Quiz 14 dla uczestników kursów języka polskiego jako obcego

UWAGA (1): w poszczególnych zadaniach przedstawiono opisowo wybraną czynność, np. znaleźć coś w szufladzie pośród rupieci. Następnie wskazano i zdefiniowano czasownik, którego forma (tu: np. grzebać – rozgarniać coś w czymś) wzbogacona o prefiks – w tym przykładzie: wy-grzebać (wygrzebać) – jest identyczna znaczeniowo z zaprezentowanym na początku polecenia działaniem. W każdym zadaniu należy wybrać poprawną spośród czterech rzeczywiście istniejących postaci czasowników (choć w kilku przypadkach mogą się trafić dwie poprawne odpowiedzi), która odpowiada zasugerowanej czynności.
UWAGA (2): w opisie znaczenia czasowników bazowych nie uwzględniono ich wszystkich sensów.
UWAGA (3): niekiedy pojawia zaimek zwrotny „się”, co sygnalizuje zwrotność czasownika. W przypadkach takich uzupełniono zapis.
UWAGA (4): wśród możliwych odpowiedzi uwzględnia się – dla ułatwienia – dwa zapisy czasowników, pierwszy odzwierciedla złożony charakter wyrazu (z wyróżnionym i dodatkowym jego komponentem, tj. prefiksem), drugi zaś ilustruje ostatecznie poprawną formę ortograficzną słowa (pozbawioną dywizu/łącznika).

1. Pozyskać pieniądze na zakup czegoś, wykonując np. zleconą czynność. Wskaż wariant czasownika o identycznym znaczeniu (na podstawie czasownika: robić – wykonywać dowolną czynność).

A. Prze-robić (przerobić). B. Wy-robić (wyrobić). C. Roz-robić (rozrobić). D. Za-robić (zarobić).

2. Uniemożliwić wykonywanie dowolnej czynności. Wskaż wariant czasownika o identycznym znaczeniu (na podstawie czasownika: bronić – odpierać atak).

A. O-bronić (obronić). B. Wz-bronić (wzbronić). C. Za-bronić (zabronić). D. Wy-bronić (wybronić).

3. Uniemożliwić (oficjalnie) wykonywanie dowolnej czynności. Wskaż wariant czasownika o identycznym znaczeniu (na podstawie czasownika: kazać – ogłosić obowiązek wykonania czegoś).

A. Wy-kazać (wykazać). B. Za-kazać (zakazać). C. Prze-kazać (przekazać). D. U-kazać (ukazać).

4. Ubierać się np. w garnitur. Wskaż wariant czasownika o identycznym znaczeniu (na podstawie czasownika: wkładać – ubierać coś na siebie, umieszczać coś w czymś).

A. Za-kładać (zakładać). B. Za-kładać się (zakładać się). C. Wy-kładać (wykładać). D. Roz-kładać (rozkładać).

5. Uderzać czymś w coś, niszcząc, np. młotem ścianę. Wskaż wariant czasownika o identycznym znaczeniu (na podstawie czasownika: walić – uderzać czymś w coś, np. głośno pukać do drzwi).

A. Wy-walić (wywalić). B. Roz-walić (rozwalić). C. U-walić (uwalić, kol.). D. Prze-walić (przewalić).

6. Uderzać np. kogoś z bolesnym skutkiem. Wskaż wariant czasownika o identycznym znaczeniu (na podstawie czasownika: bić – uderzać kogoś czymś bez skutku śmiertelnego).

A. Za-bić (zabić). B. Do-bić (dobić). C. Z-bić (zbić). D. U-bić (ubić).

7. Osiągnąć cel podróży. Wskaż wariant czasownika o identycznym znaczeniu (na podstawie czasownika: jechać – przemieszczać się jakimś pojazdem, konno).

