцовіч, Я. Чалавек і гісторыя // Герцовіч Я. Творчае крэда. - Мінск, 1970.- С. 209-224.

8. Дзюбайла, П.К. Абуджэнне глыбінкі // Дзюбайла П.К. У вялікай дарозе.- Мінск: Мастацкая лiтаратура, 1981.- С. 69-77.

9. Куляшоў, Ф.І. Станаўленне раманіста // Куляшоў Ф.І. У дарозе. - Мінск.: Мастацкая літаратура, 1988.- С. 208-229.

10. Куляшоў, Ф. Шлях да майстэрства / Ф. Куляшоў // Полымя. - 1972.- № 8.

11. Чарнышэвіч Аркадзь Дзмітрыевіч // Беларуская энцыклапедыя: У 18 т. / рэдкал.: Г.П. Пашкоў і інш.- Мінск: БелЭн, 2003.- Т. 17. - С. 241.

12. Чарнышэвіч Аркадзь Дзмітрыевіч // Памяць: гіст.-дакум. хроніка Салігорскага раёна.- Мінск, 2004.- С. 502.

13. Чарнышэвіч Аркадзь Дзмітрыевіч // Энцыклапедыя літаратуры і мастацтва Беларусі: У 5 т. / рэдкал.: І.П.Шамякін і інш. – Мінск: Беларус. Сав. энцыклапедыя, 1987. –Т.5. – С. 514.

14. Шкраба, Р.В. На малым полі // Шкраба Р.В. Энергія слова. - Мінск : Мастацкая лiтаратура, 1988 .- С. 215-239.

15. Шкраба, Р. Майстэрства апавядальнiкa // Шкраба Р. Лiтаратура нашых дзён / Р. Шкраба. - Miнск, 1963.

16. Шкраба, Р. Медны пятак і золата праўды / Р. Шкраба // Полымя. – 1971.- № 7.