TAGUT

Tagut kelimesi Kur’anı kerimde sekiz yerde, sekiz defa zikredilmiştir. Bunlar:

“Bakara: 256” Bakara: 257, Nisa: 51, Nisa: 60, Nisa; 76, Maide: 60, Nahl: 36, Zümer: 17” ayetleridir.

Tagut kelimesi; taga, yetgı, tugyan, yetgu tugyanenden türemiştir. Haddini asmış, yükselmiş, küfürde ileri gitmiş, isyanda haddini aşmış manalarına gelir. Bu özelliklere sahip olan herkes tagut olarak isimlendirilir.

“Tagal mau ve’l bahr”; su ve deniz yükseldi denildiğinde, denizin dalgaları yükseldi manasına gelir. Had-dini aşan her şeye tagut denir.

Tagut kelimesi, hem tekil ve çoğul hem de dişi ve erkek için kullanılır. Fa’lut kalıbında yani; tagyut şeklindedir. Fakat (ye) harfi (gayn) harfinden önce gelmiş ve fethalı (üstünlü) okunmuştur. Ondan önceki harf de fethalı (üstünlü) olduğu için bu (ye) harfi (elif) harfine çevrilmiş ve “tagut” kelimesi oluşmuştur.

Tagutun çoğulu; “tavagit”dir. Hadiste şöyle geçer:

“Babalarınız ve tagutlar (tavagi - tavagit) adına yemin etmeyin!”

Hadisteki tavagi kelimesi, tagiyenin çoğuludur. Bunlar ise müşriklerin ibadet ettikleri putlar ve başkalarına verdikleri isimlerdir. Devs tagiyesi, Hesam tagiyesi denildiğinde Devs ve Hesam kabilelerinin taptığı putlar kastedilirdi.

Tavagi; küfürde haddini aşan manasına da gelir. Bu durumda, Devs ve Hesam’ın büyükleri ve ileri gelenlerine itaat kastedilir. (Lisanul Arap c: 15 s: 7)

Ebu İshak şöyle dedi:

“Allah (c.c)’tan başka ibadet edilen herşey cibt ve taguttur... Allah (c.c) bu konuyla ilgili olarak şöyle buyuruyor:

“Onlar, taguta ve cibte inanıyorlar.” (Nisa: 51)

Ezheri şöyle dedi:

“Ayetteki cibt ve tagut Hayy b. Ahtab ve Ka’b b. Eşref’tir.... Bu mana tagutun lügat manasına zıt değildir. Çünkü o ikisinin emrine tabi olduklarında Allah (c.c)’tan başka o ikisine itaat etmiş olmaktadırlar.”

Şu’bi, Ata ve Mücahid şöyle dediler:

“Cibt; sihirdir. Tagut ise; şeytan, kahin ve dalalette baş olan herkestir.”

El Ahfeş:

“Taguta kulluk etmekten kaçınarak...” (Zümer: 17) ayeti hakkında şöye dedi: “Tagut putlardan olabildiği gibi cin ve insanlardan da olabilir.” ( Bu açıklamaların hepsi Lisan’ul Arap’ta geçmektedir.)

Vahidi şöyle dedi:

“Bütün arapça dil alimleri tagutu, “Allah (c.c)’tan başka ibadet edilen herşey” olarak tarif etmişlerdir.”

Nevevi şöyle dedi:

“Leys, Ebu Ubeyde ve El Kesai tagut hakkında şöyle dediler:

“Tagut; Allah (c.c)’tan başka ibadet edilen herşeydir.” (Şerh Sahihi Müslim c: 3 s: 18)

Cevheri şöyle dedi:

“Tagut, şeytan ve dalalette baş olan herkestir.”