100 Anniversaire / Jarig !
La connaissance des noms de rues de notre commune est plus qu'un simple repère géographique ; elle constitue un véritable voyage dans le passé de Berchem-Sainte-Agathe. Comprendre l'origine de ces noms, c'est aussi embrasser l'histoire et le développement urbain de nos quartiers. L'Îlot Gisseleire-Versé et les quartiers environnants ne font pas exception. Leur histoire débute avec le plan « Gisseleire Versé », un projet visionnaire qui a façonné le paysage urbain de notre commune et a donné naissance aux plus belles avenues de notre territoire.
En 1911, la commune de Berchem-Sainte-Agathe adopte le plan « Gisseleire Versé », élaboré par les familles Gisseleire et Versé, en collaboration avec l'entrepreneur Oscar Ruelens. Ce plan ambitieux a été conçu à une époque où les propriétaires de terrains jouaient un rôle clé dans l'expansion urbaine, cherchant à rentabiliser leurs terres tout en respectant les directives communales.
Le plan visait non seulement à ouvrir de nouvelles voies mais aussi à moderniser d'anciens chemins, transformant ainsi Berchem-Sainte-Agathe d’un village rural à une ville moderne. Parmi les réalisations notables de ce plan, on retrouve certaines des avenues les plus belles de notre commune.
En 1911, la commune de Berchem-Sainte-Agathe adopte le plan Gisseleire-Versé qui déterminera la création de nouvelles voies :
Avenue du Roi Albert
Avenue de Josse Goffin
Avenue des Fleuristes
Avenue de Selliers de Moranville
Les voiries du quartier Basilique :
Avenue Hélène
Avenue Laure
Avenue de Koekelberg
Avenue de la Basilique
Et la modernisation d'anciens chemins en artères contemporaines :
Rue des Combattants
Rue du Openveld
Avenue Gisseleire-Versé
De kennis van de straatnamen van onze gemeente is meer dan een simpele geografische verwijzing; het is een ware reis naar het verleden van Sint-Agatha-Berchem. De oorsprong van deze namen begrijpen betekent ook de geschiedenis en stedelijke ontwikkeling van onze wijken omarmen. Het Gisseleire-Versé Eiland (buurt) en de omliggende wijken vormen hierop geen uitzondering. Hun geschiedenis begint met het "Gisseleire Versé" plan, een visionair project dat het stedelijke landschap van onze gemeente heeft gevormd en de mooiste lanen van ons gebied heeft voortgebracht.
In 1911 keurde de gemeente Sint-Agatha-Berchem het « Gisseleire Versé » Plan goed, uitgewerkt door de families Gisseleire en Versé, in samenwerking met de ondernemer Oscar Ruelens. Dit ambitieuze plan werd ontworpen in een tijd waarin grondeigenaren een sleutelrol speelden in de stedelijke uitbreiding, waarbij ze probeerden hun land rendabel te maken en tegelijkertijd de gemeentelijke richtlijnen te respecteren.
Het plan was er niet alleen op gericht om nieuwe wegen te openen, maar ook om oude paden te moderniseren, waardoor Sint-Agatha-Berchem veranderde van een landelijk dorp in een moderne stad. Onder de opmerkelijke realisaties van dit plan bevinden zich enkele van de mooiste lanen van onze gemeente.
In 1911 keurde de gemeente Sint-Agatha-Berchem het Gisseleire-Versé plan goed, dat de aanleg van nieuwe wegen bepaalde:
Koning Albertlaan
Josse Goffinlaan
Bloemkwekersstraat
Selliers de Moranvillelaan
De straten in de Basiliekwijk
Helenalaan
Lauralaan
Koekelberglaan
Basilieklaan
En de omvormingvan oude landwegen tot moderne verkeersassen:
Strijdersstraat
Openveldstraat
Gisseleire-Versélaan
Le rôle des propriétaires fonciers: Gisseleire-Versé. Berchem-Sainte-Agathe à la carte
De rol van de grondeigenaars: Gisseleire-Versé. Sint-Agatha-Berchem à la carte
L'Îlot Gisseleire-Versé est un exemple de la manière dont le Plan Gisseleire-Versé a transformé le tissu urbain de Berchem-Sainte-Agathe.
Vous découvrirez ici les origines et les histoires des trois rues qui composent l'Îlot : l'avenue Gisseleire-Versé, l'avenue Évariste De Meersman et la rue Armand De Neuter.
Het Gisseleire-Versé Eiland (buurt) is een voorbeeld van hoe het Gisseleire-Versé Plan de stedelijke structuur van Sint-Agatha-Berchem heeft getransformeerd.
Op deze pagina vindt u de oorsprong en geschiedenis van de drie straten die het blok vormen: de Gisseleire-Versélaan, de Évariste De Meersmanlaan en de Armand De Neuterstraat.
1933
En 1933, il fut décidé de créer une nouvelle rue entre l'avenue Évariste De Meersman et la rue de Grand-Bigard.
Le 1er mars 1934, le collège échevinal attribua à cette rue le nom d'Armand De Neuter.
