Ποιες είναι οι διαφορές ανάμεσα στις διανομές Linux

Ποια διανομή Linux να διαλέξω;

Σύντομη απάντηση:

Ubuntu ή Linux Mint

Πλήρης απάντηση:

Αυτή είναι η πρώτη ερώτηση που απασχολεί όποιον αποφασίζει να κάνει το μεγάλο βήμα και να περάσει στο Linux.

Για να απαντηθεί όμως πρέπει να διευκρινιστούν πρώτα κάποιες έννοιες.

Ενώ στα Windows και στο Mac οι επιλογές μας όσον αφορά στο περιβάλλον εργασίας περιορίζονται στην αλλαγή χρωμάτων, θεμάτων και εικόνας φόντου, στο Linux οι επιλογές δεν έχουν τελειωμό καθώς ο χρήστης μπορεί να επιλέξει ανάμεσα σε πολλούς διαφορετικούς διαχειριστές παραθύρων (windows managers) και ανάμεσα σε επίσης πολλά διαφορετικά γραφικά περιβάλλοντα (desktop environments).

Λίγη ιστορία

Για να γίνουν όμως κατανοητά όλα αυτά ίσως πρέπει να πάμε λίγο πίσω στο χρόνο και να δούμε τι είναι τα παράθυρα και πώς δημιουργήθηκαν.

Τα πρώτα λειτουργικά συστήματα (δηλαδή το βασικό πρόγραμμα του υπολογιστή, αυτό που τον κάνει να λειτουργεί και να εκτελεί τα προγράμματα) επικοινωνούσαν με το χρήστη με γραπτές εντολές. Δεν υπήρχαν ούτε γραφικά, ούτε ποντίκι. Στην πορεία κάποιοι σκέφτηκαν ότι θα ήταν πιο εύχρηστο να δημιουργηθεί ένα γραφικό περιβάλλον και τα προγράμματα να τρέχουν μέσα σε ένα παράθυρο και όχι σε όλη την οθόνη ώστε να μπορούμε να τρέχουμε παράλληλα περισσότερα του ενός. Κάπου εκεί εφευρέθηκε και το ποντίκι και μας έλυσε εντελώς τα χέρια. Η δε Microsoft είχε τη φαεινή ιδέα να ονομάσει το δικό της περιβάλλον "Windows" δηλαδή "Παράθυρα" πράγμα που έκανε τον πολύ κόσμο να ταυτίσει στο μυαλό του την έννοια της παραθυρικής λειτουργίας με τα Microsoft Windows παρόλο που η Apple και άλλες εταιρίες χρησιμοποιούσαν ήδη παράθυρα καιρό πριν.

Όμως τι έγινε το βασικό λειτουργικό με τις εντολές; Εξαφανίστηκε; Αντικαταστάθηκε από το γραφικό περιβάλλον; Η απάντηση είναι όχι! Το βασικό λειτουργικό παρέμεινε και παραμένει κανονικά, απλά οι εταιρίες φρόντισαν να το κρύψουν πίσω από το γραφικό. Γι 'αυτό το γραφικό περιβάλλον λέγεται και κέλυφος (shell) ή αντίστροφα το βασικό λειτουργικό με τις εντολές λέγεται πυρήνας.

Το Linux όμως από την άλλη ακολούθησε από την αρχή μια διαφορετική προσέγγιση. Κράτησε ορατό και προσβάσιμο το βασικό λειτουργικό και έβαλε το γραφικό σαν επιλογή. Δηλαδή ο χρήστης αρχικά φόρτωνε μόνο τον πυρήνα και στη συνέχεια, αν ήθελε, φόρτωνε και ένα διαχειριστή παραθύρων ώστε να έχει παράθυρα, ποντίκι κλπ. Αυτό είχε σαν αποτέλεσμα να δημιουργηθούν από την αρχή πολλοί διαφορετικοί διαχειριστές παραθύρων.

Επειδή όσο περνούσαν τα χρόνια το σκηνικό στο χώρο του Linux άρχισε να γίνεται αχανές, καθώς έβγαιναν συνέχεια πολλές διαφορετικές παραλλαγές σε πυρήνες και επίσης πολλές σε διαχειριστές παραθύρων, με αντίστοιχες συμβατότητες και ασυμβατότητες μεταξύ τους αλλά και με τα διάφορα προγράμματα, άρχισε να εμφανίζεται και η ιδέα της διανομής.

