Dzień Pamięci Kaszubskiego Pułku

Bartosz Cirocki

Dziennik Bałtycki

Żukowo. Upamiętnili kaszubskich żołnierzy

Medale 800-lecia Żukowa od burmistrza Jerzego Żurawicza i wiceprzewodniczącego rady miejskiej Alojzego Falka odebrali (od lewej): Tadeusz Pawlak, Maksymilian Kasprzyk i Marian Hirsz

O sformowanym rozkazem z 1919 r. Pułku Piechoty im. Marszałka Józefa Piłsudskiego przez lata mówiło się niewiele. Teraz jednak w Żukowie doniośle obchodzone jest święto jednostki. Spokojna bądź Polsko o morską twą straż, wypełni ją wiernie kaszubski pułk nasz - tak brzmią słowa marsza 66 Kaszubskiego Pułku Piechoty imienia Marszałka Józefa Piłsudskiego. Napisane zostały przez dowódcę pułku por Leona Kowalskiego w 1920 roku, teraz udało się je odtworzyć. W niedzielę w Żukowie hymn wykonał chór Morzanie i w ten sposób zabrzmiał on pierwszy raz po 75 latach i pierwszy raz w historii na kaszubskiej ziemi. By pamięć o bohaterach przetrwała Wyjątkowe wydarzenie było częścią święta Kaszubskiego Pułku Piechoty, które drugi rok z rzędu zorganizowano w Żukowie. Przed rokiem obchodzono je w sierpniu przy okazji Święta Wojska Polskiego i rocznicy bitwy warszawskiej, teraz wrócono do terminu bliższego dawnemu świętu pułkowemu, które obchodzone było 26 czerwca na pamiątkę wydarzeń z 1920 r., czyli wygranej bitwy pod Bobrujkami z bolszewickim 216 pułkiem imienia Lenina. W uroczystościach udział wzięli m.in. samorządowcy, kombatanci, przedstawiciele Związku Piłsudczyków, rodziny byłych żołnierzy i działacze kaszubscy z pocztami sztandarowymi. Za poległych modlono się podczas mszy św. oraz pod pomnikiem Matki Boskiej Królowej Kaszub, pod którym delegacje złożyły kwiaty. Uroczystość była okazją do wręczenia odznaczeń. Burmistrz Jerzy Żurawicz medalami 800 -lecia Żukowa uhonorował Maksymiliana Kacprzyka, ostatniego żyjącego żołnierza pułku, a także Tadeusza Pawlaka i Mariana Hirsza, potomków żołnierzy tejże jednostki, od lat oddanych krzewieniu jego pamięci. Swoje odznaczenia przyznał również Związek Piłsudczyków Rzeczypospolitej Polskiej. Otrzymali je: Tadeusz Pawlak, Maksymilian Kacprzyk i ks. prałat Tadeusz Bradtke, proboszcz parafii Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny w Żukowie. - My, Kaszubi, niestety często nie pamiętamy o tym, jak bohaterskich ojców i dziadków mieliśmy, a są oni warci tego, by oddawać im cześć i honor - podkreślał kapitan Marian Hirsz, główny inicjator wydarzenia. - Zaangażowałem się propagowanie wiedzy o pułku ze względów rodzinnych i szacunku dla Jana Hirsza. Zależy mi jednak na tym, by przypominać losy całego pułku i upamiętnić wszystkich jego żołnierzy, by ich nazwiska nigdy się nie zatarły i by wszyscy pamiętali, że dzięki nim możemy żyć w wolnej Polsce.

Dwudziestu sześciu poległych Kaszubów.

