Mắt đỏ

Hiếm khi đỏ mắt là triệu chứng mắt duy nhất. Mọi người có thể bị chảy nước mắt, ngứa, cảm giác có dị vật trong mắt (cảm giác dị vật), nhạy cảm với ánh sáng, đau hoặc thậm chí thay đổi thị lực. Đôi khi mọi người có các triệu chứng ảnh hưởng đến các vùng khác của cơ thể, chẳng hạn như sổ mũi hoặc ho, buồn nôn và nôn.

Nguyên nhân

Nhiều rối loạn có thể gây đỏ mắt. Một số trường hợp là tình trạng cấp cứu, nhưng những trường hợp khác nhẹ và tự khỏi mà không cần điều trị. Mức độ đỏ không cho thấy mức độ nghiêm trọng của bệnh. Sự hiện diện của đau nhức mắt hoặc các vấn đề về thị lực (nhìn mờ) có nhiều khả năng cho thấy một nguyên nhân nghiêm trọng.

Nguyên nhân chủ yếu nhất của mắt đỏ là

• Tình trạng viêm của kết mạc gây ra bởi nhiễm trùng (viêm kết mạc nhiễm trùng, hoặc mắt đỏ)

• Tình trạng viêm của kết mạc gây ra bởi phản ứng dị ứng (viêm kết mạc dị ứng)

Trầy xước giác mạc (lớp trong suốt trước mống mắt và đồng tử) và các vật thể lạ trong mắt cũng là những nguyên nhân phổ biến gây đỏ mắt. Tuy nhiên, trong những trường hợp này, người bệnh có nhiều khả năng coi vấn đề là chấn thương mắt, đau mắt hoặc cả hai. Trầy xước giác mạc có thể do kính áp tròng hoặc do vật lạ hoặc các hạt bụi nhỏ bị mắc kẹt dưới mí mắt. Đôi khi, không khí quá khô có thể khiến mắt bị đỏ và kích ứng.

Các nguyên nhân nghiêm trọng gây đỏ mắt ít phổ biến hơn nhiều. Chúng bao gồm loét giác mạc, viêm giác mạc do herpes simplex (nhiễm herpes ở giác mạc), herpes zoster ophthalmicus (bệnh zona trong hoặc xung quanh mắt), bệnh tăng nhãn áp góc đóng cấp tính và viêm củng mạc (viêm màng cứng sâu và đau).

Một vài nguyên nhân và Đặc điểm của Mắt đỏ

‡ Các rối loạn của kết mạc và viêm thượng củng mạc

Viêm kết mạc dị ứng hoặc theo mùa (tình trạng viêm của kết mạc – màng lót mặt sau mí và bao phủ phía trước mắt)

- Ảnh hưởng cả hai mắt

- Cảm giác bỏng rát hoặc ngứa và chảy nước mắt

- Ở những người bị dị ứng đã biết hoặc các đặc điểm khác của dị ứng (chẳng hạn như sổ mũi tái phát trong một số mùa nhất định)

- Đôi khi ở những người sử dụng thuốc nhỏ mắt (đặc biệt là neomycin)

- Khám bác sĩ

Viêm kết mạc do hóa chất (kích ứng)

- Cảm giác bỏng rát hoặc ngứa và chảy nước mắt

- Tiếp xúc với các chất gây kích ứng tiềm ẩn (chẳng hạn như bụi, khói, amoniac hoặc clo)

- Khám bác sĩ

Viêm thượng củng mạc (tình trạng viêm của mô giữa củng mạc – màu trắng của mắt – và lớp kết mạc bên trên)

- Chỉ ảnh hưởng một mắt

- Đốm đỏ trên tròng trắng của mắt

- Kích ứng mắt mức độ nhẹ

- Khám bác sĩ

Viêm kết mạc nhiễm trùng (mắt đỏ)

- Cảm giác bỏng rát hoặc ngứa, chảy nước mắt và nhạy cảm ánh sáng

- Đôi khi chất tiết chảy ra từ mắt và phù mi

- Đôi khi có sưng hạch lympho trước tai

- Khám bác sĩ

- Xuất huyết dưới kết mạc (chảy máu dưới kết mạc)

- Chỉ ảnh hưởng đến một mắt

- Một dát màu đỏ hoặc một vùng lớn màu đỏ (trông giống như máu hoặc tương cà)

- Không có chảy nước mắt, kích ứng, ngứa, thay đổi thị giác, đau, hoặc chất tiết chảy ra từ mắt.

