Er wordt alsmaar meer gelezen. Raadpleeg de onderstaande bron en je leest er alles over.
Hieronder vind je een vragenreeks die je kan gebruiken tijdens een literaire speeddate. Je leerkracht legt uit hoe dit in z'n werk gaat.
1. Wat was het eerste boek in je leven? Hoe zag het eruit? Wat stond erin? Werd het je voorgelezen of werd erbij verteld? Door wie?
2. Waren er veel boeken rondom je toen je kleuter was? Welke (soort) boeken waren dat?
3. Wat was het eerste boek dat je zelf gelezen hebt? Hoe oud was je toen? Wat stond erin? Wat vond je ervan?
4. Hoe ontwikkelde jij je als lezer in de basisschool? Las je ook buiten de school? Wat las je zoal?
5. Ging je als leerling van de lagere school naar de bibliotheek? Met wie? Was dat leuk?
6. Wat is het meest fascinerende, het meest afstotelijke, het sympathiekste of het meest intrigerende personage dat je ooit in een boek ontmoet hebt?
7. Moet een verhaal altijd goed aflopen? Hoe komt het dat je dat vindt?
8. Heb je een voorkeur voor een open of een gesloten einde? Waarom?
9. Mag een verhaal zich afspelen in een wereld die je helemaal niet kent? Hou je bv. van sprookjes of van fantasy zoals Lord of the Rings? Wat is voor jou het belang van 'waar gebeurd' in een verhaal?
10. Wat voor fictielezer ben je in de loop van het secundair onderwijs geworden? Welk genre boeken heb je vooral gelezen? (fictie: historische romans, sciencefiction, fantasy, thrillers, politieromans, liefdesromans, psychologische romans, sociale romans, spionageverhalen, misdaadromans, griezel- en/of horrorverhalen)
11. Lees je ook strips? Is je smaak veranderd sinds je twaalfde?
12. Welke tijdschriften of kranten lees je?
13. Lees je ook wel eens non-fictie? Over welke onderwerpen?
14. Wat is het laatste boek dat je helemaal uitgelezen hebt? Was dat een positieve leeservaring? Hoe lang is dat lezen geleden?
15. Geef je top drie van boeken zoals je die vandaag rangschikt. Wanneer heb je die boeken gelezen? Wat hebben ze voor jou betekend? Herlees je die boeken nog wel eens? Hoe komt het dat je er nog van kunt genieten?
16. Wat ben je nu aan het lezen? Welk boek ligt er klaar om verslonden te worden? Wanneer ga je weer eens naar de bib? Of koop je jouw volgende boek?
17. Op welk tijdstip van de dag lees je liefst? Onder welke omstandigheden lees je? Zijn er veel, weinig of geen mensen in de buurt? Mogen de anderen je storen? Staat er muziek op? Staat de tv aan? Waar lees je (in bed, op de sofa, op toilet, in de tuin, op het strand, op de trein …)?
18. Zou je verder lezen als het spannend is en je moet ergens naartoe of gaan slapen? Heb je wel eens een boek in één ruk uitgelezen? Welk boek was dat? Waarom kon je niet stoppen?
19. Praat je wel eens over een boek dat je gelezen hebt? Of lees je soms samen met iemand hetzelfde boek? Met wie? Wat vertel je dan zoal? Verraad je het slot van het verhaal? Mag een ander jou vertellen hoe het afloopt?
20. Heb je iemand wel eens een boek cadeau gedaan, of welk boek zou je iemand cadeau doen? Kreeg je zelf al eens een boek als geschenk? Welk? Wat vond je ervan?
21. Hoelang geef je een verhaal de kans om 'goed' te worden (druk je uit in aantal bladzijden, aantal zinnen of woorden)? Lees je eerst het achterplat? Hoeveel moeite wil je doen om 'in' een verhaal te komen?
22. Lees je graag? Waarom (niet)? Lees je soms meer dan één boek tegelijk? Waarom (niet)?
23. Schuilt er een schrijver in jou? Schrijf je wel eens iets? Wat schrijf je?
24. Sla je soms wel eens bladzijden over als je aan het lezen bent? Waarom (niet)? Blader je soms eens helemaal naar het einde? Bij welk boek deed je dat?
