Tùy Bút 1

TIỄN BIỆT BÁC LÊ VĂN NHƠN

“Sống ở thác về“ đã định sẵn cho con người được sinh ra trong cõi đời nầy. Có những người ra đi thoáng chốc đã đi vào quên lãng, nhưng cũng có người đi để lại tiếc thương và kính mến cho bao người. Nay mai đây đồng hương Biên Hòa cũng như quý Thầy Cô và bao lớp cựu học sinh Ngô Quyền, cùng tiễn đưa và góp lời cầu nguyện cho một người đã từ bỏ chúng ta. Bác Lê văn Nhơn mất ngày mùng 6 tháng giêng năm nhâm Thìn thượng thọ 93 tuổi, bác Lê văn Nhơn đã sinh ra từ Hiệp Hòa, Cù lao và ngày cuối đời bác về an nghĩ tại Cù lao, Hiệp Hòa…

Bác Lê văn Nhơn được nhiều người biết đến với cương vị Hội trưởng Hội Phụ huynh Học sinh trường Trung Học Ngô Quyền và là người sáng lập Ngân Hàng Đông Phương Biên Hòa trước 1975. Bôn ba theo vận nước, bác Lê văn Nhơn đã từ bỏ đất Biên Hòa với bao ước vọng và sự nghiệp dở dang. Là lớp tuổi cháu con, nhưng tôi cũng có may mắn tiếp xúc gặp gỡ với bác trong những sinh hoạt họp mặt Ngô Quyền và tất niên Biên Hòa tại Nam California. Vẫn nhớ hoài câu nói vui và dí dỏm của Bác trong ngày hội ngộ Ngô Quyền ”tôi làm hội trưởng muôn năm vì không ai chịu ra làm hết”

Những lần tham dự tất niên Biên Hòa, bác Lê văn Nhơn đều có người con trai lớn anh Lê văn Nghĩa đi bên cạnh, nhưng ngày nay anh không còn nữa… Từ anh Lê văn Kỉnh, chị Lê thị Mỹ đến anh Lê văn Nghĩa, với tuổi thọ ở đời, mất 3 người con bác Lê văn Nhơn đã cố ngăn đi những giọt nước mắt trên khuôn mặt già nua, không ai có thể chịu đựng và vượt qua nỗi đau như bác.

Trong những ngày còn lại, bác Lê văn Nhơn rất gần gũi với chúng tôi bằng những cánh thư, truyền đạt cho chúng tôi cách sống ở đời, cũng như những tâm sự của bác về trao đổi văn thi phú trong sinh hoạt hội người già

Ngày họp mặt tất niên 2010, nhìn lại được nụ cười của bác Lê văn Nhơn, qua sự tiếp đón của Thầy Trò Ngô Quyền, cũng như bên cạnh bác Ma Phiếu với bó hoa từ thê hệ cháu con trao tặng và hình ảnh của anh Lê văn Nghĩa đang dắt dìu bác được chiếu lại trên slide show của nhà hàng.

Tôi lại có duyên gặp lại bác Lê văn Nhơn lần sau cùng trong ngày Lễ vu quy của đứa cháu nội bác (con anh Lê văn Hiếu). Cũng với nụ cười rạng rỡ bên cạnh những người thân thuộc, Thầy Huỳnh Công Chức và cô Bùi Thị Ngọc Lan, thêm sự quậy phá của đám trẻ Huỳnh Xuân Hóa, Lê văn Đông, Lưu Tuyết Hương, Lữ công Tâm và Nguyễn Hữu Hạnh.

Trong ngày họp mặt tất niên và mừng xuân nhâm Thìn, bác Lê văn Nhơn được ban tổ chức trân trọng kính mời đọc lời chào mừng và chúc tết đên quý thân hào nhân sĩ; quý đồng hương và thân hữu. Nhưng vì lý do sức khoẻ, bác Lê văn Nhơn không thể đến tham dự…

