Spijsverterings

1. Waar of vals.

   • • Slikken gebeurt reflexmatig

       • waar

     • De tongspier is een dwarsgestreepte onwillekeurige spier.

       • vals, want ze is willekeurig

     • De oesophagus is gelegen voor de trachea.

       • vals, de slokdarm ligt achter de luchtpijp

     • Gastrine wordt gevormd en aan het bloed afgegeven door cellen in de wand van het laatste deel van de maag (antrum) en bereikt de andere delen van de maag via de bloedsomloop.

       • waar

     • De maag ledigt zich in kleine beetjes.

       • waar

     • Na een ontbijt is de maag leeg na 2 à 3 uren

       • waar

     • Villi zijn rijkelijk voorzien van haarvaten

       • waar

     • Ter hoogte van de mucosa van het colon bevinden zich plooien en villi

       • vals

     • In de dunne darm leven ontelbare bacteriën

       • vals, neen maagsap doodt micro-organismen

     • De pancreas ligt voor de maag.

       • vals, achter de maag

     • De grote rechter kwab van de lever ligt voor de maag

       • vals, neen de kleine linker kwab

     • De maag is een appelvormig hol orgaan.

       • vals

     • Het grote net of darmschort of omentum majus behoort tot het peritoneum

       • waar

     • Een endocriene klier produceert nuttige stoffen en geeft die af aan de bloedbaan

       • waar, bv de schildklier geeft thyroxine af aan de bloedbaan

     • Een exocriene klier produceert onnuttige stoffen en geeft die af aan de buitenwereld of hol orgaan

       • vals, een talgklier maakt talg, en geeft dit af buiten de bloedbaan, maar is wel nuttig

     • De nervus vagus of 10de hersenzenuw is een zenuw die doet wat onze wil bepaalt.

       • vals, onwillekeurig

     • In het antrumgebied wordt het hormoon gastrine gevormd.

       • waar

     • Een matig gevulde maag is ongeveer 30 cm lang en heeft een inhoud van 5 liter.

       • vals, een volle maag heeft een inhoud van ongeveer drie liter.

     • Een melkgebit bevat 20 tanden.

       • waar, 8 snijtanden (4 bovenkaak, 4 onderkaak), 4 hoektanden, 8 kiezen

     • Een lever weegt ongeveer 1500 milligram

       • vals, 1500 gram of 1,5 kilogram

2. Geef één term voor: de processen die voedsel afbreken tot buikbare, opneembare voedingsstoffen.

   • spijsvertering

3. Welk kanaal verbindt de mond met de anus?

   • het spijsverteringskanaal

4. Met welk weefsel is het ganse spijsverteringskanaal langs binnen bekleed?

   • dekweefsel; epitheel

5. Teken het spijsverteringsstelsel.
   Geef de medische en Nederlandse naam van de holle en de vaste organen in dit stelsel.

   • holle organen: 

     • mond, 

     • keelholte (pharynx), 

     • slokdarm (oesophagus), 

     • maag (gaster), 

     • twaalfvingerige darm (duodenum), 

     • nuchtere darm (jejunum), 

     • kronkeldarm (ileum), 

     • blinde darm (caecum), 

     • opstijgend deel van de karteldarm (colon ascendens), 

     • dwars deel van de karteldarm (colon transversum), 

     • afdalend deel van de karteldarm (colon descendens), 

     • S-vormig deel van de kareldarm (sigmoid), 

     • endeldarm (rectum), 

     • aars (anus)

   • vaste organen: 

     • glandulae parotideae (oorspeekselklieren), 

     • glandulae submandibulares (onderkaakspeekselklieren), 

     • glandulae subliguales (ondertongspeekselklieren), 

     • de lever (hepar), de galblaas, 

     • de alvleesklier (pancreas)

6. T. Jacobs leerde, van zijn vader, enkele leefregels die kunnen leiden tot een lang leven.

   • Begin de dag met een gezond ontbijt. Neem er je tijd voor, eet bruin brood en fruit.

   • Doe elke dag 30 minuten aan sport.

