Roma, vroeger vaak verkeerdelijk 'zigeuners' genoemd, zijn van oorsprong een rondtrekkend nomadisch volk. Deze oorsprong ligt mogelijk in het Indisch subcontinent. Roma staan ervoor bekend dat ze veel rondtrekken en reizen. Ze settelen niet, maar verplaatsen zich continu en leven hierdoor in woonwagens. Roma verdienden hun geld als muzikant, in het circus of met de paardenhandel. Ze werden altijd al buiten de maatschappij geplaatst, maar in de Tweede Wereldoorlog werd dit duidelijker doordat ze ook werden vervolgd.

Paul-Ceny Taicon is een Roma. Hij wordt geboren in Nantes op een onzekere datum. Dit komt doordat Roma niet goed geregistreerd worden, en dit voor hun niet relevant is. Ze verbranden namelijk telkens wanneer iemand sterft al de documenten van de overledenen, zodat er niks meer tastbaar is van de persoon en zijn of haar geest rustig kan verder gaan. Mogelijke opties voor zijn geboortedatum zijn: 21/12/1924, 16/06/1921 en 01/06/1921. Dit zijn data die we teruggevonden hebben in het archief van Kazerne Dossin. Hij wordt op transport Z (een speciaal transport voor enkel Roma en Sinti) gezet in Mechelen op 15/01/1944 met transportnummer 239. Zijn stamnummer (tatoeage) was "Z9157" .Hij is geregistreerd in Buchenwald, en dit is zijn laatste teken van leven.

Uit dit document kunnen we afleiden dat Herman Taicon heeft opgegeven dat Palice, Paul, Emile, Germaine, Angèle en Fina Taicon zijn overleden in Duitsland. Wanneer we dit vergelijken met andere informatie over de familie Taicon, klopt dit niet. Paul en zijn andere familieleden zijn voor het laatst geregistreerd bij hun transport naar Buchenwald en zijn daar vermoedelijk gestorven. Enkele redenen die kunnen verklaren waarom er in dit document Duitsland staat zijn: Herman heeft hen daar voor het laatst gezien, ze zijn gestorven in Buchenwald, dat onder leiding staat van Duitsers, ze zijn onderweg naar het kamp gestorven wanneer ze door Duitsland reden,...

Sinds zijn aankomst in België moet Paul om de 3 à 4 maanden een nieuwe reiswijzer aanvragen. Ze moeten zich dan telkens gaan registreren bij de Rijkswachtbrigade, en krijgen zo een verlenging om in België te verblijven. Hieronder staan er een paar voorbeelden.

In deze reiswijzers staat er elke keer opnieuw dat hij het rijk (België) moet verlaten van zodra de omstandigheden het toelaten. Hij mag zich ook niet bij andere groepen van Roma of Sinti buiten zijn woonwagen aansluiten. Ook mag hij niet in Oost-Vlaanderen, West-Vlaanderen of Antwerpen verblijven.

Op 04/01/1943 worden Paul en zijn broer (Emile Taicon) samen gearresteerd in Antwerpen. Dit was waarschijnlijk doordat ze in gebied waren dat voor hun verboden was. Want zoals vermeld op de reiswijzers mogen ze eigenlijk de provincie Brussel niet verlaten.

Paul en zijn familie, zijn met vele andere Roma en Sinti gedeporteerd met Transport Z naar Buchenwald. Dit zien we doordat hij op de transportlijst is gezet op 09/12/1943. Roma en Sinti worden volledig apart gehouden van Joden. De vervolging van Roma en Sinti kwam in het algemeen ook al later op gang. Hierdoor worden ze enkel door het Transport Z gedeporteerd, en zaten ze nooit samen met Joden.

Transport Z vertrekt op 15 januari 1944 en komt aan op 17 januari 1944. Ze zitten dus twee dagen opgesloten op de trein met amper plaats, drinken, licht,... Het transport bevat 132 passagiers, waaronder familie Taicon en vele andere Roma en Sinti. Van dit transport zijn er 30 overlevenden gekend.

• Websites

  • Tijdslijn. (2019, 18 januari). Kazerne Dossin Memorial. Geraadpleegd op 25 mei 2022, van https://kazernedossin.memorial/leren/tijdslijn/?commemoration_year=1938

  • Herman Van Rens, H. R. (2020, 9 oktober). Vervolging Roma en Sinti tijdens de Tweede Wereldoorlog. IsGeschiedenis. Geraadpleegd op 25 mei 2022, van https://isgeschiedenis.nl/nieuws/vervolging-roma-en-sinti-tijdens-de-tweede-wereldoorlog

  • De vergeten vervolging van de Roma. (z.d.). MO*. Geraadpleegd op 25 mei 2022, van https://www.mo.be/analyse/de-vergeten-vervolging-van-de-roma

• Boeken

  • Schram, L. (2018). Wachtkamer van Auschwitz Dossin. Lannoo.

  • Dossin, K. (2019). Kazerne Dossin: Holocaust & Mensenrechten. Tijdsbeeld & Pièce Montée.

• Database Kazerne Dossin

  • KD_00017_Z - 0239 - TAICON Paul.tif

  • KD_00014_510_0841_000_7240265_000_0004.tif

  • KD_00013_01_0ZIG_000014.tif.jpg