A. Od-jechać (odjechać). B. Roz-jechać (rozjechać). C. Wy-jechać (wyjechać). D. Przy-jechać (przyjechać).

8. Umieścić coś pod ziemią. Wskaż wariant czasownika o identycznym znaczeniu (na podstawie czasownika: kopać – wykonywać dziurę w ziemi).

A. Do-kopać (dokopać). B. Za-kopać (zakopać). C. Roz-kopać (rozkopać). D. Prze-kopać (przekopać).

9. Powiększyć np. rozmiar domu, dodając kilka pomieszczeń. Wskaż wariant czasownika o identycznym znaczeniu (na podstawie czasownika: budować – wznosić np. dom).

A. Roz-budować (rozbudować). B. Za-budować (zabudować). C. Wy-budować (wybudować). D. Prze-budować (przebudować).

10. Uznać czyjeś zasługi, osiągnięcia, dorobek. Wskaż wariant czasownika o identycznym znaczeniu (na podstawie czasownika: cenić – szacować wartość kogoś lub czegoś).

A. O-cenić (ocenić). B. Prze-cenić (przecenić). C. Wy-cenić (wycenić). D. Do-cenić (docenić).

11. Spożyć jakiś płyn do dna. Wskaż wariant czasownika o identycznym znaczeniu (na podstawie czasownika: pić – spożywać płyn).

A. U-pić (upić). B. Prze-pić (przepić). C. Do-pić (dopić). D. O-pić (opić).

12. Sporządzić kopie, pisząc. Wskaż wariant czasownika o identycznym znaczeniu (na podstawie czasownika: pisać – realizować czynność pisania przy użyciu przyrządów).

A. Roz-pisać (rozpisać się). B. Prze-pisać (przepisać). C. Do-pisać (dopisać). D. Wy-pisać (wypisać).

13. Zamocować coś skutecznie z użyciem np. śruby. Wskaż wariant czasownika o identycznym znaczeniu (na podstawie czasownika: kręcić – wykonywać czynność ruchem obrotowym).

A. Do-kręcić (dokręcić). B. Prze-kręcić (przekręcić). C. Wy-kręcić (wykręcić). D. Roz-kręcić (rozkręcić).

14. Skutecznie uruchomić urządzenie. Wskaż wariant czasownika o identycznym znaczeniu (na podstawie czasownika: łączyć – doprowadzać coś do całości z kilku elementów).

A. Wy-łączyć (wyłączyć). B. W-łączyć (włączyć). C. Roz-łączyć (rozłączyć). D. Prze-łączyć (przełączyć).

15. Skutecznie przyrządzić zupę do spożycia. Wskaż wariant czasownika o identycznym znaczeniu (na podstawie czasownika: gotować – doprowadzać coś do wrzenia).

A. Roz-gotować (rozgotować). B. Wy-gotować (wygotować się). C. U-gotować (ugotować). D. Prze-gotować (przegotować).

16. W efekcie namysłu przedstawić nowe rozwiązanie. Wskaż wariant czasownika o identycznym znaczeniu (na podstawie czasownika: myśleć – realizować proces umysłowy, rozumując; w kilku przypadkach czasownik zmienia swoją postać).

A. Prze-myśleć (przemyśleć). B. Do-myślić (domyślić się). C. Roz-myślić (rozmyślić się). D. Wy-myślić (wymyślić).

17. Pomyślnie zakończyć semestr po zaliczeniu egzaminu. Wskaż wariant czasownika o identycznym znaczeniu (na podstawie czasownika: dać – przekazać coś komuś).

A. Z-dać (zdać). B. Wy-dać (wydać). C. Roz-dać (rozdać). D. Pod-dać (poddać).

18. Dokonać napadu na tle rabunkowym. Wskaż wariant czasownika o identycznym znaczeniu (na podstawie czasownika: łamać – wskutek celowego lub przypadkowego działania całość w efekcie zamieniać na dwie bądź więcej części).

A. Wy-łamać (wyłamać). B. W-łamać (włamać się). C. Prze-łamać (przełamać). D. Pod-łamać (podłamać się).

19. Zdefiniować np. wybrane czynności zawodowe do wykonania przez pracownika. Wskaż wariant czasownika o identycznym znaczeniu (na podstawie czasownika: dzielić – np. wykonywać operację matematyczną, której wynikiem jest iloraz, czyli w efekcie jest kilka części całości).

A. Wy-dzielić (wydzielić). B. Roz-dzielić (rozdzielić). C. Przy-dzielić (przydzielić). D. Po-dzielić (podzielić).

20. Zdradzić jakiś sekret. Wskaż wariant czasownika o identycznym znaczeniu (na podstawie czasownika: gadać – mówić niezbyt elegancko, o byle czym).

A. Do-gadać (dogadać się). B. Roz-gadać (rozgadać się). C. Prze-gadać (przegadać). D. Wy-gadać (wygadać).

21. Pozbyć się np. starych mebli i umieścić je na zewnątrz domu. Wskaż wariant czasownika o identycznym znaczeniu (na podstawie czasownika: stawiać – umieszczać coś gdzieś).

A. Roz-stawiać (rozstawiać). B. Do-stawiać (dostawiać). C. Wy-stawiać (wystawiać). D. Prze-stawiać (przestawiać).

22. Dotrzeć np. do idących przodem. Wskaż wariant czasownika o identycznym znaczeniu (na podstawie czasownika: gonić – zmierzać za kimś lub czymś w pośpiechu).

A. Wy-gonić (wygonić). B. Do-gonić (dogonić). C. Roz-gonić (rozgonić). D. Prze-gonić (przegonić).

23. Przypadkowo doprowadzić do przesadnie wysokiej temperatury z negatywnym skutkiem. Wskaż wariant czasownika o identycznym znaczeniu (na podstawie czasownika: grzać – powodować podnoszenie się temperatury).

A. Prze-grzać (przegrzać). B. Wy-grzać (wygrzać się). C. Roz-grzać (rozgrzać). D. Do-grzać (dogrzać).

24. Wybrudzić się np. błotem. Wskaż wariant czasownika o identycznym znaczeniu (na podstawie czasownika: smarować – nakładać gęstą, oleistą substancję na coś).

A. U-smarować (usmarować). B. Roz-smarować (rozsmarować). C. Do-smarować (dosmarować). D. Prze-smarować (przesmarować).

25. Wzniecić ognisko. Wskaż wariant czasownika o identycznym znaczeniu (na podstawie czasownika: palić – trawić coś ogniem).

A. Do-palić (dopalić). B. Prze-palić (przepalić). C. Roz-palić (rozpalić). D. Wy-palić (wypalić).

26. Niechlujnie opuścić np. pomieszczenie. Wskaż wariant czasownika o identycznym znaczeniu (na podstawie czasownika: łazić – chodzić tu i tam bez celu).

A. W-łazić (włazić). B. Prze-łazić (przełazić). C. Roz-łazić (rozłazić się). D. Wy-łazić (wyłazić).

27. Nabyć coś nowego w sklepie. Wskaż wariant czasownika o identycznym znaczeniu (na podstawie czasownika: kupić – nabyć coś za określoną kwotę).

A. Od-kupić (odkupić). B. Prze-kupić (przekupić). C. Do-kupić (dokupić). D. Za-kupić (zakupić).

28. Z trudem zapoznać się z niestarannie zapisanym tekstem. Wskaż wariant czasownika o identycznym znaczeniu (na podstawie czasownika: czytać – rozpoznając ciąg znaków i interpretować ich znaczenie).

A. Wy-czytać (wyczytać). B. Do-czytać (doczytać). C. Roz-czytać (rozczytać). D. Prze-czytać (przeczytać).

29. Doprowadzić do zniszczenia wskutek rozpadu na kawałki. Wskaż wariant czasownika o identycznym znaczeniu (na podstawie czasownika: lecieć – poruszać się w powietrzu).