Source : Berchem-Ste-Agathe, ses rues, ses avenues, ses parcs, ses places, par Armand FOUGNIES, édité par la commune de Berchem-Sainte-Agathe, 1991In 1933 werd besloten een nieuwe straat te trekken tussen de Evariste De Meersmanlaan en de Groot-Bijgaardenstraat.
Op 1 maart 1934 werd door het schepencollege de naam Armand De Neuter aan deze straat toegekend.
Bron: Berchem-Ste-Agathe, ses rues, ses avenues, ses parcs, ses places, par Armand FOUGNIES, édité par la commune de Berchem-Sainte-Agathe, 1991Né à Anvers en 1886, Armand De Neuter (1886 Anvers – 1933 Berchem-Sainte-Agathe) était négociant en métaux non ferreux.
En 1913, il s'établit avec sa famille au Canada. Cependant, à l’éclatement de la Première Guerre mondiale en 1914, il se porta volontaire dans l'armée belge. Blessé par les gaz asphyxiants dans la région d'Ypres, il fut démobilisé et renvoyé au Canada en 1916.
Après avoir vécu au Canada jusqu'en 1923, Armand De Neuter rentra en Belgique et s'installa à Berchem-Sainte-Agathe en 1925. Il y reprit son métier de négociant en métaux non ferreux, au 54 de l’avenue Gisseleire-Versé, où il établit également son atelier, situé au fond de son jardin. Cet atelier se trouvait le long de la nouvelle rue qui allait plus tard porter son nom.
Armand De Neuter était un membre actif de l'association des anciens combattants et une figure bien connue dans la commune.
Il décéda prématurément le 2 juillet 1933, à l'âge de 47 ans, des suites des complications liées à l’inhalation des gaz toxiques pendant la guerre. Son décès, survenu à son domicile de l'avenue Gisseleire-Versé, fut déclaré par ses deux fils, Charles (né en 1910) et Pierre (né en 1912).
Armand De Neuter (1886 Antwerpen – 1933 Sint-Agatha-Berchem), geboren in Antwerpen, was een handelaar in non-ferrometalen.
In 1913 vertrok hij met zijn gezin naar Canada, maar bij het uitbreken van de Eerste Wereldoorlog in 1914 meldde hij zich als vrijwilliger bij het Belgisch leger. Hij raakte gewond door verstikkende gassen in de regio rond Ieper en werd in 1916 gedemobiliseerd en naar Canada teruggestuurd.
Na in Canada te hebben gewoond tot 1923, keerde Armand De Neuter terug naar België. In 1925 vestigde hij zich in Sint-Agatha-Berchem en hervatte zijn beroep als handelaar in non-ferrometalen op het adres Gisseleire Versélaan 54, waar hij ook zijn atelier had. Dit atelier bevond zich achter zijn woning in de tuin en lag langs de nieuwe straat die later zijn naam zou dragen.
Armand De Neuter was een actief lid van de oud-strijdersvereniging en een bekende figuur in de gemeente.
Hij overleed op 2 juli 1933 op 47-jarige leeftijd aan de gevolgen van de inademing van gifgassen tijdens de oorlog. Zijn overlijden, dat plaatsvond in zijn huis aan de Gisseleire Versélaan, werd aangegeven door zijn twee zonen, Charles (geboren in 1910) en Pierre (geboren in 1912).
1928
Décrétée dès 1928, cette avenue fut effectivement réalisée en 1929 sur l'assiette de l’ancien chemin nº24.
La dénomination date de 1930 et vise à rappeler la mémoire du notaire Évariste De Meersman, qui fut échevin de la commune de 1921 à 1929 et décéda en fonctions le 10 avril 1929 en sa maison situé au nº38 de la rue de l'Église.
Source : Berchem-Ste-Agathe, ses rues, ses avenues, ses parcs, ses places, par Armand FOUGNIES, édité par la commune de Berchem-Sainte-Agathe, 1991Evariste De Meersman est né le 19 octobre 1864 à Itterbeek (Belgique). Il vient d’une large famille d’Itterbeek. Il a étudié le grade de Notaire à la Faculté de Droit de l’Université de Bruxelles, où il a passé le grade de candidat de notaire le 1er juillet 1886 pour la première épreuve et le 1er juillet 1887 pour la seconde épreuve.
Évariste De Meersman appartenait à une large famille d’Itterbeek. Après des études de droit à l’Université de Bruxelles (il a passé le grade de candidat de notaire le 1er juillet 1886 pour la première épreuve et le 1er juillet 1887 pour la seconde épreuve), le candidat à notaire a épousé en 1893 Maria Hortensia Van Lierde, également originaire d'Itterbeek.
Évariste s’est installé à Berchem-Sainte-Agathe où il exerça en tant que notaire.
Évariste De Meersman était proche de son frère aîné, Théophile-Jean (Joannes Theophilus), médecin (« geneesheer ») et témoin de son mariage. Comme Évariste, Théophile-Jean s’engagea dans la vie politique et sociale, occupant les postes de conseiller communal et échevin à Anderlecht. Son engagement catholique le liait aux Versé dans le quartier de Cureghem, où ils étaient tous deux membres actifs de la paroisse Notre-Dame Immaculée. Ce quartier abritait également la tannerie Saint Michel de Versé et fils, propriété de la famille Versé, située chaussée de Mons.
