Als leerling moet je vaak veel noteren. Bepaalde lessen zijn soms voor een groot gedeelte 'schrijflessen'. De bedoeling van aantekeningen maken is dat je de woorden van een ander beknopt weergeeft. De notities moeten een weerspiegeling van de les zijn. Dit moet op zo'n manier gebeuren dat wat je opschrijft ook achteraf duidelijk is voor jou. En eigenlijk moet je jezelf twee bijkomende vragen stellen:
1) Kan je uit jouw notities ook studeren?
2) Kan iemand anders jouw notities verstaan , laat staan er uit studeren?
Noteren is in se ‘structurerend luisteren’. Dit omvat een aantal deelactivititeiten:
1. aandachtig luisteren
Je plaats in het klaslokaal speelt hier zeker een rol, maar ook je bereidheid tot luisteren.
Heb je het moeilijk met aandacht, vraag dan of je meer vooraan mag zitten. Alles begint met een gepaste houding; onderuit gezakt kan je niet noteren. Echte studenten buigen zich over hun studies, ook letterlijk.
2 actief meedenken
Dit kan je pas als je de lessen regelmatig bijhoudt. Je weet dan wat je van dat hoofdstuk al gezien hebt en eventueel, wat er nog zal komen. Je moet als vlijtige noteerder een relatie opbouwen met de stof, d.w.z. dat je je de materie helemaal moet eigen maken.
3. schiften
Probeer niet alles wat je leraar zegt woord voor woord op te schrijven; dit is een onbegonnen werk. Let op zaken die benadrukt, herhaald of geëxpliciteerd worden door de leraar en noteer die.
4. verdichten
Probeer met een minimum aan woorden het maximum aan informatie te verkrijgen. Het belangrijkste schrijf je op, het bijkomstige laat je vallen.
De leraar zal je ook hier weer sturen als dat nodig is. Aarzel zeker niet om vragen te stellen als je twijfels hebt over het verschil tussen hoofd- en bijzaken. Soms kan ook het gebruik van afkortingen en symbolen een goed hulpmiddel zijn, tenminste als je ze voor jezelf 'duidelijk' houdt! (cf. supra)
5. opschrijven
Probeer zoveel mogelijk dadelijk in het net te noteren! Thuis je kladnotities overschrijven is niet altijd een doelmatige activiteit! Je zou kunnen denken dat je de les al kent door ze over te schrijven, maar dat is zeker niet altijd het geval.
conclusie
Je ziet het: noteren is niet altijd makkelijk. Je moet zoveel activiteiten met elkaar combineren: luisteren, nadenken, selecteren, noteren. Dat alles vraagt toch concentratie en zin voor orde, netheid en overzichtelijkheid. Toch moet je begrijpen dat 'goed kunnen noteren' een belangrijke basis is om 'goed te kunnen studeren'.
Aan de Cornell University in de VS hanteren ze al heel lang een eigen noteerstijl, de zogenaamde Cornell notes. Deze bestaan eruit dat je tijdens het luisteren een onderscheid maakt tussen inhoud en structuur. In de onderstaande filmpjes wordt uitgelegd hoe je dit concreet moet doen.
Je gaat nu zelfstandig jouw noteervaardigheid aanscherpen. Dit doe je in de eerste plaats door tijdens de lessen grondige notities op te stellen. Daarnaast zijn er twee extra opdrachten voor wie nog moeite heeft met een degelijke, eigen noteerstijl. Je vindt hieronder de geluidsbestanden, waarbij je ordelijk noteert.
Na afloop van je noteersessie upload je jouw notities via deze link.
link naar de audio van fragment 1:
https://drive.google.com/file/d/1r229Bna_Gx-M36YbIGr2-nKMpxnzhYzQ/view?usp=sharing
link naar de audio van fragment 2:
https://drive.google.com/file/d/1N71kI8rK5qX3EiTH6G0igyOEls_84Vf2/view?usp=sharing
Eén of een paar keer per semester vraagt je leerkracht onaangekondigd al jouw notities voor Nederlands op. Je zorgt dus zeker dat je jouw spullen elke dag bij je hebt. Je leerkracht Nederlands grasduint dan door jouw cursus en beoordeelt jouw noteervaardigheid. Waar nodig, wordt bijgestuurd. Je noteerkunst wordt dus beoordeeld en staat op punten.
Evaluatie noteervaardigheid score: __ / 10 __/5
Ø Orde / handschrift / netheid 0 1 2 0 = niet ok, onaanvaardbaar
Ø Structuur / noteerstijl 0 1 2 1 = matig, bedenkelijk
Ø Volledigheid / diepgang 0 1 2 2 = ok, aanvaardbaar
Ø Cursusorganisatie 0 1 2
Ø Attitude 0 1 2
Algemeen oordeel:
alarmerend bedenkelijk redelijk goed uitstekend
Waarop kan je voortaan beter letten wanneer je notities neemt? Enkele losse wenken (vink af welk voor jou zinvol zijn)
verzorg je handschrift verzorgen neem noteren ernstiger gebruik wat meer kleur gebruik visuele ondersteuning, zoals bullet points en pijltjes noteer de datum, het vak, het paginanummer, een referentie bouw voldoende titels en subtitels in scheid goed hoofd-van bijzaken zet voorbeelden in een andere kleur markeer kernwoorden (bijv. met fluo) maak aan de zijkant van je blad een structuurkolom met ankerwoorden (vb. probleem- vaststelling – oplossing)