- Đôi khi ở những người đã bị chấn thương mắt, hắt hơi dữ dội hoặc cố gắng thở ra mà không để không khí thoát ra ngoài, có thể xảy ra khi đi tiêu hoặc khi nâng vật nặng (gọi là động tác Valsalva)

- Thường ở những người được biết là sử dụng các loại thuốc giúp ngăn máu đông (chẳng hạn như aspirin hoặc warfarin)

- Khám bác sĩ

§ Các rối loạn giác mạc

Viêm giác mạc do kính tiếp xúc (tình trạng viêm của giác mạc – lớp trong suốt phía truốc mống mắt và đồng tử)

- Đau nhức mắt, đỏ mắt, chảy nước mắt và nhạy cảm với ánh sáng

- Ở những người mà họ đeo kính tiếp xúc trong thời gian quá dài

- Khám bác sĩ

Chợt giác mạc hoặc ngoại vật giác mạc

- Triệu chứng bắt đầu sau khi chấn thương mắt (có thể không ghi nhận ở trẻ em)

- Đau khi chớp mắt và cảm giác ngoại vật trong mắt

- Khám bác sĩ

Loét giác mạc

- Đôi khi có một mảng màu xám trên giác mạc, sau đó trở thành vết loét hở và đau

- Đôi khi ở những người đã bị chấn thương mắt hoặc đeo với kính áp tròng của họ trong khi ngủ

- Khám bác sĩ

- Nuôi cấy mẫu lấy từ vết loét (do bác sĩ nhãn khoa thực hiện)

Viêm kết giác mạc dịch tễ (Đỏ mắt – tình trạng viêm của kết mạc, màng lót mặt sau mí và bao phủ phía trước mắt, và giác mạc gây ra bởi adenovirus)

- Chất tiết là nước

- Phù mi, sưng hạch lympho và phù kết mạc

- Đôi khi mất thị lực tạm thời

- Khám bác sĩ

Viêm giác mạc do herpes simplex (nhiễm trung của giác mạc gây ra bởi virút herpes simplex)

- Chỉ ảnh hưởng ở một mắt

- Sớm: Mụn nước trên mí mắt và /hoặc đóng vảy

- Muộn hoặc tái phát: Đỏ mắt và chảy nước mắt, đau nhức mắt, tổn hại thị lực, và nhạy cảm với ánh sáng

- Thường chỉ khám bác sĩ

- Đôi khi xét nghiệm vi-rút trong các mảnh vụn thu được từ bề mặt giác mạc hoặc từ các vết phồng rộp quanh mắt

Bệnh mắt do Herpes zoster (Bệnh Zona ảnh hưởng đến mặt và mắt gây ra bởi virút varicella-zoster)

- Thường chỉ ảnh hưởng ở một mắt

- Sớm: Phát ban với các mụn nước chứa đầy dịch và / hoặc đóng vảy ở một bên mặt, xung quanh mắt, trên trán và / hoặc trên đầu mũi, và đôi khi đau

- Đỏ mắt, chảy nước mắt, và phù mi

- Trễ: đỏ mắt, thường nhạy cảm với ánh sáng, và thương đau nhức nhiều

- Thường chỉ khám bác sĩ

- Đôi khi xét nghiệm vi-rút trong các mảnh vụn thu được từ các vết phồng rộp quanh mắt

Các rối loạn khác

Glaucoma góc đóng

- Đau nhức mắt nặng và đỏ mắt

- Đau đầu, buồn nôn, nôn và đau khi chiếu ánh sáng

- Rối loạn thị giác chẳng hạn như nhìn thấy quầng hào quang quanh nguồn sáng và /hoặc giảm thị lực

- Đo áp lực bên trong mắt (đo nhãn áp) và khám kênh dẫn lưu trong mắt bằng kính chuyên biệt (soi góc tiền phòng) bởi bác sĩ chuyên khoa mắt

Viêm màng bồ đào trước (tình trạng viêm của tiền phòng – khoang chứa đầy dịch giữa mống mắt và giác mạc)

- Đau nhức mắt và nhạy cảm với ánh sáng

- Đỏ mắt (đặc biệt xung quanh giác mạc)

- Nhìn mờ hoặc giảm thị lực

- Thường ở những người có rối loạn miễn dịch hoặc có chấn thương mắt gần đây

- Khám bác sĩ

Viêm củng mạc (tình trạng viêm của phần trắng của mắt, gọi là củng mạc)