À cette époque, Cureghem regroupait plusieurs tanneries, dont la tannerie Saint Michel de Versé et fils sur la chaussée de Mons, appartenant à la famille Versé. Louis Versé, frère de Françoise (épouse de Paul Gisseleire), était très lié à ce quartier. Fondateur des écoles primaires gratuites libres de Cureghem, il fit don de locaux et présida le Conseil de fabrique.
Preuve de l’importance du Dr. De Meersman dans la commune, la rue où il résidait depuis 1884-1885 fut nommée en son honneur le 13 mai 1929. Cette rue relie la chaussée de Mons à la rue Otlet, en entourant l’église Notre-Dame de l’Immaculée Conception (commencée en 1861 et consacrée en 1877), paroisse où tant De Meersman que Versé étaient très impliqués.
Selon La Croix de Belgique (22 février 1931), « M. Versé avait formé avec les défunts MM. Bieswal et De Meersman une éblouissante trinité de chrétiens dont les hautes vertus forçaient l’admiration des plus acharnés adversaires de notre Sainte Religion. Nous avions en eux des guides admirables, des soutiens puissants, des modèles sublimes des plus nobles causes : Dieu, Patrie, Famille. En deux ans, Dieu nous les a enlevés ».
Concernant Évariste De Meersman, il convient de rappeler que l’église Sainte-Agathe (la « nouvelle église »), bâtie en 1938, fut érigée sur un terrain partiellement offert par la fille de l'ancien bourgmestre Charles Leemans et sur une parcelle appartenant au notaire De Meersman.
Gedecreteerd in 1928 werd deze laan effectief aangelegd in 1929 op de bestaande weg nr. 24.
De benaming is van 1930 en heeft als doel de gedachtenis te bewaren van notaris Evariste De Meersman, die schepen was van de gemeente van 1921 tot 1929; hij stierf terwijl hij dit ambt bekleedde, in zijn huis gelegen in de Kerkstraat nr. 38..
Bron: Berchem-Ste-Agathe, ses rues, ses avenues, ses parcs, ses places, par Armand FOUGNIES, édité par la commune de Berchem-Sainte-Agathe, 1991Evariste De Meersman werd geboren op 19 oktober 1864 in Itterbeek (België). Hij kwam uit een grote familie in Itterbeek. Hij studeerde notariaat aan de Faculteit Rechtsgeleerdheid van de Universiteit van Brussel en behaalde de graad van kandidaat-notaris op 1 juli 1886 (eerste proef) en op 1 juli 1887 (tweede proef).
Évariste De Meersman maakte deel uit van een grote familie uit Itterbeek. Na zijn rechtenstudies aan de Universiteit van Brussel (waar hij de graad van kandidaat-notaris behaalde op 1 juli 1886 voor het eerste examen en op 1 juli 1887 voor het tweede examen), trouwde de kandidaat-notaris in 1893 met Maria Hortensia Van Lierde, ook afkomstig uit Itterbeek.
Évariste vestigde zich in Sint-Agatha-Berchem, waar hij als notaris werkzaam was.
Evariste De Meersman was nauw verbonden met zijn oudere broer, Théophile-Jean (Joannes Theophilus), geneesheer en getuige op zijn huwelijk. Net als Evariste was Théophile-Jean actief in het politieke en sociale leven als gemeenteraadslid en schepen in Anderlecht. Hun katholieke overtuigingen brachten De Meersman en de Versé samen in de wijk Kuregem, waar ze beiden actief waren in de parochie van Onze-Lieve-Vrouw Onbevlekt. In deze wijk bevond zich ook de leerlooierij Saint Michel van Versé en zonen, gelegen aan de Bergensesteenweg en eigendom van de familie Versé.
Kuregem was in die tijd een centrum voor leerlooierijen, waaronder de leerlooierij Saint Michel van Versé en zonen. Louis Versé, de broer van Françoise (echtgenote van Pol Gisseleire), was sterk verbonden met deze wijk. Hij was oprichter van de gratis katholieke lagere scholen van Kuregem, schonk gebouwen voor de scholen en was voorzitter van de kerkfabriek.
Ter erkenning van de impact van Dr. De Meersman in de gemeente, werd de straat waarin hij sinds 1884-1885 woonde, op 13 mei 1929 naar hem vernoemd. Deze straat verbindt de Bergensesteenweg met de Otletstraat en omsluit de kerk van Onze-Lieve-Vrouw Onbevlekt Ontvangenis (begonnen in 1861 en ingewijd in 1877), een parochie waar zowel De Meersman als Versé actief waren.
Volgens La Croix de Belgique (22 februari 1931) « vormde M. Versé samen met de overleden heren Bieswal en De Meersman een schitterende drie-eenheid van christenen, wier deugden zelfs de felste tegenstanders van ons Heilige Geloof bewondering afdwongen. Zij waren voor ons bewonderenswaardige gidsen, krachtige steunpilaren, sublieme voorbeelden van de nobelste idealen: God, Vaderland, Familie. In twee jaar tijd heeft God hen van ons weggenomen. »
Wat Evariste De Meersman betreft, is het vermeldenswaard dat de kerk Sint-Agatha, ook wel de «nieuwe kerk», gebouwd in 1938, werd opgetrokken op een terrein dat gedeeltelijk geschonken werd door de geadopteerde dochter van voormalig burgemeester Charles Leemans en op een perceel dat eigendom was van notaris De Meersman.