Święto pułku połączone było z uroczystą prezentacją i poświęceniem tablic z nazwiskami 21 mieszkańców dawnego powiatu kartuskiego - żołnierzy 66 pp, ale też innych formacji - którzy polegli w wojnie polsko - bolszewickiej. Umieszczono je na postumencie pod pomnikiem Matki Boskiej Królowej Polski, na którym wcześniej widniały już nazwiska 5 poległych w 1920 r. mieszkańców gminy Żukowo. - Ta figura stała kiedyś na skrzyżowaniu dróg Kościerzyna, Kartuzy, Gdańsk - przypominał ks. prałat Ireneusz Bradtke. - Została przeniesiona obok kościoła świętego Jana Chrzciciela, by upamiętniała mieszkańców gminy Żukowo, którzy polegli za ojczyznę. Cieszę się, że dzisiaj mogę poświęcić tablice, które upamiętniają innych, którzy za wolność Polski i Kaszub złożyli największą ofiarę. Tablice ufundowało Zrzeszenie Kaszubsko - Pomorskie, którego prezes Łukasz Grzędzicki podkreślał, że to kolejne już przedsięwzięcie organizacji przypominające o kaszubskich żołnierzach. - Prawie rok temu we Władysławowie, na XV Zjeździe Kaszubów, prezydent Bronisław Komorowski przekazał nam kopię odnalezionych w archiwum dokumentów, a konkretnie petycji Kaszubów o objęcie przez naczelnika państwa patronatu nad 66 Kaszubskim Pułkiem Piechoty - przypominał Łukasz Grzędzicki. - Na przestrzeni roku Zrzeszenie Kaszubsko-Pomorskie i całe nasze środowisko podjęło wiele działań, by przypomnieć o pułku. Przede wszystkim dokonaliśmy ponownego wydania historii bojowej oddziału, nakręciliśmy paradokument przypominający jego losy. Prezes ZKP zaznaczał, że w 1938 r. władze ówczesnego województwa pomorskiego wyszły z inicjatywą, aby w kaszubskich gminach stworzyć miejsca upamiętnienia rodzimych żołnierzy. Postulat ten doczekał się realizacji tylko w Żukowie. Ich upamiętniono na postumencie Oto 21 poległych, których nazwiska umieszczono na tablicach: Antoni Bemowski - Gołubie, Franciszek Brzeski - Gowidlino, Franciszek Brzeski - Miechucino, Bernard Brylowski - Brodnica, Bernard Formella - Borzestowo, J. Formela - Stężyca, Teodor Herbasz - Grzybno, Józef Hinca - Miechucino, Leon Jakusz - Parchowo, Henryk Karczewski - Kolonia Sianowo, Teodor Klonowski - Kartuzy, Jan Kryszewski - Sikorzyno, Augustyn Omernik - Stężyca, Józef Patoka - Sikorzyno, Władysław Piask - Puzdrowo, Bolesław Piepiórka - Pałubice, Jan Sternicki - Kartuzy, Franciszek Szulist - Gostomie, Feliks Szymichowski - Przodkowo, Józef Węsiora - Goręczyno, Leon Wróbel - Kartuzy. Wcześniej na pomniku znajdowała się tablica z nazwiskami pięciu poległych mieszkańców gminy Żukowo, którymi byli: Jan Hirsz, Bernard Wień, Antoni Hinz, Józef Bisewski, Aleksander Waldowski.

Bartosz Cirocki

Ps.

Dziękuję Urzędowi Gminy Zukowo oraz p. Bartoszowi Cirockiemu za udostępnienie tekstu i zdjęć

Marian Hirsz

Wspólne zdjęcie gości

AKTUALIZACJA: 21.08.2013

Żukowo 15.08.2013. Uroczystości składania wieńców i kwiatów pod tablicą poległych mieszkańców przedwojennej gminy Żukowo w wojnie polsko - bolszewickiej 1920 roku:

  • ppor Jana Hirsza, Kawalera Virtuti Militari,
  • Antoniego Hinca
  • Józefa Bisewskiego
  • Aleksandra Waldowskiego

Modlitwę odmówił arcybiskup Tadeusz Gocłowski. Kwiaty złożyły delegację: Starostwa Kartuskiego, miasta Żukowa, bliskiej Rodziny ppor Jana, Rodu Hirsz/Hirsch, Oddziały ZK-P Przodkowo, Żukowo oraz osoby indywidualne.

Po tej uroczystości zgromadzeni udali się do kościoła poklasztornego gdzie została odprawiona Msza św. odpustowa w intencji ppor Jana Hirsza, mieszkańców Gminy Żukowo którzy polegli w tej wojnie oraz żołnierzy 66 Kaszubskiego Pułku Piechoty im. Marszałka Józefa Piłsudskiego.