A. Wy-lecieć (wylecieć). B. Roz-lecieć (rozlecieć się). C. Prze-lecieć (przelecieć). D. Nad-lecieć (nadlecieć).

30. Dostrzec argument ostateczny i decydujący o podjętym wyborze. Wskaż wariant czasownika o identycznym znaczeniu (na podstawie czasownika: sądzić – wydawać o czymś opinię).

A. Prze-sądzić (przesądzić). B. O-sądzić (osądzić). C. Roz-sądzić (rozsądzić). D. Za-sądzić (zasądzić).

31. W następstwie selekcji wziąć np. to, co najlepsze. Wskaż wariant czasownika o identycznym znaczeniu (na podstawie czasownika: brać – wziąć).

A. Prze-brać (przebrać). B. Wy-brać (wybrać). C. Roze-brać (rozebrać). D. Na-brać (nabrać).

32. Towarzyszyć gościom podczas ich wyjścia. Wskaż wariant czasownika o identycznym znaczeniu (na podstawie czasownika: prowadzić – kierować np. zespołem bądź być na przedzie czegoś).

A. Prze-prowadzić (przeprowadzić). B. Wy-prowadzić (wyprowadzić). C. Od-prowadzić (odprowadzić). D. Do-prowadzić (doprowadzić).

33. Uronić nieco benzyny podczas tankowania. Wskaż wariant czasownika o identycznym znaczeniu (na podstawie czasownika: lać – np. o rzęsistym deszczu lub czynności napełniania czegoś cieszą).

A. Za-lać (zalać). B. W-lać (wlać). C. Do-lać (dolać). D. Roz-lać (rozlać).

34. Uciec z miejsca zdarzenia. Wskaż wariant czasownika o identycznym znaczeniu (na podstawie czasownika: wiać – o wietrze i jego porywach bądź ustawicznym działaniu).

A. Za-wiać (zawiać). B. Z-wiać (zwiać). C. Wy-wiać (wywiać). D. Prze-wiać (przewiać).

35. Uciekać np. z ojczyzny. Wskaż wariant czasownika o identycznym znaczeniu (na podstawie czasownika: chodzić – przemieszczać się o własnych siłach).

A. S-chodzić (schodzić). B. W-chodzić (wchodzić). C. U-chodzić (uchodzić). D. Do-chodzić (dochodzić).

36. Musieć wytrzymać jakąś niedogodność. Wskaż wariant czasownika o identycznym znaczeniu (na podstawie czasownika: nosić – transportować coś dzięki możliwościom ciała).

A. Z-nosić (nosić). B. W-nosić (nosić). C. U-nosić (nosić). D. Do-nosić (nosić).

37. Otrzymać informacje od świadka w związku z prowadzonym śledztwem. Wskaż wariant czasownika o identycznym znaczeniu (na podstawie czasownika: słuchać – odbierać bodźce głosowe).

A. O-słuchać (osłuchać). B. Od-słuchać (odsłuchać). C. Prze-słuchać (przesłuchać). D. W-słuchać (wsłuchać się).

38. Uzupełnić na grządce sadzonki np. sałaty. Wskaż wariant czasownika o identycznym znaczeniu (na podstawie czasownika: sadzić – umieszczać sadzonki roślin w glebie).

A. O-sadzić (osadzić). B. Roz-sadzić (rozsadzić). C. Prze-sadzić (przesadzić). D. Do-sadzić (dosadzić).

39. Zakwestionować. Wskaż wariant czasownika o identycznym znaczeniu (na podstawie czasownika: ważyć – ustalać masę czegoś za pomocą wagi).

A. Z-ważyć (zważyć). B. Pod-ważyć (podważyć). C. Prze-ważyć (przeważyć). D. Roz-ważyć (rozważyć).

40. Rosnąc, osiągnąć wzrost większy aniżeli rodzice. Wskaż wariant czasownika o identycznym znaczeniu (na podstawie czasownika: rosnąć – być większym w miarę upływu czasu).

