De AA-deal
De Schorvoort AA-deal
Een groot project voor een klein gehucht !
Het gehucht Schorvoort ligt in het zuiden van de stad Turnhout, gekneld tussen de E34, de N19 en de R13. Begin jaren 60 had het gehucht nog een uitgesproken landelijk karakter. Door de nietsontziende groei van de stad Turnhout dreigt er nu een totale verstedelijking: De stad Turnhout plant in dit gebied de bouw van meer dan 600 woningen, waarvan 300 in de Aa-vallei.
De Aa-vallei is een groene long van 15,5 ha (waarvan 3 ha bebost) die zich als een lang, breed lint uitstrekt langs de noordelijke kant van het gehucht. Ze sluit aan bij het speelplein Bergbeemden en het scoutsterrein. Verder ligt ze op wandelafstand van het recent gebouwde dienstencentrum en letterlijk op 150 meter van onze kleuter- en lagere school. De Aa-vallei is een uniek stuk natuur als buur.
De Aa-vallei is bovendien een drassig weidegebied dat zijn rol als spons en mogelijkheden tot waterberging ten volle moet kunnen spelen om zo een fundamentele bijdrage te leveren aan het aanpakken van de problematische verdroging van Vlaanderen. Laten we met z’n allen deze spons van ons behouden!
Zo investeren we, als samenleving, in een natuurlijke schokdemper, een klimaatbuffer die het water bijhoudt zolang als nodig is en tevens kan fungeren als koolstofsink, een belangrijk element in de strijd tegen de klimaatopwarming die alsmaar sneller om zich heen grijpt.
Schorvoort wil absoluut zijn allerlaatste natuurlijke ruimte (de Aa-vallei) bewaren voor de toekomst. Het gehucht lanceerde daarom in augustus 2020 de actie ‘Aa-vallei 100 % bouwvrij’.
Voorlopig is dat doel nog niet bereikt. De Schorvoortenaren zijn echter vast van plan om de leefbaarheid van hun gehucht te blijven verdedigen en doen dat zoals altijd op een constructieve manier. Vlaanderen heeft zijn Blue Deal, Europa heeft zijn Green Deal. In navolging daarvan lanceert Schorvoort daarom de AA-deal. Die houdt in:
het 100 % bouwvrij houden van de Aa-vallei,
de inrichting van de vallei als een ecologisch wandelgebied,
de oprichting van een zorgboerderij om tegemoet te komen aan de psychische noden in de samenleving,
de versterking van het bestaande bruisende, sociale karakter van het gehucht
het bij elkaar brengen van relevante instanties (zie kadertekst) die financieel kunnen bijdragen aan de aankoop van het gebied.
Ecologisch wandelgebied
Door de Aa-vallei onbebouwd te laten leveren we een substantiële bijdrage aan de betonstop. Momenteel wordt in Vlaanderen nog altijd en jammer genoeg een gebied van 15,5 ha op 2,2 dagen (of 53 uur) volgebouwd!
Met de steun van Natuurpunt kan de Aa-vallei ingericht worden als een ecologisch wandelgebied. Door de natuurlijke flora en fauna te herstellen en te versterken waar nodig wordt een bijdrage geleverd aan de zo nodige biodiversiteit. Een ploeg Schorvoort Rangers zal de mouwen opstropen om te helpen bij de inrichting en het onderhoud van het gebied. Deze actieve deelname van de wijkbewoners kan meteen ook de bestaande bewoners en nieuwkomers in de wijk met elkaar verbinden.
Het ecologisch wandelgebied situeert zich vlak bij het prachtige Broekzijde in Oud-Turnhout, waardoor langere wandelingen mogelijk zijn. Het onlangs geopende en vlakbij gelegen dienstencentrum De Schoor kan hier als mogelijk vertrek- en eindpunt fungeren.
Het gebied zal niet alleen mensen verbinden, maar ook dienen als ecologisch verbindingsgebied (Landschap De Liereman, Frans Segersreservaat, Grotenhoutbos, Winkelsbroek, De Tikkebroeken …) en zo de natuur weer bij elkaar brengen zodat dieren zich terug op een haalbare en veilige manier van het ene groene stuk naar het andere kunnen begeven.
Zorgboerderij
De tweede belangrijke pijler van de Aa-deal is de mogelijke inplanting aan de rand van het gebied van een zorgboerderij. De coronacrisis bracht immers haarscherp aan het licht wat al jaren sluimert in onze samenleving: de enorme nood aan mentale gezondheid, zingeving, verbondenheid, rust en integratie enz. De zorgboerderij wordt een dagverblijf waar mensen met beperkingen en psychische noden of behoefte aan een time out de juiste begeleiding krijgen. Ze vinden er een zinvolle dagbesteding in de rustige omgeving van de Aa-vallei.
Een project waardoor moeilijk activeerbare mensen de draad weer kunnen oppikken om zo terug een plaats te vinden in de samenleving en mogelijk ook kunnen worden ingeschakeld in een arbeidstraject.
De dagbesteding is gerelateerd aan de activiteiten die zich vlak bij de zorgboerderij moeten bevinden: een kleine kinderboerderij voor de allerkleinsten, een pluktuin en volkstuintjes voor en door de bewoners van Schorvoort en de gasten van de zorgboerderij. Een gebied waar een waaier van aan natuur en sociaal welzijn gelinkte activiteiten mogelijk zijn.
Een project dat de tussenschotten sloopt die in onze samenleving veelvuldig aanwezig zijn: tussen jong en oud, allochtoon en autochtoon, welstellend of minder welstellend, ziek en gezond …
Bruisend sociaal karakter
Gaat het kleine Schorvoort met deze Aa-deal de wereld veranderen? Het zou van een grote naïviteit getuigen mochten we dit denken. Maar niets doen is geen optie!
De Aa-deal is een groot project voor een klein gehucht. Een gehucht met problemen zoals overal. Maar ook een gehucht dat zich weigert neer te leggen bij het status quo. Een gehucht met een bruisend sociaal leven, waar solidariteit geen loos woord is en waar het opzetten van maatschappelijke activiteiten als het ware in het DNA van de gemeenschap zit. Daarom durven wij stellen dat de hierboven geschetste Aa-deal op Schorvoort echt een kans op slagen heeft.
Aankoop van het gebied
We weten dat onze ideeën geld zullen kosten. Maar we zien het als een broodnodige investering in een gezonde en leefbare toekomst voor onszelf en al wie nog na ons komt.
De vraagprijs van de eigenaars is hoog, wellicht te hoog om door één instantie gedragen te worden. Een belangrijk doel van de Aa-deal is om via diverse organisaties voldoende middelen te verzamelen om de aankoop van het volledige gebied mogelijk te maken. We zullen gericht op zoek gaan naar iedereen die kan helpen om dit plan en de Schorvoortse droom waar te maken.
Daarom doen wij alvast een oproep aan alle beleidsniveaus (stad, provincie, Vlaanderen, federaal, Europa) om te kijken welke bijdrage zij kunnen leveren aan de realisatie van dit bijzondere project. We denken aan:
Het kabinet van minister Demir, met een sterke visie en daadkracht en redder van de Groene Delle, voor hun bereidheid om samen met de stad Turnhout een oplossing te zoeken om het gebied te vrijwaren van bebouwing.
De stad Turnhout en zijn verkozenen voor het leveren van de nodige steun door het project aan te kaarten bij de genoemde beleidsniveaus, organisaties en verenigingen. Een prachtige manier om een mandaat in te vullen!
Zorggroep Orion om het idee van de zorgboerderij verder mee uit te bouwen
Natuurpunt voor hun expertise in het beheren en inrichten van natuurgebieden en door actief op zoek te gaan naar steun
Het Agentschap Natuur en Bos om het 3 ha grote bosgebied aan te kopen en om te vormen tot een mooi stuk bosgebied
De VMM omwille van hun expertise inzake water- en milieubeheer
Het Kempisch Landschap om te helpen een stukje Kempen in zijn oorspronkelijke staat te herstellen
De Bond Beter Leefmilieu voor hun engagement in de betonstop en hun betrokkenheid bij het redden van de Groene Delle
Het Regionaal Landschap Grote en Kleine Nete voor hun expertise in coördinerende samenwerking tussen diverse instanties en het opzetten van waardevolle projecten
De Provincie Antwerpen voor hun belangrijke expertise inzake het beheer en opzetten van projecten als het Prinsenpark en De Hoge Rielen. De Aa-Deal zou als project mooi in dit plaatje passen.
Last but not Least Europa om de financiële kansen die de Green Deal creëert ten volle te benutten
De Aa-deal zal geen walk over worden, maar is wel het soort project waar onze samenleving nood aan heeft.
Laten we daar met z’n allen 100 % voor gaan!