   • Elke morgen dekt de vrouw van T. Jacobs de tafel. Ze eten bruin brood met minarine en honing. Ze drinken cafeïnevrije koffie met melk. Na het ontbijt leest T. Jacobs de krant. Om te lezen moeten vooral de hersencellen van zijn linker hersenhelft werken. Via welke weg worden de voedingsstoffen (en voedselresten tot in het toilet), uit die boterhammen, opgenomen in het bloed en nadien tot naar zijn linker hersenhelft vervoerd.Begin bij het spijsverteringsstelsel, de mond. Vergeet naast de holle organen van het spijsverteringsstelsel ook de vaste organen niet te benoemen, samen met het verteringssap.Benoem ook de bloedvaten en organen dat deze voedingsstoffen moeten passeren om tot aan zijn linker hersenhelft te komen. Geef steeds de medische en Nederlandse term. Schrijf ze in de juiste volgorde. 

   • NEDERLANDSE TERM MEDISCHE TERM SPIJSVERTERINGSSAP

   • 1 mondholte cavum oris

   • 2 oorspeekselklieren glandulae parotideae speeksel vb 1,5 liter

   • 3 ondertongspeekselklieren glandulae subliguales

   • 4 onderkaakspeekselklieren glandulae submandibulares

   • 5 keelholte pharynx

   • 6 slokdarm oesophagus

   • 7 maag gaster maagsap vb 1,5 liter

   • 8 twaalfvingerige darm duodenum 

   • 9 lever hepar galsap vb 1 liter

   • 10 alvleesklier pancreas pancreassap vb 1 liter

   • 11 nuchtere darm jejunum darmsap vb 2 liter

   • 12 kronkeldarm ileum 

   • 13 blinde darm caecum

   • 14 opstijgend deel karteldarm colon ascendens

   • 15 dwars deel van de karteldarm colon transversum

   • 16 afdalend deel karteldarm colon descendens

   • 17 S-vormig deel van de karteldarm sigmoid

   • 18 endeldarm rectum

   •  19 anus aars, sluitspier van het rectum

   •  20 WC WC

 Opname voedingsstoffen

6. • (darmader vena mesenterica)

   • poortader vena portae

   • lever hepar

   • leverader vena hepatica

   • onderste holle ader VCI

   • R boezem R atrium

   • R kamer R ventrikel

   • longslagader arteriae pulmonales

   • longen longen 

   • longaders venae pulmonales

   • L boezem L atrium

   • L kamer L ventrikel

   • opstijgende grote lichaamsslagader aorta ascendens

   • aortaboog arcus aortae

   • gemeenschappelijke halsslagader linker arteria carotis communis

   • L interne halsslagader linker arteria carotis interna

   • haarvaten capillairen 

7. Wat is het meervoud van glandula sublingualis?

   • glandulae sublinguales

8. Wat betekenen de termen glandula, mandibula, sub en lingua?

   • klier

   • onderkaak

   • onder

   • tong

9. Teken de dikke darm. Situeer ook de lever en de maag.  Benoem de delen van de dikke darm? Geef steeds de medische en Nederlandse termen.

   • blinde darm (caecum) + appendix (wormvormig aanhangsel)

   • opstijgend deel van de karteldarm (colon ascendens), 

   • dwars deel van de karteldarm (colon transversum), 

   • afdalend deel van de karteldarm (colon descendens), 

   • S-vormig deel van de karteldarm (sigmoid),

   • endeldarm (rectum)

   • lever of hepar (rechts boven), 

   • maag of gaster (links boven)

10. Teken de dunne darm. Situeer ook de lever en de maag en de dikke darm.  Benoem de delen van de dunne darm?Geef steeds de medische en Nederlandse termen.

    • twaalfvingerige darm (duodenum), 

    • nuchtere darm (jejunum), 

    • kronkeldarm (ileum)

    • lever of hepar (rechts boven), 

    • maag of gaster (links boven), 

    • dikke darm als een kader rond de dunnen darm.

