1.3การใช้พลังงาน ทรัพยากร อย่างคุ้มค่า
การใช้พลังงาน ทรัพยากร และสิ่งแวดล้อมในการทำงานอย่างคุ้มค่า
จุดประสงค์การเรียนรู้
1. อภิปรายแนวทางการใช้พลังงาน ทรัพยากร และสิ่งแวดล้อมในการทำงานอย่างคุ้มค่าได้
2. เขียนแผนภาพความคิด เรื่อง การใช้พลังงาน ทรัพยากร สิ่งแวดล้อมในการทำงานอย่างคุ้มค่าได้ (7R)
ทรัพยากรที่สำคัญในการปฏิบัติงาน แบ่งได้ 2 ประเภท ดังนี้
1.ทรัพยากรบุคคลหรือทรัพยากรมนุษย์
2.ทรัพยากรด้านวัตถุดิบ เครื่องมือ เทคโนโลยี หรือสิ่งอำนวยความสะดวก
แนวทางการใช้ทรัพยากร
การปฏิเสธการใช้ (R1-Reject)
- การนำของใช้แล้วกลับมาใช้ใหม่ (R2-Reduce)
- การใช้ให้เกิดประโยชน์สูงสุด (R3-Reduce)
- การซ่อมแซมฟื้นฟู (R4-Repair)
- การนำไปผลิตขึ้นใหม่ (R5-Recycle)
- การถนอมรักษา (R6-Recovery)
- การเสริมแต่งของเก่า (R7-Renewal)
1. Rethink (คิดใหม่) เป็นการเปลี่ยนความคิดเรื่องการใช้ทรัพยากรธรรมชาติอย่างถูกต้องเหมาะสม ไม่ได้ทำตามกระแสแต่อย่างเดียว แต่ทำจากใจหรือจากจิตสำนึกที่ดีเช่น 1.1 การซื้อสินค้าที่ผลิตจากวัสดุที่เป็นมิตรกับสิ่งแวดล้อม
2. Reduce (ลดการใช้) เป็นการลดใช้ทรัพยากรให้เหลือเท่าที่จำเป็นหรือนำมาใช้ให้เกิด ประสิทธิภาพสูงสุด เช่น
2.1 ใช้ถุงผ้าหรือตะกร้าหวายเลิกง้อถุงพลาสติก
2.2 ใช้กล่องข้าวหรือปิ่นโตลดการใช้โฟม
2.3 ใช้แก้วน้ำส่วนตัวงดใช้แก้วที่ใช้ครั้งเดียวแล้วทิ้ง
2.4 พยายามอย่าใช้กระดาษสิ้นเปลือง ควรพิมพ์และถ่ายเอกสารเท่าที่จำเป็น จะช่วยลดการ ตัดต้นไม้และลดพลังงานในการผลิตได้
2.5 ลดเว้นขอบกระดาษลงจากมาตรฐาน เช่น การลดขอบเอกสารด้านซ้ายจาก 3.175 ซม. เป็น 2.5 ซม. และขอบขวาจาก 3.175 ซม. เป็น 1.25 ซม.สามารถใช้พื้นที่กระดาษเพิ่มได้มากขึ้นถึง 27%
2.6 ลองลดปริมาณน้ำในถังชักโครก ด้วยการใส่ก้อนอิฐหรือขวดน้ าไปแทนที่น้ำ
2.7 ปิดน้ำเสมอเมื่อเลิกใช้งาน ร่วมกันสอดส่องไม่ให้น้ำเปิดไหลทิ้งก่อนจะออกจากห้องน้ำ
2.8 รินน้ำดื่มให้พอดี และดื่มให้หมดทุกครั้ง หากดื่มน้ำเหลือนำมาใช้รดน้ำต้นไม้ หรือ รวบรวมเพื่อทำความสะอาด สิ่งต่างๆ
3. Reuse (ใช้ซ้ำ) เป็นการนำกลับมาใช้ใหม่ หรือใช้อีกครั้ง หรือหลายๆครั้ง เช่น
