Biografie

1. Robert Baden-Powell

2. Olave Baden-Powel

3. Andrzej Małkowski

4. Olga Małkowska

5. św. Jerzy

6. ks. Kazimierz Lutosławski

ROBERT BADEN-POWELL

Robert Baden-Powell, twórca skautingu, był oficerem armii brytyjskiej, doskonałym dowódcą, a przy tym pisarzem, pedagogiem i świetnym rysownikiem. 

W wojnie przeciwko Burom (potomkowie holenderskich osadników) w Afryce  wsławił się odważną i pomysłową obroną miejscowości Mafeking.

W 1907 r. Bi-Pi zorganizował pierwszy obóz dla chłopców na wyspie Brownsea.W rok później wydał książkę "Scouting for Boys", w której zamieścił ideę i podstawowe zasady skautingu.

Zebrał dwudziestu dwóch chłopców z różnych warstw społecznych (...). Wypłynął z nimi 15 lipca 1907 r. z portu w angielskim mieście Pool na Brownsea, małą wysepkę blisko wybrzeża. Tam założył pierwszy obóz skautowy. 

(...) "Drużynę chłopców - napisze później - podzieliłem na pięcioosobowe zastępy. Najstarszy zostawał dowódcą. W tym podziale na małe grupy kryła się tajemnica naszego sukcesu. Dowódca zastępu ponosił pełną odpowiedzialność za sprawowanie swych podwładnych i to przez cały okres pobytu w obozie. Zastęp stanowił jednostkę uczestniczącą w szkoleniu, pracy i zabawie, obozował na własnym terenie. Honor zobowiązywał chłopców do wykonywania poleceń. 9 sierpnia chłopcy powrócili z Wyspy Robinsona: pierwsi młodzi skauci, którzy złożyli przyrzeczenie skautowe, opaleni, pewni siebie, nie chełpiący się przynależnością stanową. Reporterzy prasowi w całej Anglii informowali o sukcesie obozu młodzieżowego. I teraz naprawdę się zaczęło.

(W. Hansen, "Wilk, który nigdy nie śpi")

W 1920 r. gen. Baden-Powell został uznany przez wszystkie organizacje skautowe "Naczelnym Skautem Świata"

Baden-Powell zmarł 22 lutego 1941 w Kenii, gdzie spędził ostatnie lata życia. W liście pożegnalnym do wszystkich skautów napisał:

"Spróbujcie pozostawić świat choć troszkę lepszym niż go zastaliście". 

................................................................................................................................................

OLAVE BADEN-POWELL

NACZELNA SKAUTKA ŚWIATA 

            Urodziła się 22 lutego 1889 r. w Stubbing Court koło Chesterfield, w rodzinie angielskiego browarnika. W roku 1905 wraz z rodziną przeniosła się do Londynu, a w 3 lata później na Wyspę 

Brownsea, w hrabstwie Dorset. Od dziecka Olave uprawiała różne sporty, bardzo lubiła jazdę konną, uwielbiała chłopięce zabawy. Miała także duży talent malarski i zdolności organizacyjne, które wykorzystała, pomagając ojcu w administrowaniu browarem. Mając 18 lat zapragnęła zostać pielęgniarką i pomagać ludziom. Pielęgniarką jednak nie została. 

            Ze skautingiem zetknęła się po raz pierwszy wówczas, gdy jej starszy brat, korespondent jednej z angielskich gazet, pisał recenzję na temat nowo wydanej książki R. Baden-Powella       pt. "Scouting for Boys". Bardzo ją ta książka zainteresowała. W styczniu 1912 r. ojciec zabrał Olave na wakacje na Jamajkę. Wyruszyli w podróż statkiem "Arcadian", którym - ot przypadek - płynął w podróż zdrowotną emerytowany generał Robert Baden-Powell. Autor niedawno przeczytanej przez Olave książki i twórca angielskiego skautingu. Spotykali się na korcie tenisowym, znajdującym się na statku. Rozmawiali i dyskutowali. On miał wówczas 55 lat, a ona 23. Ich ślub odbył się w Londynie 30 października 1912 r. Angielscy skauci ofiarowali im w prezencie ślubnym automobil ze srebrną lilijką na masce wozu. 30 października 1912 r. urodził się Powellom syn Piotr, 1 czerwca 1915 r. przyszła na świat córka Heater, a 16 kwietnia 1917 r. - córka Betty. Dzieci Powellów rosły - także zostały skautami. Olave prowadziła dom przy Princes Gate w Londynie według starych, angielskich tradycji, wypracowanych w tym domu jeszcze przez matkę Roberta. Wychowywała dzieci, dbała o męża.

