Phong trào Hướng Đạo

Trong chuyến ngao du vừa qua, ngoài nhóm Cựu Sinh Viên Đại Học Khoa Học Sài Gòn, còn có nhóm Cựu Huớng Đạo Sinh của Bộ Tổng Tham Mưu tham gia. Nhìn cách họ năng nổ trong sinh hoạt hằng ngày, tôi nhớ tới các hoạt động của Huớng Đạo Sinh ở Việt Nam (trước biến cố 1975). Nhưng điều thú vị, giờ mới biết, là ba nhân vật nồng cốt của Ban Biên Tập của tờ báo Xuân Cựu Sinh Viên Đại Học Khoa Học Sài Gòn, đều xuất thân từ Hướng Đạo! Và cả ba đều có mặt “trên từng cây số” trong chuyến ngao du vừa qua. Không nói ra, chắc quý Thầy Cô và bạn hữu Khoa Học đã đoán ra là những ai rồi.

Hèn gì, các chuyến ngao du hơn chục năm qua, tử khâu tổ chức, lên chương trình, “book” vé, lo khách sạn, … , cho đến thực tế và kết thúc các chuyến đi đều suông sẻ, tốt đẹp. Ngay cả khi có sự cố đi nữa, đều đã được giải quyết “ngon ơ”! Đó cũng nhờ vào tính kỹ luật, tự giác, giúp đỡ, luôn làm điều tốt, tinh thần tương thân tương trợ … đúng như trong tôn chỉ của Huớng Đạo.

Bài viết dưới đây, xin được riêng tặng Ban Biên Tập, Phương Anh, Lệ Hà, anh chị Lương & Phong Nhã, nhóm Cựu Nữ Huớng Đạo tham gia trong đoàn vừa qua, và nhất là các bạn cựu Sinh Viên Đại Học Khoa Học Sài Gòn đã một thời là dân Huớng Đạo (mà tôi biết ít nhiều, có luôn cả chức sắc nữa).

Sơ lược lịch sử Hướng Đạo

Huớng Đạo (Scouting) là một phong trào thanh thiếu niên có phạm vi toàn cầu với mục đích giúp trẻ trong việc phát triển tâm linh, tâm trí và sức khỏe nhầm mục đích xây dựng xã hội.

Phong trào Hướng Đạo phát sinh từ một cuộc cắm trại 9 ngày trên đảo Brownsea, thuộc vùng ngoại ô London, Anh Quốc, vào mùa hè năm 1907 do Sir Robert Baden-Powell thực hiện cùng 22 dứa trẻ thuộc mọi thành phần trong xã hội. Đây là điều ấp ủ nhiều năm qua của ông về một phương pháp giáo dục mới không có tính cách gò bó như học đường nhưng hấp dẫn và lôi cuốn trẻ em.

Kết quả cuộc thử nghiệm có tiếng vang đến rất nhiều nước khác. Quyển Scouting for boys (Hướng Đạo cho trẻ em, xuất bản năm 1908 được đón nhận rất nồng nhiệt, được dịch ra 35 thứ tiếng và được lan truyền khắp thế giới.

Baden-Powell (B.P. hay BiPi) rời Quân Đội lúc 53 tuổi (1910) với cấp bậc Thiếu Tướng để dành hết thời gian cho phong trào Huớng Đạo.

Trong chuyến du hành, ông gặp được Olave Siamese và kết hôn với bà năm 1912. Bà hoạt động rất tích cực giúp chồng và trở thành thủ lãnh của phong trào Nữ Hướng Đạo.

Năm 1916, B.P. thành lập ngành Ấu (Sói Con) cho các em nhỏ tuổi hơn.

Năm 1919, Gilwell Park gần London, được dùng làm nơi huấn luyện các truởng Huớng Đạo tại Anh và các nước trên thế giới.

Năm 1920, cuộc Họp Mặt Huớng Đạo Thế Giới được tổ chức tại Olympia, London với 8.000 thành viên và B.P. được phong làm thủ lãnh của Huớng Đạo toàn thế giới.