Po uroczystej Mszy św. odbył się festyn na którym można było nabyć reprint historii 66 Kaszubskiego Pułku Piechoty.

15.08.2014 roku znowu spotykamy się w Żukowie przy pomniku Matki Bożej Królowej Polski.

(autor zdjęć: Darek Hirsch)

http://www.kaszubi.pl/media/medius/id/271

AKTUALIZACJA: 16.08.2015

III Dzień Pamięci 66 Kaszubskiego Pułku Piechoty im. Marszałka Józefa Piłsudskiego Żukowo, 21 czerwca 2015r.

Po raz kolejny obchodziliśmy Dzień Pamięci 66 Kaszubskiego Pułku Piechoty, organizowany w przedostatnią niedzielę czerwca. W niedzielę 21 czerwca 2015r. zebraliśmy się na placu przykościelnym kościoła św. Jana w Żukowie, przy rondzie im. Krefty, aby uczcić pamięć bohaterskich żołnierzy – Kaszubów kaszubskiego pułku, naszych Dziadków i Ojców, bohaterów wojny polsko – bolszewickiej. Uroczystość jest organizowana na pamiątkę Święta Pułkowego obchodzonego w kaszubskim pułku zawsze 26 czerwca na pamiątkę wygranej bitwy pod Bobrujkami 26 06.1920 roku. Uroczystość uświetniły sztandary oddziałów Zrzeszenia Kaszubsko- Pomorskiego, żukowskich szkół oraz sztandar wystawiony przez Marynarkę Wojenną R.P. Marynarka Wojenna wystawiła także posterunek honorowy przy pomniku Matki Boskiej Królowej Polski z tablicami na których są wyryte nazwiska poległych mieszkańców przedwojennego powiatu kartuskiego, którzy zginęli za wolną Ojczyznę i Kaszuby. Oprócz marynarzy, przy pomniku zaciągnęli wartę żukowscy harcerze oraz młodzież ze szkoły mundurowej. Uroczystość rozpoczęła się od odegrania hymnu państwowego, a następnie orkiestra z Żukowa odegrała po raz pierwszy od 76 lat hymn kaszubskiego pułku. Zaśpiewaliśmy także hymn kaszubski. Zgromadzonych na placu powitał burmistrz Żukowa Pan Wojciech Kankowski. Prezes Zrzeszenia Kaszubsko – Pomorskiego p. Łukasz Grzędzicki przedstawił znaczenie powstania i walk prowadzonych przez pułk dla Kaszub oraz wpływ walk prowadzonych przez pułk w czasie wojny 1920 r na podejmowane póżniej decyzje gospodarcze i polityczne dla Kaszub i Pomorza. Po modlitwie poprowadzonej przez księdza prałata Ireneusza Bradtke, złożyliśmy kwiaty pod pomnikiem i przeszliśmy do kościoła aby wziąć udział w uroczystej Mszy św. z elementami ceremoniału wojskowego. Uroczystość naszą uświetnili zacni goście. Wraz z nami był obecny jedyny żyjący w Polsce żołnierz kaszubskiego pułku, później pułku ułanów – p. Maksymilian Kasprzyk. Obecny był również syn założyciela pułku por. Józefa Kamińskiego – Marian Kamiński. Razem z nami był także wnuk założyciela i pierwszego dowódcy pułku mjr Leona Kowalskiego – p. Roman Rozwadowski oraz wielu znakomitych Gości. Z Hamburga przyjechała na tą uroczystość rodzina p. Krużyckiego, żołnierza kaszubskiego pułku żyjącego w Niemczech. Umówiliśmy się na przyszłoroczny Dzień Pamięci 66 Kaszubskiego Pułku Piechoty, którego uroczystość będzie się dnia 19 czerwca 2016r o godz. 10.30 w Żukowie, na placu przykościelny kościoła św. Jana. Serdecznie dziękuję Panu Burmistrzowi Wojciechowi Kankowskiemu za pomoc i współorganizację tej uroczystości. Jednocześnie serdecznie dziękuję Panu Admirałowi Mieczysławowi Mordel za poczet sztandarowy i wystawienie posterunku honorowego. Szczególne słowa podziękowania dla księdza prałata Ireneusza Bradtke proboszcza parafii Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny w Żukowie za wsparcie duchowe i pomoc w organizacji uroczystości.

Serdeczne podziękowania dla Pani Lidwiny Kreft za współorganizację i dopilnowanie aby uroczystość przebiegła tak jak ją zaplanowaliśmy. Do zobaczenia 19 czerwca 2016 roku w Żukowie.

Marian Hirsz

AKTUALIZACJA: 09.10.2015

Żukowo 21.06.15

AKTUALIZACJA: 05.07.2016

Obchody Dnia Pamięci 66 Kaszubskiego Pułku Piechoty im. Marszałka Józefa Piłsudskiego. Żukowo 19 czerwca 2016 roku

Po raz kolejny spotkaliśmy się na obchodach Dnia Pamięci kaszubskiego pułku. Uroczystości rozpoczęły się o godz. 10.30 na przykościelnym placu kościoła pw. Św. Jana w Żukowie.

Zebranych gości powitał burmistrz Żukowa pan Wojciech Kankowski. Po powitaniu, zabraniu głosu przez Prezesa Zrzeszenia Kaszubsko – pomorskiego pana Łukasza Grzędzickiego oraz przedstawiciela Związku Piłsudczyków w Polce pana Daniela Malanowskiego został odczytany list gratulacyjny do uczestników uroczystości pana posła R.P. Kazimierza Plocke, Po tym nastąpiło odsłonięcie tablicy z treścią petycji wręczonej Wodzowi Naczelnemu Józefowi Piłsudskiemu przez delegację kaszubsko – wojskową. Uroczystość ta miała miejsce dnia 23 pazdziernika 1919 roku w Warszawie, w Belwederze. Tablicę odsłonili fundatorzy tablicy Marzena i Krzysztof Hirszowie z Żukowa oraz burmistrz Żukowa pan Wojciech Kankowski w obecności pana Maksymilian Kasprzyckiego, najstarszego żołnierza pułku. Tablicę poświęcił ks. proboszcz Krzysztof Sagan. Po odsłonięciu tablicy głos zabrał wnuk założyciela pułku por. Leona Kowalskiego pan Roman Rozwadowski.

Po złożeniu kwiatów pod pomnikiem Matki Boskiej Królowej Polski z tablicami poległych mieszkańców przedwojennego powiatu kartuskiego, nastąpiło podsumowanie I Gminnego konkursu wiedzy o 66 Kaszubskim Pułku Piechoty.

W kategorii szkoły podstawowe zwycięzcą został uczeń Parafialnej Szkoły Podstawowej w Żukowie Maksymilian Ossowski przed Dawidem Michalczewskim (Szkoła Podstawowa Miszewo) oraz Bartłomiejem Pruszyńskim ( Szkoła Podstawowa Przyjażń)

W kategorii gimnazja zwyciężyła Marzena Krapkowska przed Roksaną Chorążewicz - obie z Gimnazjum nr 2 w Żukowie. Trzecie miejsce zajął Kasper Kankowski z Gimnazjum w Przyjażni.

Uroczystość prowadził pan Eugeniusz Pryczkowski.

Pan Eugeniusz Pryczkowski ,dwa dni przed tą uroczystością, obronił doktorat.

Serdecznie Tobie gratulujemy i cieszymy się z Twojego sukcesu.

Po tym uczestnicy uroczystości przeszli na plac przykościelny kościoła poklasztornego na którym została odprawiona uroczysta Msza św. polowa z ceremoniałem wojskowym.

W uroczystościach brał udział sztandar wojskowy Marynarki Wojennej R.P.

Jednostka wojskowa z Wejherowa wystawiła sztandar,posterunek wojskowy oraz asystę za co szczególnie dziękujemy

Zapraszam na przyszłoroczne obchody Dnia Pamięci kaszubskiego pułku. Będą one organizowane w dniu 18 czerwca 2017 roku również w Żukowie.

Początek uroczystości godz. 10.30 również na placu kościoła św. Jana w Żukowie, przy rodzie im. Krefty

Zapraszam

Zapraszam do obejrzenia zdjęć z uroczystości.

Dziękuję pani Annie Kozakowskiej, autorce zdjęć za ich udostępnienie..

Marian Hirsz