1917
L’avenue Gisseleire-Versé fut décrétée officiellement en 1917, mais son nom remonte à une période antérieure. En 1914, elle était déjà mentionnée comme une «rue de 12 mètres de largeur dite avenue Gisseleire-Versé» (Armand Fougnies, 1991). Toutefois, une acte d’achat désigne l'avenue comme "actuellement dénommée avenue Gisseleire-Versé" déjà en 1912.
Paul Gisseleire-Versé et Louis Versé, beaux-frères et copropriétaires, ont joué un rôle central dans l’urbanisation de Berchem-Sainte-Agathe et notamment des terrains autour de la chaussée de Gand. Leur projet, proposait de transformer une comune rurale en des quartiers résidentiels modernes.
Ils ont soumis et obtenu l’approbation de ce plan en 1911 ("Plan Gisseleire-Versé"), ouvrant la voie à la création de plusieurs avenues, dont celle qui porte leur nom.
Paul Gisseleire (17 mars 1863 à Gand – 17 septembre 1959 à Saint-Jean-Cap-Ferrat) était avocat général à la Cour d’appel et un ardent défenseur de la langue flamande. Il a fondé l'Association des Avocats du Barreau Flamand de Bruxelles et été rédacteur en chef du journal "Het Vlaamsevolk" (1896-1898). Il est également l’auteur de plusieurs ouvrages. Marié à Françoise Versé (30 juillet 1861 à Etterbeek – 1er janvier 1921 à Ixelles) depuis 1894, il adopte le nom Gisseleire-Versé en 1902.
Pierre-Louis « Louis » Versé (19 novembre 1856 à Etterbeek – 11 février 1931 à Etterbeek) était un industriel prospère à la tête de la Tannerie Saint-Michel à Cureghem. Son engagement dans la vie sociale et religieuse était reconnu, et il fut salué pour ses « hautes vertus » (La Croix de Belgique, 1931). Associé à son beau-frère Paul Gisseleire-Versé, il participa activement au développement des quartiers de Berchem, dont l'avenue Gisseleire-Versé.
Le 27 janvier 1910, Paul Gisseleire et Louis Versé achètent ensemble les terrains où se situe aujourd’hui l’avenue Gisseleire-Versé. Ces terrains s’ajoutent à leurs propriétés respectives acquises précédemment autour de l'ancien château Gisseleire qui se situait entre les actuels chaussée de Gand et les avenues Hélène, Laure et Basilique. Leur objectif : créer un nouveau quartier résidentiel moderne. Les champs et sentiers ont été remplacés par des avenues, offrant un cadre idéal pour une classe sociale émergente à cette époque.
Les Gisseleire-Versé ont pris soin de garantir la qualité de vie dans ces nouveaux quartiers résidentiels. Les acquéreurs étaient donc soumis à des conditions afin d'assurer la tranquillité, beauté et attractivité du quartier : approbation des plans de façade, interdiction d’industries insalubres ou dangereuses, etc.
1910 : Les annonces immobilières présentaient les nouveaux quartiers des Gisseleire-Versé comme « un des plus beaux de l’agglomération bruxelloise », soulignant la proximité avec les transports en commun.
Sans internet (hélas!), les intéressés pouvaient consulter les plans du quartier au château Gisseleire (41, chaussée de Gand, Berchem-Sainte-Agathe), ainsi que chez le notaire Évariste De Meersman, qui a également donné son nom à une rue de notre îlot.
1911 : Adoption du Plan Gisseleire-Versé par la commune qui permet la création de nouvelles voies, la plupart dans des terrains appartenant à ces familles, telles que les avenues Hélène, Laure, Basilique, Koekelberg, Roi Albert, ou l’avenue Gisseleire-Versé.
1913 : la commune reconnaît « que ces messieurs ont effectivement exécuté beaucoup de travaux sans frais pour la commune »
1915 : La commune finance les travaux de bordures de trottoirs de l'avenue Gisseleire-Versé et Basilique prolongée pour un montant de 6 894,04 francs.
1930 : si, au début, l’entente entre l’autorité communale et les Gisseleire-Versé était sereine et bonne, la situation se dégrada par la suite et qu’un long procès opposa la commune à Paul Gisseleire au cours de années 1930.
1930 : les relations entre l'autorité communale et les Gisseleire étaient initialement harmonieuses, mais elles se détériorèrent progressivement, ce qui mena à un long procès opposant la commune à Paul Gisseleire.
Après 2010 : Une erreur de frappe sur les plaques de rue a fait disparaître le tiret entre « Gisseleire » et « Versé » sur certaines plaques modernes, alors qu’il figure toujours sur les anciennes. Depuis ce moment, le nom de l'avenue est écrit sans tiret... ce qui est trompeur, car :
ça ne correspond pas avec le nom historique de l'avenue depuis les années 1910 ;
cela porte à confusion, car nombreux sont les Berchemois qui pensent que l'avenue est nommée d'après un homme de nom Versé et prénom Gisseleire, d'où l'on entend souvent "l'avenue Versé" ;
cette confusion contribue à diluer et à perdre l'histoire des familles Gisseleire-Versé, qui ont pourtant marqué le développement de Berchem. En effaçant leurs noms, on risque également d'effacer leurs réalisations et tout le récit historique qui leur est associé.