Trại Họp Bạn Huớng Đạo thế giới lần thứ nhất

Tháng 8 năm 1920 tại Luân Đôn, Anh Quốc

1924, Trại Họp Bạn Hướng Đạo thế giới lần thứ hai tại Copenhagen, Denmark.

1929, lần thứ ba tại Birkenhead, Anh Quốc. Tại đây B.P. được phong Tước Lord Baden-Powell of Gilwell.

Từ đây, các trại Hop Bạn Huớng Đạo thế giới được tổ chức đều đặn 4 năm một lần.

Trại Họp Mặt Hướng Đạo thế giới lần thứ 21 năm 2007 tại Essex, Anh Quốc với hơn 40.000 Hướng Đạo Sinh các nước tham gia.

Lord B.P. đã cho xuất bản được 32 quyển sách về sinh hoạt Hướng Đạo, về các ngành Tráng, Thiếu, Ấu và một số hồi ký.

Ông mất ngày 8 tháng 1 năm 1941, thọ 83 tuổi, được an táng tại Nyeri, Kenya (Châu Phi).

Vợ ông tiếp tục sự nghiệp của chồng cho đến ngày qua đời, năm 1977.

#. Hướng Đạo Việt Nam

- Được thành lập năm 1931 tại Hà Nội bởi Huynh Trưởng Hoàng Đạo Thúy.

- Là thanh viên của Tổ chức Phong Trào Hướng Đạo Thế Giới.

- Bị gián đoạn do chiến tranh và hoạt động lại năm 1951 tại Hà Nội.

- Vì thời cuộc chinh trị và do chiến tranh, Hướng Đạo Việt Nam bị đình chỉ hoạt động năm 1954 tại Bắc Việt và năm 1975 trong Nam.

- Ở hải ngoại, Huớng Đạo Việt Nam vẫn tiếp tục hoạt động từ khi đoàn người di tản đến Vịnh Subic (Philippines), Đảo Guam, Đảo Wake, trại Pendleton (California), trại Chaffee (Arkansas), …

Tại Việt Nam, dù chưa được cấp phép hoạt động chính thức nhưng các đoàn Hướng Đạo tại nhiều địa phương ở khắp miền Nam vẫn âm thầm sinh hoạt và liên kết với nhau suốt hàng chục năm qua.

Như ngoài Bắc có Huớng Đạo Sinh Liên Đoàn Thăng Long, Hà Nội. Trong Nam cỏ Tráng Đoàn Hải Đăng Gia Định được thành lập ngày10/10/2010 với 4 ngành Ấu-Thiếu-Kha-Tráng.

#. Lời hứa Huớng Đạo Sinh (3 lời thề):

Trước khi trở thành một Huớng Đạo Sinh chính thức, phải qua lễ tuyên thệ Hướng Đạo.

“Tôi xin lấy danh dự hứa và phải cố gắng hết sức:

1. Trung thành với Tâm linh, tín ngưỡng và Tổ Quốc tôi

2. Tôi sẽ cố gắng, hết sức mình giúp đỡ người khác, bất cứ lúc nào

3. Tuân theo luật Hướng Đạo.”

Trong lúc đọc tuyên thệ, Hướng Đạo Sinh đứng thẳng, đưa tay phải lên ngang tẩm vai, lòng bàn tay đưa về phía trước, ngón tay cái đặt lên móng tay của ngón út và 3 ngón còn lại duỗi thẳng và đưa thẳng lên. Đây cũng là cách chào Huớng Đạo.

#. Luật Huớng Đạo

Giữ lời hứa - Trung thành - Hữu ích - Thân thiện - Lễ độ - Ân cần - Vâng lời - Vui tươi - Cần kiệm - Can đảm - Sạch sẽ - Kính đáo.

# Châm ngôn Hướng Đạo

Sắp Sẵn

#. Khẩu hiệu Hướng Đạo

Mỗi ngày làm một việc thiện.

# Huy hiệu Huớng Đạo

Là biểu tượng hoa Bách Hợp (Lily flower, Fleur-de-lis).

Ý nghĩa: phần trên đầu giống như kim chỉ huớng của la bàn, 3 cánh hoa như 3 lởi hứa của Huớng Đạo. Sợi dây vòng tròn chỉ sự đoàn kết (như anh chị em một nhà). Nút thắt phía dưới như nhắc nhở mỗi ngày cố gắng làm một việc thiện.

