1840

Pięciogroszówki z datą 1840 bito z przerwami w latach 1840 - 1863.

Poniższa tabela zawiera ilości pięciogroszówek 1840 wybijanych w mennicy w kolejnych latach.

Konsekwencją długiego okresu produkcji pięciogroszówek z datą 1840 jest duża ilość odmian i wariantów. Ponieważ nie zachowała się dokumentacja mennicy, nie można z całkowitą pewnością ustalić kiedy bito poszczególne odmiany.

Na zakończenie pracy A. Schmidta - Wiadomości Numizmatyczne, rok XXV (1981), zeszyt 3-4 (97-98) omawianej szerzej w części dot. dziesięciogroszówek autor przedstawił swoją propozycję chronologii i wysokości nakładów poszczególnych odmian. Ustosunkuję się do niej na kolejnych stronach prezentujących znane odmiany monety 5 groszy 1840 opierając się głównie na analizie rysunku awersu i analogiami z odmianami dziesięciogroszówek.

Nieprecyzyjne opisy awersów pięciogroszówek 1840 u Wittyga, Plagego i Berezowskiego utrudniają przypisywanie poszczególnych odmian numerom katalogowym. Katalog Bitkina nie pozostawia wątpliwości, że najrzadsza odmiana (Plage 141 - odmiana) to moneta z herbem Moskwy ze św. Jerzym w płaszczu.

Wittyg wyróżnia awersy z ogonem szerokim i wąskim. U Plage go nr 140 to "jak nr 139" (czyli jak w pospolitszej odmianie rocznika 1839), a nr 141 to "jak nr 140, lecz ogon orła inny". Berezowski nr 770 opisuje "ogon szeroki" i podaje, że to Plage 140. Analogicznie Berezowski 771 to "ogon wąski" = Plage 141.

Mając przed sobą monetę, której nie można porównać z innym egzemplarzem trudno orzec, czy ogon jest wąski, czy szeroki. Jest kilka dodatkowych szczegółów ułatwiających rozróżnienie odmian awersu pięciogroszówek.