Visitez la section "La famille Gisseleire-Versé".
Visitez la section "Plan Gisseleire-Versé"
De Gisseleire-Versélaan werd officieel ingesteld in 1917, maar de naam gaat terug naar een eerdere periode. In 1914 werd ze al vermeld als een "straat van 12 meter breedte, de Gisseleire-Versélaan" (Armand Fougnies, 1991). Echter, een koopakte noemt de laan al in 1912 "momenteel genaamd Gisseleire-Versélaan".
Paul Gisseleire-Versé en Louis Versé, zwagers en mede-eigenaren, speelden een centrale rol in de verstedelijking van Berchem-Sainte-Agathe, met name de gronden rond de Gentesteenweg. Hun project beoogde de transformatie van een landelijke gemeente in moderne woonwijken.
Ze dienden hun plan in en verkregen goedkeuring in 1911 ("Plan Gisseleire-Versé"), wat de weg vrijmaakte voor de oprichting van verschillende lanen, waaronder de laan die hun naam draagt.
Paul Gisseleire (17 maart 1863 in Gent – 17 september 1959 in Saint-Jean-Cap-Ferrat) was advocaat-generaal aan het Hof van Beroep en een fervent verdediger van de Vlaamse taal. Hij richtte de Vlaams Pleitgenootschap bij de Balie te Brussel op en was hoofdredacteur van de krant "Het Vlaamsevolk" (1896-1898). Hij schreef ook verschillende werken. Hij was sinds 1894 getrouwd met Françoise Versé (30 juli 1861 in Etterbeek – 1 januari 1921 in Ixelles), en nam in 1902 de naam Gisseleire-Versé aan.
Pierre-Louis "Louis" Versé (19 november 1856 in Etterbeek – 11 februari 1931 in Etterbeek) was een welgestelde industrieel, eigenaar van de Tannerie Saint-Michel in Cureghem. Zijn betrokkenheid bij het sociale en religieuze leven was erkend, en hij werd geprezen om zijn "hoge deugden" (La Croix de Belgique, 1931). In samenwerking met zijn zwager Paul Gisseleire-Versé was hij actief in de ontwikkeling van de wijken van Berchem, waaronder de Gisseleire-Versélaan.
Op 27 januari 1910 kochten Paul Gisseleire en Louis Versé samen de gronden waar nu de Gisseleire-Versélaan ligt. Deze gronden werden toegevoegd aan hun eerder verworven eigendommen rond het oude kasteel Gisseleire, dat zich bevond tussen de huidige Gentesteenweg en de lanen Laura, Helena en Basiliek. Hun doel was het creëren van een nieuwe moderne woonwijk. Velden en paden werden vervangen door lanen, die een ideale omgeving boden voor de opkomende middenklasse van die tijd.
De Gisseleire-Versé zorgden ervoor dat de kwaliteit van leven in deze nieuwe woonwijken gegarandeerd bleef. Kopers moesten voldoen aan bepaalde voorwaarden om de rust, schoonheid en aantrekkelijkheid van de wijk te waarborgen: goedkeuring van gevelplannen, verbod op vervuilende of gevaarlijke industrieën, enz.
1910: De vastgoedadvertenties presenteerden de nieuwe wijken van de Gisseleire-Versé als "een van de mooiste van de Brusselse agglomeratie", met de nadruk op de nabijheid van het openbaar vervoer.
Zonder internet (jammer genoeg!) konden geïnteresseerden de wijkplannen in het kasteel Gisseleire raadplegen (41, Gentsesteenweg, Sint-Agatha-Berchem), evenals bij notaris Évariste De Meersman, die ook zijn naam aan een straat in onze wijk heeft gegeven.
1911: Goedkeuring van het Plan Gisseleire-Versé door de gemeente, wat de oprichting van nieuwe wegen mogelijk maakte, waarvan de meeste zich bevonden op gronden die eigendom waren van deze families, zoals de lanen Helena, Laure, Basiliek, Koekelbreg, Koning Albert en Gisseleire-Versé.
1913: De gemeente erkent "dat deze heren inderdaad veel werk zonder kosten voor de gemeente hebben uitgevoerd".
1915: De gemeente financiert de trottoirbanden van de Gisseleire-Versélaan en de verlengde Basilieklaan voor een bedrag van 6.894,04 frank.
1930: In het begin waren de relaties tussen de gemeentelijke autoriteiten en de Gisseleire-Versé vreedzaam en goed, maar de situatie verslechterde geleidelijk, wat leidde tot een langdurig proces tussen de gemeente en Paul Gisseleire in de jaren 1930.
