Y GROMLECH

ADNODDAU I YSGOLION SIR BENFRO

Ein stori ni - Traed... cam... a naid!

Sêr Llwyfan a Sgrîn / Stars of Stage and Screen

Dyma fwy o luniau i chi eu hystyried. Beth yw'r cysylltiad?

O'N BRO I'R BYD

Dechrau wrth ein traed

Cam i weld Cymru

A naid i weld y byd!

Munud i feddwl

Mae nifer o sêr y sgrîn a’r llwyfan wedi ei gwreiddio yn Sir Benfro. Cafodd Rhys Ifans a Christian Bale eu geni yn Hwlffordd ac mae teulu Matthew Rhys o Abergwaun. Cymry Cymraeg ydy’r actorion Ioan Gruffudd a Morfydd Clark. Ioan oedd ‘Mr Fantastic’ yn ffilm ‘Fantastic Four’(2005) a bydd Morfydd yn ymddangos fel Galadriel yn ‘The Lord Of the Rings’ yn 2021.


Mae Syr Bryn Terfel. Alex Jones, Aled Jones a Gethin Jones ym Gymry Cymraeg hefyd yn gweithio ym myd cerdd a’r cyfryngau. Cymry byd enwog hefyd ydy Syr Tom Jones, Dame Shirley Bassey, Syr Anthony Hopkins, Katherine Jenkins, Taron Egerton a Michael Sheen. Maen nhw i gyd yn llysgenhadon dros Gymru, yn gwneud eu gorau i sôn am y ‘wlad fach, fawr’!

Os yw Kylie Minogue yn gantores enwog o Awstralia, mae ei mam yn dod o Faesteg, ac mae ei mamgu yn siarad Cymraeg, ac yn byw yng Nghymmer. Ymhell cyn geni Kylie, yn yr 1960au, roedd Mary Hopkin yn gantores enwog gan fod y ‘Beatles’ yn ysgrifennu caneuon iddi ac yn recordio ei llais. Mae’r DJ Huw Stephens, heddiw, yn cyflwyno hanes cerddoriaeth bop Cymru i ni ar Radio Cymru a BBC Radio 6 tra bod Bethan Elfyn ar Radio 1. Aled Haydn Jones ydy pennaeth Radio 1, ac mae’r tri yn Gymry Cymraeg.


Os ydych eisiau clywed y gorau o gerddoriaeth fodern Cymru heddiw, gwrandwch ar Radio Cymru lle mae bandiau fel ‘Nain Bach’ sydd wedi ennill gwobrau ar draws Prydain a cherddorion gwych fel Gwyneth Glyn, Georgia Ruth a Bronwen Lewis. Ydych chi wedi gwrando ar y grŵp gwerin ‘Calan’. Maen nhw yn creu cerddoriaeth gwerin fodern! Mae sawl ‘super-group’ Cymraeg wedi bod hefyd. Chwiliwch am Eden, Mega a Pendevig.


Mae Cymru yn lleoliad gwych ar gyfer ffilmio. Mae hanes hir i gyfres ‘Dr Who’ yng Nghaerdydd, ond hefyd mae nifer o ffilmiau wedi eu saethu yn Sir Benfro. Beth am ymchwilio i'w hanes?

HERIAU

SEREN A SBARC

Cymry'n rhoi Cymru ar y map

O ble yng Nghymru mae ein sêr byd enwog yn dod yn wreiddiol?

Siaradwyr Cymraeg

Pa actorion a cherddorion byd-enwog sy'n medru siarad Cymraeg? Wyddoch chi bod Ioan Gruffydd wedi dechrau actio ar Pobl y Cwm!

Iaith ar daith

Beth am ddewis pennod o 'Iaith ar daith' gan S4C i wylio rhai o selebs Cymru yn mynd ati i ddysgu Cymraeg.

Sêr Byd Miwsig Cymru

Pwy yw sêr byd miwsig Cymru?

Ffilmiau Llwyddiannus

Pa ffilmiau llwyddiannus sydd wedi cael eu ffilmio yma'n Sir Benfro?

