Irrati gela
Kokapena
Estudioa edozein gelatan koka daiteke, beste helburu batzuekin sortua izan daiteke baina une jakin batzuetan irrati emankizunak egiteko erabiliko dugu. Oso ohikoa da liburutegia edo erabilera txikia duen bulegoren bat irrati estudio moduan erabiltzea. Hala ere gela horrek gutxieneko baldintza batzuk betetzea komeni da:
Gela kanpoko soinuekiko isolatua egotea komeni da. Ez da beharrezkoa erabateko isiltasuna egotea barruan, baina ahalik eta soinu gutxien sartzea bai.
Inguruan isiltasuna. Irrati saioa egiten den unean inguruko gelatan isiltasuna ez bada ahalik eta zarata gutxien egotea aurreikusiko da, txikien gelak edota psikomotrizitate gelaren ondokoa ez dira egokienak.
Mikroak gainean dituen mahaia izan behar du, irratsaioak egitera joaten diren taldeak inguruan lasai eserita egoteko modukoa (bilera gelatan egoten diren handi horietako bat izan daiteke)
Kontrolak mikroetatik aparte. Irratirako erabiliko dugun gelan txoko bat itxi eta tresneria guztia bertan jartzea da egokiena, baina ezin bada gutxienez kontrolak eta esatarien mahaia aparte jarri.
Mikro eta soinuen kontrola teknikaria bakar baten esku. Izan daiteke irakasle bat edota goi mailetako ikasle arduradun bat, baina tresneria zenbat eta esku gutxiagok ukitu hobe.
Kontrol gelatik estudioa ikusteko moduan. Bi gela ezberdinetan badaude tartean kristala jartzea da egokiena, bestela ere teknikoak beti jakin behar du zeinek hitz egingo duen erabiliko duen mikroa martxan jarri ahal izateko.
Estudioan esatariak bakarrik. Talde batek baino gehiagok parte hartu behar badute bakoitza bere saioa egiterakoan bakarrik sartuko da estudioan. Parte hartzeko zain daudenentzat lekuren bat eta antolaketaren ardura izango duen norbait aurreikusi behar da.
Tresneria
Beharrezko materiala egin nahi dugunaren eta ditugun bitartekoen araberakoa izango da. Gauza guztietan bezala, aukera eta produktu asko daude grabatzeko eta audio-eduki ona egiteko. Gaur egun dauden prezioekin, 500 € baino gutxiagoren truke, programa bikainak egiteko sei mikrofono dituen ekipo txiki bat lor dezakezue.
Ekipoak lortzea ez da zaila baina tresneria modu egokian maneiatzeko gai izatea beste kontu bat da. Baina inor ez dadila beldurtu, eskolan irratia egiteko gure gogo gure maila teknikoa baino askoz ere garrantzitsuagoa da. Klase pare batekin edozeinek erabili ahal izango du soinu-mahai bat modu egokian.
Zer behar da eskolan irrati estudio txukun bat antolatzeko?
Ordenagailu bat. Ez du axola finkoa edo eramangarria den eta zein den sistema eragilea, beharrezko programek bertsio ezberdinak dituzte eta eskolako IKT arduradunak jakingo du nola instalatu.
Audio-editorea: Asko eta askotarikoak daude. Audacity doan duzue, eta erabiltzeko argibide ugari topa ditzakezue Saioaren ondoren atalean. Zerbait profesionalagoa edo aukera gehiago nahi badituzue, Internet bidez asko begiratu dezakezue, edo horretaz dakiten eskolako IKT arduradunei galdetu.
Nahasketa mahaia: Gutxienez lau mikrofono aldi berean erabiltzeko aukera ematen duen bat gomendatzen da. Mahai analogikoak eta digitalak daude. Eskolane egingo den lanerako, USB irteera duen analogikoa aproposa litzateke, handik soinua zuzenean ordenagailura atera dezakezu.
XLR kableak: Kanona ere deituak diren kable hauetako bat behar duzue mikrofono bakoitzeko. Kolore desberdinetakoak erosi ezkero errazagoa da uneoro zein kanal erabili behar den identifikatzea.
Mikrofonoak: Taldean hitz egiteko eta aktiboki parte hartzeko nahikoak. Garrantzitsua da mikro bakoitza, gure soinu indartsuak saihestuko dituen esponjatxo batekin estaltzea, kableen kolorearekin konbinatzen badituzue, irudi dibertigarria eta deigarria izango duzue.
Mikrofono euskarriak: Laguntzarako soilik dira, baina mikrofonoa esku artean ez izateak soinua askoz ere hobea izatea eragingo du.
Aurikularrak: Ez zaituztegu engainatuko, irratia egin daiteke elkarri entzun gabe, baina irratian pentsatzen duzue eta entzungailuak berehala etortzen zaizkizue gogora, ez da hala?
Aurikularren anplifikadorea: "Lapurrak" daude entzungailu asko aldi berean gure soinu-mahaiari lotzeko, baina hobeto ibiliko zarete mahaian parte hartzen duen pertsona bakoitzarentzat irteerak eta bolumenak izango dituen anplifikadore txiki batekin.
Hau guztia beharrezkoa da? Ez, askoz ere gutxiagorekin molda zaitezkete, baina hemen aipatutako tresnak poliki-poliki eskuratzen badituzue zuen eskolan irrati estudio txukun bat izango duzue.
Adibide bat
Eskolako gela bat egokitzeko ideiak hartzeko hemen dituzu Azpeitiko K. Etxegarai ikastola publikoko Txalaparta irratiaren zenbait irudi.
Estudioa eta kontrola aparte
Kontrolean soinuak emititzeko tresneria
Estudiotik kontrola ikusten da...
...eta kontroletik estudioa.