Na 2010: Een typfout op de straatnaambordjes heeft het koppelteken tussen "Gisseleire" en "Versé" op sommige moderne borden laten verdwijnen, terwijl het nog steeds op de oude borden staat. Sindsdien wordt de naam van de laan zonder koppelteken geschreven... wat verwarrend is, omdat:
Dit niet overeenkomt met de historische naam van de laan sinds de jaren 1910;
Dit verwarring veroorzaakt, aangezien veel Berchemnaren denken dat de laan genoemd is naar een man met de naam Versé en voornaam Gisseleire, waardoor men vaak "de Versélaan" hoort;
Deze verwarring bijdraagt aan het verzwakken en verliezen van de geschiedenis van de families Gisseleire-Versé, die echter een belangrijke rol hebben gespeeld in de ontwikkeling van Berchem. Door hun namen te wissen, dreigen we ook hun prestaties en het historische verhaal dat ermee verbonden is, te verliezen.
Bezoek de sectie "De familie Gisseleire-Versé".
Bezoek de sectie "Plan Gisseleire-Versé".
2025
Samedi 28 juin 2025, le comité de quartier Gisseleire-Versé, avec le soutien de la commune, a inauguré une plaque commémorative en hommage à Albert Gisseleire (1895–1918), jeune pionnier de l’aviation belge tombé au combat pendant la Première Guerre mondiale.
L’événement s’inscrivait dans le cadre du centenaire de l’îlot Gisseleire-Versé, célébré toute l’année par ses habitants.
Avant que la cérémonie n’ouvre officiellement à 17h par les allocutions du comité de quartier, Jaume Tardy, et du bourgmestre, Christian Lamouline, les enfants – et quelques adultes – ont participé à un atelier d’origami d’avions supersoniques. C’est ainsi que les avions ont survolé à nouveau le quartier 100 ans après qu’Albert Gisseleire avait utilisé le jardin du château familial (chaussée de Gand, actuel B.Sports) comme champ d’aviation, bien avant la construction de l’aérodrome de Berchem.
Une plaque bilingue, dévoilée sous un drapeau belge, est venue baptiser symboliquement la « Placette Albert Gisseleire / Albert Gisseleire Pleintje », avec la présence des descendants de la famille Gisseleire-Versé, des échevins, des conseillers communaux, du sénateur Karl Vanlouwe, du cercle d’histoire local Sint-Achtenberg et des habitants.
Après le lâcher collectif d’avions en papier, le verre de l’amitié a rassemblé les participants, avant le lancement d’un tournoi intergénérationnel ponctué d’épreuves ludiques, dont un jeu de parachute en clin d’œil à la passion aérienne d’Albert.
Les artistes Belle-Man d’Amour ont aussi ponctué l’après-midi de ses interventions poétiques pleines d’histoire sur Albert Gisseleire et le développement de la belle commune de Berchem-Sainte-Agathe avec le plan « Gissleire-Versé » d’urbanisation de 1911.
Passionné d’aviation, Albert Gisseleire fait voler ses premiers planeurs dès 1907 à Berchem-Sainte-Agathe dans les jardins du château familial. Volontaire en 1914, il devient pilote dans l’armée de l’air. Il meurt au combat à 22 ans le 3 octobre 1918.
Op zaterdag 28 juni 2025 huldigde het wijkcomité Gisseleire-Versé, met steun van de gemeente, een herdenkingsplaat in ter ere van Albert Gisseleire (1895–1918), een jonge Belgische luchtvaartpionier die tijdens de Eerste Wereldoorlog sneuvelde.
De ceremonie maakte deel uit van het eeuwfeest van het Îlot Gisseleire-Versé, dat het hele jaar 2025 door gevierd wordt met geschiedenis, herinnering, gezelligheid en feest.
Voor de officiële toespraken van Jaume Tardy (buurtcomité) en burgemeester Christian Lamouline, konden kinderen én enkele volwassenen deelnemen aan een origamiworkshop rond supersonische vliegtuigjes. Zo vlogen er weer vliegtuigen over de buurt, 100 jaar nadat Albert Gisseleire, in de tuinen van het ouderlijke kasteel aan de Gentsesteenweg (nu B.Sports), een eerste motorvliegtuig assembleerde — lang voor de aanleg van het Berchemse vliegveld.
De tweetalige herdenkingsplaat, onthuld onder een Belgische vlag, doopte symbolisch het « Placette Albert Gisseleire / Albert Gisseleire Pleintje ». De familie Gisseleire-Versé was vertegenwoordigd door de kleindochter van Laure Gisseleire (zus van Albert), samen met haar dochter, zoon en kleinzoon. Ook schepenen, gemeenteraadsleden, senator Karl Vanlouwe, leden van de heemkundige kring Sint-Achtenberg en vele buren waren aanwezig.
Na een gezamenlijk papieren vliegtuigjesmoment volgde een drink, en werd het intergenerationeel buurttoernooi op gang getrapt — met o.a. een parachutespel als knipoog naar Alberts passie voor de luchtvaart.
De kunstenaars van Belle-Man d’Amour brachten poëtische performances vol geschiedenis over Albert Gisseleire en de ontwikkeling van onze mooie gemeente, met onder meer het urbanisatieplan Gisseleire-Versé van 1911.
Luchtvaartliefhebber Albert Gisseleire liet al in 1907 zijn eerste zweefvliegtuigen opstijgen in de tuin van het familiekasteel in Sint-Agatha-Berchem. In 1914 meldde hij zich als vrijwilliger en werd piloot in de Belgische luchtmacht. Hij sneuvelde op 3 oktober 1918, op 22-jarige leeftijd.
