pathologie van de venen
Vul in.
De bloedvaten vervoeren bloed door het lichaam. Er zijn twee soorten bloedvaten: de slagaders (ook _________________ genoemd) en de aders (ook wel _________________genoemd). De slagaderen vervoeren zuurstofrijk bloed vanaf het hart naar alle weefsels, spieren en organen. Aderen zijn bloedvaten die zorgen voor de terugstroom van het bloed naar het hart.Door de pompwerking van het hart is de bloeddruk in de slagaders ‘kloppend’ of ‘pulserend’. Dit is goed te voelen, bijvoorbeeld aan de polsslagader of_____________________________ (vul hier de medische term in, het bestaat uit 2 woorden). Naarmate de slagaderen verder van het hart af liggen, worden ze steeds kleiner. Dichtbij de organen en weefsels zijn de slagaderen zo klein geworden, dat we spreken van haarvaten of ____________________ (vul hier de medische term in).
arteriën
venen
arteria radialis
capillairen
Geef 3 groepen aders.
oppervlakkige aders, ze liggen onder de huid en kleiner van diameter
diepe aders, ze liggen in de spieren, en met een grote diameter
perforanten, zo genoemd omdat die doorheen de spieren gaan
Geef een andere term voor ader.
vene of vena
Wat is het meervoud van vena?
venae
Geef een andere termen voor venae communicantes.
venae perforantes
Geef de medische en de Nederlandse term van 2 oppervlakkige venen ter hoogte van de onderste ledematen.
vena saphena magna, grote huidader of grote oppervlakkige beenader, weetje1 langste ader menselijk lichaam, weetje2 kan gebruikt worden bij CABG/overbruggingen
vena saphena parva, kleine huidader of kleine oppervlakkig gelegen kuitader of kleine oppervlakkige beenader
Loopt de vena saphena magna aan de binnenzijde of aan de buitenzijde van ons been?
aan de binnenzijde
Waar begint en eindigt de vena saphena magna?
van binnenzijde voet tot in de lies (weetje naar de vena femoralis of dijbeenader)
Wat zijn venae communicantes?
verbindingsvenen tussen het oppervlakkige aders en diepe aders
Waar of vals? Bij een normale werking stroomt het bloed van de diepe venen naar de oppervlakkige venen naar het het toe.
vals, bij een normale werking stroomt het bloed van de oppervlakkige venen naar de diepe venen naar het het toe.
Wat betekent varicocele?
spataderbreuk van de bal, zwelling van de balzak
Wat betekent tromboflebitis?
haardvormige ontsteking (itis) van de wand van een vena met vorming van trombi (= meervoud van trombus)
Wat betekent angio?
bloedvat
Wat betekent ectasie?
uitrekking, verwijding
Waar begint en eindigt de vena saphena parva?
van de voetrug, achter de buitenenkel langs de kuit naar de knieholte (dus dorsaal), weetje loopt naar de vena poplitea of kniekuilader
Vul aan oppervlakkige beenaders bevatten ........................................ en zijn gevoelig voor .............................
kleppen
spataders
Wat betekent inspectie?
kijken
Wat betekent ruptuur?
scheur
Je hebt nog gehoord van volgende woorden: (spier)atrofie, (spier)hypertrofie, en nu ook van trofische stoornissen van de huid. Wat betekent trofie?
voeding
Wat betekent eczeem?
aandoening van de oppervlakkige huidlagen
Wat kan je observeren bij je zorgvrager bij eczeem?
roodheid, blaasjes, schilfering, jeuk
Wat is een ulcus?
zweer/weefselverlies aan oppervlakte van epitheel, weetje met weinig of geen neiging tot genezing
Wat is het meervoud van ulcus?
ulcera
Wat is oedeem?
letterlijk waterzucht, vochtophoping
Wat is scleroedeem?
oedeem met verdikking en verharding, weetje1 denk ook aan sclera van het oog (harde oogrok), weetje 2 denk ook aan arteriosclerose =slagaderverkalking, kalk is hard
Geef 4 voorbeelden van tropische stoornissen van de huid.
eczeem
ulcus
oedeem
scleroedeem
Wat is een ulcus cruris?
Een open been of een open wond of zweer aan het onderbeen.
