หน่วยการเรียนรู้ที่ 2 หน้าที่พลเมืองดี
บทที่ 3 รู้เท่าทันข้อมูลข่าวสารและเหตุการณ์
บทที่ 3 รู้เท่าทันข้อมูลข่าวสารและเหตุการณ์
1 แหล่งข้อมูล ข่าวสาร และเหตุการณ์
การดำเนินชีวิตอยู่ในสังคมปัจจุบัน เราจำเป็นจะต้องได้รับทราบข้อมูล ข่าวสาร และเหตุการณ์ต่าง ๆ อยู่เสมอ เพื่อให้ทันต่อเหตุการณ์ที่เกิดขึ้น ซึ่งในปัจจุบันเทคโนโลยีมีความเจริญสูง ข้อมูลข่าวสารจึงสามารถถ่ายทอดถึงกันได้อย่างรวดเร็ว ถึงแม้จะอยู่ห่างไกลกันจนมีคำกล่าวที่ว่า "โลกไร้พรมแดนด้านข้อมูลข่าวสาร"
ข้อมูล หมายถึง ข้อเท็จจริงหรือสิ่งที่ยอมรับว่าเป็นข้อเท็จจริง
ข่าวสาร หมายถึง คำบอกเล่าเกี่ยวกับเรื่องราวต่าง ๆ ที่เกิดขึ้นตลอดจนเรื่องราวที่สำคัญและน่าสนใจ
เหตุการณ์ หมายถึง เรื่องราวที่เกิดขึ้นจริง อาจมีความสำคัญหรือไม่มีความสำคัญก็ได้
ข้อมูล ข่าวสาร และเหตุการณ์ต่างๆ มีแหล่งที่มา ดังนี้
๑. สถานการณ์จริง
เป็นสิ่งที่เราพบเจอในการดำเนินชีวิตประจำวัน อยู่รอบตัวเราไม่ว่าจะเป็นเหตุการณ์ที่เราพบเห็น การพบปะพูดคุยกับบุคคล การทำกิจกรรมต่าง ๆ ซึ่งเป็นสิ่งที่ช่วยสร้างประสบการณ์ให้แก่เรา และสามารถนำมาใช้ให้เป็นประโยชน์ได้ต่อไป
๒. วิทยุ
เป็นแหล่งข้อมูลข่าวสารที่มีความหลากหลาย ไม่ว่าจะเป็นรายงานข่าว รายงานสภาพการจราจร การแจ้งเหตุขอความช่วยเหลือฉุกเฉิน รายการสารคดี ถือเป็นแหล่งข้อมูลข่าวสารช่องทางหนึ่งที่สามารถเข้าถึงได้ง่ายและมีความสะดวกรวดเร็ว
๓. โทรทัศน์
เป็นสื่อที่มีความสำคัญและได้เข้ามามีบทบาทต่อการดำเนินชีวิตของเรา ซึ่งในปัจจุบันสถานีโทรทัศน์หลายช่อง ต่างผลิตรายการโทรทัศน์ที่นำเสนอข้อมูล ข่าวสาร และเหตุการณ์ต่าง ๆ อย่างน่าสนใจ มีความรวดเร็วทันต่อเหตุการณ์ และมีเนื้อหาสาระที่หลากหลาย เช่น รายการข่าว รายการท่องเที่ยว รายการกีฬา รายการสารคดี
๔. ข่าวจากหนังสือพิมพ์ วารสาร และเอกสาร
เป็นข่าวที่เราได้รับจากการอ่าน ซึ่งเป็นการถ่ายทอดข่าวจากนักข่าวหรือผู้เขียน ดังนั้น เราจึงควรตรวจสอบข่าวจากแหล่งข่าวอื่นๆ หรือตรวจสอบจากหนังสือพิมพ์หลายๆ ๆ ฉบับ ข่าวสารจากหนังสือพิมพ์ วารสาร และเอกสาร เป็นข่าวที่สามารถตัดเก็บรวบรวมเอาไว้เพื่อศึกษาต่อไปได้ เช่น ข่าวเกี่ยวกับการศึกษา
เศรษฐกิจ อาชญากรรม การเมือง การเกษตร กีฬา บันเทิง ความก้าวหน้าทางวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี สารคดีต่าง ๆ หนังสือพิมพ์ วารสาร และเอกสารแต่ละฉบับจะมีจุดเด่นในการนำเสนอข้อมูลที่แตกต่างกัน บางฉบับจะเน้นเกี่ยวกับธุรกิจบางฉบับจะเน้นเกี่ยวกับบันเทิง บางฉบับจะเน้นเกี่ยวกับกีฬา
๕. โซเชียลมีเดีย
ระบบเครือข่ายอินเทอร์เน็ตเข้ามามีบทบาทอย่างมากในการติดต่อสื่อสาร รวมถึงเป็นช่องทางในการเผยแพร่ข้อมูล ข่าวสารและเหตุการณ์ต่าง ๆ ที่คนทั่วไปสามารถเข้าถึงได้ง่ายไม่ว่าจะเป็นเว็บไซต์ อีเมล ไลน์ หรือเฟซบุ๊ก เป็นโชเชียลมีเดียที่ตนจำนวนมากให้ความสนใจ เพราะมีข่าวสาร ข้อมูล และเหตุการณ์ต่าง ๆ ให้ติดตามมากมาย และสามารถใช้เครื่องมือหลากหลายชนิดในการเข้าถึง เช่น คอมพิวเตอร์ แท็บเล็ต โทรศัพท์เคลื่อนที่