Albert Gisseleire fait partie de cette pléiade d’intrépides inventeurs qui, dès leur jeunesse, rêvaient eux aussi de vivre le mythe d’Icare. Avec ses amis Maurice “Teddy” Franchomme, l’énergique Égide Robaert et le blondinet Pierre Braun, le petit Albert construit un planeur testé à La Panne entre 1907 et 1908.
Portés par la vision audacieuse de Teddy, ils vont plus loin : en 1909, un premier monoplan à moteur de 24 chevaux est assemblé et essayé dans les jardins du château Gisseleire, à Berchem-Sainte-Agathe, là même où Albert vivait avec sa famille, dont faisait partie une autre passionnée d’aviation : sa sœur Laure. Ce grand pré devient alors l’un des tout premiers foyers de l’aviation en Belgique.
Quelques années plus tard, la commune accueille un véritable champ d’aviation, à l’initiative – entre autres – des Gisseleire-Versé. Paul, le père d’Albert, en deviendra le vice-président. Teddy Franchomme se souvient:
Quatre jeunes garçons enthousiastes hantaient les hangars de Berchem-Sainte-Agathe, suivant avec passion les vols de Lanser et d’Hespel, s’enthousiasmant au passage des concurrents du Circuit Européen de 1910, s’essayant gauchement à voltiger de leurs ailes maladroites. Albert Gisseleire, un long garçon blond et doux, fut un merveilleux pilote pendant la guerre et mourut en héros, quelques mois à peine avant l’armistice ; Égide Robaert, ardent et audacieux ; Pierre Braun, que nous appelions « Bambino », gamin volontaire et têtu ; et le charmant et modeste Pierre Dubois.
En 1914, lorsque la guerre éclate, Albert s’engage comme volontaire. Tandis que ses sœurs partent au Pays de Galles et soutiennent l’effort de guerre (dans une usine d’armement et comme infirmières), Albert poursuit son rêve et devient pilote dans l’armée de l’air belge.
Le 3 octobre 1918, au cours d’une mission de reconnaissance au-dessus des lignes ennemies, Albert Gisseleire et son coéquipier Max Roland sont attaqués par onze chasseurs allemands. Bien qu’en infériorité numérique, ils se défendent vaillamment et parviennent à abattre un adversaire. Mais une balle atteint le réservoir de leur appareil, et Albert est mortellement touché à la tête. Leur avion s’écrase en flammes près de De Ruyter, à seulement 200 mètres des lignes alliées.
Un camarade témoignera :
Ce champ de victoire devait être leur champ de mort. L’oiseau blessé au cœur s’abattit en flammes, entraînant avec lui deux héros, une équipe d’élite, qui depuis longtemps s’étaient voués corps et âme à la patrie. Lorsque nous rentrâmes au cantonnement, ce fut la consternation, car Gisseleire et Roland ne comptaient que des amis.
Le Sous-lieutenant Gisseleire avait 22 ans. Il reçut l’Ordre de Léopold, l’Ordre de Léopold II, la Croix de Guerre et quatre mentions. Son nom est inscrit sur le monument aux morts du vieux cimetière de Berchem-Sainte-Agathe.
Parmi ces quatre amis d’enfance, tous engagés dans l’aviation militaire durant la Première Guerre mondiale, seul Teddy Franchomme survivra au conflit. Teddy se souviendra avec émotion :
Je pense parfois avec mélancolie à ces soirées douces de 1912 et 1913, où, réunis tous les cinq, nous sortions avec amour un de nos avions du hangar… et tentions de lui faire parcourir quelques lignes droites… Essayant, à notre manière, de réaliser notre rêve.
Jaume TARDY
Albert Gisseleire maakte deel uit van die schare onverschrokken uitvinders die al van jongs af droomden van het mythische verhaal van Icarus. Samen met zijn vrienden Maurice “Teddy” Franchomme, de energieke Égide Robaert en de blonde Pierre Braun bouwde de jonge Albert een zweefvliegtuig dat tussen 1907 en 1908 in De Panne werd getest.
Gesterkt door Teddy’s gedurfde visie gaan ze verder: in 1909 bouwen ze hun eerste eendekker met een 24 pk motor, getest in de tuin van het kasteel van de familie Gisseleire, in Sint-Agatha-Berchem, waar Albert woonde met zijn familie – waaronder ook zijn zus Laura, een andere luchtvaartliefhebber. Deze grote weide werd zo een van de eerste broedplaatsen van de luchtvaart in België.
Enkele jaren later kreeg de gemeente een echt vliegveld, onder impuls – onder andere – van de familie Gisseleire-Versé. Paul, de vader van Albert, werd er ondervoorzitter van. Teddy Franchomme herinnert zich:
Vier enthousiaste jongens zwierven door de hangars van Sint-Agatha-Berchem, volgden vol vuur de vluchten van Lanser en Hespel, juichten de deelnemers van het Europese Circuit van 1910 toe en probeerden onhandig met hun eigen klungelige vleugels te vliegen. Albert Gisseleire, een lange, blonde en zachtaardige jongen, werd tijdens de oorlog een schitterende piloot en sneuvelde als held, amper enkele maanden voor de wapenstilstand; Égide Robaert, vurig en gedurfd; Pierre Braun, die wij ‘Bambino’ noemden, een wilskrachtige en koppige jongen; en de charmante en bescheiden Pierre Dubois.