- Đau, thường được mô tả là nhàm chán và đủ nghiêm trọng để đánh thức ai đó khỏi một giấc ngủ ngon

- Nhạy cảm với ánh sáng

- Chảy nước mắt

- Mảng màu đỏ hoặc tím trên phần trắng của mắt

- Thường ở những người có bệnh tự miễn

- Thường chỉ khám bác sĩ

- Đôi khi siêu âm hoặc Chụp CT-Scanner

- Hiếm khi, sinh thiết

* Các đặc điểm bao gồm các triệu chứng và kết quả khám của bác sĩ. Các đặc điểm được đề cập là điển hình nhưng không phải lúc nào cũng hiện diện.

† Mặc dù khám bác sĩ hoặc khám bác sĩ nhãn khoa luôn luôn được thực hiện, nó chỉ được đề cập trong cột này nếu đôi khi chỉ có thể chẩn đoán bằng cách khám của bác sĩ mà không cần xét nghiệm. Nói cách khác, các thử nghiệm bổ sung có thể không cần thiết.

‡ Rối loạn kết mạc thường gây ngứa hoặc cảm giác cộm, chảy nước mắt, đỏ mắt lan rộng và thường nhạy cảm với ánh sáng. Chúng thường không gây đau hoặc thay đổi thị lực.

§ Rối loạn giác mạc thường gây đau (đặc biệt khi mắt tiếp xúc với ánh sáng), chảy nước mắt và đôi khi làm suy giảm thị lực.

Đánh giá

Không phải mọi trường hợp đỏ mắt đều cần được bác sĩ đánh giá. Thông tin sau đây có thể giúp mọi người quyết định khi nào nên gặp bác sĩ và biết những gì sẽ xảy ra trong quá trình đánh giá. Trong hầu hết các trường hợp, những người bị đỏ mắt có thể được đánh giá bởi bác sĩ chăm sóc sức khỏe tổng quát hơn là bác sĩ nhãn khoa (bác sĩ y khoa chuyên đánh giá và điều trị - phẫu thuật và không phẫu thuật - các rối loạn về mắt).

Các dấu hiệu cảnh báo

Ở những người bị đỏ mắt, các triệu chứng và đặc điểm nhất định là nguyên nhân đáng lo ngại. Chúng bao gồm

• Đột ngột, đau nhức mắt nặng và buồn nôn

• Phát ban ở mặt, đặc biệt xung quanh mắt hoặc đầu mũi

• Giảm độ sắc nét của thị giác (Thị lực)

• Vết loét ở trên giác mạc

Khi nào đi khám bác sĩ

Đau nhức mắt sâu cần được phân biệt với kích ứng. Những người có dấu hiệu cảnh báo, đặc biệt là đau nhức sâu hoặc thay đổi thị lực, nên đi khám ngay. Nếu không có dấu hiệu cảnh báo nào, có thể yên tâm đợi một vài ngày hoặc lâu hơn, nhưng mọi người có thể muốn gặp bác sĩ sớm hơn để có thể bắt đầu điều trị nhanh chóng.

Bác sĩ làm gì

Trước tiên, các bác sĩ sẽ đặt câu hỏi về các triệu chứng và tiền sử bệnh của người đó, sau đó khám lâm sàng. Những gì họ tìm thấy trong quá trình khám bệnh và hỏi bệnh thường gợi ý nguyên nhân gây đỏ mắt và các xét nghiệm có thể cần thực hiện.

Bác sĩ hỏi

• Mắt đỏ đã bao lâu rồi

• Trước đây đã có mắt đỏ không

• Có đau nhức mắt hoặc ngứa mắt không

• Có chất tiết hoặc chảy nước mắt không

• Có thay đổi thị giác không

• Có chấn thương mắt không

• Có đeo kính tiếp xúc không và có sử dụng quá hạn không

• Liệu người đó có tiếp xúc với các chất (như bụi hoặc thuốc nhỏ mắt) có thể gây kích ứng mắt hay không

• Có các triệu chứng khác không (chẳng hạn như đau đầu, nhìn quầng hào quang quanh nguồn sáng, chảy mũi nước, ho hoặc đau họng)

• Liệu người đó có dị ứng không

Đau cùng với buồn nôn hoặc nôn mửa hoặc quầng sáng xung quanh ánh đèn là sự kết hợp nghiêm trọng của các triệu chứng. Các triệu chứng này thường xảy ra trong bệnh tăng nhãn áp góc đóng cấp tính. Đau và nhạy cảm với ánh sáng có thể là dấu hiệu của rối loạn giác mạc, chẳng hạn như vết xước hoặc dị vật. Không có cảm giác đau và nhạy cảm với ánh sáng có thể là dấu hiệu của rối loạn kết mạc.