             Ruch skautek - dziewcząt został założony w 1909 roku. Robert Baden-Powell uważał, że ruch skautek powinien być prowadzony przez kobiety i dlatego w 1910 poprosił o pomoc swoją siostrę Agnes, później dołączyła się żona Bi-Pi, Lady Olave Baden Powell. Symbolem skautingu żeńskiego stała się złota koniczynka na niebieskim tle. Kolory te symbolizują słońce świecące ponad wszystkimi dziećmi na całym świecie, a trzy płatki koniczyny oznaczają trzy części Przyrzeczenia Skautowego, a więc: służbę Bogu, pomoc bliźnim i posłuszeństwo Prawu. Igła busoli wewnątrz listka wskazuje prostą i niezmienną drogę do celu, a duże gwiazdki na bocznych płatkach - Prawo i Przyrzeczenie. Podstawa łodyżki to płomień miłości rozpalony pomiędzy ludźmi na całej ziemi. 

................................................................................................................................................

ANDRZEJ MAŁKOWSKI

Andrzej Małkowski urodził się w miejscowości Trębki koło Kutna. Do szkół średnich uczęszczał w zaborze rosyjskim i austriackim (Lwów-Kraków). We Lwowie wstąpił na politechnikę - studiów jednak nie ukończył. Znał dobrze cztery języki: angielski, niemiecki, francuski i rosyjski. Znał również kulturę i literaturę tych narodów. W konspiracyjnej szkole "Zarzewia" zdobył stopień oficerski. Był instruktorem wychowania w Sokole.

W roku 1910 na polecenie komendanta kursu instruktorskiego zarzewiackiej organizacji "Polski Związek Wojskowy", rozpoczął tłumaczenie książki generała Roberta Baden-Powella: "Scouting for Boys". Ten angielski podręcznik przerobił dopasowując do polskich potrzeb i wydając w lipcu 1911 "Skauting jako system wychowania młodzieży". Parę miesięcy przed tym, w marcu 1911 r. w oparciu o "Zarzewie" i "Sokół" organizował i kierował pierwszym kursem skautowym we Lwowie. Kurs ten zapoczątkował systematyczny rozwój harcerstwa w Polsce. 

15 października 1911 r. Małkowski rozpoczyna wydawanie pierwszego pisma harcerskiego w Polsce. Jest to "Skaut" wychodzący we Lwowie. Był pierwszym redaktorem "Skauta" i głównym przez pewien czas autorem drukowanych tam artykułów. 

W 1911/1912 r. objechał i zwizytował wszystkie ważniejsze ośrodki nowo powstającego harcerstwa w Małopolsce. W lecie 1912 roku udał się do Anglii w celu lepszego zapoznania się ze skautingiem. Po powrocie na skutek rozbieżności z Naczelną Komendą Skautową we Lwowie - wycofał się ze stanowisk kierowniczych. 

Ożenił się z drużynową pierwszej żeńskiej drużyny we Lwowie - Olgą Drahonowską. Zamieszkał w Zakopanem, gdzie był nauczycielem w gimnazjum. 

W lecie 1913 r. zorganizował pierwszą polską wyprawę skautową za granicę - na zlot skautów do Birmingham. Opisał tę wyprawę w książce: "Jak skauci pracują" (Kraków 1914). Jest to jedna z najpiękniejszych książek harcerskich. Po wybuchu wojny światowej (1914), zgłosił się z ochotniczym plutonem harcerzy zakopiańskich do I-szej Brygady. Służył i walczył w legionach do 1915 r. Nie mogąc się zmusić do złożenia przysięgi wierności dla cesarza Austro-Węgier, którą wymuszono na Legionach, wystąpił z wojska. Organizował w Tatrach wojskowy oddział zbrojny. Na skutek zagrożenia przekradł się do zachodniej Europy i po krótkim pobycie we Francji, odjechał do Stanów Zjednoczonych Ameryki Północnej. 

W latach 1916-1917 organizował harcerstwo polskie w Stanach Zjednoczonych. Pracę tę cechował wielki rozmach. Porzuca Stany Zjednoczone i w Kanadzie wstępuje do armii kanadyjskiej. Kończy szkołę oficerską w Toronto i w ramach wojsk kanadyjskich walczy na froncie zachodnim we Francji. 