Κάποιοι έμπειροι χρήστες ή ομάδες χρηστών αρχικά και στη συνέχεια κάποια πανεπιστήμια και κάποιες εταιρίες άρχισαν να δημιουργούν συλλογές Linux που περιελάμβαναν δοκιμασμένους συνδυασμούς πυρήνα, διαχειριστή παραθύρων και προγραμμάτων. Αυτές οι συλλογές ονομάστηκαν διανομές (distributions, αργκό: distros) καθώς το Linux διανέμεται δωρεάν και δεν πωλείται.

Με τον καιρό οι διάφορες διανομές άρχισαν να εξειδικεύονται καθώς κάποιες έδιναν περισσότερο βάρος σε σοβαρές δικτυακές εφαρμογές, κάποιες άλλες στην ασφάλεια συστημάτων, άλλες στη φιλικότητα ως προς το χρήστη, άλλες στη μέγιστη αξιοποίηση μικρών συστημάτων, άλλες στο hacking και η λίστα δεν έχει τελειωμό. Μια μικρή λίστα με διάφορες βασικές κατηγορίες διανομών βρίσκεται στο τέλος του άρθρου.

Από όλες αυτές τις κατηγορίες, το μέσο χρήστη τον ενδιαφέρουν αυτές οι διανομές που απευθύνονται στους οικιακούς υπολογιστές και αποσκοπούν στη μέγιστη φιλικότητα ως προς το χρήστη. Αυτές είναι και οι μεγαλύτερες και πιο γνωστές διανομές που κυκλοφορούν.

Αυτές οι διανομές θυμίζουν αρκετά τα Windows καθώς παρέχουν πλέον ένα ολοκληρωμένο γραφικό περιβάλλον (desktop environment ή σκέτο desktop στην αργκό) που περιλαμβάνει ενσωματωμένο διαχειριστή παραθύρων, πάνελ ρυθμίσεων, applets (εφαρμογίδια δηλαδή μικροπρογράμματα που λειτουργούν ως γενικά πρόσθετα όπως πχ το flash, η java κ.α.) και φυσικά μια μεγάλη συλλογή συμβατών εφαρμογών. Να πούμε εδώ ότι στην πραγματικότητα όλες οι εφαρμογές του Linux είναι συμβατές με όλα τα desktop αλλά αν βάλουμε μια εφαρμογή φτιαγμένη για ένα desktop σε ένα άλλο θα χρειαστεί να φορτώσουμε και όλες της βιβλιοθήκες του πρώτου, πράγμα που θα διπλασιάσει σχεδόν το χώρο που καταλαμβάνει το λειτουργικό μας στο δίσκο!

Τέλος πρέπει να διευκρινιστεί ότι όλες οι μεγάλες διανομές κυκλοφορούν πλέον σε διάφορες "γεύσεις" (flavours) δηλαδή παραλλαγές με τα πιο διαδεδομένα desktop.

Ας δούμε λοιπόν πρώτα ποιες είναι διαφορές από desktop σε desktop. Σε αυτό θα βοηθήσει αν κάνουμε αντιπαραβολή με τα Windows και άλλα λειτουργικά που κυκλοφορούν σήμερα.

Τα 4+1 βασικά desktop

Τα πιο διαδεδομένα desktop αυτή τη στιγμή είναι τα:

- KDE
- GNOME
- Xfce
- LXDE

Από αυτά, τα δύο πρώτα είναι τα "κανονικά" ας πούμε και τα πιο γνωστά, ενώ τα δύο τελευταία είναι πολύ ελαφριά και απευθύνονται σε παλιούς ή μικρούς υπολογιστές ή όπου υπάρχει ανάγκη ταχύτητας.

