Thí nghiệm SPT
Thí nghiệm xuyên tiêu chuẩn (Standard Penetration Test), thường gọi tắt là SPT là một thí nghiệm hiện trường mà kỹ sư xây dựng không thể không biết.
Thí nghiệm SPT thực hiện trong hố khoan, sử dụng một ống mẫu với đường kính ngoài 50mm, đường kính trong 35mm, và chiều dài 650mm. Ống mẫu này được hạ đến đáy lỗ khoan sau đó dùng búa trượt có khối lượng 63,5 kg cho rơi tự do từ khoảng cách 760mm. Việc đóng ống mẫu được chia làm ba nhịp, mỗi nhịp đóng sâu 150mm, tổng cộng 450mm, số búa để đóng mỗi nhịp được ghi lại và tổng số búa trong hai nhịp cuối được gọi là giá trị SPT hay chỉ số SPT, thường viết tắt là N.
•Mục đích thí nghiệm:
–Xác định cức chịu tải của đất nền
– Xác định độ chặt tương đối của nền đất cát và trạng thái của đất loại sét
– Xác định Độ bền nén một trục (qu) của đất sét theo kinh nghiệm
– Kết hợp lấy mẫu để phân loại đất
•Ưu điểm: thiết bị đơn giản, thao tác và ghi chép diễn giải kết quả khá dễ dàng, dùng cho nhiều nền đất và độ sâu khảo sát, chi phí thấp.
Sơ đồ trình tự thí nghiệm xuyên tiêu chuẩn
–Bước 1: Khoan đến độ sâu dự định thí nghiệm, vét sạch đáy, hạ ống mẫu SPT và lắp đặt đế nện, cần, tạ…
–Bước 2: vạch lên cần đóng 3 khoảng, mỗi khoảng 15cm
–Bước 3: Cho tạ rơi tự do ở độ cao 76cm, đếm và ghi số tạ đóng cho từng khoảng 15cm.
–Bước 4: lấy chỉ số tạ đóng của 30cm cuối cùng làm chỉ số SPT.
Giá trị N phản ánh mật độ tương đối của nền đất, đặc biệt là độ chặt của đất rời và trạng thái của đất dính. Thí nghiệm SPT đặc biệt thích hợp với các đất rời như cát, sạn .
