Pathologie van de arteriën
Wat is het verschil tussen aders en slagaders?
slagaders
= arteriën
vertrekken uit het hart vb aorta uit Li ventrikel voor de grote bloedsomloop, arteria pulmonalis uit Re ventrikel voor de kleine bloedsomloop
dikke media
elastisch
bevat geen kleppen
hoge druk
je kan pulsaties voelen
aders
venen
komen toe in het hart vb VCI en VCS in rechter atrium
dunnere media
minder elastisch
meestal wel kleppen
lage druk
je kan geen pulsaties voelen
Wat kan je observeren bij een zorgvrager met cyanose?
blauwe verkleuring van huid en slijmvliezen
Waar kan je cyanose observeren?
lippen, tenen en vingers
geef een eenvoudig woord voor inspectie.
onderzoeken door te kijken
Toon op jezelf waar je de .... kan voelen. Tip twijfel je tik deze termen eens in op youtube.
arteria carotis
arteria radialis
arteria femoralis
arteria poplitea
arteria tibialis posterior
arteria dorsalis pedis
Geef een woord dat de zorgvrager begrijpt voor auscultatie;
luisteren met stethoscoop
Vertaal voor je zorgvrager het woord stenose.
vernauwing
Wat is eenvoudig uitgelegd ultrageluid?
Ultrageluid of ultrasoon geluid is geluid waarvan de frequentie te hoog is om gehoord te worden door het menselijk oor.
weetje: Sommige dieren, bijvoorbeeld honden, muizen, dolfijnen en enkele insecten kunnen hoge tonen (frequenties) die voor mensen niet hoorbaar zijn, nog wel horen.
Wat betekent het woord invasief (van niet invasieve onderzoeken) letterlijk.
binnendringen
Wat betekent "niet invasieve onderzoek"
ingreep of onderzoek waarbij geen apparatuur door de dermis of lichaamsopening wordt gebracht
bron zakwoordenboek der geneeskunde
Is het doppler onderzoek een invasief onderzoek? Motiveer je antwoord.
neen, het is een onderzoek waarbij geen apparatuur door de dermis of lichaamsopening wordt gebracht
Werkt een doppler met rontgenstralen?
neen met geluidgolven
Wat betekent klinisch? (van klinisch onderzoek)
onmiddellijk zintuiglijk te constateren; zien voelen, horen
MRI
Waarvoor staat MRI?
Magnetic Resonating Imaging
Ken je nog andere afkortingen voor hetzelfde onderzoek? (soms lees je dat op een overzicht van zorgvragers op de afdeling)
KST = kernspintomografie
(N)MR= (Nucleaire) Magnetische Resonantie
Je zorgvrager vraagt of dit onderzoek pijn doet.
neen, geen pijn
Je zorgvrager vraagt of dit onderzoek met röntgenstralen werkt. (Vier weken geleden ging ze vreemd, niemand weet het, ze durft het ook niemand te vertellen, de kans bestaat dat ze zwanger is. Je zorgvrager is bang.) De zorgvrager vraagt aan jou of ze dit mot melden dat ze misschien zwanger is.
neen, geen röntgenstralen,
wel melden aan arts, vaak enkel NMR na 3 maanden zwangerschap (bron) of in samenspraak met de zorgvrager en op voorschrift van een behandelende arts die besloten heeft dat de voordelen opwegen tegen de potentiële risico’s.
Je zorgvrager vraagt of dit onderzoek met een magneet werkt. (Je zorgvrager heeft een kunstmatige pacemaker en hij is bang.) Mag hij dit onderzoek ondergaan?
ja, dit onderzoek werkt met een magneet
hij mag dit onderzoek niet krijgen
Hoe noemt men in België de arts die verantwoordelijk is voor dit onderzoek?
een radioloog
Deze video is in het Engels
Zoek een medische term voor ..................................................... behandeling. een behandeling waarbij men het zieke lichaamsdeel wil behouden.
conservatief, letterlijk behouden(sgezind)
Wat betekent dissecerend?