Lời nói sau cùng bác cũng tỏ lời rất vui khi nhận cuốn đặc san Biên Hòa, kèm theo tấm hình của bác chụp chung với bạn bè ngày xưa được chú Hồng Ngọc Đức từ San Jose gìn giữ và nhờ chúng tôi chuyển đến. Cũng trong Đặc san Biên Hòa Xuân Nhâm Thìn California đã gói ghém tấm lòng của Ban Biên Tập (Với đoạn văn “Những kỷ niệm thời thơ ấu” Kính mong bác Sáu luôn mạnh và hình ảnh hai anh Nghĩa, Kỉnh vẫn còn kề cận bên bác Sáu). Và hôm nay bác sáu đã ra đi, thân xác sẽ trở về với cát bụi, nhưng hương linh những người con bỏ ra đi trước, cũng sẽ trở về đoàn tụ với bác sáu nơi cõi vĩnh hằng…

Trong những lần trước đây, bác đã từng cám ơn những tấm lòng của quý Thầy Cô và cựu học sinh Ngô Quyền dành cho cho gia đình bác. Nhưng lần nầy, lời cám ơn sau cùng của bác gởi đến quý Thầy Cô và cựu học sinh Ngô Quyền, là đã giúp bác tròn ước nguyện, trải tấm lòng giúp đở các em học sinh nghèo ở Cù Lao Phố, đồng hương khó khăn đang điều trị tại bệnh viên Biên Hòa và nhất là đối với mảnh đời bất hạnh của các anh Thương Phế Binh tại quê nhà...

Nguyễn Hữu Hạnh

LỄ TIỂN BIỆT ĐỒNG HƯƠNG LÊ VĂN NHƠN 2/5/2012

Trưa Chúa nhựt ngày 5 tháng hai 2012 đồng hương Biên Hòa và thân hữu tại Nam California đã cùng đến nhà quàn PeeK Family Funeral Home thăm viếng và dự lễ Tiển Biệt Đồng hương Lê Văn Nhơn. Cụ Lê văn Nhơn đã sinh trưởng từ Cù lao Phố,như một đứa con xa ông sẽ được đưa về yên nghỉ trong lòng đất Cù Lao Phố vào ngày 10 tháng 2 năm 2012.

Trước giờ khai mạc buổi lễ, đông đảo đồng hương vẫn tiếp tục đến viếng tang cụ Lê văn Nhơn. Buổi lễ tiễn biệt bắt đầu lúc 1 giờ trưa. Theo ước mong của gia đình tang quyến, lúc sinh thời cụ Lê văn Nhơn đã có những sinh hoạt gắn bó với 3 hội đoàn tại Nam California: Hội ái hữu cựu học sinh Ngô Quyền Biên Hòa, hội ái hữu Biên Hòa California và hội HO cứu trợ Thương Phế binh và quả phụ; do đó 3 hội đoàn nầy vinh dự được mời bày tỏ những cảm nghĩ và tình cảm dành cho người đã mất trong buổi lễ tiển biệt.

Mở đầu là phần phát biểu của anh Nguyễn Hữu Hạnh đại diện cho hội ái hữu Biên Hòa California, bằng những lời lẽ xúc động đã nhắc lại những kỷ niệm cụ Lê văn Nhơn đã đóng góp cho đồng hương Biên Hòa khắp nơi và chia sẻ cảm nghĩ “ Nếu con người ta chỉ sống có một lần, Bác Sáu là một người có một cuộc đời đáng sống, vì cả một đời bác đã đóng góp cho nền giáo dục tỉnh nhà, nuôi nấng dạy dổ con cái nên người, đã chịu đựng bao nỗi đớn đau để đem đến cho gia đình những nụ cười, không những thế bác sáu hết lòng với tha nhân nhất là người nghèo cùng khổ tại quê nhà. Nếu đồng hương Biên Hòa đã từng vinh danh những tài danh Biên Hòa làm rạng danh xứ Bưởi, chắc hẵn không thể quên người đã có công xây dựng, trong đó có tên bác sáu Lê văn Nhơn. Là người dân Biên Hòa, chúng tôi hãnh diện có bác sáu. Kính mong ơn trên ủi an và lau khô bao giòng nước mắt của toàn thể tang quyến, cầu nguyện hương linh bác sáu an nghỉ chốn vĩnh hằng. Kính mong hồng ân của bác sáu đở đần người con của bác sáu, anh Lê văn Thiện vượt qua cơn thập tử nhất sinh. Thay mặt đồng hương Biên Hòa khắp nơi kính cẫn hiệp lòng cầu nguyện cho muôn sự tốt lành”.

Kế đến là phần phát biểu của anh Lữ Công Tâm đại diện cho hội ái hữu cựu học sinh Ngô Quyền Biên Hòa.