W listopadzie 1918 roku przenosi się do oddziałów generała Hallera we Francji. Stąd wysłany zostaje do południowej Rosji, ogarniętej wówczas rewolucją, aby za zwolnieniem władz rewolucyjnych wziąć tam udział w tworzeniu polskich oddziałów wojskowych. Dh. Małkowski otrzymał przy tym polecenie wyzyskania do tych prac w pierwszym rzędzie harcerzy. W drodze do portu czarnomorskiego Odessy - okręt, na którym płyną Małkowski wpadł u brzegów sycylijskich na minę (16 stycznia 1919 r.). Wśród nielicznych rozbitków, którzy się wyratowali z katastrofy Andrzeja Małkowskiego nie było.

................................................................................................................................................

OLGA MAŁKOWSKA

Małkowska Olga - z domu Drahonowska (1.19.1888 - 15.1.1979), wychowawczyni, wybitna działaczka i instruktorka harcerska, harcmistrzyni Rzeczypospolitej . Urodziła się w Krzeszowicach w rodzinie pochodzącej z Czech. Już w młodości wykazywała duże uzdolnienia artystyczne. W czasie studiów we Lwowie związała się z "Eleusis", gdzie po raz pierwszy zetknęła się z Andrzejem Małkowskim. Aktywnie włączyła się w przeszczepienie skautingu na grunt polski. Została drużynową 3 (żeńskiej) Lwowskiej Drużyny Skautowej im. płk Emilii Plater. Drużyna ta jako pierwsza używała pozdrowienia: "Czuwaj!" Do melodie rewolucyjnej pieśni Na barykady M. dostosowała słowa wiersza Ignacego Kozielewskiego: Wszystko, co nasze... Tekst i nuty ukazały się jako marsz skautów w lwowskim piśmie "Skaut" w 1912, dając początek hymnowi ZHP.

Ze względu na chorobę płuc M. przeniosła się do Zakopanego, gdzie w czerwcu 1913 wzięła ślub z A. Małkowskim. W Zakopanem prowadziła drużynę skautek. Z chwilą wybuchu 1 wojny światowej przejęła kierownictwo skautingu zakopiańskiego. Wobec wykrycia przez władze austr. gromadzonej przez skautów broni Małkowscy w lutym 1915 opuścili Podtatrze i przedostali się do Anglii, a następnie do Stanów Zjednoczonych. W 1918 M. przeniosła się ponownie do Anglii i do 1921 pracowała w szkole polonijnej. Po powrocie do kraju była przez kilka lat nauczycielką w Szkole Gospodarstwa Domowego w Zakopanem. Od 1925 organizowała Harcerską Szkołę Pracy w Sromowcach Wyżnych w Pieninach, znaną jako "Cisowy Dworek".

W 1924 była komendantką obozu harcerek na 1 Zlocie Nar. pod Warszawą. W 1932 przewodniczyła 7 Światowej Konferencji Skautek na Buczu, w czasie której została wybrana do Światowego Komitetu Skautek. W czasie 8 Światowej Konferencji Skautek w Szwajcarii w 1934 otrzymała z ramienia Światowego Komitetu Skautek polecenie przeprowadzenia studiów nad warunkami pracy żeńskich organizacji skautowych w Austrii, Czechosłowacji i Rumunii. Pod koniec września 1939 M. przedostała się na zachód Europy. Była członkiem najwyższych władz ZHP na wychodźstwie, m.in. przewodniczącą Naczelnego Komitetu Harcerskiego, rezydującego w Wielkiej Brytanii. Pracowała w polskich placówkach opiekuńczych. Powróciła do kraju w 1961 i po krótkim pobycie we Wrocławiu osiadła w Zakopanem. Oddała "Cisowy dworek" na ośrodek dla dzieci.

 ................................................................................................................................................

ŚW. JERZY

Jerzy pochodził z Liddy (Azja Mniejsza). Zachowały się o nim nikłe dane biograficzne, jednak są bardzo liczne i wczesne dowody kultu Świętego. Jego ojcem miał być Pers - Geroncjusz. Syn miał być uproszony przez rodziców w późnej ich starości długą modlitwą. Jerzy jako ochotnik wstąpił do legionów rzymskich. Doszedł do rangi wyższego oficera (trybuna?). Podczas prześladowań za czasów Dioklecjana jako chrześcijanin odmówił złożenia ofiary bóstwom rzymskim (305?). Rozdał wcześniej całą swą majętność ubogim. Poddano go okrutnym i długim męczarniom - według niektórych tekstów trwały one aż 7 lat. Przybijano go do krzyża, torturowano na katowskim kole. Umęczono go w Diospolis na terenie Palestyny.

