Λειτουργική Νευροανατομία

Δομή Νευρικού Συστήματος (ΝΣ) (δ. 2). Κεντρικό ΝΣ (ΚΝΣ). Εγκέφαλος, Νωτιαίος μυελός.Περιφερικό ΝΣ (ΠΝΣ). Σωματικό ΝΣ. Διαβιβάζει αισθήσεις, παράγει κίνηση. Κρανιακά νεύρα. Νωτιαία νεύρα. Αυτόνομο ΝΣ. Ισορροπεί εσωτερικές λειτουργίες. Συμπαθητική μοίρα. Αφυπνιστική (fight or flight), έκρηξη αδρεναλίνης. Παρασυμπαθητική μοίρα. Καταπραϋντική (πέψη, ηρεμία, λογική σκέψη, κλπ).Εντός του οστέινου προβλήματος του ΚΝΣ βρίσκεται ένα τριπλό στρώμα μεμβρανών, οι μήνιγγες (δ.3). Η εξωτερική σκληρή, είναι ένα ανθεκτικό διπλό στρώμα ιστού που περιβάλλει τον εγκέφαλο. Η μεσαία αραχνοειδής, είναι ένα ευαίσθητο στρώμα ιστού που παρακολουθεί το περίγραμμα του εγκεφάλου. Η εσωτερική χοριοειδής, είναι σκληρός ιστός που προσκολλάται στην επιφάνεια του εγκεφάλου. Το εγκεφαλονωτιαίο υγρό (ΕΝΥ) κυκλοφορεί μέσα από 4 κοιλίες (δ.4), τη σπονδυλική στήλη και εντός του υπαραχνοειδούς χώρου και προστατεύει τον εγκέφαλο και το νωτιαίο μυελό από κραδασμούς και ξαφνικές αλλαγές στην πίεση. Ο αιματοεγκεφαλικός φραγμός προστατεύει τον εγκέφαλο και το νωτιαίο μυελό περιορίζοντας την εισροή χημικών ουσιών από το υπόλοιπο σώμα στο ΚΝΣ προστατεύοντας το έτσι από τοξικές ουσίες και λοιμώξεις. Φαιά ουσία εγκεφάλου (δ.5). Πληθώρα τριχοειδών κυττάρων και κυτταρικών σωμάτων νευρώνων. Λευκή ουσία εγκεφάλου (δ.5). Νευράξονες που εκτείνονται από τα κυτταρικά σώματα για να δημιουργήσουν συνδέσεις με νευρώνες σε άλλες περιοχές του εγκεφάλου. Το εγκεφαλονωτιαίο υγρό (ΕΝΥ) κυκλοφορεί μέσα από 4 κοιλίες (δ.4), τη σπονδυλική στήλη και εντός του υπαραχνοειδούς χώρου και προστατεύει τον εγκέφαλο και το νωτιαίο μυελό από κραδασμούς και ξαφνικές αλλαγές στην πίεση. Εγκέφαλος (δ.9, 18, 19, 20) Οπίσθιος - Μέσος - Πρόσθιος. Οπίσθιος εγκέφαλος. Προμήκης (βλ. εγκεφαλικός στέλεχος), γέφυρα (βλ. εγκεφαλικό στέλεχος), παρεγκεφαλίδα (ακρίβεια κινήσεων, μάθηση δεξιοτήτων, άδηλη μνήμη). Διάμεσος εγκέφαλος. Υποθάλαμος. Λήψη τροφής, σεξουαλική συμπεριφορά, ύπνος, ομοιόσταση, συναισθηματική συμπεριφορά, κίνηση. Θάλαμος. Αποτελείται από 20 πυρήνες, προβάλλουν σε οπτικές, ακουστικές και σωματαισθητικές περιοχές. Κάποιοι θαλαμικοί πυρήνες αναμεταδίδουν πληροφορίες μεταξύ περιοχών του φλοιού. Για παράδειγμα οι οπτικές περιοχές του φλοιού συνδέονται με άλλες περιοχές του εγκεφάλου μέσω του πυρήνα του προσκεφάλου. Άλλοι θαλαμικοί πυρήνες αναμεταδίδουν πληροφορίες μεταξύ του φλοιού και μιας σειράς περιοχών του εγκεφαλικού στελέχους. Πρόσθιος Εγκέφαλος. Τελικός εγκέφαλος και φλοιός ή νεοφλοιός. Έχει χαρτογραφηθεί σε 52 ανατομικές-λειτουργικές περιοχές (δ.10). Η μελέτη σε ανθρώπους γίνεται με απεικονιστικές μεθόδους (δ.11). Η πληροφορία μεταφέρεται είτε σειριακά είτε παράλληλα. Βασικά γάγγλια. Συνδέονται αμφίδρομα με το μέσο εγκέφαλο, κυρίως με τη μέλαινα ουσία, σχετίζονται με τη μάθηση, τον εκούσιο έλεγχο συμπεριφοράς αποδίδοντας κίνητρο, και τη μάθηση.  Μεταιχμιακό σύστημα. Κατόπιν ανάπτυξης του φλοιού (νεοφλοιού) ο οποίος έχει 6 στοιβάδες, δημιουργούνται φλοιικές δομές ανάμεσα στο εγκεφαλικό στέλεχος και το νεοφλοιό που ο Broca ονόμασε μεταιχμιακό ή λιμβικό (limbic) σύστημα (δ.17). Το σύστημα αυτό συμβάλλει σε συμπεριφορές αυτορρύθμισης, όπως το συναίσθημα (π. αμυγδαλή), οι προσωπικές αναμνήσεις ή έκδηλη μνήμη (π. ιππόκαμπος), ο προσανατολισμός στο χώρο (ιππόκαμπος), η κατεύθυνση προσοχής (π. έλικας του προσαγωγίου), οι πυρήνες στα μαστία και την ψαλίδα (μνήμη, μάθηση). Στοιβάδες φλοιού. Οι νευρώνες οργανώνονται στο φλοιό σε 6 στοιβάδες (δ.23, 24). Οι λειτουργίες τους σχετίζονται με εισερχόμενες και εξερχόμενες πληροφορίες. Στήλη Ομάδες κυττάρων με παρόμοιες ιδιότητες, έχουν κάθετη διάταξη προς την επιφάνεια του φλοιού (δ. 25). Δεμάτιο. Οδός ομάδας νευραξόνων που προβάλλονται από μια περιοχή σε μια άλλη (δ.26).