Anh Tâm đã trân trọng nhắc lại cụ Lê văn Nhơn đã xem trường Ngô Quyền là một gia đình thứ hai mà cụ đã đặt tất cả tấm lòng và tâm huyết với mong mỏi đóng góp một phần nhỏ trong việc giáo dục những thế hệ tương lai. Ông đã miệt mài và không mệt mỏi trong vai trò của người Hội Trưởng Hội Phụ Huynh từ ngày Trường mới thành lập cho đến khi mất nước. Ông xem tất cả các học sinh của trường Ngô Quyền như những đứa con của chính mình nên cảm thấy có trách nhiêm phải đến để ủng hộ và khen thưởng

Nhất Niên Chi Kế, mac như thụ cốc

Thập niên chi kế, mạc như thụ mộc.

Bách niên chi kế, mạc như thụ nhân.

Trong sự bùi ngùi, anh Lữ Công Tâm nhắc lại những kỷ niệm, những bút tích cụ Lê văn Nhơn đã ân cần tặng anh như một kim chỉ nam, rèn luyện con người biết nghỉ đến tha nhân và biết đem tấm lòng phục vụ; cũng như sự tiếc nuối của cụ Lê văn Nhơn “Chỉ có một điều tiếc là : Sau tháng 4 năm 1975, sức khỏe còn tốt, trí huệ còn minh mẫn mà không thể tiếp tục giúp ích được cho quê hương và đồng bào tỉnh nhà".

Trong phần phát biểu của Thầy Phan Thanh Hoài, cựu giáo sư, giám học của trường trung học Ngô Quyền đã không ngăn được cảm xúc tình cố cựu qua đôi giòng nước mắt, nhớ cụ Lê văn Nhơn với cương vị hành chánh của tỉnh Biên Hòa đã hết lòng giúp đở các Thầy Cô từ phương xa về nhận nhiệm sở tại Biên Hòa. Trường Ngô Quyền được thành lập và phát triển với biết bao công sức của nhiều người, trong đó có cụ Lê văn Nhơn là người chuẩn mực và đạo đức. Trước sự biến đổi qua thời gian, cụ Lê văn Nhơn vẫn là hình ảnh tốt đẹp và tình cảm chan hòa cho toàn thể Thầy Cô đã từng dạy dưới mái trường Ngô Quyền.

Bà Hạnh Nhơn đại diện hội HO cứu trợ Thương Phế Binh và quả phụ, bày tỏ sự bất ngờ trước sự ra đi đột ngột của cụ Lê văn Nhơn và kính dâng lên hương linh lời cám ơn với ước nguyện của người quá cố dành tiền phúng điếu cho quỷ yểm trợ Thương Phế Binh và học sinh nghèo ở Biên Hòa. Bà Hạnh Nhơn cũng từ tốn nhắc lại những ước muốn của cụ Lê văn Nhơn khi còn sống là hết lòng yểm trợ các anh Thương Phế Binh, từ tấm lòng của người cha có 2 người con trai đã mất, anh Lê văn Nghĩa xuất thân trường Sĩ Quan Chiến Tranh Chính Trị Đà Lạt và anh Lê văn Kỉnh Trường Võ Bị Đà Lạt.

Hai hội đoàn hướng đạo Hùng Vương và Hưng Việt cùng sinh hoạt với anh chị Lê văn Hiếu, đã bày tỏ cảm xúc trước sự ra đi của cụ Lê văn Nhơn với những kỷ niệm, sự đóng góp trong tinh thần điều 10 của Gia Đình Hướng Đạo luôn giúp đỡ tha nhân.

Đồng hương Dương văn Y mở đầu phần phát biểu dành cho những người thân thuộc trong gia đình, một tình cảm thân thương dành cho người cậu đã mất, cụ Lê văn Nhơn được mọi người quý mến và kính trọng là do sự hấp thụ nền đạo đức và giáo dục của ông Ngoại anh, để gìn giữ những đức tính tốt đẹp nầy cụ Lê văn Nhơn đã đặt tên từng đứa con như một sự truyền đạt và gìn giữ đạo đức của con người: Nghĩa, Kĩnh, Thuận, Thành, Hiếu, Trung, Thiện…Anh Dương văn Y cũng nhắc lại kỷ niệm của cụ Lê văn Nhơn qua câu nói “ Nhìn mặt mầy là cậu nhớ đến ba mầy”.