3.1 แยกประเภทกระดาษที่ใช้แล้วเพื่อนำกลับมาใช้ใหม่อย่างเหมาะสมกระดาษดีนำมาใช้ พิมพ์ใหม่เป็นกระดาษ 2 หน้าสำหรับเอกสารร่าง กระดาษยับนำมาตัดเป็นกระดาษโน้ต กระดาษ 2 หน้าทำ เป็นถุงใส่ของ
3.2 บริจาคสิ่งของที่เลิกใช้แล้วแต่มีสภาพดีให้กับผู้ที่ขาดแคลน
3.3 ประกวดนวัตกรรมนำขยะกลับมาใช้ซ้ำ เช่น การนำกระดาษมาเป็นซองใส่ยา ฯลฯ
3.4 ใช้ถุงพลาสติกซ้ำหลายๆครั้งตามสภาพความเหมาะสม
4. Recycle(นำกลับมาใช้ใหม่)เป็นการนำวัสดุที่หมดที่หมดสภาพแล้วหรือที่ใช้แล้วมาแปรสภาพ ด้วยกระบวนการต่าง ๆ
เพื่อนำกลับมาใช้หรือแปรรูปเป็นผลิตภัณฑ์ใหม่ เช่น
4.1 คิดก่อนทิ้งว่าขยะช่วยกันแยกประเภทขยะเพื่อให้ได้ขยะรีไซเคิลมากที่สุดและเพื่อช่วย ลดขั้นตอนและลดพลังงานในการกำจัดขยะ เนื่องจากขยะแต่ละชนิดมีวิธีการกำจัดที่ไม่เหมือนกัน
4.2 สร้างธนาคารขยะที่ทุกคนเป็นเจ้าของร่วมกัน เพื่อการหมุนเวียนทรัพยากรกลับมาใช้ให้ เกิดประโยชน์
สูงสุด
4.3 คัดแยกขยะประเภทกระดาษ แก้ว โลหะเพื่อการนำกลับไปรีไซเคิลได้ไม่รู้จบ
4.4 คัดแยกขยะประเภทกล่องนมเพื่อบริจาคนำไปผลิตแผ่นกรีนบอร์ด
5. Repair (ซ่อมแซม) เป็นการซ่อมแซมให้ใช้การได้ใหม่ เช่น กระป๋องพลาสติก ที่แตกร้าวหรือ เป็นรู้ใช้กาวประสานหรืออุดรูเหล่านั้นมันก็ยังใช้ได้เหมือนเดิมทำให้อายุการใช้งานนานขึ้น การกลายเป็นขยะก็ ยืดเวลาออกไป
6. Reject (ปฏิเสธ) เป็นการปฏิเสธการใช้ทรัพยากรแบบครั้งเดียวทิ้งหรือการนำเข้าจากแดนไกล หรือ การปฏิเสธใช้สินค้าหรือผลิตภัณฑ์ที่ทำลายโลก เช่น พลาสติก กล่องโฟมบรรจุอาหาร
7. Return ( ตอบแทน ) เป็นการตอบแทนสิ่งที่พวกเราได้ทำลายไปคืนสู่โลก เช่น ปลูกต้นไม้กัน เยอะ ๆ เพื่อเพิ่มพื้นที่สีเขียวคืนแก่โลก ช่วยโลกสดใส ลดก๊าซคาร์บอนไดออกไซด์ ลดปัญหาโลกร้อน การนำหลัก 7R มาใช้ในชีวิตประจำวันนอกจากจะไม่ทำให้สิ้นเปลืองทรัพยากรธรรมชาติในการผลิต สินค้าใหม่แล้ว ยังเป็นการช่วยลดภาวะโลกร้อนจากการลดใช้พลังงานและการใช้ทรัพยากรและช่วยประหยัด ค่าใช้จ่ายของตนเองอีกด้วย
การวางแผนการใช้ทรัพยากร
- ใช้ทรัพยากรให้ถูกวัตถุประสงค์และประโยชน์ใช้สอย
- เลือกใช้ทรัพยากรให้มีสัดส่วนที่เหมาะสม
- วางแผนอย่างดีก่อนเริ่มการผลิตชิ้นงาน
- นำเทคโนโลยีสมัยใหม่มาช่วยในการผลิต
- แสวงหาทรัพยากรทดแทนหรือนำกลับมาใช้ใหม่
แหล่งข้อมูลอ้างอิง
