สถาบันผ้าทอมือหริภุญชัย
สืบสานภูมิปัญญาผ้าทอจังหวัดลำพูน
จังหวัดลำพูนมีภูมิปัญญาด้านการทอผ้าที่สวยงาม และยังมีการสืบทอดภูมิปัญญาดังกล่าว และนำมาต่อยอดเป็นอาชีพ ทำให้ภูมิปัญญาทอผ้ายังได้รับการสืบทอดและพัฒนามาจนถึงปัจจุบัน
ภูมิปัญญาทอผ้าชนิดหนึ่งของจังหวัดลำพูนที่ได้รับการยอมรับ คือ การทอยกดอก ซึ่งมีความสวยงาม เป็นเอกลักษณ์ และได้รับการยอมรับจนมีการขึ้นทะเบียนเป็นสิ่งบ่งชี้ทางภูมิศาสตร์ (Thai Geographical Indication) (กรมทรัพย์สินทางปัญญา, 2559) ทั้งนี้องค์การบริหารส่วนจังหวัดลำพูนได้สนับสนุนภูมิปัญญาดังกล่าว โดยการก่อตั้งสถาบันผ้าทอมือหริภุญชัย สถานที่ก่อตั้งสถาบันผ้าทอมือหริภุญชัย ได้รับความอนุเคราะห์จาก คุณเจ้าดารารัตน์ ณ ลำพูน ธิดาของเจ้าพัฒนา ณ ลำพูน (โอรสของเจ้าจักรคำขจรศักดิ์ เจ้าผู้ครองนครลำพูนองค์สุดท้าย) กับคุณหญิงเจ้าพงศ์แก้ว ณ ลำพูน
อาคารสถาบันผ้าทอมือหริภุญชัย ประกอบด้วย อาคารอำนวยการ อาคารศูนย์ทอผ้า อาคารพิพิธภัณฑ์ผ้าทอโบราณ องค์การบริหารส่วนจังหวัดลำพูน มีการขับเคลื่อนสถาบันผ้าทอมือหริภุญชัย โดยมีการจัดหาวัสดุอุปกรณ์การทอผ้า และจัดหาผ้าซิ้นโบราณหายากนำมาจัดแสดงในพิพิธภัณฑ์ผ้าทอ
ภาพการทอผ้าภายในสถาบันผ้าทอมือหริภุญชัย
ภาพถ่ายโดย นางสาวชนัตถธร สาธรรม
สถาบันผ้าทอมือหริภุญชัยเกิดจากการเล็งเห็นความสำคัญของการอนุรักษ์มรดกทางวัฒนธรรมขององค์การบริหารส่วนจังหวัดลำพูน เพื่อใช้เป็นแหล่งศึกษาเรียนรู้ และอนุรักษ์ภูมิปัญญาด้านการทอผ้าซึ่งเป็นเอกลักษณ์ของจังหวัดลำพูน โดยสถาบันมีเป้าหมายการดำเนินงาน ดังนี้
เป็นศูนย์ข้อมูล ข่าวสาร เรื่องการทอผ้าจังหวัดลำพูน
เป็นพิพิธภัณฑ์รวบรวมผ้าเก่าของจังหวัดลำพูน
เป็นแหล่งเรียนรู้ เป็นศูนย์ฝึกอบรมผ้าทอมือทุกชนิดของจังหวัดลำพูน เพื่อพัฒนาคุณภาพของผ้าทอ รวมถึงผลิตภัณฑ์จากผ้าทอมือ
เป็นศูนย์รวมและจัดจำหน่ายผ้าทอมือพื้นบ้าน รวมทั้งเป็นตัวกลางเชื่อมต่อด้านการตลาดให้กับกลุ่มผ้าทอ
เป็นแหล่งท่องเที่ยวของจังหวัดลำพูน
ภาพผลิตภัณฑ์ผ้าทอภายในสถาบันผ้าทอมือหริภุญชัย
ภาพถ่ายโดย นางสาวชนัตถธร สาธรรม
นับได้ว่าสถาบันผ้าทอมือหริภุญชัยเป็นแหล่งเรียนรู้ทางภูมิปัญญาที่สำคัญของจังหวัดลำพูน ที่จะช่วยสืบต่อภูมิปัญญาการทอผ้าให้คงอยู่คู่จังหวัดลำพูนต่อไป
ภาพสถาบันผ้าทอมือหริภุญชัย
ภาพถ่ายโดย สถาบันผ้าทอมือหริภุญชัย อบจ.ลำพูน (2563)
สถานที่ตั้ง : หมู่ที่ 2 ตำบลต้นธง อำเภอเมืองลำพูน จังหวัดลำพูน
สถานที่ใกล้เคียง : วัดป่าพุทธพจน์หริภุญไชย วิทยาลัยสงฆ์ลำพูน มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย
ข้อมูลเนื้อหา :
กรมทรัพย์สินทางปัญญา. (2559). ประกาศกรมทรัพย์สินทางปัญญา เรื่อง การขึ้นทะเบียนสิ่งบ่งชี้ทางภูมิศาสตร์ ผ้าไหมยกดอกลำพูน. ค้นจาก http://www.ipthailand.go.th/th/gi-011/item/20-%E0%B8%AA%E0%B8%8A-50100020-สช-50100020-ผ้าไหมยกดอกลำพูน-2.html
เชียงใหม่นิวส์. (2561). ผ้าซิ่นโบราณที่ สถาบันผ้าทอมือหริภุญชัยลำพูน. ค้นจาก https://www.chiangmainews.co.th/page/archives/713292
สถาบันผ้าทอมือหริภุญชัยลำพูน อบจ.ลำพูน. (2563). ค้นจาก https://www.facebook.com/GISILKLPAO/posts/pfbid0yjbLZu4oTCC1PQV31kjYo91bGfPyNAbLtNfZx7PpzF2rdw7mAh6etJYBY2r1cUbbl
องค์การบริหารส่วนจังหวัดลำพูน. (2559). สถาบันผ้าทอมือหริภุญชัย โดยองค์การบริหารส่วนจังหวัดลำพูน, ผ้าไหมยกดอกลำพูน เอกลักษณ์แห่งภูมิปัญญา (104-119). ม.ป.ท. บริษัท ครีเอท มายด์ จำกัด
รวบรวม/เรียบเรียง : นางสาวชนัตถธร สาธรรม บรรณารักษ์ปฏิบัติการ