11. Hoeveel tanden heeft een volwassen persoon? Geef ook de soorten.

    • 32 tanden

    • 8 snijtanden

    • 4 hoektanden

    • 8 valse kiezen (premolaren)

    • 12 echte kiezen (molaren) waarvan 4 wijsheidstanden

12. Geef 4 functies van de mondholte

    • opname van voedsel

    • voedsel kauwen

    • voedsel vermengen met speeksel

    • mimiek

    • spraak: articulatie en resonantie

13. Bespreek de verschillende delen van een tand.

    • kroon = gedeelte boven het tandvlees

    • hals = gedeelte onder het tandvlees

    • wortel = gedeelte onder het tandvlees, in de kaak

14. Wat zit er in de tandholte?

    • haarvaatjes, zenuwen en bindweefsel

15. Geef een ander woord voor dentine.

    • tandbeen

16. Met wat is het tandbeen t.h.v. de kroon bedekt?

    • email of glazuur

17. Wat is de functie van email?

    • beschermen tegen tandbederf.

18. Wat betekent gingivitis?

    • ontsteking van de gingiva (=tandvleesontsteking)

19. Hoeveel milliliter speeksel produceert een volwassen persoon per dag?

    • a. 100-200 ml

    • b. 200-600 ml

    • c. 1000-1500 ml

    • Antwoord: c. 1000-1500 m

20. Hoe lang is het spijsverteringsstelsel +-?

    • a. 1 m

    • b. 3 m

    • c. 8 m

    • Antwoord: c. 8 m

21. Geef de medische term voor boven en onderkaak.

    • maxilla en mandibula

22. Wat is de functie van ons speeksel? Wees zo specifiek mogelijk in je antwoord.afbreken van lange suikers (vb zetmeel) via het enzym amylase

23. Leg uit. "De speekselproductie is een autonoom proces." Illustreer met een voorbeeld.de productie van speeksel staat onder invloed van het onwillekeurig zenuwstelsel, m.a.w. je kan het niet met de wil beïnvloeden. De productie van speeksel wordt op gang gebracht door het zien, ruiken en proeven van voedsel.Als je een zeer lekkere taart ziet komt het speeksel in je mond.

24. Wat is het verschil tussen gladde en dwarsgestreepte spieren?gladde spieren staan onder invloed van het onwillekeurig zenuwstelsel; vb trachea, hoofdbronchi, bronchi, en bronchiolendwarsgestreepte spieren staan onder invloed van het willekeurig zenuwstelsel; vb de tong

25. Geef 5 functies van de lingua.

    • kauwen

    • slikken

    • spreken

    • smaken

    • gebit reinigen

26. Vul aan. Het proeven gebeurt door de smaakzintuigen in de ........................................

    • smaakpapillen

27. Welke verschillende smaken kan men proeven?

    • zout

    • zuur

    • bitter

    • zoet

28. Wie sluit de neusholte af van de keelholte?

    • de huig (= uvula)

29. Uit welke lagen is de oesophagus gebouwd van binnen naar buiten?  Bespreek de histologische structuur van de diverse lagen.

    • mucosa (slijmvlies; bestaat uit epitheelcellen, dekweefsel), 

    • submucosa (bindweefsel, steunweefsel) met bloedvaten, lymfevaten en zenuwen, 

    • gladde kringspieren, gladde lengtespieren (onwillekeurig spierweefsel), en 

    • serosa (dun laagje bindweefsel, steunweefsel)

30. Hoe noemt men het bindweefselvlies rond de oesophagus?

    • serosa

31. Hoe noemt men het proces waarbij voedsel van de mond via de slokdarm naar de maag gaat?

    • peristaltiek

32. Waar lig de maag?

    • linksboven in het abdomen onder het diafragma

33. Vul aan met de Nederlandse en medische term. Aan de voorzijde wordt de maag bedekt door de .................................. aan de achterzijde ligt de ...................................

    • lever (hepar), 

    • alvleesklier (pancreas)

34. In de thriller "Pandora" van Pieter Aspe (Manteau, 2003) lees ik op bladzijde 21:"Cognac, frieten en frikadellen, het klonk als een titel van een kookprogramma van de openbare zender. Vijf jaar geleden had Van In de aanslag op zijn maag moeiteloos doorstaan, maar tegenwoordig pikte zijn lichaam het niet meer dat hij zich te buiten ging aan vette spijzen en sterkedrank." Teken de maag en benoem de onderdelen met de medische en Nederlandse termen.

