การผ่าตัดกล้ามเนื้อตา (Muscle correction)
เป็นการผ่าตัดนอกลูกตา เพื่อเข้าไปจัดกล้ามเนื้อตา ตั้งศูนย์กล้ามเนื้อตาใหม่ให้เป็นปกติ
การผ่าตัดจะทำได้ทั้งแบบฉีดยาชาและดมยาสลบ วิธีการผ่าตัดจะมีหลายวิธี
แพทย์จะพิจารณาจากลักษณะของตาเหล่และความพร้อมของผู้ป่วยเป็นหลัก
สามารถทำได้ในเด็กอายุตั้งแต่ 2 ขวบขึ้นไป จนถึงผู้ใหญ่ วัตถุประสงค์เพื่อให้ตาดูตรงเป็นปกติ สวยงาม
มีบุคลิกภาพที่ดีขึ้น ประสิทธิภาพการมองเห็นของตาทั้ง 2 ข้างและการมองเห็นภาพ 3 มิติดีขึ้น
อย่างไรก็ตาม ผู้ป่วยบางรายอาจมีตาเหล่หลงเหลืออยู่ ซึ่งแพทย์จะให้การรักษาต่อโดยการใส่แว่นหรือการผ่าตัดซ้ำอีกครั้ง
ภาวะแทรกซ้อนจากการผ่าตัดที่อาจจะเป็นได้ ได้แก่ ลูกตาทะลุจากการเย็บกล้ามเนื้อตา การติดเชื้อในลูกตา เป็นต้น
การเตรียมตัวก่อนผ่าตัด
ถ้าต้องดมยาสลบ ผู้ป่วยจะต้องทำการตรวจเลือด และหรือตรวจวัดคลื่นหัวใจ เอกซเรย์ปอด เพื่อประเมินสภาพร่างกายก่อน
ดูแลสุขภาพให้แข็งแรง ถ้าไม่สบายหรือร่างกายมีความผิดปกติ เช่น มีไข้ ไอ มีน้ำมูก ก่อนวันผ่าตัดควรแจ้งให้แพทย์ทราบบางกรณีอาจจำเป็นต้องเลื่อนการผ่าตัดไปก่อน
ผู้ป่วยที่รับประทานยาละลายลิ่มเลือด เช่น แอสไพริน (Aspirin) พลาวิก (Plavix ) ต้องปรึกษาแพทย์เพื่อหยุดยาก่อนการผ่าตัด
การปฏิบัติตัวก่อนการผ่าตัด
ในตอนเย็นก่อนการผ่าตัดหรือเช้าของวันผ่าตัด อาบน้ำสระผมให้สะอาด ไม่ควรใช้แป้ง, โลชั่น หรือเครื่องสำอางค์บนใบหน้า
ถ้าการผ่าตัดต้องดมยาสลบ ต้องงดน้ำ นมและอาหารอย่างน้อย 6 ชั่วโมงก่อนการผ่าตัด โดยแพทย์จะแจ้งเวลาที่เริ่มงด ให้ทราบ กรณีที่ผ่าตัดโดยการใช้ยาชาเฉพาะที่ ไม่ต้องงดน้ำและอาหาร สามารถรับประทานได้ตามปกติ ควรเป็นอาหารอ่อนๆ เช่น ข้าวต้ม
หากคืนก่อนผ่าตัดมีอาการผิดปกติ เช่น มีไข้ ไอมีเสมหะ น้ำมูก นอนไม่หลับ กังวล ควรแจ้งแพทย์ผู้ทำการรักษาให้ทราบ
การปฏิบัติตัวหลังการผ่าตัด
หยอดและหรือป้ายยาตามแพทย์สั่ง เพื่อป้องกันการติดเชื้อ
ห้ามน้ำเข้าตาและห้ามล้างหน้า 2 สัปดาห์หลังผ่าตัด ให้ใช้สำลีปลอดเชื้อชุบน้ำเกลือปราศจากเชื้อที่ได้จากโรงพยาบาลเช็ดรอบดวงตาข้างที่ผ่าตัดวันละ 1 ครั้ง และใช้ผ้าสะอาดชุบน้ำสะอาดบิดหมาดเช็ดรอบใบหน้าแทนการล้างหน้า เพื่อป้องกันแผลผ่าตัดติดเชื้อ และหลีกเลี่ยงการขยี้ตา
หลังผ่าตัด 1-2 วันแรก อาจมีน้ำตาปนเลือดจางๆ ตาขาวบริเวณที่ผ่าตัดแดง และระคายเคืองตาได้ถือเป็นปกติ
หากมีอาการผิดปกติ เช่น มีขี้ตาเขียวมากผิดปกติ ปวดตามาก ให้รีบมาพบแพทย์
มาพบแพทย์ตามนัด เพื่อติดตามผลการรักษาหลังผ่าตัด
ที่มา ภาควิชาจักษุวิทยา คณะแพทยศาสตร์ศิริราชพยาบาล มหาวิทยาลัยมหิดล