Aupa gizona
Aupa gizona, jaiki mutil!
Atzar emazte ta neskatil!
Borrokarako dei eginaz
irrintzi bat dabil,
Euskal Herria diagu zai,
presoak eta hilak ere bai,
abertzale izan ezkero gaur,
gauden denok anai.
Borrokari, luza zaidak eskua,
huna hemen nerea zabalik,
euskaldunok banan banan hiltzea,
otso beltzak ez dik beste nahirik.
Euskadiren alde
loturik bagare,
goaz borrokara
nagusituko baikare.
Gerokoak geroko utzi,
gaur herriak ziok:
nahi diat bizi.
Aupa gizona...
Otso beltza gauaren gauaz heldu,
artzainak zebiltzala kalakan,
goizean goiz, odolez gorrituak
hamaika ardi hilak belarditan.
Artzai kalakari,
atsoa iduri,
har makila eskuan
eta lotu etsaiari.
Anaien aurka ez habila,
otso beltzarentzat
atxik makila.
Aupa gizona...
Agur, agur, andere askatasuna.
Agur, agur, biharko Euskadi.
"Iguzkitan dantzatuko gaituzu"
errana diot maitenoari.
Besoak loturik
ez dugu festarik
nola dantzatuko
biok belaunikaturik.
Lehenik urratu katea,
gero libro izanez
dantza egitea.
Aupa gizona...
Español
Aupa hombre, levántate chico,
Despierta mujer, también tu chica.
Se oye un irrintzi
Llamando a luchar.
Nos espera Euskal Herria
Los presos y los caídos también
Si eres abertzale
Eres nuestro hermano.
Extiéndeme la mano para la lucha
Aquí tienes la mía abierta
El lobo negro no quiere otra cosa más que
Matarnos a todos uno a uno.
Si de verdad estamos juntos por Euskal Herria
¡Vamos a la lucha!
Porque vamos a ganar
Deja lo de después para después
Hoy el pueblo dice:"quiero vivir"
Aupa hombre, levántate chico
Despierta mujer, también tu chica
Se oye un irrintzi
Llamando a luchar.
Nos espera Euskal Herria
Los presos y los caídos también
Si eres abertzale
Eres nuestro hermano.
El lobo negro llego a la noche
Cuando el pastor charlaba...
A la mañana, enrojecidas por la sangre
Once ovejas muertas en la pradera.
Pastor charlatán, pareces un viejo inútil.
Coged tu bastón
Y dale al enemigo
No vayas en contra de tus hermanos,
Dale con el bastón al lobo negro.
Aupa hombre, levántate chico
Despierta mujer, también tu chica
Se oye un irrintzi
Llamando a luchar.
Nos espera Euskal Herria
Los presos y los caídos también
Si eres abertzale
Eres nuestro hermano.
Agur, agur, señora libertad
Agur, agur, Euskal Herria del mañana.
Le he dicho a mi esposa
Que bailaremos bajo el sol, pero,
Con los brazos atados no tendremos fiestas.
¿Como bailaremos los dos arrodillados?
Antes desgarra tu cadena
Y luego seremos libres para bailar.
Aita semeak
Aita-semeak tabernan daude,
Ama-alabak jokoan.
Berriz ikusi beharko dugu
Behi gizena auzoan,
Berriro ere ez da faltako
Trapu zaharrik kakoan.
Eta lapurrek ohostu dute
Guk gendukana etxean,
Eta gu gaude erdi biluzik
Beti inoren menpean.
Hondamendia gertatu zaigu
Geure etxean horrela,
Guztiok bizi nahi dugu baina
Nola biziko bestela?
Geurea dugu erru guztia
Geurea dugu osoa,
Ez inori ba errua bota
Euskal Herria hiltzean.
Baina gaztea naiz eta daukat
Etorkizuna eskuan,
Ez zaigu hilko Euskal Herria
Ni bizi naizen artean.
Español
Padres e hijos están en la taberna,
madres e hijas jugando.
Tendremos que volver a ver
la vaca gruesa en el barrio
no volverá a faltar
un trapo viejo en la cocina.
Y los ladrones nos han robado
lo que teníamos en casa,
y nosotros estamos semi desnudos
siempre subordinados a alguien.
Y así nos ha tocado la ruina en esta casa
todos queremos vivir pero ¿cómo?
Es nuestra la culpa totalmente,
no eches a otros la culpa
de que muera Euskal Herria.
Pero soy joven y tengo el futuro en mis manos
no morirá Euskal Herria mientras yo siga vivo.
