Kronenburg [Sneek]


Namen:                     Withuis ook wel BothniahuisType:                         Vermoedelijke zaalstinsLocatie:                     Op de hoek Marktstraat en WaagpleinLaatste melding:    1709

Beschrijving:                      

Kronenburg is de oude naam voor het huizenblok aan de westzijde van het straatje (nu ook Leeuwenburg) dat de verbinding vormt tussen Leeuwenburg en Marktstraat. Het dankte zijn naam aan een stinsachtig gebouw met een gevelsteen waarop meerdere kronen stonden afgebeeld. Eelco Napjus (1772) spreekt van een huis van adellijke heren genaamd “Het Withuis” deze zou volgens hem in 1709 zijn afgebroken. Een van de bewoners is vermoedelijk een Bothnia geweest,vandaar dat we soms ook de naam Bothniahuis tegen komen. Op de kaart van Nicolaas van Geelkercken uit 1616 zien we naast de waag een pand dat achter de normale rooilijn ligt. Dit beeld komt overeen met dat van een zaalstins op een dubbel erf, waar de eigenlijke stins op het achterste erf staat.  Ook Van Deventer geeft deze op zijn kaart ook weer als zijnde een bijzonder gebouw. Bij de bouw van de bank aan het waagplein in 1981 Werd een kleine archeologisch verkenning uitgevoerd. Opvallend hierbij was de grote hoeveelheid lux import aardewerk (steengoed) dat in een afvalkuil werd gevonden. Dit aardewerk doet vermoeden dat de bewoners hier in de  13e/14e welvarend waren, en kan goed afkomstig zijn van de Kronenburg