เป็นทัศนธาตุอันดับแรก ไม่มีมิติ แต่เมื่อนำมาเรียงต่อกัน จะทำให้เกิดเป็นเส้น และถ้านำจุดหลายๆ จุดมารวมกลุ่มกันอย่างหนาแน่นก็จะเกิดเป็นรูปร่าง หรือการรวมกันของจุดที่มีน้ำหนักและปริมาตรก็จะเกิดรูปทรงต่างๆ ขึ้น

เป็นทัศนธาตุที่สำคัญที่สุดในทางศิลปะและเป็นพื้นฐานโครงสร้างของสิ่งต่างๆ ที่ให้อารมณ์ ความรู้สึกแก่ผู้ชม ทั้งนี้เส้นจะมีคุณค่าทางด้านกายภาพ โดยเป็นสิ่งที่ช่วยบ่งบอกถึงขนาด ลักษณะและทิศทาง

เส้นมี ๒ ลักษณะ ได้แก่ เส้นตรงและเส้นโค้ง ส่วนเส้นลักษณะอื่นๆ เกิดจากการประกอบกันของเส้นตรง และเส้นโค้งทั้งสิ้น

รูปร่าง เป็นภาพ ๒ มิติ คือ มีความกว้าง และความยาว มีเนื้อที่ภายในเส้นขอบเขต

รูปทรง เป็นภาพ ๓ มิติ คือ มีความกว้าง ความยาว ความหนา เนื้อที่และปริมาตรมีการก่อรูปรวมตัวกันขึ้นเป็นผลงานทัศนศิลป์

ที่ว่างจะอยู่คู่กับรูปทรงโดยเป็นคู่ที่มีความหมาย ตรงข้ามกัน หรือขัดแย้งกันกับรูปทรง แต่ก็มีส่วนช่วยทำให้รูปทรง มีความเด่นชัดมากขึ้น ความหมายของที่ว่างมีอยู่หลายประการ เช่น หมายถึง อากาศที่โอบล้อมรูปทรง หรือระยะห่างระหว่างรูปทรง หรือที่เรียกว่า “ช่องไฟ” เป็นต้น

ลักษณะพื้นผิวของสิ่งต่างๆ เช่น หยาบ ด้าน มัน ละเอียด เนียน ขรุขระ เป็นต้น พื้นผิวจะมีผลต่อการรับรู้จากการมองเห็นและการสัมผัส ซึ่งพื้นผิวของงานทัศนศิลป์มีทั้งพื้นผิวตามธรรมชาติและพื้นผิวที่เกิดจากการกระทำของศิลปิน

มีคุณสมบัติของตัวเองในเรื่องของความเข้ม หรือระดับสี โดยจะมีลักษณะเฉพาะที่ให้ความรู้สึกทั้งในด้านดีและไม่ดีตามลักษณะของสีแต่ละสี และอาจมีการเปลี่ยนแปลงไปตามวัฒนธรรมของแต่ละประเทศ หรือแต่ละภูมิภาค สีจึงช่วยทำให้ผู้พบเห็นเกิดการรับรู้และสามารถจำแนกทัศนธาตุอื่นๆ ได้ง่าย