    • kleine bocht (kleine curvatuur), 

    • grote bocht (grote curvatuur), 

    • cardia (maagingang), 

    • pylorus (maaguitgang), 

    • antrum (voorhof), 

    • fundus (maagkoepel), 

    • corpus (maaglichaam)

35. Vertaal. De maagarteriën zijn aftakkingen van de truncus coeliacus. De truncus coeliacus is een aftakking van de buikaorta. De maagvenen voeren het bloed naar de vena portae. 

    • De maagslagaders zijn aftakkingen van de ingewandsslagader. 

    • De ingewandsslagader is een aftakking van de grote lichaamsslagader t.h.v. de buik. 

    • De maagaders voeren het bloed naar de poortader.

36. Vul aan ...................................  (Lat., = vet[houdend] vlies), in het Nederlands net genoemd, plooi van het buikvlies die zich vanaf de maag uitspreidt over andere organen in de buikholte.Onderscheiden worden het grote en het kleine net. Het grote net (........................ majus), wordt ook wel darmschort genoemd.

    • omentum

37. In welk gedeelte van de maag bevindt zich in verticale stand meestal gas (vooral ingeslikte lucht)?

    • fundus

38. Hoe noemt men het volgende fenomeen? "Wanneer de hoeveelheid gas in de maag sterk vergroot wordt, bv door gebruik van koolzuurhoudende dranken, kan de gasbel tot onder het niveau van de cardia reiken. Opening van de onderste slokdarmsfincter leidt dan tot ontsnapping van een gedeelte van dit gas."

    • boeren

39. Bespreek de gaster histologisch. Wees volledig en gedetailleerd in je antwoord.

    • mucosa (epitheelcellen; dekweefsel) met exocriene maagklieren voor de aanmaak van maagsap, met endocriene maagklieren voor de productie van gastrine

    • submucosa (bindweefsel, steunweefsel) met bloedvaten en zenuwen

    • glad spierweefsel kring- en lengtespieren (onwillekeurig spierweefsel)

    • serosa = peritoneum (bindweefsel, behoort tot het steunweefsel)

40. Benoem de 2 functies van de maag.

    • productie van maagsap

    • kneden van voedsel

41. Hoeveel maagsap wordt er per dag geproduceerd?

    • 1,5 liter

42. Geef en bespreek 3 factoren die de productie van maagsap beïnvloeden?

    • uitzetting van de maag door vocht of voedselprikkeling van de nervus vagus (= 10de hersenzenuw = zwervende zenuw) Dit is een onwillekeurige zenuw.

    • gastrine of maaghormoon

    • psychisch nerveuse invloeden: vb geur, smaak, uitzicht, stress

43. Waaruit bestaat maagsap?

    • HCl of zoutzuur

    • water

    • mucus

    • pepsinogeen

    • intrinsiek factor

44. Wat is de functie van HCl in de maag?

    • zorgen voor zure inhoud (pH van 2)

    • omzetten van pepsinogeen in pepsine

    • doden van micro-organismen

45. Wat is de functie van mucus in de maag?

    • bedekken en beschermen van de maagmucosa tegen het zure maagsap en pepsine

46. Wat is de functie van pepsinogeen

    • Dit wordt dankzij HCl omgezet tot pepsine.  

    • Pepsine is een eiwitsplitsend enzyme.

47. Wat is de functie van Intrinsiek factor?

    • Deze stof (bestanddeel van maagsap) staat in voor de opname van vitamine B12 ter hoogte van de darmwand.

48. Wat is de functie van vitamine B12?

    • Vitamine B12 is belangrijk voor de aanmaak van rode bloedcellen.

49. Meneer Vervis ziet bleek in zijn gezicht. De arts zegt dat hij lijdt aan bloedarmoede. De oorzaak is vermoedelijk een probleem t.h.v. de maag. Meneer Vervis stelt aan jou onderstaande vragen. Wat is bloedarmoede? Waarom zie ik er bleek uit?

