04 - Katalog

Po upadku Powstania Listopadowego Petersburg zadecydował o wprowadzeniu do obiegu w Królestwie Polskim monet dwujęzycznych, na których obok napisów po polsku miały znajdować się również napisy rosyjskie. 1 maja 1834 car wydał ukaz wprowadzający do obiegu w całym cesarstwie nowe monety rosyjsko-polskie. Pierwsze takie monety (złotówki) wybito w Warszawie w roku 1834. Rosyjskie napisy na rewersie nie były jedyną nowością. Zmienił się również awers - polskiego orła na piersi orła imperialnego zastąpił święty Jerzy walczący ze smokiem. Godło królestwa Polskiego wylądowało na skrzydle, pomiędzy godłami innych ziem cesarstwa.

Pozostawał problem podwartościowych monet zdawkowych o nominałach od 1 do 10 groszy i pozostających stale w obiegu monet bitych stemplami powstańczymi. 20 marca 1835 r. namiestnik Królestwa Polskiego wystosował pismo do ministra hr. Grabowskiego z propozycją przedstawienia do cesarskiej akceptacji nowych wzorów monet miedzianych i bilonowych. Rysunki nowych monet trafiły do Petersburga i zostały zaaprobowane. Pozytywną odpowiedź cara hrabia Grabowski przekazał Paskiewiczowi pismem z 6 maja 1835 r.

Z rewersów monet zdawkowych zniknęło słowo "polskie". Pozostała tylko nazwa jednostki monetarnej grosz, grosze, groszy. Na awersie zmieniono wizerunek orła zgodnie z wzorem pełnowartościowych monet srebrnych. Inicjały intendentów mennicy zastąpiono literami MW - mennica warszawska.

Wśród monet Królestwa Polskiego skatalogowano wiele odmian i wariantów stempli. Oprócz tego istnieją wariant nieskatalogowane. Wyróżnia się je na podstawie różnic w kilku elementach rysunku awersu i rewersu. W tabeli kilka przykładów dla monet o nominale 10 groszy.

W krótkim okresie pomiędzy rokiem 1835 a 1840 w mennicy warszawskiej dokonano znaczącego udoskonalenia jakości produkowanych monet. Wystarczy porównać 5- i 10-groszówki. Te z lat 1835-1837 często mają nieregularne kształty i niecentrycznie umieszczony rysunek. To dlatego, że dopiero od roku 1838 do bicia bilonowych monet z gładkim rantem zaczęto stosować maszyny z pierścieniem utrzymującym krążek między stemplami. Bez pierścienia bito również jednogroszówki w roku 1835 i 1836, choć część produkcji z roku 1836 wyszła już spod udoskonalonych maszyn.