Trong quá trình khám lâm sàng, các bác sĩ sẽ kiểm tra đầu và cổ để tìm các dấu hiệu rối loạn có thể gây đỏ mắt, chẳng hạn như chảy nước mũi và ho có thể cho thấy nhiễm trùng hoặc dị ứng đường hô hấp trên hoặc phát ban có thể chỉ ra bệnh zona (nhiễm herpes zoster).

Khám mắt là phần quan trọng nhất của khám lâm sàng. Các bác sĩ kiểm tra mắt của người đó và vùng xung quanh mắt xem có bị thương hoặc sưng hay không. Họ kiểm tra tầm nhìn (thị lực) của người đó (bằng kính hoặc kính áp tròng nếu người đó đeo chúng), kích thước đồng tử và phản ứng với ánh sáng cũng như chuyển động của mắt.

Các bác sĩ sử dụng đèn khe (một dụng cụ cho phép bác sĩ khám mắt dưới độ phóng đại cao) để kiểm tra mắt. Các bác sĩ nhỏ một giọt thuốc tê rồi nhỏ một giọt chất nhuộm màu fluorescein vào mắt để chẩn đoán rối loạn giác mạc. Trong khi mắt được gây tê, áp suất bên trong mắt (nhãn áp) thường được đo (gọi là đo nhãn áp).

Nếu cơn đau xuất hiện ở mắt bị ảnh hưởng (đặc biệt là khi mắt đang nhắm nghiền) khi ánh sáng chiếu vào mắt không bị ảnh hưởng, vấn đề có thể là viêm màng bồ đào trước hoặc rối loạn giác mạc. Việc sử dụng thuốc nhỏ tê làm cho việc kiểm tra dễ dàng hơn và phản ứng của người bệnh với thuốc nhỏ tê có thể là một manh mối để chẩn đoán. Thuốc nhỏ mắt gây tê không làm giảm cơn đau do bệnh tăng nhãn áp, viêm màng bồ đào hoặc viêm củng mạc.

Test kiểm tra

Kiểm tra thường là không cần thiết.

Nếu các bác sĩ nghi ngờ nhiễm vi-rút (vi-rút herpes simplex hoặc vi-rút varicella-zoster), họ có thể lấy mẫu dịch tiết hoặc dịch phồng rộp để gửi đến phòng xét nghiệm. Mẫu được đặt vào môi trường nuôi cấy (chất cho phép vi khuẩn hoặc vi rút phát triển). Cũng có thể lấy mẫu để nuôi cấy khi người bệnh bị loét giác mạc để bác sĩ có thể cho thuốc kháng sinh có hiệu quả nhất. Soi góc tiền phòng (sử dụng một ống kính đặc biệt để kiểm tra các kênh dẫn lưu trong mắt) được thực hiện ở những người bị bệnh tăng nhãn áp. Đôi khi những người bị viêm màng bồ đào được kiểm tra các rối loạn tự miễn dịch, đặc biệt nếu không có nguyên nhân rõ ràng (chẳng hạn như chấn thương) gây ra viêm màng bồ đào.

Những người bị viêm củng mạc thường được giới thiệu đến bác sĩ nhãn khoa, thường làm các xét nghiệm bổ sung.

Điều trị

• Điều trị nguyên nhân

Nguyên nhân được điều trị. Bản thân chứng đỏ mắt không cần điều trị. Nó thường tự biến mất khi nguyên nhân được giải quyết (ví dụ, một vài ngày đối với viêm kết mạc nhiễm trùng hoặc vài tuần đối với xuất huyết dưới kết mạc). Có thể chườm khăn mát hoặc nước mắt nhân tạo nếu cảm giác ngứa đặc biệt khó chịu. Thuốc nhỏ mắt nhằm mục đích loại bỏ đỏ mắt (bán sẵn không cần kê đơn) không được khuyến khích.

Những điểm chính

• Thông thường, đỏ mắt là do viêm kết mạc.

• Đau, phát ban quanh mắt hoặc mũi và thay đổi thị lực cho thấy có thể có nguyên nhân nghiêm trọng.