In 1914, bij het uitbreken van de oorlog, meldt Albert zich als vrijwilliger. Terwijl zijn zussen naar Wales vertrekken en daar het oorlogsinspanningen ondersteunen (in een wapenfabriek en als verpleegsters), blijft Albert zijn droom volgen en wordt piloot in de Belgische luchtmacht.
Op 3 oktober 1918 worden Albert Gisseleire en zijn copiloot Max Roland tijdens een verkenningsmissie boven vijandelijk gebied aangevallen door elf Duitse jagers. Hoewel in de minderheid, verdedigen ze zich dapper en weten ze een tegenstander neer te halen. Maar een kogel raakt de brandstoftank van hun toestel, en Albert wordt dodelijk in het hoofd getroffen. Hun vliegtuig stort brandend neer nabij De Ruyter, op slechts 200 meter van de geallieerde linies.
Een kameraad zal later getuigen:
Dat veld van overwinning werd hun veld van de dood. De gewonde vogel stortte brandend neer en sleurde twee helden mee, een eliteteam dat zich al lang met hart en ziel aan het vaderland had gewijd. Toen we terugkeerden naar het kamp, heerste er verslagenheid, want Gisseleire en Roland hadden alleen maar vrienden.
Sous-luitenant Gisseleire was 22 jaar oud. Hij ontving de Leopoldsorde, de Orde van Leopold II, het Oorlogskruis en vier vermeldingen. Zijn naam staat gegraveerd op het oorlogsmonument van de oude begraafplaats van Sint-Agatha-Berchem.
Van de vier jeugdvrienden die allemaal tijdens de Eerste Wereldoorlog als piloot dienden, overleefde enkel Teddy Franchomme het conflict. Teddy herinnerde zich later met ontroering:
Ik denk soms weemoedig terug aan die zachte avonden van 1912 en 1913, toen we met zijn vijven liefdevol een van onze vliegtuigen uit de hangar haalden… en hem probeerden enkele rechte lijnen te laten vliegen… Op onze manier probeerden we onze droom waar te maken.
Jaume TARDY
FR : Ensemble de sept signatures à l'encre de stylo-plume par divers pilotes, la plupart ayant servi au sein du Corps Royal de l'Aviation pendant la Première Guerre mondiale, d'une page détachée d'un cahier à lignes, comprenant le Capitaine Frederick George 'Dusty' Dunn (1894-1919), le Lieutenant Stephen Crosfield (né en 1891), le Sous-Lieutenant Thomas Duncan Macintosh (né en 1894), le Sous-Lieutenant Edgar Richard Taylor (né en 1898), le Sous-Lieutenant William Searle (né en 1883), le Sous-Lieutenant Kenneth Charles Mills (1899-1918) et le pilote belge Albert Gisseleire (1895-1918), tué au combat.
NL: Een verzameling van zeven handtekeningen met vulpeninkt door verschillende piloten, waarvan de meesten hebben gediend bij het Koninklijk Vliegkorps tijdens de Eerste Wereldoorlog, op een losgemaakte pagina van een gelinieerd schrift, inclusief Kapitein Frederick George 'Dusty' Dunn (1894-1919), Luitenant Stephen Crosfield (geboren in 1891), Onderluitenant Thomas Duncan Macintosh (geboren in 1894), Onderluitenant Edgar Richard Taylor (geboren in 1898), Onderluitenant William Searle (geboren in 1883), Onderluitenant Kenneth Charles Mills (1899-1918) en de Belgische piloot Albert Gisseleire (1895-1918), gesneuveld in actie.
Notre quartier abrite également une placette qui n’a pas encore reçu de nom officiel. Nous espérons qu’elle portera bientôt le nom d’une personnalité marquante de notre histoire locale : Berthe Mayné.
Onze buurt telt ook een pleintje dat nog geen officiële naam heeft gekregen. We hopen dat het binnenkort genoemd wordt naar een belangrijke figuur uit onze lokale geschiedenis: Berthe Mayné.
Les deux sous-sections suivantes vous fourniront des informations sur les noms des rues du quartier Basilique ainsi que d'autres rues du Plan Gisseleire-Versé
Avenue de Hélène
Avenue de Laure
Avenue de Josse Goffin
Avenue de Koekelberg
Avenue de la Basilique
Avenue de la Basilique prolongée
Chaussée de Gand
Avenue du Roi Albert
Avenue des Cottages
Avenue de Selliers De Moranville
Rue des Combattants
Rue Openveld
Place Oscar Ruelens
Avenue des Fleuristes
De twee volgende subsecties bieden informatie over de straatnamen in de Basiliekwijk en andere straten in het Plan Gisseleire-Versé
Hélènelaan
Lauralaan
Josse Goffinlaan
Koekelberglaan
Basilieklaan
Verlengde Basilieklaan
Gentsesteenweg
Koning Albertlaan
Landhuizenlaan
Selliers De Moranvillelaan
Strijdersstraat
Openveldstraat
Oscar Ruelensplein
Bloemkwekersstraat