Wat zijn teleangiëctasieën?
verwijde kleine bloedvaatjes aan de oppervlakte van de huid, ziet eruit als een tekening van fijne rode bloedvaatjes
Je ziet (inspectie) bij een zorgvrager een ulcus (open niet genezende wonde/zweer) ter hoogte van het onderbeen, meer bepaald de binnenenkel (=malleolus internus of malleolus medialis). Je observeert de kleur, grootte, diepte, warmte, vochtige of droge toestand, de randen, in het digitaal dossier. Je observeert een oedemateus been, waar je een putje in kan duwen, (pittingoedeem).
Aan welk soort ulcus denk je dan? arterieel of veneus?
veneus, gestoorde afvoer
Welke oppervlakkige vene loopt er rond de binnenenkel?
vena saphena magna/interna
Zou jij voorstellen om de benen omlaag of omhoog te doen?
omhoog/op voetbankje, om wille van betere veneuze retour
Jij bent thuisverpleegkundige. Zoek een betrouwbare en begrijpbare folder/pdf voor je zorgvrager met spataderen. Druk die af voor je zorgvrager en bespreek alle moeilijke termen, met jouw kennis van de anatomie en pathologie uit HBO verpleegkunde Ic Dien.
Heb je een ander goed voorstel stuur het gerust door via smartschool.
Zoek zelf een betrouwbare en begrijpbare Nederlandstalig youtubefimpje i.v.m. aandoeningen van de venen, en stuur het door via smartschool.
Zoek zelf een betrouwbare en begrijpbare Nederlandstalig website i.v.m. aandoeningen van de venen, en stuur het door via smartschool.
voorbeeld hartstichting.nl
voorbeeld2 uzleuven.be
In je rood zakwoordenboek der geneeskunde, heb je een lijst met voorvoegsels en achtervoegsels. Wat betekent fleb- in een samengesteld woord?
ader of vene
Wat betekent flebitis?
itis = ontsteking van eenn flebe =vene, dus aderontsteking
Wat betekent tromboflebitis
dit is een aderontsteking die gepaard gaat met kleine trombi
Hoe weet je zeker dat een website met gezondheidsinformatie betrouwbaar is?
de meest gekende betrouwbare website is https://www.gezondheidenwetenschap.be/
als je dan een patiëntenrichtlijn opzoekt vb Oppervlakkige veneuze trombose en je kijkt dan naar hun bronnen of referenties, dan zit je zeker goed. vb https://www.thuisarts.nl/aderontsteking/ik-heb-aderontsteking
verder heb je ook de sites verbonden aan ziekenhuizen
Ga naar de site: https://www.thuisarts.nl/spataderen/ik-heb-spataderen en bekijk de video over spataderen.
Symptomen bij varices
Spataderen geven bij de meeste mensen geen klachten. Spataderen zien eruit als kronkelende, blauwpaarse bloedvaten. Het kunnen hele kleine bloedvaatjes zijn of grotere opgezwollen vaten. De grote spataderen zien eruit als knobbels.
Zijn er wel klachten, dan gaat het om:
jeuk;
een zwaar, vermoeid gevoel in de benen;
pijn in de benen of;
rusteloze benen;
pijn en krampen.
Compressietherapie bij de behandeling van varices. Geef een ander woord voor compressie.
druk
Wat is de afkorting van "Thrombo-Embolus Deterrent". Zou jij het kunnen vertalen?
TED
tromus en embool afschrikmiddel
Wanneer gebruik van TED-kousen (thrombo-embolism deterrent)?
weetje: 10-14mmHg
postoperatief bij immobiele patiënten, kleur: wit
doel preventie DVT
Wanneer Klasse I kousen?
weetje: 15-21mmHg
Preventief! (reizen, zwangerschap, lang rechtstaan, preventief bij primaire varices)
Zwaartegevoel, beperkte spataders/oedeem,
na sclerotherapie
Geef 5 risicofactoren om varices in onderste ledematen te ontwikkelen. Maak er ook 2 actiepunten van binnen je GVO aan je zorgvrager.
obesitas streven naar gepaste BMI, letten op beweging versus energierijke voeding onder controle houden
staand of zittend beroep variatie in houding en beweging, zitten afwisselen met staan, waar mogelijk onderbreken met beweging
weinig beweging bewegingsplan opstellen, strava, stappenteller
roken en alcohol stop met roken en alcohol drinken
zwangerschap en hormonen indien zwanger, wees dubbel alert voor de andere risicofactoren
zit in de familie/genetisch hier kan je weinig aan doen ;-)
warme omgeving sauna, zonnebank, strand liggen, of in te zomerse temperaturen vertoeven voorkomen
Aan welke aandoening denk je als je hoort van slokdarmvarices.
