เรื่อง จ่าหมา
ครั้งหนึ่งมีฝูงหมาฝูงหนึ่ง มีจ่าหมาหรือนายฝูง เป็นหัวหน้าก็ถามลูกน้องว่า ในโลกนี้สิ่งใดใหญ่ที่สุด ลูกน้องหมาตอบว่า พระอาทิตย์ใหญ่กว่าเพื่อน จ่าหมาจงว่าทำอย่างไรที่เราจะได้เหมือนพระอาทิตย์ลูกฝูงตอบว่า ท่านจงไปขอพรจากพระอิศวรไม่ว่าใครก็ตามขอพรจากพรอิศวรก็ได้เป็นดิบเป็นดีในโลก จ่าหมาจึงไปเฝ้าพระอิศวรถามว่าต้องการสิ่งใดจ่าหมาตอบว่า ข้าพเจ้าขอพรจากพระองค์ให้พระองค์ประสิทธิ์ประสาทพรให้เป็นพระอาทิตย์ พระอิศวรว่าได้ จ่าหมาจึงกลายเป็นพระอาทิตย์เพ่งแสงจ้าไม่มีวันจะมืดแม้จะเป็นกลางคืนก็ตาม ราษฎรก็เดือนร้อนว่าทำไมไม่เหมือนปีก่อนๆ จะหลับจะนอนก็ไม่ได้ ร้อนมากไม่ว่าอยู่ไหน คนจึงเรียกประชุมในหมู่บ้านว่าจะทำอย่างไรกับลางสังหรณ์นี้ ชาวบ้านจึงให้พ่อบ้านขึ้นไปถามพระอิศวรว่าเกิดเหตุอันใด พระอิศวรนั่งหลับตาดูก็เห็นว่า เนื่องจากพระอาทิตย์หมาแล้วให้พี่บ้านกลับไป พระอิศวรก็แปลงเป็นเมฆบังขี้เมฆหมาแม้ว่าดวงอาทิตย์หมาจะไปเปล่งตรงไหนก็ตามขี้เมฆก็ไปบังหมด จ่าหมาก็นึกขึ้นว่าที่ว่าดวงอาทิตย์ใหญ่ที่สุดนั้นไม่จริง แต่ขี้เมฆกลับใหญ่กว่าเราเสียอีก เพราะฉะนั้นเราไม่เป็นแสง ไปขอพรใหม่ดีกว่า จึงบอกพระอิศวรว่าผมจะเป็นขี้เมฆพระอิศวรว่าได้ พระอาทิตย์หมาก็กลายเป็นขี้เมฆทันที คราวนี้ขี้เมฆบังพระอาทิตย์หมด ราษฎรเดือดร้อนอีกเพราะมีแต่กลางคืน คนไม่ได้ทำงานพ่อบ้านจึงไปทูลพระอิศวรอีก พระอิศวรบอกว่าไม่ต้องวิตกเป็นหน้าที่ของเราเอง จึงแปลงตัวเป็นพระพายพัดเอาขี้เมฆให้ตั้งตัวไม่ติดจ่าหมานึกว่าพระพายใหญ่กว่าเมฆจึงไปขอพรจากพระอิศวรอีก พระอิศวรจึงให้เป็นพระพายหมาจึงพัดไม้หักบ้านพังหมดราษฎรเดือดร้อนพ่อบ้านจึงไปทูลพระอิศวรอีก พระอิศวรจึงแปลงตัวเป็นความวิ่งไปชนปลวกหมาหมดจ่าหมาก็อยากเป็นนความยอีก จึงไปขอพรจากพระอิศวร ก็ได้พรมาเป็นความหมาวิ่งไปชนเรือก สวน ไรนา เขาหมด พ่อบ้านจึงไปขอร้องพระอิศวรอีก พระอิศวรก็แปลงตัวเป็นหมา ไล่กัดฝูงควายตายหมด เป็นอันว่าหมาใหญ่กว่าควายจ่าหมาจึงขอพรกลับเป็นหมาตามเดิม.
แหล่งที่มา : นายผัน เจริญรูป บ้านเลขที่ 91/1 หมู่ 5 ตำบลทุ่งสังข์ อำเภอทุ่งใหญ่ จังหวัดนครศรีธรรมราช