โครงการเป็นเอกสารภาพรวมของแผนธุรกิจ เพื่อใช้นำเสนอต่อสังคมในการเผยแพร่ความคิด หรือใช้นำเสนอเพื่อขอความช่วยเหลือ สนับสนุนเงินทุน ซึ่งประกอบด้วยสาระที่แสดงให้เห็นความสำคัญและคุณค่าของการดำเนินงาน ซึ่งประกอบด้วย

1. ชื่อโครงการ

2. เหตุผล หลักการ

3. เป้าประสงค์

4. วัตถุประสงค์

5. ผลได้ของโครงการ

6. วิธีดำเนินงาน

7. งบประมาณดำเนินการ

8. ผลดำเนินโครงการ

การเขียนโครงการ

1. การเขียนชื่อโครงการ

โดยทั่วไป มี 3 องค์ประกอบ คือ (1) ข้อความบ่งบอกว่าทำอะไร (2) ข้อความว่าเป็นของใครและ(3) นำเสนอใคร “โครงการขยายอาชีพเกษตรอินทรีย์ ชุมชนบ้านคลองหาด นำเสนอขอการสนับสนุนจากทางอำเภอคลองหาด”

2. การเขียน ความสำคัญและหลักการ

เป็นสาระส่วนที่บอกความสำคัญของการจัดทำโครงการและหลักการดำเนินการ ซึ่งมีโครงสร้างการเขียน ดังนี้

2.1 โครงสร้างการเขียนความสำคัญ การเขียนความสำคัญในการขยายอาชีพ ควรจะเป็นสาระสำคัญในธุรกิจ ซึ่งประกอบด้วย

2.1.1 เขียนบ่งบอกสภาวะแวดล้อมอาชีพ ได้แก่

(1) สภาพที่ดิน สิ่งแวดล้อมที่ส่งเสริมการดำเนินโครงการ

(2) ผลิตผลอะไรที่เหมาะสมในการผลิต

(3) ลักษณะคุณภาพผลผลิตที่ลูกค้าต้องการ

(4) ลูกค้าเป็นใคร อย่างไร

(5) ขายให้กับใคร ส่วนแบ่งทางการตลาดเป็นอย่างไร

(6) จะสามารถเข้าไปยึดตลาดส่วนแบ่งตลาดได้ร้อยละเท่าไร

2.1.2 เขียนสรุปให้เห็นความสำคัญที่เกี่ยวข้องกับ

(1) การสร้างงาน สร้างรายได้ให้กับชุมชน

(2) การมีส่วนร่วมสร้างความพอเพียงด้านต่าง ๆ ให้กับชุมชน

2.2 การเขียนหลักการ เป็นข้อความต่าง ๆ เพื่อบ่งบอกว่า โครงการจะทำอะไร ให้ใคร ทำแค่ไหน และทำอย่างไร ดังนี้

2.2.1 จะทำอะไร ให้ใคร ดังตัวอย่าง

(1) มุ่งเน้นผลิตผักผลไม้ระบบเกษตรอินทรีย์ ขายให้กับกลุ่มผู้รักษาสุขภาพ

2.2.2 ทำอย่างไรดังตัวอย่าง

(1) ให้ความสำคัญกับการประยุกต์ระบบนิเวศธรรมชาติเข้าสู่ระบบการเกษตร

2.2.3 ทำที่ไหน ดังตัวอย่าง

(1) การดำเนินงาน จะเริ่มต้นที่แปลงเกษตรของผู้ทำแล้วส่งเสริมการเรียนรู้ขยาย เครือข่ายการปลูกผักอินทรีย์ออกไป

2.3 ตัวอย่างการเขียนเหตุผลและหลักการ

เหตุผลและหลักการ

การตัดสินใจดำเนินการจัดทำเกษตรอินทรีย์ มีเหตุผลมาจาก

1. สภาพที่ดินของหมู่บ้านคลองหาด เป็นที่ดินเปิดป่าใหม่ เพื่อทำพืชไร่มาเพียง 5 ปี เกษตรกรไม่รู้จักและไม่เคยใช้สารพิษฆ่าแมลงและปราบวัชพืชเข้ามาใช้เป็นพื้นที่สะอาดปราศจากสารพิษ

2. ถ้าหากดำเนินการผลิตพืชผัก ผลไม้ในระบบเกษตรอินทรีย์ จะทำให้ผลิตผลที่ได้มา สะอาดไม่มีสารพิษตกค้าง

3. ผักผลไม้ที่ตลาดต้องการ จะเป็นผลผลิตที่ไร้สารพิษ มีการเจริญเติบโตไปตามธรรมชาติ และรสชาติเป็นไปตามสายพันธุ์

4. ขณะนี้กลุ่มผู้รักสุขภาพมีจำนวนมากขึ้น เนื่องมาจากการประชาสัมพันธ์ความปลอดภัยของอาหาร ทำให้กลุ่มคนกลุ่มนี้สนใจซื้ออาหารไร้สารพิษบริโภคมากขึ้นโดยลำดับ

5. มีผู้ค้าอาหารสุขภาพเข้ามารับซื้อถึงไร่นา จำนวนไม่จำกัด เพื่อกระจายสินค้าเข้าสู่ร้านค้าอาหารสุขภาพ

6. ผลการศึกษาติดตามส่วนแบ่งของตลาด อาหารสุขภาพพบว่า ขณะนี้มีผักผลไม้เข้าสู่ตลาด เพียงร้อยละ 0.25 ของพืชผักผลไม้ที่ปลูกในระบบเคมี เท่านั้น

จึงอาจสรุปได้ว่า ส่วนแบ่งของตลาดยังสูงมาก สามารถทำแล้วขายได้ จะเป็นโอกาสในการสร้างงาน สร้างรายได้ให้กับคนในชุมชนบ้านคลองหาดได้พัฒนาเศรษฐกิจเข้าสู่ความพอเพียงตามอัตภาพของแต่ละครอบครัวที่เข้าร่วมโครงการได้

จากเหตุผลดังกล่าว จึงอาจสรุปหลักการดำเนินงานได้ดังนี้

1. เป็นการดำเนินงานที่มุ่งเน้นการผลิตผัก ผลไม้ในระบบอินทรีย์ขายให้กับกลุ่มผู้รักษาสุขภาพ

2. การดำเนินงานให้ความสำคัญกับการประยุกต์ระบบนิเวศธรรมชาติเข้าสู่ระบบการเกษตร

3. การดำเนินงานจะเริ่มต้นที่แปลงเกษตรของผู้นำแล้วส่งเสริมการเรียนรู้ขยายเครือข่ายการปลูกผักอินทรีย์ออกไป