Διονύσιος Σταθόπουλος, Αναστάσιος Τζάρας, Β2

Μερικά από τα θέματα που μας απασχόλησαν σε σχέση με την Κύπρο, ήταν οι συνήθειες των κατοίκων, η γλώσσα τους και οι απόψεις τους για την εισβολή. Για αυτό τον λόγο σκεφτήκαμε να συζητήσουμε με την κ. Αγησιλεία Νεοφύτου, κυπριακής καταγωγής και μητέρα συμμαθητή μας, η οποία διαμένει με την οικογένεια της στην Πάτρα. Η συνέντευξη έγινε διαδικτυακά. Πώς αλλιώς θα γινόταν σε τέτοιους καιρούς; Την ακούσαμε με πολύ ενδιαφέρον. Να τι μας είπε.

Από ποια πόλη της Κύπρου κατάγεστε; Διατηρείτε δεσμούς ακόμη με το νησί;

Κατάγομαι από ένα μικρό προάστειο της Λεμεσού. Εννοείται πως έχω δεσμούς με την Κύπρο αφού οι γονείς και οι συγγενείς μου μένουν εκεί. Βέβαια λόγω των συνθηκών πανδημίας τα τελευταία χρόνια η επικοινωνία με την πατρική μου οικογένεια πραγματοποιείται, δυστυχώς, με τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης.

Όταν ακούτε τη λέξη Κύπρος τι σας έρχεται στο μυαλό, θυμάστε τα παιδικά σας χρόνια;

Τα πάντα έρχονται στο μυαλό μου, οι μυρωδιές, οι παιδικοί μου φίλοι, πολλές εικόνες τρέχουν μπροστά μου. Κυρίως όμως τα φαγητά της μαμάς μου τα θυμάμαι ακόμη.

Για ποιους λόγους ήρθατε στην Ελλάδα; Γιατί καταλαβαίνουμε ότι το να αφήσετε το μέρος που γεννηθήκατε είναι αρκετά δύσκολο.

Πριν 20 χρόνια περίπου είχα αποφασίσει να φύγω από την πόλη μου για να σπουδάσω εδώ στην Πάτρα κοινωνική λειτουργός. Η αρχική μου πρόθεση δεν ήταν να μείνω στην Πάτρα. Όμως κατά τη διάρκεια των σπουδών μου γνώρισα τον μέλλοντα σύζυγό μου. Μετά την ολοκλήρωση των σπουδών μου, μείναμε στην Κύπρο με τον σύζυγό μου περίπου 3-4 χρόνια και επιστρέψαμε στην Πάτρα για επαγγελματικούς λόγους.

Γιατί δεν σπουδάσατε στην Κύπρο και ήρθατε στην Ελλάδα;

Από μικρή ήθελα να γίνω κοινωνική λειτουργός. Πριν 20 χρόνια περίπου δεν υπήρχε ο κλάδος των κοινωνικών λειτουργών. Επέλεξα την Πάτρα όχι μόνο λόγω σπουδών αλλά γιατί κυρίως είναι μια μικρή και ήσυχη πόλη που μου θύμιζε τη Λεμεσό και αυτό με έκανε νιώθω ασφαλής.

Έχουμε ακούσει ότι υπάρχουν αρκετές ομοιότητες και διαφορές ανάμεσα στην Κύπρο και την Ελλάδα όπως στο φαγητό, τη μουσική, τα έθιμα, τις παραδόσεις. Οπότε αν μπορείτε να μας πείτε μερικές ομοιότητες και διαφορές.

Δεν υπάρχουν αρκετές διαφορές με την Ελλάδα, αφού οι πρώτοι κάτοικοι της Κύπρου ήταν Αχαιοί σύμφωνα με τον Παυσανία τον γεωγράφο και έτσι μεταφέρθηκε ο ελληνισμός στην Κύπρο.

Ωστόσο κάθε τόπος έχει την κουζίνα του. Κάποια από τα παραδοσιακά φαγητά της Κύπρου είναι το μαχαλεπί και τα κυπριακά δάχτυλα ή αλλιώς δάχτυλα κυριών και τα πουρεκούθκια.

Ως προς τα φαγητά, οι ομοιότητες με την Ελλάδα είναι πολλές. Για παράδειγμα τα κουπέπια μοιάζουν με τα ντολμαδάκια ενώ το κολοκάσι είναι παραδοσιακό φαγητό.

Ένα από τα έθιμα σχετίζεται με τους Καλικάντζαρους που έχει τις ρίζες του στα πρώτα χριστιανικά χρόνια. Οι Καλικάντζαροι, σύμφωνα με τον θρύλο, εμφανίζονται στα σπίτια από τις 25 Δεκεμβρίου έως τις 6 Ιανουαρίου. Πρόκειται για δαίμονες που ανακατεύουν τα σπίτια, κατεβαίνουν στην κουζίνα, τρώνε τα γλυκά και γενικά είναι ζαβολιάρηδες. Την ημέρα των Φώτων οι νοικοκυρές φτιάχνουν λουκουμάδες και σκορπίζουν την πρώτη τηγανιά στην ταράτσα για να διώξουν τους καλικάντζαρους λέγοντας ένα παραδοσιακό τραγούδι.

Τι έχετε να πείτε για την Κατεχόμενη Κύπρο;

Η τουρκική εισβολή είναι ένα πολύ μεγάλο κεφάλαιο. Η Λευκωσία μάλιστα είναι η μοναδική πρωτεύουσα που είναι μοιρασμένη στα δυο. Μία από τις τραγικές συνέπειες της εισβολής είναι οι αγνοούμενοι. Πάντα μετά από κάθε πόλεμο γίνεται ανταλλαγή των αιχμαλώτων. Η Τουρκία δεν το έκανε και κράτησε 1619 ανθρώπους σε άθλιες συνθήκες.

Ως κοινωνική λειτουργός έκανα έρευνα για τις ψυχολογικές συνέπειες που βιώνουν οι οικογένειες από το γεγονός ότι αγνοείται η τύχη δικών τους ανθρώπων. Ειδικότερα τα παιδιά μικρής ηλικίας που έχασαν πολλούς συγγενείς, βίωσαν την απώλεια επώδυνα. Το θέμα των αγνοούμενων παραμένει ένα πρόβλημα με πολλά αναπάντητα ερωτήματα δυστυχώς.

Εσείς διατηρείτε την Κυπριακή διάλεκτο;

Θεωρώ πολύ σημαντικό ότι η Κυπριακή διάλεκτος πρέπει να παραμείνει ζωντανή και να περνά από γενιά σε γενιά. Γι' αυτό τον λόγο τη μιλάω στο σπίτι και τη μαθαίνω στον γιο μου. Άλλωστε όταν φεύγεις από τον τόπο σου οι δεσμοί με την πατρίδα και την εθνική ταυτότητα ενισχύονται μέσα από τη διατήρηση των συνηθειών, τα έθιμα καθώς και τη γλώσσα.