๖. จดหมายเหตุ
เป็นการบันทึกหรือรายงานเหตุการณ์ที่เกิดขึ้น ณ ช่วงเวลาหนึ่งๆ โดยผู้ที่ทำการบันทึกอาจเป็นส่วนราชการ รัฐวิสาหกิจ หรือ บุคคลทั่วไปก็ได้ จดหมายเหตุเป็นแหล่งข้อมูลข่าวสารที่มีคุณค่าและ เป็นประโยชน์ทางการศึกษาของคนรุ่นหลังจดหมายเหตุส่วนมากจะเป็นการบันทึกเหตุการณ์สำคัญ ๆ ของบ้านเมือง วิถีชีวิตความเป็นอยู่ และปรากฏการณ์ธรรมชาติที่เกิดขึ้น จดหมายเหตุเหล่านี้จะถูกเก็บรักษาไว้อย่างดีในหอจดหมายเหตุ
2 ประโยชน์จากการติดตามข้อมูล ข่าวสารและเหตุการณ์ต่าง ๆการติดตามข้อมูล ข่าวสาร และเหตุการณ์ต่าง ๆ มีประโยชน์ ดังนี้
1. ทำให้เราทราบถึงความเคลื่อนไหวของเหตุการณ์หรือสถานการณ์ต่าง ๆ
ที่เกิดขึ้น เช่น ข่าวเกี่ยวกับการเปลี่ยนแปลงสภาพอากาศหรือภัยธรรมชาติที่เกิดขึ้นอย่างกะทันหัน ข่าวการแพร่ระบาดของโรค
2. ช่วยในการตัดสินใจอย่างถูกต้อง เช่น ข้อมูลข่าวสารเกี่ยวกับสภาพเศรษฐกิจตกต่ำทั่วโลก
ทำให้เราสามารถตัดสินใจเรื่องการใช้จ่ายได้ถูกต้อง
3. ทำให้ได้ข้อคิดที่ดีในการปลูกฝังเยาวชนด้านคุณธรรม จริยธรรม เช่น ตัวอย่างบุคคลที่
กระทำประโยชน์ให้แก่สังคม การเอื้อเฟื้อ เผื่อแผ่ การทำความดี ซึ่งจะส่งผลต่อการอยู่ร่วมกันอย่างสงบสุข
4. ทำให้มีความรอบรู้ในสิ่งที่มีคุณค่าทางด้านต่าง ๆ รอบโลก เช่น ด้านวัฒนธรรม แหล่งอารยธรรมของดินแดนต่าง ๆ ที่มีความสำคัญต่อการพัฒนามวลมนุษยชาติการเรียนรู้ความแตกต่างทางวัฒนธรรมของดินแดนดังกล่าว จะเป็นปัจจัยสำคัญในการสร้างความสัมพันธ์อันดีต่อกัน
5. ทำให้ทราบความเจริญก้าวหน้าทางด้านเทตโนโลยีของโลก และรู้เท่าทันการเปลี่ยนแปลงที่
เป็นประโยชน์ต่อการดำรงชีวิตของมนุษย์ เช่น การส่งดาวเทียมสำรวจสภาพภูมิประเทศ ภูมิอากาศทรัพยากร การค้นพบงานวิจัยชิ้นใหม่ทางวงการแพทย์ การค้นพบแหล่งพลังงานใหม่
3 หลักการเลือกรับข้อมูลข่าวสารต่างๆ
จากการที่ข้อมูลข่าวสารมาจากหลายแหล่งและมีจำนวนมากจึงจำเป็นที่ผู้ใช้จะต้องเลือกใช้ข้อมูลข่าวสารให้ถูกต้อง เหมาะสมเพื่อป้องกันความผิดพลาด โดยมีหลักการ ดังนี้
1. ข้อมูลข่าวสารต้องเป็นปัจจุบันและทันสมัย เพราะข้อมูลข่าวสารบางชนิด
ถ้าหากว่าล้าสมัยอาจทำให้เกิดความเสียหายต่อการดำเนินการได้ เช่น นักธุรกิจ จำเป็นต้องมีข้อมูลทางเศรษฐกิจที่ทันสมัย เพื่อใช้ประกอบการตัดสินใจในการลงทุนและดำเนินกิจการต่าง ๆ
2. เลือกรับข้อมูลข่าวสารจากแหล่งข้อมูลที่เชื่อถือได้ เช่น หน่วยงานของการ ข่าวจาก
โทรทัศน์ รวมทั้งควรหลีกเลี่ยงการเชื่อถือข่าวที่มีแหล่งไม่ชัดเจน เพราะไม่สามารถนำไปอ้างอิงข้อมูลได้
3. ศึกษาข้อมูลข่าวสารเรื่องเดียวกันจากหลายแหล่ง จากนั้นนำมาวิเคราะห์น่าเชื่อถือเพื่อใช้
ประกอบการตัดสินใจ
4. เลือกใช้ข้อมูลข่าวสารที่เป็นประโยชน์ต่อการดำเนินชีวิต เช่น ข่าวการศึกษา ข่าวกีฬา ข่าว
สิ่งแวดล้อม ข้อมูลด้านศิลปวัฒนธรรม ด้านวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี