. Havank

den, op 19 februari 1904, en na veel omzwervingen inmiddels overleden, ook in Leeuwarden op 22 juni 1964. Havank had al heel vroeg de ambitie om schrijver te worden. Charles Nypels, de legendarische boekdrukker, raadde hem omstreeks 1932 aan, om zijn heil in Amsterdam te gaan zoeken en daar contact te leggen met andere schrijvers en kunstenaars.

Hans van der Kallen luisterde naar die raad, en verhuisde naar Amsterdam. In Amsterdam schreef hij zijn eerste boek, een thriller met de naam, 'Het mysterie van St. Eustache,' dat hij in 1934 aanbood aan de Utrechtse uitgever Bruna, die het in eerste instantie terugzond, maar in 1935, na het overlijden van zijn auteur Ivans (Jacob van Schevichaven), wel wilde gaan uitgeven. Anton van Duinkerken deed hem het pseu-doniem Havank aan de hand, naar analogie overigens van dat van Ivans. (H van K werd Havank).

Het was het begin van een lange samenwerking met Bruna, voor wie hij dertig zeer populaire misdaadromans zou schrijven, meestal met als hoofdpersoon Charles C.M. Carlier, alias De Schaduw. In de boeken tot en met het deel 'Polka Mazurka' is Bruno Silvère van de Franse Surete Nationale nog de belangrijkste figuur, al wordt de rol van "De Schaduw" wel vrij snel steeds groter. De vroege romans lijken nog beïnvloed door de de Amerikaanse misdaadauteur Edgar Wallace, maar in latere verhalen liet Havank zijn unieke eigen stijl de vrije loop gaan. Voor Bruna vertaalde Havank ook nog een

kleine veertig ‘The Saint’-boeken van de Franse misdaadauteur Leslie Charteris en andere misdaadromans, o.a. van R.A.J. Walling, E. Phillips Oppenheim, Raymond Chandler en Sydney Horler.

Alle romans en veel van zijn vertalingen werden als pockets in de Zwarte Beertjes-reeks van uitgeverij A.W. Bruna & Zn. uitgegeven met door Dick Bruna verzorgde omslagen. In grote oplagen: bij zijn overlijden werd het aantal verkochte boeken geschat op meer dan zes miljoen. Rond 1980 begon de belangstelling voor zijn werk helaas te tanen.

Havank heeft in zijn leven een wat zwervend bestaan geleid. In Nederland woonde hij in verschillende plaatsen. Voor de oorlog al verbleef hij een tijdlang in Parijs. Vanuit Frankrijk zond hij in het voorjaar van 1940 zijn nieuwe roman "De Schaduw grijpt in" naar Bruna. De uitgever, beducht voor inbeslagname door de bezetter, schrapte elk anti-Duits element, voordat het manuscript naar de drukker ging. In 1949 verscheen het boek voor het eerst in zijn oorspronkelijke opzet, maar in de Zwarte Beertjes-reeks herdrukte Bruna toch weer de "Deutschfreundliche" variant.

In het oorlogsjaar 1942 wist Havank via Portugal te ontkomen naar Londen, waar hij Cynthia Vickers (1907-1986) leerde kennen, en met wie hij in 1946 trouwde. Na een korte periode in Heemstede vertrok het paar naar het Franse Cagnes-sur-Mer. Later woonden ze nog op Palma de Mallorca. Het huwelijk verliep echter slecht en Cynthia verliet Havank en ging in 1955 definitief terug naar Londen. In 1957, na in een Utrechts ziekenhuis hersteld te zijn van een ongelukkige valpartij op Mallorca, vestigde Havank zich in Zuid-Engeland. Hij scheidde niet van Cynthia en zocht haar regelmatig op. Havank keerde in 1963 terug naar Leeuwarden, waar hij een kamer betrok in het – later afgebroken – Hotel Amicitia, dat op enkele

Sinds maart 2009 is een portret van Havank opgenomen op een van de plafondplaten die de entree van het Leeuwarder stadhuis sieren. Havank citeerde in zijn boeken regelmatig uit de Bijbel maar was ook zeer belezen in de Nederlandse, Engelse, Franse en Duitse literatuur, waarvan de invloeden door zijn hele werk heen zichtbaar blijven.

Volgens zijn biograaf J.P.M. Passage was hij “als kind van zijn tijd en van de gymnasiale cultuur in de jaren twintig en dertig (…) een traditioneel auteur in de beste zin van het woord: zijn werk weerspiegelt de West-Europese beschaving en het tijdloze belang ervan, zoals de ontwikkelde individualist in zijn milieu dat zag.” Van een zestal romans is door de NCRV een hoor-spelbewerking gemaakt.

Onder het pseudoniem Danier verstript de Nederlandse tekenaar Daan Jippes inmiddels de avonturen van De Schaduw. In 2006 is een eerste verhaal, 'Hoofden op hol' in boekvorm verschenen. Dit album is in 2009 in Frankrijk uitgebracht als Casse-tête. In 2009 is een tweede stripalbum verschenen: 'De Schaduw op de Tast.'

In december 1964, een half jaar na het overlijden van Havank, lag er toch een nieuwe detective van Havank in de boekwinkels: 'Menuet te Middernacht,' waarvan het manuscript was voltooid door de journalist Pieter Terpstra aan wie Havank de afloop van het verhaal had verteld. Pieter Terpstra voltooide daarna nog twee in Havanks nalatenschap gevonden incomplete manuscripten: 'De Erven Mateor' en 'Mysterie op Mallorca,' die in 1965 resp. 1966 verschenen. Hierna vervolgde hij de reeks onder de naam Havank-Terpstra met nog 21 andere romans, waarvan de laatste in 1985 uitkwam. Hiermee leken de avonturen van de Schaduw een einde te hebben genomen. Maar het was slechts een adempauze. Maar wel een adempauze van 23 jaar. Drieentwintig jaar zonder nieuwe Havank....... Zouden de trouwe fans van de Schaduw en de andere hoofdpersonen, dat wel kunnen overleven.......

Na Havank's dood verschenen nog een verzamelbundel met drie eerder gepubliceerde verhalen, 'Mary Christmas' (1976), 'De zilveren hazewind' (1984) (een door J.P.M. Passage gereconstrueerde versie van de misdaadroman 'De Cycloop' (1941), nu wel met de personages van Silvère en Carlier) en een bundeling van twee eerder afzonderlijk verschenen romans 'Lijk halfstok / Polka Mazurka' (2003). Havank heeft tijdens zijn leven ook nog twee bundels samengesteld met door hem vertaalde en bewerkte verhalen van anderen: 'Griezelverhalen' (1957) en 'Griezelverhalen uit Japan' (1961).

Met dank aan Wikipedia en YouTube,

Februari 2010.

H.V. Anderz.

Zie ook: Website over Havank.

Zie ook: Havank op Wikipedia.

Zie ook: Havank on the English Wikipedia.

Zie ook: Havank.net.

Zie ook: Havank op Boekendingen.

Zie ook: Havank en Hoorspelen.

Zie ook: Havank op Wikiquote.

Zie ook: Havank in Cagnes.

Zie ook: Tomas Ross.

Laatst bijgewerkt op 03 januari 2012.