levercirrose
Geef 2 risicofactoren voor aambeien. Maak er ook 2 actiepunten van binnen je GVO aan je zorgvrager.
obstipatie veel bewegen, vezelrijke voeding, veel drinken
persen bij defecatie tijd nemen bij toiletgang, niet persen,
Geef een andere term voor spataders ter hoogte ven het rectum.
het speen, aambeien, hemorroïden
Je ziet een hare huid ter hoogte van bv de kuit, met bruine verkleuring en verdikking. Welke naam plak je hierop.
scleroedeem
Welke behandelingen bestaan er voor varices?
Foam Echo Sclerotherapy
Sclerotherapie inspuiten irriterende stof om het vat te doen dichtkleven
Radiofrequentie-ablatie (RFA) dichtkleven van bloedvat via geluidsgolven
Flebectomie volgens Müller
Stripping
Klassieke crossectomie
TCC (Transcutane coagulatie)
aanvulling compressietherapie De kousen helpen vooral goed tegen vocht in de benen. U krijgt ook minder snel nieuwe spataderen.
Bron, laatste update 25/06/2021
Meer weten over de zin en onzin van compressietherapie?
Bekijk zeker eens deze ppt, SYMPOSIUM 17-04-2018, doe dit enkel als je uitgeslapen bent.
Mag de zorgvrager eerst opstaan om naar toilet gaan en nadien de compressiekousen aandoen? Motiveer je antwoord.
neen, tenzij hij/zij nadien terug 30 minuten in bed ligt. Waarom? ‘s morgens voor het opstaan kousen aandoen, omdat je dan nog geen stuwing in de bloedvaten hebt
Bij wie is een TED kous geschikt?
Postoperatief bij immobiele patiënten
Hoeveel klassen drukkousen bestaan er?
4 klassen
TED (thrombo-embolism deterrent)
10-14mmHg
Postoperatief bij immobiele patiënten, wit! Doel preventie DVT
Klasse I
15-21mmHg
Preventief! (reizen, zwangerschap, lang rechtstaan)
Zwaartegevoel, beperkte spataders/oedeem, na
sclerotherapie
Klasse II
23-32 mmHg
Spataders, na sclerotherapie, na spataderoperatie, genezen ulcus, oppervlakkige thromboflebitis, postthrombotisch syndroom, oedeem zwangerschap, posttraumatisch oedeem, lymfoedeem arm
Klasse III
34-46mmHg
diepe veneuze insufficiëntie, postthrombotisch syndroom, lymfoedeem been, genezen ulcus, CVI
Klasse IV
> 49mmHg
Zeer ernstig (fibrotisch) lymfoedeem, elefantiasis
De venen lopen vaak naast de ......................................, en hebben vaak een gelijkaardige naam.
arteriën
Waar of vals de vena pulmonalis vervoert zuurstofarm bloed.
vals, deze vene behoort tot de kleine bloedsomloop en vervoert zuurstofrijk bloed
Waar of vals de vena pulmonalis start in het rechter ventrikel.
Fout de arteria pulmonalis vertrekt in het rechter ventrikel, de vena pulmonalis gaat van de longen naar het hart.
Waar of vals de vena saphena magna loopt van de voet naar de dij.
waar
De vena saphena parva wordt soms gebruikt voor een bypass operatie (CABG)
waar, bron juf Danielle, Belangrijkste venen
Aan welke varices denk je bij A en bij B op deze tekening en waarom?
A de diepe venen werken nog, maar er loopt veneus bloed van diep naar oppervlakkig (normaal is het omgekeerd). De kleppen in de oppervlakkige venen (denk aan VSM en VSP) werken niet meer. Dus primaire, essentiële varices
B De arcering is een verstopping van een diepe vene, er stroomt nu veneus bloed van de diepe venen naar de oppervlakkige (normaal is het omgekeerd). Dus secundaire of compensatoire varices.
Vul de verschillen aan tussen Rosidal® en Dauer® compressietherapie
… rek zwachtel
Voor … personen
elasticiteit
… rustdruk
… werkdruk
Betere …
Aantal windels:
S’ nachts?