#. Kỷ niệm 100 năm Huớng Đạo Thế Giới (1907-2007)

Chính Quyền Nepal đã đổi tên đỉnh núi Urkerma, thành đỉnh BADEN-POWELL. Đỉnh núi Urkerma có cao độ 5890 m, thuộc rặng núi Jugal nằm trong dãy Hy Mã Lạp Sơn, cách đỉnh Everest khoảng một trăm dặm.

Nhiều đoàn Hướng Đạo trên khắp thế giới đã tập trung về Nepal để tổ chức sinh hoạt và làm Lễ “Lên Đuờng”.

Tháng 9 năm 2007, Trưởng Huớng Đạo Singapore 🇸🇬 là nữ Huớng Đạo Sinh đẩu tiên đã đặt chân đến đỉnh Baden-Powell thành công.

10 quốc gia (Top Ten) có số Hướng Đạo Sinh

Tôi có được một cuốn sách, bìa sách hoàn toàn bằng da, sách này nói về cuộc Họp Mặt Hướng Đạo Sinh Thế Giới lần thứ 5, vào năm 1937 tại Logboek, Hòa Lan (Holland).

Xin được chia sẻ một số thông tin và hình ảnh trong quyển sách.

Sách viết bằng tiếng bản địa (tiếng Hòa Lan, hay Hà Lan, Nederland). Sách dày160 trang, gồm rất nhiều hình ảnh minh họa đen trắng.

- Hình:

Thơ ngỏ của B.P. về ngày Họp Mặt Huớng Đạo Thế Giới năm 1937 tại Logboek, Hòa Lan

Tạm dịch:

Hội Hướng Đạo

Địa chỉ …

Cuộc họp mặt năm 1937 ở Vogelenzang sẽ lưu lại mãi, không chỉ cho những người tham dự mà là cho tất cả những ai đã nghe nói về sự kiện ngoại lệ đáng ghi nhớ này. Vì sự kiện này ghi dấu một giai đoạn quyết định về sự phát triển tình thân ái thế giới của Huớng Đạo.

Kỷ niệm này sẽ đem lại nhiều kỷ niệm tốt đẹp, những màn trình diễn tuyệt vời, lòng nhân ái và hòa bình.

Baden-Powell

Tháng 8 năm1937

- Hình:

Áp phích về ngày Họp Mặt

- Chương trình nghị sự:

Ngày 27 tháng 7 đến ngày 9 tháng 8 năm 1937

Để ý, ta thấy có 2 huy hiệu (lớn, nhỏ) dành riêng cho sự kiện của ngày Họp Mặt.

Ông Tổ B.P. trong buổi khai mạc với huy hiệu cầm trên tay

B.P. trên chiếc “Jannette”, duyệt qua các đội Huớng Đạo danh dự các nuớc

B.P. và Trưởng Trại Họp Mặt Huớng Đạo Thế Giới

Hình ảnh cuộc Họp Mặt được lưu lại

Diễn hành kết thúc Trại Họp Mặt Huớng Đạo Thế Giới

Tạm biệt

Một vài số liệu về cuộc Họp Mặt:

-Thời gian lên kế hoạch và chuẩn bị gần 3 năm

- Có 35 quốc gia tham dự với hơn 27.000 người tham gia

- Nữ Hoàng Hòa Lan tới tham dự ngày khai mạc

- Khoảng 623.600 dân các nước tới thăm, xe lửa phải tăng thêm (extra) 198 chuyến

- Vật liệu xây dựng chở tới (bằng xe lửa): 750.000 kg

- 15 bác sĩ và 22 y tá trực mỗi ngày

- Số bệnh nhân được chữa trị: 193, trong đó cỏ 51 truờng hợp phẫu thuật khẩn cấp

- Nhà hàng phục vụ khách du lịch: 15.000 (ngày cao điểm)

Tem Việt Nam và tem quốc tế về Huớng Đạo Sinh

Xin được trích đăng một số tem (không dám đưa ra hết).