weefselsplijtend, een dissectie = scheiding/splijting van weefsellagen, vb scheiding/splijting van weefsellagen door bloeding
Waarvoor staat AAA, wat betreft bloedvaten?
aneurysma aorta abdominalis
Waar of vals: Aneurysmata komen vooral bij oudere vrouwen voor.
vals 9 op de 10 zijn mannen, vaak boven de 55 en rokers
Wat is een fissuur?
spleet, kloof, gleuf, barst, scheur vb vaak anale fissuur
Wat is een rupturerend aneurysma?
scheurend
Waar of vals: Een aneurysma is een plaatselijke tijdelijke dilatatie
vals een blijvende dilatatie
Arteria carotis, arteria vertebralis in het Nederlands?
halsslagader
wervelslagader
TIA staat voor ... en dit wil zeggen
transient ischemic attack: voorbijgaande ischemie (van een deel van) de hersenen, met symptomen van enkele minuten tot max 24 uur.
Wat weet je van de arteria basilaris?
de slagader dat de 2 arteriae vertebrales verbindt met de cirkel van Willis
Vul aan: De arteriae vertebrales of .............................................................................. zijn twee belangrijke slagaders in de nek. Ze ontspringen uit de linker en rechter ................................................................ In het hoofd komen zij samen in de arteria..................................., een van de slagaders die de cirkel van ......................................... in de hersenen van bloed voorziet.
wervelslagaders
arteria subclavia of ondersleutelbeenslagaders
basilaris
Willis
De arteria carotis interna is een voortzetting van de arteria carotis................................. Deze slagader splitst zich ter hoogte van de vierde nekwervel in de arteria carotis interna en de arteria carotis..........................................
communis
externa
Vul aan. Bij een buikaneurysma is een deel van de ....................................... in de buik verwijd. Meestal heb je er ..................................... klachten van. Een arts ontdekt het daarom vaak bij ................................................. .
slagader / arterie / aorta (abominalis)
geen
toeval
Een aneurysma is een ................................................................... verwijding of uitstulping van een bloedvat. De doorsnede van het bloedvat is dan meer dan .................................... keer zo groot als normaal. Een aneurysma in de ................................... slagader komt het meeste voor.
Vul deze afbeelding aan met de juiste termen. Waat mogelijk gebruik de Nederlandse en de medische term.
Geef de symptomen (wat kan je observeren?) van een aneurysma.
vaak geen symptomen
indien wel:
AAA:
kloppend gevoel thv abdomen
pijn in rug
druk op organen
duodenum
ureter
wervelzuil
zenuwwortels
Geef de symptomen van een rupturerend aneurysma.
hevige buikpijn
hypotensie door daling bloedvolume
shock
Geef de medische term voor slagaderverharding
arteriosclerose
Wat is atheromatose?
afzetten van vet/cholesterol in de intima
Wat is arteriosclerose?
Dit is een aandoening waarbij slagaders gedeeltelijk of helemaal vernauwd zijn door vorming van cholesterolrijke aanslag op de binnenzijde van beschadigde (endotheel) bloedvaten. In deze aanslag zit er eveneens kalk die de soepelheid van de arterie vermindert.
Welke laat van het bloedvat is aangetast bij arteriosclerose?
intima
Uit welk weefsel bestaat de intima?
endotheelweefsel, dit is een onderdeel van het dekweefsel
Wat gebeurt er met de intima van de slagaders bij arteriosclerose?
ze verdikken en verharden, door cholesterol en kalk, waardoor minder doorgankelijk
atheromatose + vorming van plaques =
arteriosclerose
Waar worden de meeste plaques gevormd?
op afsplitsingen van slagaders
waar er druk is op slagaders
hart
OL
hersenen
Leg uit micro-angiopathie en macro-angiopathie
deze begrippen gebruiken we vaak als verwikkeling (complicatie) bij diabetes
micro-angiopathie = aantasting van de kleine bloedvaten
macro-angiopathie = aantasting van de grote bloedvaten
meer info