    • bloedarmoede is een tekort aan rode bloedcellen (< 4 000000 erytrocyten/mm3) of een tekort aan de rode bloedkleurstof (een Fe-houdend eiwit) in je RBC (<13 g Hb/dl )

    • Waarom zie ik er bleek uit?
      o.w.v. tekort aan RBC of een te laag Hb gehalte 

    • Kan het spijsverteringsstelsel de oorzaak zijn van mijn bloedarmoede?
      ja, er kan een tekort zijn aan intrinsiek factor (bestanddeel van maagsap), dat zorgt voor de opname van vit B12, dat van belang is voor de aanmaak van RBC

50. Vul aan. In het duodenum (= ..........................................) wordt voedsel .............................................. door natriumbicarbonaat (= ..............).  De pylorus (=.................................) blijft gesloten tot het zure voedsel niet meer ..................... is.Het duodenum heeft een ....................................vorm met een uitholling naar rechts, waarin de ............................... past.

    • twaalfvingerige darm, 

    • geneutraliseerd, 

    • NaHCO3, 

    • maaguitgang, 

    • zuur, 

    • hoefijzervorm, 

    • pancreas

51. Vertaal. Het duodenum wordt van bloed voorzien via een aftakking van de truncus coeliacus; het jejunum en ileum worden door de arteria mesenterica voorzien van bloed. 

    • De twaalfvingerige darm wordt van bloed voorzien via een aftakking van de ingewandsslagader; de nuchtere darm en  de kronkeldarm worden door de bovenste darmslagader voorzien van bloed.

52. Hoe lang is de dunne darm?

    • 5 à 7 meter.

53. Geef de 3 delen van de dunne darm en hun lengte +-.

    • duodenum (21-30 cm)

    • jejunum (1,8 meter)

    • ileum (4 meter)

54. Welke 2 kanalen komen toe in het duodenum en wat vervoeren ze? Geef de anatomische en Nederlandse term. Hoe noemt men de plaats war deze kanalen toekomen?

    • ductus choledocus (galsap) en 

    • het kanaal van Wirsung (pancreassap) komen samen in het duodenum 

    • t.h.v. de papil van vater.

55. Wat betekent ductus en chole?

    • kanaal en 

    • gal (vb cholesterol = galvet)

56. Waar eindigt het ileum?

57. t.h.v. het caecum of blinde darm, bij de klep van Bauhin

58. Bespreek de dunne darm histologisch.

    • mucosa (epitheelcellen; dekweefsel) met darmklieren voor de aanmaak van darmsap en voor de productie van secretine, cholecystokinine, villikinine  (sterk vergroot door plooien en villi)

    • submucosa (bindweefsel, steunweefsel) met bloedvaten en zenuwen

    • glad spierweefsel kring- en lengtespieren (onwillekeurig spierweefsel)

    • serosa = peritoneum (bindweefsel)

59. Is de mucosa van de dunne darm sterk verkleind? Zo ja waarom?

    • neen, vergroot door plooien en vlokken (villi), voor de resorptie van voedingsstoffen

60. Wat gebeurt er indien er een beetje voedsel uit de maag naar het duodenum gaat?

    • het zuur prikkelt de mucosa van de darmwand, 

    • hierdoor komen 2 hormonen vrij: secretine en cholecystokinine.

61. Wat is de functie van het hormoon secretine?

    • alvleesklier prikkelen tot de afscheiding van pancreassap

62. Wat is de functie van het hormoon cholecystokinine?

    • galblaas prikkelen tot de afscheiding van galsap

63. Wat betekent chole, cyste, kinine taalkundig?

    • m.b.t. de gal, 

    • blaas (vb cystitis = blaasontsteking), 

    • kinine = bewegen ( vb kinesist = bewegingstherapeut)

64. Waaruit bestaat darmsap?

    • water, 

    • mucus, en 

    • enzymen (amylase, proteïnase, lipase)

65. Welk deel van het spijsverteringsstelsel zorgt vooral voor de opname van voedingsstoffen? Wees zo specifiek mogelijk.

    • de dunne darm

66. Naar waar worden de voedingsstoffen uit de dunne darm vervoerd?

    • via de vena portae (het poortaderstelsel) naar de lever

67. Geef 5 functies van de dunne darm.

    • neutraliseren van darminhoud

    • produceren van darmsappen (exocriene functie)

    • resorptie van voedingsstoffen

    • afscheiden van hormonen (endocriene functie)

    • darmtransit

68. Bespreek de resorptie van voedingsstoffen.

    • De opname van voedingsstoffen gebeurt in het spijsverteringsstelsel t.h.v. de dunne darm.  

