Belangrijk: Ik kan niet de kwaliteit van een element veranderen. Er kan alleen uitgehaald worden wat er al in zit. Het volle potentieel kan zeer goed ontgrendeld worden met de modificaties en upgrades die ik uitvoer, maar de elementen hebben hun eigen kwaliteiten die niet gewijzigd kunnen worden zonder iets aan de magneten of de winding te wijzigen. Dat soort modificaties aan de coils zelf besteed ik op dit moment nog uit aan specialisten.
Bijna alle humbuckers zijn geschikt voor modificaties. De bouwwijze kan een belemmering zijn, ook kan de output van een humbucker aanvankelijk te laag zijn voor een bruikbare split. Daar zijn echter meerdere passieve en actieve oplossingen voor bedacht. Het splitsen zelf kan een precaire aangelegenheid zijn. 1 foutje en de humbucker wordt onbruikbaar. Hieronder zie je wat werkverslagjes van modificaties aan humbuckers waarbij de mogelijkheid voor coil-split bereikbaar wordt gemaakt. Maar ook een reparatie en een Fideli'tron humbucker met normaal zeer lage uitput waarmee toch meer uit te halen valt dan je misschien zou denken. Coilsplitting is eigenlijk het modificeren van een 3-aderige humbucker naar een 5-aderige humbucker. Normaal zijn de 2 coils in een 2 of 3-aderige humbucker elektrisch verbonden met een serie-kabeltje. De doorloop van het signaal door de coils is daarmee inflexibel vastgelegd. De 3 aders zijn bare (aarde), zuid coil aarde en noord coil hot. Een humbucker heeft dus coil-split of niet. Als je van de split gebruik wil maken is de officiele benaming (die niemand kent) een shunt.
Zuid+ en Noord- zijn gekoppeld in een 3-aderig model. Bij de modificatie naar 5 aderig wordt de koppeling verwijdert en krijgen beide coils een eigen set draden in de multikabel. De keuze wordt reuze. Je kan beide coils apart schakelen of in serie of parallel en je kan zelfs rommelen met InPhase/out of phase, Je kan ook shunten, de eigenlijke benaming van wat vaak coil-split wordt genoemd. Het splitten heb ik net uitgelegd maar er wordt bijna nooit gebruik gemaakt van de losse ongebonden coils. Shunten is een van de toepassingen na het splitsen van de coils, Beide coils zijn actief, maar het signaal van een coil wordt, al dan niet via een filter, naar aarde afgevoerd en is dus niet hoorbaar. De coil doet echter wel iets in het signaal omdat hij de andere coil kan beïnvloeden. Ze blijven namelijk wel elektrisch verbonden. Bij een volledige split werkt echt maar 1 coil in het signaal en is sprake van verlies.
De volle humbucker heeft een output van 10k Dat is niet super hoog. Moderne passieve humbuckers kunnen tot wel het dubbele leveren vanwege de high-gain trend. Voor de meeste muziekstijlen is dat niet nodig. Voor humbuckers met een hele lage output kan een booster effectief zijn. Een boost-pedaal kan helpen als een korte kabel tussen de gitaar en het pedaal wordt gebruikt.
De gesplitte humbucker heeft een aanzienlijk lagere output van 5k. Ongeveer de helft dus. 1 coil is nu actief, het signaal van de andere coil wordt direct naar aarde geleid en is niet hoorbaar. De oude paf humbuckers hadden ook een lagere output. Ze zijn niet gebouwd voor high gain, maar als ruisonderdrukkend element. De totale output is dan ongeveer gelijk of ietsje hoger dan een fender single-coil.
De humbucker is ontworpen om de brom die een enkelspoels element zoals een p90 of statocaster element produceert te reduceren. Dat lukt heel aardig en daarom zijn humbucker gitaren zoals Les Pauls doorgaans een stuk stiller dan bijvoorbeeld Telecasters. Humbuckers hebben meestal ook een hogere output waardoor ze een goed sonisch effect hebben in combinatie met een buizenversterker of een scheurkanaal. Een hogere output betekent namelijk meer power aan de bron van het signaal. De hogere output wordt veroorzaakt door dat er eigenlijk 2 elementen in serie werkzaam zijn. En 1+1=2.
