Nguyên nhân bệnh ghẻ nước và hướng điều trị hiệu quả

Ghẻ nước là một bệnh lý da liễu truyền nhiễm khá phổ biến ở Việt Nam, tuy không ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khoẻ nhưng lại có thể để lại các biến chứng nguy hiểm: nhiễm trùng huyết, viêm vi cầu thận cấp, chàm hoá. Hãy cùng Docosan tìm hiểu về dấu hiệu của bệnh ghẻ nước và cách chữa bệnh này như thế nào.

Ghẻ nước là bệnh gì? Nguyên nhân gây bệnh ?

Ghẻ nước là một bệnh da truyền nhiễm tương đối phổ biến do ký sinh trùng Sarcoptes scabiei gây nên, có thể gặp ở mọi lứa tuổi và tình trạng kinh tế xã hội.

Đặc điểm sinh học của cái ghẻ:

• Có 8 chân, màu nâu trắng, hơi vàng, hình bầu dục

• Con cái lớn hơn con đực, khi trưởng thành dài khoảng 400 micromét.

• Sau khi giao phối, con đực chết, con cái đào hầm dưới da giới hạn trong lớp sừng của thượng bì (gọi là rãnh/hang ghẻ), bằng cách tiết ra các enzyme phân giải protein lớp tế bào sừng rồi tiếp tục mở rộng rãnh, chúng đào khoảng 2 – 3 mm và đẻ 2 đến 3 trứng mỗi ngày, thường hoạt động mạnh vào ban đêm trước khi chết sau 4 đến 6 tuần

• Ấu trùng nở trong 3 đến 4 ngày và lột xác 3 lần trong hang để đến tuổi trưởng thành.

• Tất cả các giai đoạn phát triển của cái ghẻ đều có khả năng lây nhiễm.

• Cái ghẻ chết khi ra khỏi ký chủ 24-36h. Nếu nhiệt độ lạnh và độ ẩm cao có thể sống lâu hơn

Ghẻ nước có lây không ?

Bệnh gặp ở khắp nơi trên thế giới, nhiều nhất ở các nước kém phát triển, và có khả năng phát thành dịch ở các cơ sở tù túng, chật chội, đông người, chẳng hạn như nhà tù, …

Bệnh lây từ người này sang người khác, giữa các thành viên trong gia đình hoặc bạn tình, qua chủ yếu do tiếp xúc trực tiếp nhiều hơn gián tiếp:

• Vật dụng dùng chung: mặc chung quần áo, giặt chung, phơi chung đồ…

• Tiếp xúc da: bắt tay, ôm hôn…

• Đường tiếp xúc tình dục: quan trọng và thường bị bỏ sót

Bệnh ghẻ nước có nguy cơ lây nhanh ở nơi chật chội, đông người, sống tập thể, chen chúc, có vệ sinh cá nhất kém

Dấu hiệu bệnh ghẻ nước như thế nào?

Biểu hiện của bệnh ghẻ nước cổ điển thường gặp đầu tiên xảy ra vài ngày hoặc vài tuần sau khi bị lây nhiễm. Ba dấu hiệu lâm sàng đặc trưng của bệnh ghẻ nước là:

• Rất ngứa, tồi tệ hơn vào ban đêm, có tính gia đình, tập thể. Ngứa có thể ở khắp nơi trên cơ thể trừ đầu, cổ và mặt. Ngứa thường bắt đầu từ 3 đến 6 tuần sau khi nhiễm còn nếu đã nhiễm trước đó thì chỉ cần 1-3 ngày.

• Đường hầm hay còn gọi là các rãnh ghẻ hơi gồ, dài từ 2 đến 15 mm, mỏng, xám, đỏ hoặc nâu, ngoằn ngoèo đặc trưng, nhưng thường khó thấy do bệnh nhân cào gãi hoặc bội nhiễm. Vị trí: nhiều vùng cơ thể, thường gặp ở mặt bên và kẽ ngón tay, mặt gấp cổ tay, mặt duỗi đầu gối, nách, quanh rốn, quanh núm vú, vùng eo, cơ quan sinh dục nam (bìu, dương vật, quy đầu), mông, đầu gối, mặt trong đùi, mặt bên và sau bàn chân

• Sẩn ngứa, mụn nước, hồng ban, vết cào gãi, mụn mủ, bóng nước đôi khi cũng có thể xuất hiện ở các kẽ ngón tay

Riêng đôi với ghẻ nước ở trẻ em có thể có sang thương khắp thân, đặc biệt khác với người lớn, sang thương ghẻ có thể có ở mặt, đầu, cổ, lòng bàn tay và lòng bàn chân.

Cách chữa ghẻ nước như thế nào?

Điều trị đồng thời bệnh nhân và cả gia đình nếu có bất cứ thành viên nào mắc bệnh. Nên liên hệ các bác sĩ da liễu để được thăm khám và hướng dẫn điều trị.

Giữ vệ sinh cá nhân hàng ngày: rửa sạch tay, nhất là ở kẽ tay và các nếp, khử trùng quần áo, chăn màng, giường chiếu, … bằng:

• Cái ghẻ chết khi ra khỏi ký chủ 24-36h chính vì vậy nên để quần áo sạch trong tủ 1 tuần sau mới mặc lại

• Cái ghẻ chết ở nhiệt độ 60 độ C, do đó quần áo sau khi mặc nên được đun sôi ở 80-90 độ C trong 5 phút

Có thể dùng thuốc uống Ivermectin hoặc thuốc thoa permethrine theo chỉ định của bác sĩ. Điều trị triệu chứng:

• Ngứa: dùng kháng histamine, cort thoa, cort uống ngắn ngày

• Nhiễm trùng thứ phát thì dùng kháng sinh

Khi thoa thuốc, thoa trên bề mặt da từ đỉnh đầu đến bàn chân đối với ghẻ nước ở trẻ em.

Thoa thuốc từ cổ đến bàn chân cho các trường hợp ghẻ nước ở người lớn và để yên thuốc tác dụng trong 8 – 12 giờ. Nếu còn mầm bệnh, người bệnh sẽ lặp lại điều trị sau 1 tuần.

Tránh tiếp xúc người xung quanh: dùng đồ đạc riêng, ngủ riêng để tránh lây lan bệnh và đi khám ngay để trị sớm và tránh biến chứng, tránh lây cho cộng đồng.

Kết luận

Ghẻ nước là một bệnh da truyền nhiễm tương đối phổ biến do ký sinh trùng Sarcoptes scabiei gây nên, có thể gặp ở mọi lứa tuổi và tình trạng kinh tế xã hội. Bệnh lây từ người này sang người khác, giữa các thành viên trong gia đình hoặc bạn tình, qua chủ yếu do tiếp xúc trực tiếp nhiều hơn gián tiếp.

Ba dấu hiệu lâm sàng đặc trưng của bệnh ghẻ nước là ngứa, rãnh ghẻ, mụn nước. Điều trị bệnh đồng thời cho cả bệnh nhân và gia đình bệnh nhân, Tránh tiếp xúc người xung quanh: dùng đồ đạc riêng, ngủ riêng để tránh lây lan bệnh và đi khám ngay để trị sớm và tránh biến chứng, tránh lây cho cộng đồng.