KDE

Το KDE είναι το παλιότερο από τα 4, εμφανίστηκε το 1996 και φυσικά έχει εξελιχθεί αρκετά από τότε. Θεωρείται το πιο σταθερό και το πιο αξιόπιστο. Θα μπορούσαμε να το παρομοιάσουμε με τα Windows XP που είναι επίσης το πιο σταθερό λειτουργικό που έβγαλε η Microsoft και χαρακτηρίζονται από απλότητα, ταχύτητα και υψηλή λειτουργικότητα.Ομοίως και το KDE έχει εξαιρετική λειτουργικότητα, χωρίς περιττές σάλτσες δηλαδή άσκοπα animation και άλλες οπτικές "βελτιώσεις". Και καθώς όλες αυτές οι "βελτιώσεις" που βλέπουμε σε όλα τα σύγχρονα λειτουργικά δεν είναι παρά μόδες που αποσκοπούν στο να θαμπώσουν και να κερδίσουν τον αρχάριο χρήστη που περιορίζεται σε απλές εργασίες είναι βέβαιο ότι όπως όλες οι μόδες, θα έρθουν και θα φύγουν. Για το λόγο αυτό οι περισσότεροι αναλυτές συμφωνούν ότι το KDE είναι το desktop που θα κυριαρχήσει τελικά στο μέλλον.

Το τελευταίο KDE με την ονομασία Trinity

GNOME

Το GNOME (προφέρεται "νόουμ") βγήκε ένα χρόνο μετά το KDE και βασίζεται στην ίδια φιλοσοφία με ίσως λίγο περισσότερες οπτικές βελτιώσεις. Θα μπορούσαμε να το παρομοιάσουμε με τα Vista ή τα Windows 7. Η σύγκριση με τα Windows γίνεται μόνο από εμφανισιακής και λειτουργικής πλευράς αλλά σε καμία περίπτωση από πλευράς σταθερότητας γιατί τη σταθερότητα του Linux τα Windows ούτε στον ύπνο τους δεν μπορούν να τη φτάσουν.

Γενικά το GNOME θεωρείται πιο ωραίο από το KDE και λίγο πιο βαρύ αλλά κατά τα άλλα είναι της ίδιας κλάσης.

GNOME 3: Unity

Βέβαια το κακό δεν άργησε να γίνει! Πριν λίγους μήνες κυκλοφόρησε μια υποτίθεται πιο εξελιγμένη έκδοση του GNOME, το Unity που στην ουσία πάει να μιμηθεί το "απλοποιημένο" και οπτικά "βελτιωμένο" περιβάλλον του Mac. Το Unity έχει μια μπάρα με μεγάλα εικονίδια στα αριστερά, η οποία δεν φεύγει, και όλα τα κάνεις από κει ενώ έχει καταργηθεί το κλασσικό κουμπί εκκίνησης. Αν είσαι αρχάριος χρήστης και το μόνο που σε ενδιαφέρει είναι να μπεις στο facebook, να δεις καμιά ταινία και να γράψεις κανένα έγγραφο, τότε το Unity είναι καλό και εφετζίδικο. Αν όμως είσαι έμπειρος χρήστης που κάνει σοβαρή δουλειά στον υπολογιστή και έχει συνηθίσει να ανοίγει 10 διαφορετικά προγράμματα και 100 αρχεία για να κάνει τη δουλειά του τότε έχεις πρόβλημα!Επίσης όλες αυτές οι οπτικές βελτιώσεις κάνουν το σύστημα πολύ βαρύ. Το έβαλα σε φορητό 5ετίας και κυριολεκτικά σερνόταν.

Η άποψή μου είναι ότι δεν θα περπατήσει.

Unity στο Ubuntu 11.10

Xfce

To Xfce είναι κι αυτό αρκετά παλιό, συνομήλικο με το GNOME και ουσιαστικά θυμίζει μια πολύ ελαφριά παραλλαγή του. Η αίσθηση είναι παρόμοια αλλά στερείται κάποια επιπλέον που έχει το GNOME. Ιδανικό για κάποιον που του αρέσει το GNOME και θέλει ταυτόχρονα υψηλές επιδόσεις.

Xfce 4.4

LXDE

Το LXDE είναι πολύ σύγχρονο, εμφανίστηκε μόλις το 2006 και είναι το πιο ελαφρύ από τα 4. Αυτό αποδεικνύει εκτός από τα εφετζιλίκια πάντα θα υπάρχει ζήτηση για λειτουργικότητα και ταχύτητα. Το LXDE είναι τόσο απλό που θα μπορούσαμε να το παρομοιάσουμε με τα Windows 98. Απλά τετραγωνισμένα παράθυρα, λίγες και ουσιαστικές λειτουργίες. Είναι ιδανικό για να αξιοποιήσετε παλιούς υπολογιστές ή να δώσετε ταχύτητα σε μικρά netbook.