Okrucieństwo zastosowane wobec św. Jerzego musiało być wyjątkowe, skoro wśród tak ogromnej liczby męczenników, którzy wówczas zginęli za wiarę, jemu nadano tytuł Wielkiego Męczennika. Kult jego na Wschodzie był tak popularny, że zajmował pierwsze miejsce po Najświętszej Pannie Maryi i św. Michale. W samym Egipcie i na Cyprze wzniesiono ku jego czci 60 kościołów, a nie było ani jednej świątyni bez jego wizerunku. W Jerozolimie już w wieku IV istniał kościół, a od wieku VI również klasztor ku jego czci. Podobny kościół i klasztor powstały w wieku VI w Jerycho. W Etiopii (Abisynii) do dzisiaj kult jego jest bardzo żywy. Na Kaukazie cała prowincja otrzymała jego nazwę (Georgia-Gruzja). Do kultu i legendy o Świętym przyczyniły się wyprawy krzyżowe, z których jedna stacjonowała pod Liddą. Za swego patrona uznają go: Anglia, Holandia, Niemcy, Szwecja, Litwa i Bośnia; archidiecezja białostocka i wileńska oraz diecezja pińska; m. in. miasta: Ferrara i Neapol. Pod wezwaniem św. Jerzego powstało wiele bractw rycerskich oraz zgromadzeń zakonnych. Stał się patronem rycerzy, żołnierzy, ludzi mających związek z bronią i walką - rusznikarzy, zbrojmistrzów, puszkarzy, kawalerzystów, wojsk pancernych, a także rolników, skautów i harcerzy. Jest orędownikiem podczas epidemii oraz w chorobach skóry i trądu.

W ikonografii Święty ukazywany jest w krótkiej tunice jako rycerz na koniu zabijający smoka. Jego atrybutami są: anioł z wieńcem laurowym lub z koroną, baranek, biała chorągiew lub lanca z czerwonym krzyżem, koń, palma męczeństwa oraz m. in. przedmioty jego męki - gwoździe, kamień młyński i koło, miecz, smok u stóp, smok zabity.

................................................................................................................................................

KS. KAZIMIERZ LUTOSŁAWSKI

Ks. Kazimierz Lutosławski urodził się w 1880 roku w Drozdowie koło Łomży. Powołanie do życia kapłańskiego młodego Kazimierza dojrzewało powoli, choć "od zawsze" pragnął on pomagać i służyć ludziom.

Początkowo studiował medycynę w Zurichu. W 1913 roku złożył egzamin doktorski. Po krótkich praktykach w Warszawie, wyjechał do Anglii, aby dalej studiować medycynę. Napisał wtedy podręcznik do nauki języka angielskiego. W 1909 roku w młodym lekarzu dokonał się przełom duchowy - ostateczne rozeznanie powołania i podjęcie decyzji poświęcenia życia Bogu.

Święcenia kapłańskie otrzymał w roku 1912 po trzyletnich studiach filozoficznych i teologicznych w seminarium we Fryburgu. W roku 1914 obronił tam również doktorat z teologii.

Od początku ks. Lutosławski związany był z powstającym na ziemiach polskich skautingiem. W lipcu 1911 roku założył w Kosowie w Galicji (gdzie przebywał na rekonwalescencji po przebytej chorobie) dwa zastępy skautowe.

Ks. Kazimierz Lutosławski był tym, który wywarł olbrzymi wpływ na oblicze ideowe polskiego harcerstwa, pogłębiając jego wymiar religijny i etyczny. Odkrył w skautingu wspaniałe narzędzie wychowawcze dla odrodzenia moralnego narodu i pogłębienia jego formacji religijnej. Uczestniczył czynnie w wypracowaniu tekstu prawa i przyrzeczenia harcerskiego. Opracował - w odpowiedzi na konkurs ogłoszony w pierwszym numerze "Skauta" lwowskiego z dnia 15 października 1911 r. - krzyż harcerski, który stał się odznaką polskiego harcerstwa. Czuwał nad tym aby skauting stał się przede wszystkim narzędziem formacji wewnętrznej.

Pod koniec 1911 roku działalność harcerska ks. Lutosławskiego przeniosła się do Warszawy gdzie założył i prowadził jedną z pierwszych drużyn. Przyjaźnił się z Olgą i Andrzejem Małkowskimi.

W latach 1913-1914 opublikował w Krakowie pod pseudonimem ks. Jan Zawada książkę "Czuj Duch", "Jak prowadzić pracę skautową" oraz "Śpiewnik polskiego skauta".

Po wybuchu I wojny światowej przeprowadził się do Moskwy. Angażował się tam w pracę skautową. W 1918 roku wrócił do Warszawy i kontynuował pracę harcerską. Został posłem na Sejm z ramienia Związku Ludowo-Narodowego. 

Zmarł po krótkiej chorobie 5 stycznia 1924 roku. Miał 44 lata.