Współpraca
z otoczeniem
W tej części raportu analizie poddana zostanie współpraca z otoczeniem wewnętrznym i społeczno-gospodarczym biur karier. Według danych pozyskanych z poszczególnych biur karier, jednostki te prowadzą szeroką i wielokierunkową współpracę z interesariuszami wewnętrznymi i zewnętrznymi. Mając na uwadze, iż biura stanowią łącznik między aktywnością edukacyjną i akademicką a rynkiem pracy, współpraca ta jest nie tylko uzasadniona, ale i konieczna.
Na podstawie uzyskanych danych można stwierdzić, iż biura karier współpracują przede wszystkim z urzędami pracy, zarówno wojewódzkimi jaki powiatowymi. Tak zadeklarowało odpowiednio 78% i 62% respondentów. Ten kierunek współpracy wydaje się oczywisty – wynika z charakteru zadań podejmowanych przez biura karier. Istotną informacją jest wysoki odsetek wskazań dotyczących współpracy z innymi biurami karier. Sieciowanie biur sprzyja nie tylko wymianie dobrych praktyk, rozwiązywaniu pojawiających się trudności, inspirowaniu się w zakresie projektowania nowych ofert. Jest także kreowaniem możliwości do profesjonalnego rozwoju pracowników biur.
Wśród innych instytucji, z którymi współpracują biura karier respondenci wskazywali zarówno te o zasięgu europejskim (EPSO, COIMBRA, UNA EUROPA), ogólnopolskim (Zakład Ubezpieczeń Społecznych, Izba Skarbowa, KRASP), jak i działające regionalnie i lokalnie: uczelnie, izby gospodarcze, instytucje ochrony zdrowia, inkubatory przedsiębiorczości, stowarzyszenia i fundacje, ośrodki doskonalenia nauczycieli, galerie i instytucje kultury, organizacje studenckie, parki technologiczne.
Analizując kierunki działalności instytucji, z którymi współpracują biura karier warto odnotować, iż współpraca ta jest ukierunkowana na łączenie środowiska akademickiego z szeroko rozumianymi podmiotami rynku pracy. Są to nie tylko pracodawcy oferujący miejsca praktyk, ale także instytucje z poziomu mezo i makro, które kreują i realizują lokalne polityki nie tylko w zakresie zatrudnienia, ale także dynamiki rozwoju w poszczególnych branżach.
Interesariusze zewnętrzni
Współpraca z instytucjami zewnętrznymi jest wysoko oceniana przez pracowników biur karier. Średnie oceny zaprezentowano na poniższym wykresie. Warto dodać, że w tym przypadku (w przeciwieństwie do znaczenia i natężenia zadań) odchylenie standardowe było niewielkie.
Kluczową dla realizacji celów biur karier jest współpraca z pracodawcami. Przybiera ona różne formy. Najczęściej respondenci deklarowali gromadzenie i upowszechnianie ofert pracy, praktyk i staży (90%), organizację spotkań z pracodawcami (70%), wspieranie pracodawców w procesie rekrutacji i selekcji kandydatów do pracy lub na praktyki i staże (66%).
Liczba ofert pracy i staży, które otrzymały biura karier wyraźnie zmalała w roku akademickim 2020/2021 w porównaniu do roku poprzedniego. Przyczyną były zmiany na rynku pracy uwarunkowaną ograniczeniami związanymi z pandemią Covid-19.
Zdecydowana większość biur karier zadeklarowała, iż weryfikuje oferty wpływające od pracodawców. Zadeklarowało tak 89% respondentów. Niepojące jest jednak to, iż 9% badanych twierdzi, iż w biurach, w których pracują nie sprawdza się ofert pracy, praktyk i staży, które są proponowane studentom przez pracodawców.
Polska Komisja Akredytacyjna
Polska Komisja Akredytacyjna jest specyficznym typem interesariusza, który może mieć istotny wpływ na funkcjonowanie biur karier. Przede wszystkim dotyczy to obszarów działania związanych z praktykami zawodowymi studentów oraz budowaniem i rozwijaniem współpracy z otoczeniem społeczno-gospodarczym, w tym z pracodawcami.
Prawie dwie trzecie badanych (63%) deklarowało, że w ostatnich 12 miesiącach przedstawiciele PKA zapoznali się z działalnością biura karier w ramach prowadzonej oceny programowej kierunków studiów. Jednocześnie 13% badanych nie potrafiło udzielić jednoznacznej odpowiedzi, co może oznaczać, że nie byli angażowani w procedurę przygotowania do wizytacji.
Badani, którzy zadeklarowali, że zespoły PKA zapoznawały się z działalnością biur karier zostali poproszeni o ocenę użyteczności wniosków formułowanych przez PKA w odniesieniu do działalności biura karier. Niemal jedna czwarta badanych (24%) wskazała, że nie otrzymali żadnych uwag. Ponad dwie piąte (45%) oceniało, że uwagi były przydatne i użyteczne.
Interesariusze wewnętrzni
Biura karier działają nie tylko na polu wspierania studentów i absolwentów na rynku pracy. Ich rolą jest także wspieranie tych działań podejmowanych wewnątrz uczelni, które ukierunkowane są na:
wzmacnianie kompetencji zawodowych studentów,
budowanie i promowanie wizerunku uczelni,
gromadzenie i rozpowszechnianie ofert dotyczących miejsc praktyk dla studentów,
badanie losów absolwentów.
Tak szerokie działania wymagają także współpracy wewnątrz uczelni.
Wśród innych podmiotów, z którymi biura karier współpracują respondenci wymieniali:
biuro Erasmus+,
biura zajmujące się praktykami studenckimi,
działy zarządzające projektami,
biura obsługi studentów,
działy współpracy z gospodarką,
działy współpracy z zagranicą,
biura rektorów, prorektorów, dziekanów i prodziekanów,
rady pracodawców,
biura rekrutacji i promocji,
opiekunów poszczególnych kierunków i specjalności oraz z opiekunów praktyk.
Nazwy wewnętrznych interesariuszy, z którymi współpracują badane biura karier różniły się, co wynika z struktur organizacyjnych poszczególnych uczelni.
Analizując uzyskane dane można jednak wskazać podstawowe obszary tej współpracy:
w zakresie organizacji praktyk i staży
w zakresie rekrutacji i promocji
w zakresie zarządzania projektami i pozyskiwania środków
międzynarodowa.
Obszary te są wskazywane przez większość respondentów, jednak można uznać, iż zakres i specyfika tej współpracy modelowane są wielkością uczelni, kierunkami i profilami kształcenia.
Wśród interesariuszy wewnętrznych najważniejszą grupą w kontekście założonych celów biur karier jest samorząd studencki. Jest to interesariusz, który w największym stopniu może ułatwiać dystrybuowanie informacji adresowanych do studentów i absolwentów.
Warto odnotować, iż respondenci pozytywnie oceniają współpracę z interesariuszami wewnętrznymi. Według danych relatywnie najsłabiej (choć wciąż wysoko) została oceniona współpraca ze studentami (samorząd studencki, inne organizacje studenckie i koła naukowe).
Otoczenie społeczne jest ważnym kryterium diagnozy funkcjonowania biur karier. Jest ono nie tylko adresatem ofert, ale także podstawowym zasobem społecznym. Współpraca w zakresie realizacji celów biur jest nie tylko konieczna, ale dobrze moderowna może przynosić obopólne korzyści. Zakres i jakość tej współpracy warunkują efekt synergii, który obejmuje nie tylko korzyści bezpośrednio wynikające dla studentów, ale także profity wizerunkowe dla uczelni i interesariuszy zewnętrznych.