Το μενού έναρξης του LXDE

Διανομές

Αφού αναλύθηκαν και οι διαφορές στα desktop μπορούμε τώρα να δούμε μερικές διανομές.

Ubuntu

Η πιο γνωστή και διαδεδομένη διανομή αυτή τη στιγμή είναι το Ubuntu. Ξεκίνησε το 2004 βασισμένο στη διανομή Debian που είναι επίσης διαδεδομένη και σύντομα έφτασε να εξαπλωθεί μέχρι το 30% των χρηστών Linux ενώ χρησιμοποιείται και για εφαρμογές server αλλά και cloud.

Αυτή τη στιγμή βρίσκεται στην έκδοση 12.10 (κωδική ονομασία "Quantal Quetzal") και για τον οικιακό χρήστη είναι διαθέσιμο στα παρακάτω flavours, τόσο σε 32μπιτη όσο και σε 64μπιτη έκδοση:

- Ubuntu 12.10 με περιβάλλον GNOME/Unity
- Κubuntu 12.10 με περιβάλλον KDE
- Xubuntu 12.10 με περιβάλλον Xfce
- Lubuntu 12.10 με περιβάλλον LXDE
- Ubuntu Studio 12.10 με περιβάλλον GNOME

Το τελευταίο είναι ένα πολύ μεγάλο πακέτο με προεγκατεστημένες πλήθος επαγγελματικών εφαρμογών επεξεργασίας ήχου, μουσικής, φωτογραφίας, βίντεο, επιτραπέζιας τυπογραφίας κλπ.

Να σημειωθεί ότι το Ubuntu είναι το πιο συμβατό με τους περισσότερους υπολογιστές.

Επίσης είναι το μόνο που είναι πλήρως ελληνικό και με όλες τις ρυθμίσεις χώρας να λειτουργούν άμεσα.

Linux Mint

Το Linux Mint ξεκίνησε αρχικά σαν παρακλάδι του Ubuntu και στη συνέχεια διαφοροποιήθηκε. Αυτή τη στιγμή βρίσκεται στην έκδοση 13 ("Maya") και κυκλοφορεί στα εξής flavours:

- Linux Mint 13 με περιβάλλον MATE
- Linux Mint 13 με περιβάλλον Cinnamon
- Linux Mint 13 με περιβάλλον Xfce

Τα περιβάλλοντα MATE και Cinnamon αποτελούν εξελιγμένες παραλλαγές του GNOME 2 λόγω της δυσαρέσκειας μεγάλου μέρους της παγκόσμιας κοινότητας του Linux για την κατεύθυνση που ακολούθησε το GNOME 3/Unity.

Το Linux Mint 13 δεν έχει μεταφραστεί ακόμα στα ελληνικά αλλά οι τοπικές ρυθμίσεις καθώς και η προσθήκη ελληνικού πληκτρολογίου γίνονται πολύ εύκολα σε 1 λεπτό.

Αυτή τη στιγμή είναι η πιο δημοφιλής διανομή Linux σύμφωνα με το έγκυρο site distrowatch.com με το Ubuntu να είναι στην 3η θέση.

Το Linux Mint 13 Cinnamon είναι και η προσωπική μου πρόταση. Από όλα όσα δοκίμασα μου φάνηκε ο ιδανικός συνδυασμός λειτουργικότητας, αισθητικής και ταχύτητας.

Mageia

Στη 2η θέση του distrowatch.com βρίσκεται το Mageia που αποτελεί παρακλάδι της διανομή Mandriva (πρώην Mandrake). Δεν κατάφερα ακόμα να το τεστάρω σε live γιατί υποστηρίζεται από τα προγράμματα που φτιάχνουν live αλλά όταν το καταφέρω θα κάνω μια προσθήκη. Τα διάφορα άρθρα πάντως το παρουσιάζουν σαν άκρως λειτουργικό και όμορφο.

Διατίθεται σε KDE και LXDE.

Page updated

Google Sites

Report abuse