Ngoài ra anh Y còn trao đổi thêm, cụ Lê văn Nhơn còn một đức tính tốt của người đàn ông với tấm lòng chung thủy, cụ bà Lê văn Nhơn đã mất hơn 37 năm rồi, cụ đã sống ở vậy với trách nhiệm một người ba và một người má và thủy chung như nhứt, trong thời gian ngắn nữa đây các con của cụ sẽ đem thân xác cụ về lại nằm cạnh người xưa.

Chị Trương Lê Minh Phương nhớ về người Dượng của mình qua những kỷ niệm khi còn ở Biên Hòa, cũng như những ngày đầu bước chân tỵ nạn bằng những cảm xúc nữ nhi đã để lại tang quyến giây phút bùi ngùi thương tưởng.

Anh Khôi người con rễ trong gia đình, phu quân của chị Lê thị Thuận, đã nói lên cảm xúc của người con qua những bài thơ với những bút tích và hình ảnh của người ba vợ trong tập thơ “ Cảm tác” với lòng kính trọng và ngưỡng một chân thành nhất. Một kỷ niệm về tình nghĩa vợ chồng của cụ Lê văn Nhơn, theo lời anh Khôi những ngày đầu năm Tết đến, cụ Lê văn Nhơn mặc lại bộ bà ba, chính tay cụ bà đã may và cụ Lê văn Nhơn đã gìn giữ hơn 37 năm, như thể

Đập vỡ gương xưa tìm lấy bóng

Xếp tàn y lại để dành hơi

Và bộ đồ bà ba nầy hôm nay cũng theo chân cụ về Cù lao Phố…

Anh Lê văn Hiếu đã ngõ lời cám ơn các hội đoàn, quý đồng hương và thân hữu, quý Thầy Cô và cựu học sinh Ngô Quyền, hội đoàn hướng đạo đã đến chia buồn và tham dự lễ tiển biệt người cha kính yêu, bằng sự bày tỏ chân thành nhất anh Hiếu và toàn thể gia đình hứa tiếp tục con đường của cụ Lê văn Nhơn sẽ trải tấm lòng phục vụ tha nhân. Buổi lễ tiển biệt được kết thúc trong bầu không khí trang nghiêm, nhưng ấm áp tình cảm gia đình đã để lại cho tang gia và đồng hương đến tham dự với những cảm xúc khó quên.

Hương linh Bác sáu Lê văn Nhơn còn phảng phất đâu đây chắc hẵn sẽ mỉm cười…

Nam California 2/5/2012

Nguyễn Hữu Hạnh

XUÂN THA HƯƠNG

MINH LƯƠNG

Kính tưởng niệm cố thi sĩ lão thành Thiện Tâm LÊ VĂN NHƠN

Kính tưởng niệm cố thi sĩ lão thành Thiện Tâm vừa mới từ giả cõi trần hưởng thọ 93 tuổi tại Nam Cali. Ước nguyện bất thành...!!!

Kính xin cầu nguyện cho hương linh cố thi sĩ sớm vãng sanh về cõi Cực Lạc không còn đau khổ nữa..!

ST

XUÂN THA HƯƠNG

Mỗi Tết tha hương mỗi Tết sầu

Trông về quê cũ thấy quê đâu!?

Nhìn trăng đất khách , lòng đau xót

Ngắm cảnh trời xuân , cuộc bể dâu.

Hờ hững mây trôi , buồn đẫm mắt

Xót xa én lạc , tuyết pha đầu.

Liệu còn sức khỏe ngày quay lại?

Lưu lạc quê người đến bấy lâu?!

Thiện Tâm (*)

(*) Thiện Tâm là bút hiệu của cố thi sĩ lão thành Lê Văn Nhơn.

Bài thơ họa Đường luật:

TẾT THA HƯƠNG

Tết ở tha hương gợi nỗi sầu

Tìm quang cảnh Tết biết về đâu?

Trông cành mai giả - thương lòng mẹ

Thấy cảnh vật buồn - nhớ biển dâu.

Tuổi hạc - mơ về nơi cố quốc

Xuân tươi - nhớ lại mối tình đầu.

Ra đi vẫn hẹn ngày quay lại

Lưu lạc quê người đã quá lâu!

Minh Lương Trương Minh Sung

Cali . Tết 1996