    • Na de vertering zorgt de mucosa van de dunne darm voor de opname. 

    • Het oppervlak van de mucosa is vergroot door plooien en villi (vingertjes). 

    • Villi bevatten veel haarvaten. 

    • De capillairen brengen zuurstof en voedingsstoffen aan voor de darm en voeren afvalstoffen af. 

    • Tegelijk worden verteerde voedingsstoffen opgenomen en via de vena portae naar de lever vervoerd.

69. Geef 3 hormonen dat de dunne darm produceert. Geef ook hun functie.secretine (prikkelt de alvleesklier tot afgifte van pancreassap), cholecystokinine (prikkelt de galblaas tot afgifte van galsap), villikinine (zorgt voor beweeglijkheid van de villi)

70. Hoe noemt men "het kader rond de dunne darm"?

    • dikke darm

71. Hoe lang is de dikke darm?

    • 1m20cm

72. Uit welke 3 delen bestaat de dikke darm?

    • caecum (blinde darm), 

    • colon (karteldarm) en 

    • rectum (endeldarm)

73. Hoe noemt de klep t.h.v. de overgang tussen ileum en het caecum?

    • klep van Bauhin

74. Geef een ander woord voor wormvormig aanhangsel van de blinde darm.

    • appendix

75. Hoeveel sluitspieren bevat het rectum? Welke?

    • binnenste aarssfincter: onwillekeurig

    • buitenste aarssfincter: willekeurig

76. Waarom is de wand van de dikke darm gekarteld?

    • de gladde kringspieren liggen in groepjes

77. Geef een ander woord voor peritoneum.

    • buikvlies

78. Geef de functie van de dikke darm.

    • water resorberen

    • verteren van door bacteriën

    • darmtransit

    • stapelfunctie

79. Geef de samenstelling van stoelgang.

    • water, 

    • slijm, 

    • dode en levende bacteriën, 

    • mineralen (Ca, P, Fe), 

    • onverteerde voedselresten, 

    • bilirubine, 

    • dode cellen

80. Wat zorgt voor de bruine kleur van de stoelgang?

    • bilirubine (= galkleurstof = afbraakproduct van de erytrocyt via de lever en galwegen afgevoerd naar de darm)

81. Wat is een klier? Is de pancreas een klier? Is de lever een klier?

    • Een orgaan dat bepaalde stoffen afscheidt.  vb melk, zweet, speeksel, darmsap, hormonenja, ja

82. Uit welke 3 delen bestaat de alvleesklier?

    • caput (kop), 

    • corpus (lichaam), 

    • caudaal gedeelte (staart)

83. Waarom noemt men de pancreas een klier met gemengde werking?

    • het bevat een endocriene klier en een exocriene klier

84. Wat weet je van NaHCO3?

    • Dit is natrium(waterstof)carbonaat of natriumbicarbonaat.  

    • Dit wordt door de pancreas geproduceerd om de zure maaginhoud te neutraliseren.

85. Wat bevat pancreassap?

    • enzymen: amylasen, proteïnasen, lipasen

    • natrium(waterstof)carbonaat

86. Bespreek de endocriene functie van de pancreas.

    • De endocriene functie van de pancreas, gaat over de productie van hormonen door endocriene klieren gelegen in de eilandjes van Langerhans.

    • α-cellen: produceren glucagon; dit doet de bloedsuikerspiegel (glycemie) stijgen

    • β-cellen: produceren insuline; dit doet de bloedsuikerspiegel dalen

87. Wat is de grootste en de zwaarste klier van het menselijk lichaam?

    • de lever

88. In de misdaadroman "Pandora" van Pieter Aspe (Manteau, 2003) lees ik op bladzijde 23: "Zijn lever had de alcohol netjes afgebroken en van de frikadellen en de frieten bleef alleen nog een smeuïge brij over in zijn maag. "Teken de lever evenals de buizen die zorgen voor de toevoer en de afvoer naar en van de lever.
    Welke (vloei)stoffen komen toe in de lever en welke vertrekken er uit de lever? 
    Geef ook de oorsprong en de bestemming en de richting van de aan- en afvoerbuizen.
    Geef steeds de medische en de Nederlandse term.