Het is niet alleen maar geweldig, zo'n humbucker. Er zit ook een schaduwkant aan, en die is niet onbelangrijk. Een humbucker klinkt namelijk niet zoals een singlecoil. De brom reductie heeft gevolgen voor de klinkende haast rinkelende kwaliteiten die we kennen van de Jazzmaster, P90, lace sensors, danelectro etc. Een humbucker zal nooit de tinkelende haast zingende eigenschappen van de single-coil hebben. Met coil-split mods kan je wel heel dicht in de buurt komen.
En daarom is coil-split zo'n ideale mod voor elementen met een gemiddelde of hoge output. De modificatie stelt je in staat middels een schakelaar de volle humbucker te splitsen. Er is dan maar het geluid van 1 coil te horen en dat merk je meteen. De output wordt iets lager en de klankeigenschappen van het element veranderen richting single coil. Je zal het gevoel hebben op een andere gitaar te spelen. Coil-split kan met 1 schakelaar op 2 humbuckers tegelijk worden geschakeld, maar allebei met een aparte schakelaar is ook mogelijk.
Om een coil-split modificatie aan te sluiten, heb je een 4-aderige of 5-aderige humbucker nodig. Die zijn feitelijk al voorbereid om de coils te splitten. De meeste humbuckers van Dimarggio en Seymour Duncan zijn dus geschikt. 2-aderige of 3-aderige humbuckers vaak de low-output humbuckers die vanaf de fabriek in de gitaar zitten, zijn niet voorbereid en moeten gemodificeerd worden of vervangen door een meer-aderig element. Het bovenstaande element was niet gefixeerd. Dan is het gemakkelijk splitten. Ik gebruik altijd bovenstaande 4 aderige kabel met bare ground wire voor coilsplit en ik gebruik altijd de kleurnotatie van Seymour Duncan tenzij het om een merk pickup gaat wat een eigen codering voert.
Als een humbucker moet worden gemodificeerd voor coil-split, dan kan dat gevolgen hebben voor de humbucker. Sommige humbuckers zijn gefixeerd met epoxy of met wax en dan wordt het lastig modden. Bij een humbucker die volledig in de cover is gefixeerd met epoxy is het niet mogelijk de coils en hun eigen contacten te bereiken. Ik ken geen methode om deze elementen te splitten. Het is alleen mogelijk als de fabrikant daarvoor heeft gezorgd door middel van het bereikbaar houden van de contacten, maar dat is niet altijd het geval. Bij gewaxte elementen is het iets gemakkelijker, maar is er een risico dat het element beschadigd of in brand vliegt tijdens het smelten van de wax. Daar zit ik niet op te wachten en beschadiging is voor het risico van de eigenaar. Ook kan ik niet garanderen dat ontwaxte elementen dezelfde ongewijzigde sound eigenschappen bezitten na de modificatie. Het zit daarbij in de details, maar details zijn zeer belangrijk.
De fotoserie hierboven behandeld een reparatie van een Seymour Duncan PAF-achtig element. Dit element was al 5-aderig, maar de kabel was te kort, hard en beschadigd. Het vervangen daarvan betreft ook ongeveer de handelingen die voor een coil-split van een humbucker nodig zijn. De kap en fixatietape worden verwijderd om bij de coils te kunnen. Een van de coils wordt na inspectie van de humbucker losgehaald om ruimte te creëren voor de nieuwe kabel. Vervolgens worden de interne leads die verbonden zijn met het spoeldraad losgemaakt en wordt er een multikabel aan gesoldeerd. Een precaire klus want het spoeldraad is heel dun en kwetsbaar en als het breekt kan je het element vaak wel weggooien. (lees ik op internet..)