25. Hoe ziet de bibliotheek in jouw gemeente eruit? Wat vind je er goed aan en wat vind je minder goed?
Een vakantie, en al zeker een grote vakantie, is voor velen het uitgelezen moment om lekker aan de rand van een zwembad of in de hangmat wat te lezen. Geen druk, geen teststress, lekker loom en languit lezen.
Wat stond er aan het begin van de vakantie op jouw leeslijstje voor deze (ondertussen helaas finaal voorbije) grote vakantie? Welke werken en welke auteurs wilde je wel verslinden?
Stel dat je zeeën van tijd hebt en geen schoolopdrachten, welke boeken staan dan op jouw literaire ‘bucket list’? Bijvoorbeeld, je zou wel eens heel graag iets van bekende namen als Kafka of Dostojevski willen lezen… Of misschien een Nederlandstalige klassieker als Louis Paul Boon of Hugo Claus. Kortom, welk boek staat op jouw bucket list?
Iedereen heeft een lezend leven. In een leesautiobiografie schets je jouw evolutie als lezer aan de hand van de verschillende stappen Er zijn drie grote 'tijdvakken' afgebakend die jij verder kan aanvullen met ervaringen, boekcovers, interessante quotes etc.
FASE 1: (0-11 jaar) Je begint met jouw prilste leeservaringen, zeg maar kleuterschool en lagere school. Je herinnert je vast nog hoe bezeten je was over die ene boekenreeks. Of het nu over een muis ging of over een loser die een dagboek bijhield... juist ja. Vertel honderduit over jouw eerste leeservaringen.
Je ontdekte als prille lezer verschillende genres, van prentenboeken tot het steviger werk. Misschien herinner je je nog die knotsgekke boomhut, of een muis genoemd naar een Britse stinkkaas, of dat dagboek van een muts... En hoor ik daar iemand Harry Potter zeggen? Vertel er wat meer over.
FASE 2: (11-13 jaar) Dan schuif je op naar de volgende periode, die van van het lagere middelbaar. Welke boeken kreeg je daar voorgeschoteld om je leeshonger te stillen? Hoe ben je verder geëvolueerd als lezer? Of ben je misschien wat afgehaakt en vind je dit eigenlijk wel spijtig?
FASE 3: (nu) In de laatste fase ben je aanbeland in het nu. Welke stappen zet jij nu als lezer? Welke ervaringen heb je net gehad met de boeken die je vorig jaar en zelfs dit jaar las? Dit mogen ook de boeken zijn die je buiten je schoolopdrachten las. Liefst zelfs. Wat hoop je in de toekomst te lezen? Welk stappen zet je de komende jaren als lezer?
Leesautobiografie_voorbeeld 1
Een goed boek lezen, daar kan ik echt van genieten. Even helemaal weg van de wereld en in de huid kruipen van de personages. Voor mij is lezen vooral iets wat ik in de vakantie doe, als ik bijvoorbeeld op het vliegtuig zit, aan het zwembad lig of lekker in de tuin zit. Dat is van kleins af aan zo, al zit er wel een evolutie in de soort boeken die ik graag lees.
Toen ik een kleuter was, lazen mijn ouders veel voor. Ik hield er in het bijzonder van als mijn moeder voorlas, omdat ze een goede intonatie heeft en veel verschillende stemmetjes kan imiteren. Mijn favoriete boek in die periode was Prinses Lillifee van Monika Finsterbusch. Het ging over een prinses die naar het bal moest en een jurk nodig had. Daarbij was het ook een voelboek en de teksten waren geschreven in sierlijke letters met veel glinsters. Ideaal voor een kleuter in haar prinsessenfase! Onlangs kwam ik het boek toevallig terug tegen en al doorbladerend kwamen allerlei herinneringen terug.