    • toekomen:

      • vena portae (poortader): voedingsstoffenrijkbloed van de maag (gaster) en darmen, milt (lien), en pancreas (alvleeklier)

      • arteria hepatica (leverslagader): zuurstofrijk bloed van de aorta (grote lichaamsslagader)

    • vertrekken:

      • vena hepatica (leverader) naar de VCI (onderste holle ader) en naar het rechter atrium (boezem)

      • ductus hepaticus naar de ductus cysticus en de galblaas, dan via de ductus cysticus naar de ductus choledocus en het duodenum

89. Wat is het verschil tussen  macroscopisch en microscopisch? Leg beide woorden talkundig uit. Ken je nog een woord met de suffix scopie?

    • macroscopisch = met het blote oog zichtbaar, macro = groot, scopie = kijken

    • microscopisch = met de microscoop zichtbaar, micro = klein, scopie = kijken

    • oesofagoscopie = kijken met een scoop in de oesofagus

90. Hoeveel gram weegt een lever ongeveer? Waar ligt de lever? Hoeveel kwabben telt de lever?

    • 1500 gram, 

    • rechtsboven in het abdomen, 

    • net onder het diafragma, 2

91. Via welke weg komt het bloed uit het maagdarmstelsel?

    • vena portae

92. Welk bloedvat voorziet de lever van zuurstofrijk bloed?

    • arteria hepatica

93. Hoe noemt men de plaats waar o.a. de arteria hepatica de lever binnenkomt?

    • hilus

94. Geef een andere term voor hilus.

    • poort

95. Vul aan: De lever is opgebouwd uit talloze……………... Deze lobjes zijn meestal ………………... Hierin liggen de lever………..
    Onder microscoop is te zien dat op de hoekjes van elk lobje, telkens één klein takje van de …………………….., één klein takje van de ……………………en één kleine ………………… liggen (deze drie takjes worden de driehoekjes van Kiernan genoemd).
    Deze structuren zijn dezelfde als in de leverhilus, nu gaat het om kleine vertakkingen hiervan in de leverleverlobjes, 

    • cellen

    • zeshoekig 

    • arteria hepatica, 

    • vena portae, 

    • galgang

96. Naar waar gaat het bloed van de centrale adertjes?

    • vena hepatica, 

    • VCI, 

    • rechter atrium

97. Wat is het verschil tussen een leverkwab en een leverlob?

    • De lever bevat twee kwabben, met elk heel veel lobjes

98. Wat is albumine?  Waar is het geproduceerd?  Wat is de rol van albumine?

    • een plasma-eiwit, 

    • in de lever, 

    • zorgen voor de colloïd osmotische druk in de bloedsomloop

99. Wat betekent bili, ruber?

    • m.b.t. de gal, 

    • rood

100. Wat is bilirubine?  Waar wordt het hoofdzakelijk geproduceerd?  Hoe wordt het uitgescheiden?

     • roodbruine galkleurstof, in de milt gevormd als afbraakproduct van hemoglobine, 

     • in de lever wordt het wateroplosbaar gemaakt en uitgescheiden via de gal.

101. Wat is ammoniak? Waar wordt het geproduceerd?  Hoe wordt het uitgescheiden?

     • afbraakproduct van aminozuren, in de lever gevormd, 

     • en verder omgezet tot ureum, dat via de nieren wordt uitgescheiden

102. Wat zijn alkalische fosfatasen, transaminasen, LDH?  (antwoord met 1 woord)

     • enzymen

103. Met wat kan je enzymen vergelijken?

     • een soort noodzakelijke olie om een proces op gang te brengen

104. Leg uit ampulla van Vater, Wirssungkanaal

     • papil van vater = uitmonding van de ductus choledocus in het duodnum,

     • Wirssungkanaal = ductus pancreaticus = kanaal van de pancreas naar het duodenum

105. Wat betekent parenchym?

     • het werkzame weefsel

106. Wat betekent peristaltiek?

     • samentrekkingen van de wand waardoor de inhoud (bolus) wordt verdergeduwd in de goede richting