A. Prze-rosnąć (przerosnąć). B. Pod-rosnąć (podrosnąć). C. Wy-rosnąć (wyrosnąć). D. Do-rosnąć (dorosnąć).

41. Doprowadzić urządzenie do odpowiedniego stanu. Wskaż wariant czasownika o identycznym znaczeniu (na podstawie czasownika: prawić – tu: czynić prostym, daw.).

A. Prze-prawić (przeprawić). B. Na-prawić (naprawić). C. Wy-prawić (wyprawić). D. Do-prawić (doprawić).

42. Nadać zupie smaku dzięki odpowiednim dawkom soli, pieprzu itp. Wskaż wariant czasownika o identycznym znaczeniu (na podstawie czasownika: prawić – tu: dokończyć, zmienić jakość czegoś na lepszą, daw.).

A. S-prawić (sprawić). B. Od-prawić (odprawić). C. Przy-prawić (przyprawić). D. W-prawić (wprawić).

43. Pozyskać np. nowy rower. Wskaż wariant czasownika o identycznym znaczeniu (na podstawie czasownika: prawić – tu: doprowadzić do jakiegoś zdarzenia, daw.).

A. Do-prawić (doprawić). B. Wy-prawić (wyprawić). C. Do-prawić (doprawić). D. S-prawić (sprawić).

44. Wykonać np. korekty na tekście. Wskaż wariant czasownika o identycznym znaczeniu (na podstawie czasownika: prawić – mówić, także szczególnie poważnie).

A. Po-prawić (poprawić). B. Od-prawić (odprawić). C. Prze-prawić (przeprawić). D. Do-prawić (doprawić).

45. Zorganizować huczne wesele. Wskaż wariant czasownika o identycznym znaczeniu (na podstawie czasownika: prawić – tu: doprowadzić do jakiegoś zdarzenia własnym nakładem).

A. O-prawić (oprawić). B. Wy-prawić (wyprawić). C. Prze-prawić (przeprawić). D. Po-prawić (poprawić).

46. Sfałszować dokument, imitując czyjś charakter pisma. Wskaż wariant czasownika o identycznym znaczeniu (na podstawie czasownika: robić – czynić, wykonywać jakieś działanie).

A. Wy-robić (wyrobić). B. Nad-robić (nadrobić). C. Pod-robić (podrobić). D. Od-robić (odrobić).

47. Doznać stanu emocjonalnego, którego objawem są np. łzy w oczach. Wskaż wariant czasownika o identycznym znaczeniu (na podstawie czasownika: ruszyć – wprawiać coś lub siebie w ruch).

A. Wy-ruszyć (wyruszyć). B. Ob-ruszyć (obruszyć się). C. Po-ruszyć (poruszyć). D. Wz-ruszyć (wzruszyć).

48. Pozostawać z kimś lub czymś wskutek bliskiej zażyłości. Wskaż wariant czasownika o identycznym znaczeniu (na podstawie czasownika: żyć – istnieć i funkcjonować jako organizm żywy).

A. Z-żyć (zżyć się). B. Wy-żyć (wyżyć). C. Do-żyć (dożyć). D. Prze-żyć (przeżyć).

49. Być zupełnie sytym po spożyciu posiłku. Wskaż wariant czasownika o identycznym znaczeniu (na podstawie czasownika: jeść – spożywać pokarm).

A. Z-jeść (zjeść). B. Na-jeść (najeść się). C. Prze-jeść (przejeść się). D. Wy-jeść (wyjeść).

50. Wesprzeć kogoś w działaniu. Wskaż wariant czasownika o identycznym znaczeniu (na podstawie czasownika: móc – mieć zdolność wykonania czegoś lub mieć taką umiejętność do wykonania czegoś).

A. Prze-móc (przemóc). B. Wz-móc (wzmóc). C. Po-móc (pomóc). D. Wy-móc (wymóc).