Awduron o fry

Pa feirdd ac awduron talentog sydd gyda ni yng Nghymru sy'n ysgrifennu'n Gymraeg?

LLWYBRAU POSIB O FEWN Y MEYSYDD DYSGU

Ieithoedd, Llythrennedd a Chyfathrebu

Wythnos ym mywyd un o'r sêr

Creu dyddiadur wythnos e.e i Alex Jones ‘One Show’

Ymson

Ysgrifennu ymson un o'r sêr cyn digwyddiad mawr e.e gig, ffilmio

Cerdd

Astudio cerdd 'Taliesin wyf i'

Cymry ar y radio

Darllen a deall erthygl am dri o Gymry ifanc ar orsaf ‘Radio 1’

Iechyd a Lles

Breuddwydio'n fawr

Pwysigrwydd breuddwydio’n fawr. Meddylfryd o’r fesen leiaf i’r dderwen fawr. Gwylio cyfweliad Lynwen Brennan – Pennaeth Cyffredinol yng Nghwmni Lucasfilms (Star Wars, Jurassic Park, Iron Man ayyb) ac enillydd BAFTA . Mae Lynwen yn wreiddiol o Benalun, nawr yn byw yn San Francisco.

Bod yn Gymro?

Mae Matthew Rhys yn actor poblogaidd yn Efrog Newydd, ond mae ei fam o Abergwaun. Sut mae e’n teimlo am fod yn Gymro?

Perygl Dibyniaeth

Pwy oedd Richard Burton? - fideo am arddangosfa Amgueddfa Cymru 2020/1. Perygl dibyniaeth – addysg am alcohol, cyffuriau arferion bwyta iach, ymarfer corff, cwsg. Normau cymdeithasol.

Arwyr Personol

Does dim rhaid bod ar lwyfan neu sgrin i fod yn seren. Dangos gwerthfawrogiad i bobl sy’n arwyr personol i ni.

Gwyddoniaeth a Thechnoleg

Creu a golygu

Cynllunio, recordio a golygu sioe ar gyfer y radio neu ar gyfer y sgrin.

Mathemateg a Rhifedd

Penseiri

Mae Tom Jones yn gobeithio dychwelyd adref i Gymru ac mae am adeiladu tŷ newydd. Eich dysgwyr yw ei benseiri a rhaid iddynt ddylunio'r tŷ yn ôl maint yr hyn mae eisiau.

Dyniaethau

LLeoliadau Ffilmio

Creu bas data ar gyfer lleoliadau ffilmiau Hollywood yn Sir Benfro e.e. ffilmio Harry Potter yn Freshwater West.

Dewis lleoliad

Beth ydy swydd 'sgowt lleoliad'? Dewiswch destun o lyfr / sgript a phenderfynwch ar leoliadau posib o fewn Sir Benfro i'w ffilmio.

I ble'r ewch chi?

Tom J yn eich gwahodd i gynllunio taith ledled byd. O ddrws i ddrws, ac ar draws pob cyfandir. I ble'r ewch chi? Ble mae y lleoliadau mwyaf cyffrous ar gyfer perfformio yng Nghymru, Prydain a thramor?

Cartref Dr Who

Erthygl i ddisgyblion am hanes y Gwasanaeth Iechyd.

Pwy oedd Shirley Bassey?

Tom J yn eich gwahodd i gynllunio taith ledled byd. O ddrws i ddrws, ac ar draws pob cyfandir. I ble'r ewch chi? Ble mae y lleoliadau mwyaf cyffrous ar gyfer perfformio yng Nghymru, Prydain a thramor?

Celfyddydau Mynegiannol

Oes gen ti dalent?

Trefnu cystadleuaeth dalent. Defnyddio J2vote ar gyfer y broses feirniadu. Stori Bronwen Lewis fel ysbrydoliaeth.

Dewis Rhys

Gwrandewch ar ddewis Rhys Ifans o gerddoriaeth Cymraeg fodern Gymraeg.