107. Geef een ander woord voor bolus.

     • spijsbrok

108. Wat betekent dysfagie?

     • moeilijk eten

109. Geef 4 functies van de lever.

     • Opslag en stofwisseling van voedingsstoffen; suikers, eiwitten en vetten

     • Galvorming

     • Vorming en opslag van vitaminen

     • Ontgiftende werking

110. Wat is de relatie tussen de lever en de samenstelling van het bloed?

     • De lever zorgt ervoor dat het bloed in de grote bloedsomloop niet te veel wisselt van samenstelling: de lever slaat de voedingsstoffen op en geeft deze aan het bloed af wanneer dat nodig is.

111. Bespreek: ‘Opbouw en afbraak van suikers in de lever’

     • De levercellen vormen uit het glucose glycogeen onder invloed van het insuline (Dit doet de glycemie dalen).

     • Uit dit glycogeen kan onder invloed van glucagon en adrenaline weer glucose gevormd worden (Dit doet de glycemie stijgen).

112. Bespreek: ‘Opbouw en afbraak van eiwitten in de lever’

     • Eiwitten komen onder de vorm van aminozuren via de vena portae bij de lever. 

     • De lever gaat hieruit bloedeiwitten maken (zoals albumine, fibrinogeen, protrombine,...)

     • Aminozuren die niet meer nodig zijn voor het lichaam worden in de lever afgebroken. Hierbij ontstaat onder andere ammoniak (NH3). 

     • Deze giftige stof (ammoniak) wordt in de lever omgezet tot het onschadelijke ureum, dat via de nieren wordt uitgescheiden.

113. Dagelijks wordt er ongeveer 500 tot 1000 ml gal gevormd.  Waaruit bestaat die gal?

     • galkleurstoffen, 

     • galzure zouten, 

     • cholesterol, 

     • water en slijm

114. Wat verstaat men onder de ontgiftigende werking van de lever?

     • In de lever kunnen giftige stoffen worden ontgiftigd. 

     • De giftige stof kan door de lever worden gebonden aan een andere stof of worden omgezet tot een andere stof die voor het lichaam niet meer giftig is. 

     • Ook medicatie wordt op deze manier in de lever verwerkt. 

     • Deze stoffen kunnen met de gal of met de urine worden uitgescheiden.

115. Leg uit: het poortaderstelsel.

     • Bijna al het bloed van het abdominale gastro-intestinale stelsel, de milt en het pancreas stroomt via de vena portae door de lever en via de vena hepatica naar de vena cava inferior en zo naar het rechter hart.

116. Vul aan. De tandholte is opgevuld met tandmerg (bindweefsel, ........................................ en bloedvaten). Het harde kroon- en halsdeel bestaat uit dentine of ........................... met glazuur of ......................... bedekt. De wortel bestaat uit tandbeen en is bedekt met cement. De tanden worden bezenuwd door takjes van de 5° hersen.........................

     • zenuwen en bloedvaten

     • tandbeen, 

     • email

     • zenuw

117. Geef een ander woord voor tandbederf.

     • cariës

118. De wand van de dunne darm bestaat uit 4 lagen. Hoe noemt men de laag waarin zich de kliercellen bevinden.

     • in de mucosa bevinden zich de darmklieren

119. Tot welk weefsel behoren kliercellen (histologie)?

     • Kliercellen behoren tot het dekweefsel.

120. Wat is de functie van een klier.

     • Een klier is een orgaan met als functie bepaalde stoffen af te scheiden.

121. "In de maag bevindt zich HCl (zoutzuur), dat zo bijtend is dat het makkelijk kleding zou kunnen oplossen."Hoe komt het dat het zoutzuur in normale omstandigheden de maag zelf niet aantast?

     • De maag beschermt zichzelf tegen dit heel sterke zuur door een dikke slijmlaag (mucus).

122. Hoe noemt men de 2 openingen in de maag?

     • de maagmond of cardia en het maagportier of pylorus

123. Hoeveel tanden bevat een melkgebit? Welke?

     • 20, 8 snijtanden, 4 hoektanden, 8melkkiezen