Vervolgens leerde ik vlot lezen in het eerste leerjaar. Ik las bijvoorbeeld thuis Nijntje en in de klas de AVI 1-boekjes. Een heel fijn boek vond ik ook Vos en haas van Sylvia Vanden Heede, omdat ik sommige stukken zelf kon lezen en de rest van het verhaal las mama of papa me dan voor. Ik behaalde als één van de eersten van de klas AVI 9 leesniveau. Daar was ik best trots op, maar achteraf bekeken stel ik me toch vragen bij het wedstrijdgehalte van zo’n testen voor beginnende lezers. Thuis luisterden we vaak naar de luisterboeken van het Geluidshuis. Die zijn echt hilarisch en hebben me zeker ook aangezet om zelf meer te gaan lezen. Ik las en lees ook heel graag strips. In het begin van de basisschool las ik alleen Jommeke van Jef Nys. In het vijfde en zesde leerjaar heb ik ontdekt dat ik Kiekeboe van Merho ook heel leuk vind om te lezen.
In de eerste en tweede graad van het secundair was ik dan weer verzot op van die typische meidenboeken. For Girls Only van Hetty Van Aar en De regels van Floor van Marjon Hoffman waren mijn favorieten. Dit zijn allebei een reeks boeken die gaan over de middelbare school, jongens en vriendinnen. Ik las toen mijn eerste boek van Dirk Bracke, namelijk Has#tag. Dat boek kreeg ik cadeau van mijn tante omdat het gebaseerd is op het verhaal van mijn nicht. Ze heeft zelf ook meegeschreven aan het boek. Ik vond het boek vrij zwaar en begreep het verhaal niet helemaal. Het gaat over ‘phishing’.
Deze vakantie heb ik door corona ook veel gelezen. Er is niet veel veranderd met de stijl van boeken die ik graag lees. Ik lees nu wel vaker Dirk Bracke dan vroeger omdat ik het soms ook leuk vind om eens een boek te lezen over een zwaarder onderwerp. Rollercoaster, Under construction en Straks doet het geen pijn meer zijn mijn persoonlijke favorieten. De boeken van Bart Moeyaert probeerde ik te lezen naar aanleiding van het toneelstuk Broere dat ik zag, maar ik vind zijn taalgebruik vaak te poëtisch waardoor het moeilijke boeken zijn om te begrijpen.
Voor mij is lezen dus een fijne ervaring. Dat heeft zeker te maken met het leesplezier dat mijn ouders me hebben meegegeven. Mijn voorkeur gaat momenteel nog uit naar lichtere lectuur, maar wie weet verandert dat nog met het ouder worden. Ik ben benieuwd welke boeken we dit jaar op school zullen lezen.
Iedereen heeft andere verwachtingen van een boek en de leesniveaus van een ganse klasgroep durven al eens ver uit elkaar liggen. Via de onderstaande link krijg je een inschatting van jouw leesniveau. Of het strookt met de werkelijkheid, daar oordeel je beter zelf over...
Nadat je de niveautest hebt afgelegd, kom je uit bij een bepaalde quotering. Op basis daarvan kan je een boek zoeken op jouw niveau.
www.jeugdbibliotheek.nl/12-18-jaar/lezen-voor-de-lijst/15-18-jaar/alle-boeken.html
OPDRACHT
Hiernaast vind je een suggestielijst van je leerkracht, met daarin 16 titels. Browse door de lijst en zoek bij de titels wat achtergrondinformatie op over de plot, de auteur, het genre, de thematiek ... Kortom: laat je inspireren door het aanbod en kom tot een boeiende en gefundeerde keuze uit deze lijst.
Sommige boeken wil je misschien liever in een andere taal lezen. 'The song of Achilles' is bijzonder populair nu, dus waarom zou je dit boek in Nederlandse vertaling lezen wanneer je het net zo goed voor het vak Engels of louter voor jezelf zou kunnen lezen. Kies dus wijs en kom tot een uitdagende keuze.
Geef nu jouw boekkeuze door via deze oefening.
Je neemt nadien zelf initiatief om het boek te pakken te krijgen. Je hoeft het boek niet meteen zelf te kopen, want misschien kan je het van iemand lenen of hebben we het wel in de schoolbib.