Bovenstaande Fideli'tron humbucker is origineel 3-aderig (2+bare). Hij heeft een output weerstand van 4,75k. Dat is heel laag en enkel bedoeld om puur noise-cancelling te zijn. Dus zoals de oorspronkelijk eerste humbuckers bedoeld waren, De lage output zorgt er voor dat je na het splitten per coil nog geen 2,5k aan output hebt. Dat is echt heel weinig en misschien zelfs nauwelijks bruikbaar zonder actieve electronica. Maar er zijn via coilsplit nog opties voor een ander geluid over die ik toch vermeldenswaardig vind. Nadat de humbucker 5 (4+bare) aderig is gemaakt wordt niet alleen splitting op zich, maar ook shunting en serie mogelijk. Voor de Fideli'tron is passief splitting of shunting een optie omdat in beide gevallen maar 1 coil signaal kan leveren. Met een klassieke shunt wordt het signaal van de binnenste coil direct naar aarde gevoerd en is niet hoorbaar. Daarmee hef je ook de humbuckerwerking op terwijl de 2e coil nog wel het magnetisch signaal beïnvloed. Beter dan direct gronden is via een parallelle of zelfs seriële regelbare weerstand met een filter. Een soort volume mod in een coil-split circuit. De coil die wordt geshunt blijft dan in staat sommige (regelbare) frequenties in het signaal te houden waardoor humcancelling behouden blijft en de actiefste coil ook de zingende enkelspoel kwaliteiten kan laten zien. Als je geen bezwaar het tegen een batterij kan met behulp van een actieve Tillman of activator kit het signaal verbeteren .
Normaal zijn humbucker parallel bedraad, Het signaal wordt vanuit beide coils tegelijk uitgestuurd. Als je een 5-aderige humbucker hebt kan je er ook voor kiezen de coils in serie te laten werken. Het signaal wordt opgewerkt in de eerste en gaat daarna door de 2e coil. De gezamenlijke output blijft rond de 4,75k maar het geproduceerde geluid is wezenlijk anders. Minder humbucker en meer single-coil qua dynamiek en timbre. Een heel bruikbare mod. Ook bij humbuckers met een laag vermogen.
Coilsplit wordt standaard te eenvoudig uitgevoerd door bouwers en fabrikanten. In vrijwel alle gevallen die ik op tafel krijg is de humbucker direct gegrond waardoor de coil-split meer een gimmick word dan een bruikbaar effect. Ik modificeer bestaande humbucker naar split en maak van elke coilsplit mod een verbeterde en regelbare versie. Er kan een regeling in de tone van de split dmv de regelbare weerstand. Er kan zelfs een blend knop gemaakt worden om de 2e coil in het signaal te draaien. Knop op 10 is dan volledig humbucker knalwerk en op 0 is volledige singlecoil sound. Ook een balance knop is mogelijk. Je moet het horen om het te geloven. Een simpele 0/1 schakelaar is echter gebruikelijk en ook prima voor deze mods als je gewoon wil kiezen zonder te tweaken tijdens het spel.
In dit experiment met rail-humbuckers in een telecaster, heb ik gebruik gemaakt van een 104 transistor in parallel met een 100ohm weerstand. De orange cap is de 473 tone condensator. In plaats van de weerstand kan dus ook een trimpot worden ingezet. De rode condensators laten bepaalde frequenties afvloeien naar aarde. Wat ze niet afvloeien gaat door naar de 2e spoel van de humbucker. Beide spoelen blijven beiden dus actief bijdragen aan het signaal. Het 'printplaatje' is een perfboard. Het is eigenlijk gewoon een plaatje waar je componenten op kan vast zetten. Alle onderlinge verbindingen zijn hard- of point-to-point bedraad. De beide schakelaartjes zijn om elk element apart mee te shunten. Aan de rechterlug op de foto komt de 'series-connection'. De elementen zijn Seymour Duncan gecodeerd en dus worden later de rode en witte draad samen aangesloten op de middle lug. Daardoor zijn de coils met elkaar verbonden. Door de schakelaar om te zetten grond je de zuidcoil via de weerstand en condensator. (Voor de ervaren meekijkers: De center lug connectie verdwijnt als ik klaar ben. Die zit er nu speciaal voor de stabiliteit van de dunne plastic controlplate)