ตัวเมืองลำพูนมีขนาดกะทัดรัดประมาณ 1 ใน4 ของจังหวัดเชียงใหม่ ถนนสายหลักมีเพียงสามสาย คือถ.เจริญราษฎร์ ที่ต่อเนื่องมาจากถนนสายเชียงใหม่-สารภี-ลำพูน ถ.อินทยงยศ ที่เป็นย่านใจกลางเมือง และถนนรอบเมืองใน ซึ่งขนานกับถ. อินทยงยศ เลียบแม่น้ำกวง ในตัวเมืองลำพูนไม่มีรถสองแถวหรือรถประจำทางแล่น ชาวลำพูนจะใช้บริการรถสามล้อถีบซึ่งมีอยู่ทั่วไป จุดจอดประจำอยู่ใกล้กับพิพิธภัณฑสถานแห่งชาติหริภุญชัย บริเวณวัดพระธาตุหริภุญชัย บริเวณหน้าตลาดสดหนองดอก ค่าโดยสาร 10-20 บาทแล้วแต่ละระยะทาง หากว่าจ้างให้พาชมเที่ยววัดและสถานที่สำคัญต่างๆในเมือง คิดราคา 200 บาท/วัน ผู้คนส่วนใหญ่ในจะใช้ในการเดินทางไปสถานที่อื่นต่างจากการเดินทางรถโดยสารต่างอำเภอ เช่น ไปโรงพยาบาล ไปติต่อราชการที่อำเภอ ไปตลาดอื่นๆ เป็นต้น
ในอดีตนัั้นรถสามล้อเป็นพาหนะที่มีส่วนร่วมในเทศกาลของเมืองลำพูนมาโดยตลอด เช่น ขบวนแห่ฉลองพัดยศพระศรีศิลป์สุนทรวาทีบนถนนอินทยงยศ ขบวนแห่นาคที่นั่งบนสามล้อจากบ้านไปยังวัด ขบวนแห่นางงามก่อนวันประกวด หรือแม้กระทั่งเป็นพาหนะให้พระนั่งนำขบวนปราสาทศพไปยังสุสาน
ปัจจุบัน เมื่อกาลเวลาเปลี่ยนไป วิถีชีวิตคนเมืองเปลี่ยนไปการใช้บริการรถสามล้อ เริ่มน้อยลงเรื่อยๆเราจึงเห็นภาพการใช้บริการรถสามล้อไม่มากนัก
สามล้อเกือบทุกคันดูเก๋าเหมือนผ่านกาลเวลาและประสบการณ์มาสิบๆ ปี รถพ่วงที่นั่งด้านหลังมีลวดลายและสไตล์แตกต่างกันแล้วแต่ชอบ บางคันเรียบๆ บางคันหวือหวา แต่เกือบทุกคันจะมีป้ายไวนิลโฆษณาห้อยไว้ด้านหลัง ค่าจ้างติดโฆษณาราคา 100 บาทต่อเดือน
ที่มา.....
พิมพ์อร นทกุล และมณีนุช บุญเรือง (2563). Livable Lamphun.
จาก https://readthecloud.co/lamphun-creative-economy-storytelling/
กฤษกร วงศ์กรวุฒิ. (2549). ลำพูน: เที่ยวทั่วไทยไปกับนายรอบรู้. กรุงเทพฯ: สารคดี.
ลำพูนเมืองต้องห้ามพลาด. (2556). สามล้อเมืองลำพูน .จาก https://www.facebook.com/amazinglamphun/posts/938140599618207