Tem Việt Nam

#. FDC (First Day Cover, ngày phát hành đầu tiên)

Huớng Đạo toàn quốc (Jamboree National), 25-12-1959

#. Bộ tem không răng và có răng “Huớng Đạo Việt Nam”

Tem Quốc Tế

#. Chân dung Baden-Powell (B.P.)

Carte postale “Huớng Đạo Thụy Sĩ” (1925)

#. Baden-Powell và huy hiệu Hướng Đạo qua tem thư

Nữ Huớng Đạo sinh, Ciskei (2003)

Kỷ niệm 60 năm Hướng Đạo Hong Kong (1911-1971)

Kỷ niệm 100 năm Huớng Đạo Thế Giới (1907-2007), tem Thụy Sĩ

Thư Viện Hướng Đạo (Neuchâtel, Thụy Sĩ), 1980

#. Kỷ niệm 100 năm Hướng Đạo (Pháp 🇫🇷)

#. Kỷ niệm 100 năm Hướng Đạo

Bĩ (Belgique) 🇧🇪 2007

Thụy Sĩ (Suisse) 🇨🇭 2007

#. Kỷ niệm 100 năm Hướng Đạo

Macau (giờ thuộc Trung Quốc), 2007

* Ghi chú:

Hàng chữ dọc màu đỏ: 中國澳門 Trung Quốc Áo Môn

(Xứ Áo-môn 澳門 thuộc địa phận huyện Trung Sơn tỉnh Quảng Đông, cũng gọi tắt là “Áo”).

#. Tem Hướng Đạo Hy Lạp (Grèce) 🇬🇷 1960

# Vignette Thụy Sĩ (Suisse) 🇨🇭 1963

Huy hiệu và cách chào Huớng Đạo

#. Bộ tem không răng về Hướng Đạo

Nước Ajman, 1967

#. Tem về Hướng Đạo

- Kỷ niệm Hướng Đạo Thế Giới (Ajman, 1967)

- 2 bộ tem Tân Tây Lan (New Zealand) 🇳🇿

2 con tem đầu (1953 ), 2 con tem sau (1958)

- bloc 4 con tem kỷ niệm 75 năm Hướng Đạo (Libyan, Arab 1982)

- Bloc Jamboree (1971)

- Carte World Jamboree, Idaho, Hoa Kỳ (USA) 🇺🇸

#. Tem về Hướng Đạo

1. Indonesia 🇮🇩 , Romania 🇷🇴

2. Taïwan 🇹🇼 , Togo 🇹🇬 , Bénin 🇧🇯 , Germany 🇩🇪 , Holland

3. Haute Volta, Davaar Island

2 bloc (không rǎng và có răng), Togo 🇹🇬, Bloc Haute Volta, Paraguay 🇵🇾 1965

1. Jamboree 1971 Fujeira

2. Jamboree 1971 Fujeira

3. Hướng Đạo Thế Giới lần thứ 13 ở Nhật

Dubai

Paraguay 🇵🇾 1965

16 con tem: y phục Hướng Đạo các nước

- Ajman

- Một con tem bên góc phải, phỉa trên: Nepal 🇳🇵

- Một con tem bên góc phải, phía dưới: Liechtenstein 🇱🇮

4 bloc đầu: y phục Hướng Đạo các nước

World Jamboree 1971, Ajman

2 bloc dưới:

World Jamboree, Idaho 1967, Manama

#. 1. World Jamboree 13th in Japan, 1971

Ras Al Khaima

#. 2.

3 bloc world Jamboree, Sharjah

#. 1.

4 con tem Anh (United Kingdom) 🇬🇧

1 con tem Nhật (Japan)

1 con tem Djibouti 🇩🇯

#. 2.

1 con tem India 🇮🇳 , 1 con tem Italy 🇮🇹

1 con tem Indonesia 🇮🇩

1 con tem Anguilla 🇦🇮

1 con tem Philippine

1 con tem Jamaica 🇯🇲

1 con tem Liberia 🇱🇷

#. 3. Bộ 5 con tem Paraguay 🇵🇾

Bộ 2 con tem Dubai

#. Sau cùng là 3 FDC (First Day Cover):

- Họp Trại Liên Bang Thụy Sĩ lần thứ 6 (27/7 - 3/8/1966), Suisse 🇨🇭

- Kỷ niệm 75 năm Hướng Đạo Pháp 🇫🇷 1982

- Kỷ niệm 75 năm Hướng Đạo Monaco 🇲🇨 1982

Hy vọng bài viết cùng những hình ảnh minh họa trên đây sẽ giúp ích phần nào cho những người yêu thích và những ai muốn tìm hiểu về Huớng Đạo.

Phụ lục

Hai quyển sách xưa

Tình cờ lục trong chồng sách cũ của thân phụ, chúng tôi (TLQuan) tìm được 2 quyển về Huớng Đạo bằng tiếng Pháp xuất bản năm 1947 và 1950. Hai quyển này thuộc về “đồ cổ”, nay rất quý báu, tuy các trang giấy đã ngả vàng theo năm tháng ...

1- Éclaireurs (1947)

Éclaireurs (Hướng Đạo Sinh) là bản dịch Pháp ngữ của quyên Scouting for Boys (Hướng Đạo cho trẻ em), do Robert Baden-Powell biên soạn. Quyển Scouting for Boys được xuất bản lần đầu năm 1908 và là kim chỉ nam của phong trào Hướng Đạo (như đã nói ở phần đầu).

Chú ý là Baden-Powell lúc ban đầu chỉ chú trọng tới các sinh hoạt của “boys”. Khi các bé gái tự động tham gia vào các sinh hoạt Hướng Đạo, và khi báo chí lên tiếng, ông mới quyết định thành lập hội Nữ Hướng Đạo, riêng biệt khỏi Nam Hướng Đạo. Anh Quốc và các nước trong khối Commonwealth gọi Nữ Hướng Đạo là “Girl Guides”, Hoa Kỳ và một số nước gọi là “Girl Scouts”.

- Sách in khổ 17,8 cm x 12 cm, dày 294 trang.

- Bản của thân phụ của TLQuan có được, xuất bản lần thứ 14, in xong tháng 7 năm 1947, Nhà in Van Daele, Paris.

- Bản Pháp ngữ do ông Pierre Bovet dịch nhân lần xuất bản thứ hai tại Genève vào tháng 5 năm 1914.

“Lời Nỏi Đầu” của người phiên dịch sách sang Pháp ngữ (ông Pierre Bovet) nhân lần xuất bản thứ hai, đã được in lại ở các trang 2-3 của bản in năm 1947 này.

- Bản Pháp ngữ đầu tiên do ông Gaston Clerc dịch. Ông là người đầu tiên truyền bá quyển Scouting for Boys vào Thụy Sĩ vào khoảng đầu Thập Niên 1910s.

Điều này đã được ông Pierre Bovet nhắc đến và có lời “Reconnaissance” trong đoạn cuối “Lời Nỏi Đầu” của ông, nhân lần xuất bản thứ hai vào năm 1914.

Bìa sách, mặt trước

Bìa sách, mặt sau

Trang đầu tiên

Trang 6, Lời Hứa và Luật Hướng Đạo

(Xin xem các đoạn giới thiệu về Hướng Đạo trên đây)

2- Étapes (1950)

Étapes (Các Bước) có phụ đề là “Techniques de classes des Scouts de France” (Kỹ thuật của Hướng Đạo Sinh Pháp), do Pierre Delsuc biên soạn, in lần đầu năm 1938 bởi nhà xuất bản Les Presses d'Ile-de-France. Bản của thân phụ của TLQuan có được là bản in năm 1950, xuất bản lần thứ 7.

- Sách in khổ 16 cm x 12 cm, dày 334 trang.

Quyển sách này là quyển cơ bản bàn về huấn luyện và sinh hoạt đội (đơn vị nhỏ nhất trong Hướng Đạo). Sách rất phổ biến cho đến năm 1964, năm mà phong trào Hướng Đạo Pháp có thay đổi lớn. Sách được in lại năm 1970, các chương về kỹ thuật Hướng Đạo vẫn được giữ, nhưng các chương “Phụng sự”, “Lịch sử nước Pháp” và “Phong Trào Hướng Đạo” đã bị cắt bỏ.

Bìa sách, mặt trước