OPDRACHT
Bekijk het fragment over de Lees-cri-sis. Schrijf achteraf een korte commentaartekst (1 alinea, ca. 6 lijnen) bij het programma dat je net bekeek.
Je kan je richten op de volgende denkvragen:
Wat was herkenbaar? Hoe herken jij je hierin? Denk je dat dit alleen in Nederland zo is? Welke zaken vond je heel pertinent?
OPDRACHT
Lees vervolgens de tekst ‘Weg met de leespolitie’ (HB p. 336) van Ronald Giphart.
Schrijf (aansluitend bij jouw eerste alinea over 'Zondag met Lubach') een vervolg van je rijpe commentaartekst, waarin jij in nog twee aanvullende alinea's jouw genuanceerde en volwassen kijk geeft op het onderwerp dat Giphart aansnijdt.
Let op register, stijl, formulering, tekstcohesie en spelling. Een heldere alineastructuur is een must. Schrijf doordacht en compact; vermijd dus die associatieve woordenbrij.
Let er specifiek op dat de toon van je tekst overhelt naar het positieve. Een rondje ‘bashing’ is te gemakkelijk in deze tijden van platte retoriek, dus kom alsjeblieft aanzetten met een positieve invulling of met activerende ideeën.
Verweef in jouw tekst antwoorden op deze mogelijke denkvragen:
o Moeten leerkrachten controleren of je een boek daadwerkelijk gelezen hebt? Waarom wel / niet?
o Maakt elke vorm van verplichting het plezier sowieso kapot? Waarom wel/ niet? En wat is dan het alternatief?
o Waarom lezen wij? Waarom lees jij (niet)?
o Welke literatuuropdrachten zijn volgens jou zinnige opdrachten als naverwerking van een boek? Welke opdrachten vinden alleen je leerkrachten reuzespannend?
Verwerk in de laatste alinea van jouw tekst 2 leessuggesties van boeken uit de suggestielijst van je leerkracht, romans die jij graag wil lezen en die je nog niet gelezen hebt. Kies voor originele werken (d.w.z. als je het boek in het Engels zou kunnen lezen, dan kies je een ander boek). Beargumenteer je keuze voor deze twee romans.
Upload je tekst in de uploadzone.
De bibliotheek van Brugge stelt elk jaar een uitstekende leeslijst op voor leerlingen van de verschillende graden van de humaniora. Hier vind je de lijst voor leerlingen voor de derde graad van het secundair.
brugge.bibliotheek.be/sites/default/files/uploads/2021-08/Bib%20Leeslijst%205%266%202021_web.pdf
Bespreek nu in peergroepjes jullie roman en jullie leeservaring. Richt je op de volgende vragen waaruit je kan putten om het gesprek op gang te brengen. De rolverdeling is alsvolgt: 1 leerling is gespreksleider – 1 leerling is ‘timekeeper’ - andere leeringen groepsleden.
Ben je alleen? Geen probleem. Overloop dan de vragen en beantwoord ze voor jezelf.
Richtvragen:
1. Hoe verliep de lectuur? Las het boek vlot? Waarom (niet)?
2. Wat vond je van het verteltempo? Waren er plaatsen in het verhaal waar het boek wat inzakte?
3. Duurde het lang voor je in het verhaal kwam? Hoe kwam dat?
4. Wie vond je een interessant personage? Waren alle andere personages ook goed uitgewerkt?
5. Wat vond je van de schrijfstijl? Kan je deze omschrijven? Zoek ook even een treffende passage die de schrijfstijl van de auteur illustreert.
6. Wat vond je van de thematiek van het boek? Heeft het je kunnen boeien? Waarom (niet).
7. Als je het boek zou moeten beoordelen, hoeveel sterren zou je het dan geven? Waarom?
8. Zou je nog een werk van deze auteur lezen? Waarom (niet)?
9. Vond je het een geslaagd boek? Wat maakte het goed/matig/zwak?
10. Vond je het een aangename leeservaring? Ben je tevreden over jouw vordering als lezer? Licht even toe.
11. Welke pagina uit het boek vond je heel erg de moeite? Waarom?