Furra, furra
Furra, furra, fandangoa,
hortxe duzu fandangoa
geure gustukoa.
Gaur goizean jeiki naiz
suerte onean,
tanke bat topatu dut
neure kafesnean;
ez dakit zer daukagun
bake ala gerra
bainan nik badaezpadan
egin dut puzkerra.
Zerbait egitekotan
zuzen eta artez
zorri bat garbitu dut
ur pistola batez,
orain galdurik nago
beldurrez beteta
muniziorik gabe
gelditu naiz eta.
Neure arma bakarra
dut akordeoia,
hauspoari eraginez
dirudi leoia;
eskua jaten badit
on egin dezaion
Cervantsei holakorik
gertatu zitzaion.
Eta orain banoa
berriro ohera,
bila ez badatozkit
lolo egitera;
bihar ikusiko da
zer dagoen berri,
jakintsuenak ere
ezin du igerri.
Español
furra furra ahi tienes el fandango
el que a nosotros nos gusta.
hoy a la mañana me he levantado
con buen humor
me he encontrado un tanque
en mi cafe con leche
no se que tenemos
si paz o guerra
pero yo por si acaso
me he tirado un pedo
furra furra...
por hacer algo
bien y con arte
he matado una mosca
con una pistola de agua
ahora estoy perdido
y muerto de miedo
porque ahora estoy
sin municion
furra furra...
mi unica arma
tengo el acordeon
que dandole al fuelle
parece un león
si me come la mano
que le aproveche
a cervantes una cosa así
tambien le paso
Gaztelugatxe
Seiehun urte inguru
kosta aldean zen gertatu,
itsasgizon zahar batek
behintzat hala zidan kontatu,
enbat itzelak Gaztelugatxen
untzi eder bat zuen hondatzen,
euskaldunontzat barruan
altxor haundiak ei zekartzan.
Igaz udako goiz batez
eguzkiaren lehen printzez
jo nuen itsas barrena
bihotza dardara eginez,
murgildu nintzen ur gardenetan,
arakatu ongi hare-haitzetan,
han zegoen tinkaturik
goroldioak estalirik.
Indar guztioz bultzatzen
altxor kutxa zabaldu nuen,
atzera egin ninduen
uhin haundia altxatu zen,
inor ez zapaltzeko gogoa,
zapalduak ez izatekoa,
hau da gure urguilua
altxor guztien iturria.
Eta hau hola ez bazan
sar nazatela kalabazan,
ipui txit barregarriak
kontatu nizkizuen plazan.
Español
Hace más o menos 600 años,en la zona costera,
un marinero anciano me lo contó así;
algo espectacular en Gaztelugatxe:
un barco fue a hundise
el cual llevaba grandes tesoros
para los euskaldunes.
El año pasado, con los primeros rayos de sol,
fui al mar mientras me palpitaba fuertemente el corazón
me sumergí en las aguas cristalinas
para investigar entre arena y árboles
y ahí lo escontré escondido entre los árboles.
Con todas mis fuerzas, abrí el cofre del tesoro
y me eché hacia atrás porque se leventó un gran ola:
no queremos pisar a nadie ni tampoco ser pisados,
este es nuestro orgullo,
la fuente de todos los tesoros.
Y si esto no es cierto que me metan en la calabaza,
os conté cuentos graciosos en la plaza.
Agur Xiberua
Sorlekhia ützirik gazte nintzalarik
Parisen sarthü nintzan korajez betherik
Plaseres gose eta bürian hartürik
Behar niala alagera bizi
Bostetan geroztik
Nigar egiten dit
Xiberua zuri
Agur Xiberua
Bazter güzietako xokhorik eijerrana
Agur sorlekhia
Zuri ditit ene ametsik goxuenak
Bihotzan ersitik
Bostetan elki deitadazüt hasperena
Zü ützi geroztik
Bizi niz trixterik
Abandonatürik
Ez beita herririk
Parisez besterik
Zü bezalakorik.
Palazio eijerretan gira alojatzen
Eta segür goratik aide freska hartzen
Gaiñ behera soginez beitzait üdüritzen
Horri gañen nizala agitzen
Bene ez dira heben
Bazterrak berdatzen
Txoriek khantatzen!
Agur Xiberua...
Ametsa, lagün neza ni Atharratzerat
Ene azken egüna han igaraitea
Orrhiko txoriaren khantüz behartzera
Pharka ditzan nik egin nigarrak
Hots, Xiberütarrak
Aintzinian gora
Üxkaldün bandera.
Agur Xiberua...
Nota. Las traducciones perfectas no existen. Pueden perderse matices importantes.