สังคมศึกษา ป.6

เช็คชื่อ          บันทึกห้องเรียน       ดูบันทึก       คะแนนเก็บ

1.  กฎหมายน่ารู้ 

กฎหมาย หมายถึง กฎที่สถาบันหรือผู้มีอำนาจสูงสุดในรัฐได้ตราขึ้นเพื่อใช้บังคับให้บุคคลปฏิบัติตาม โดยมีข้อปฏิบัติและบทลงโทษไว้อย่างชัดเจน  กฎหมายที่นักเรียนควรรู้ ได้แก่  กฎหมายจราจร กฎหมายยาเสพติดให้โทษ กฎหมายทะเบียนราษฎร

เป็นกฎหมายที่เกี่ยวข้องกับการเดินทาง ซึ่งได้บัญญัติขึ้นเพื่อใช้ควบคุมเส้นทางของผู้ขับขี่รถยนต์ รถจักรยานยนต์ รถจักรยาน หรือคนเดินเท้าให้ปฏิบัติตาม เพื่อความปลอดภัยในชีวิตและทรัพย์สิน

โคมไฟติดหน้ารถจักรยานแสงขาวต้องไม่น้อยกว่า ๑ ดวง ที่ให้แสงไฟส่องตรงไปข้างหน้า เห็นพื้นทางได้ชัดเจนในระยะไม่น้อยกว่า ๑๕ เมตรและอยู่ในระดับต่ำกว่าสายตาของผู้ขับขี่ซึ่งขับสวนมา

เครื่องห้ามล้อที่ใช้การได้ดีเมื่อใช้สามารถทำให้รถจักรยานหยุดได้ทันที

กระดิ่งที่ให้สัญญาณได้ยินในระยะที่ไม่น้อยกว่า ๓๐ เมตร

โคมไฟติดท้ายรถจักรยานแสงสีแดงต้องไม่น้อยกว่า ๑ ดวง ที่ให้แสงสว่างตรงไปข้างหลัง หรือต้องติดวัตถุสะท้อนแสงสีแดงแทน ซึ่งเมื่อถูกไฟส่องทำให้มีแสงสะท้อน

1. ทำให้การจราจรบนท้องถนนไม่ติดขัดการที่ประชาชนขับขี่ยานพาหนะไปตามเส้นทางตามกฎจราจร โดยไม่ฝ่าฝืนสัญญาณจราจร จะทำให้การจราจรเป็นไปตามระบบและไม่ติดขัด หากคนเดินเท้าปฏิบัติตามกฎจราจร ข้ามถนนตรงทางข้ามหรือเดินบนทางที่ได้จัดไว้ให้ ก็จะไม่กีดขวางทางจราจร ทำให้การจราจรเคลื่อนตัวไปได้ตามปกติ

2. ป้องกันการเกิดอุบัติเหตุบนท้องถนนอุบัติเหตุบนท้องถนนนำไปสู่ความสูญเสียต่อชีวิต ร่างกาย ทรัพย์สินของประชาชนและประเทศ การฝ่าฝืนกฎจราจรเช่น ขับขี่รถเร็วเกินอัตราที่กฎหมายกำหนด ขับขี่รถในทางห้าม ขับขี่รถที่มีสภาพไม่เป็นไปตามที่กฎหมายกำหนดก็อาจจะนำไปสู่การเกิดอุบัติเหตุ ทำให้มีการบาดเจ็บ เสียชีวิต หรือทรัพย์สินเสียหาย

3.ลดความสูญเสียทางด้านเศรษฐกิจเมื่อไม่เกิดอุบัติเหตุ ทำให้ประชาชนไม่ต้องเสียเงินค่ารักษาพยาบาล เงินทองไม่รั่วไหล ทำให้เศรษฐกิจของตนเองและครอบครัวมีความมั่นคง

เป็นกฎหมายที่เกี่ยวกับทะเบียนคนและทะเบียนบ้าน เป็นกฎหมายสำคัญที่กำหนดระเบียบในการแจ้งเกิด การแจ้งตาย และการย้ายที่อยู่ กฎหมายทะเบียนราษฎร จึงเป็นสิ่งใกล้ตัวที่เกี่ยวข้องกับตนเองและสังคมเป็นอย่างมากกฎหมายเกี่ยวกับทะเบียนราษฎรมีสาระสำคัญ ดังนี้

๑) การแจ้งเกิด เมื่อมีคนเกิดในบ้าน เจ้าบ้านจะต้องทำการแจ้งต่อนายทะเบียนท้องที่ที่มีคนเกิดภายใน ๑๕ วัน นับตั้งแต่วันที่เกิด

หลักฐานที่ต้องนำไปแจ้ง ได้แก่ ทะเบียนบ้าน เมื่อแจ้งเกิดนายทะเบียนจะออกสูติบัตร (ใบแจ้งเกิด) ให้ไว้เพื่อเป็นหลักฐานสูติบัตรเป็นเอกสารสำคัญ แสดงสัญชาติ ชื่อ วัน เดือน ปี เวลาสถานที่เกิด ชื่อและสัญชาติของบิดามารดา จึงต้องเก็บรักษาไว้ให้ดีเพราะจะต้องใช้เป็นหลักฐานสำคัญต่อไป

๒) การแจ้งตาย เมื่อมีคนตายในบ้าน ให้เจ้าบ้านหรือผู้พบศพแจ้งต่อนายทะเบียนท้องที่ที่มีคนตายภายใน ๒๔ ชั่วโมง และจะได้รับใบมรณบัตรไว้เป็นหลักฐาน ในกรณีที่มีคนตายนอกบ้าน ให้คนที่ไปกับผู้ตายหรือผู้พบศพแจ้งต่อนายทะเบียนท้องที่ภายใน ๒๔ ชั่วโมง

๓) การแจ้งย้ายที่อยู่ เมื่อมีการย้ายที่อยู่จะต้องมีการแจ้งย้ายออกจากทะเบียนบ้านเดิม และต้องแจ้งย้ายเข้าในทะเบียนบ้านใหม่ซึ่งผู้นั้นย้ายไปอยู่ การแจ้งย้ายที่อยู่ มีดังนี้

การแจ้งย้ายออก

เมื่อมีการย้ายที่อยู่ออกจากบ้านใดกฎหมายกำหนดให้เป็นหน้าที่ของเจ้าบ้าน

หรือผู้แทนที่จะต้องย้ายที่อยู่ดังกล่าวแจ้งต่อนายทะเบียนผู้รับเเจ้ง ภายในเวลา

ไม่เกิน ๑๕ วัน นับแต่วันย้ายออก

การแจ้งย้ายเข้า

เมื่อมีการย้ายเข้าบ้าน เจ้าบ้านหรือผู้แทนต้องแจ้งต่อนายทะเบียนที่เจ้าบ้าน

อยู่ภายใน ๑๕ วัน นับแต่วันย้ายเข้า

การย้ายที่อยู่ สามารถแจ้งย้ายปลายทางได้ โดยกฎหมายกำหนดให้ผู้ย้ายที่อยู่เป็นผู้แจ้งต่อนายทะเบียน หากมอบหมายแจ้งย้ายปลายทาง จะมีหนังสือมอบหมายปรากฎข้อความชัดเจนว่า บุคคลใดได้มอบหมายให้มาแจ้งการย้ายที่อยู่ปลายทางแทน และมอบหมายให้ย้ายที่อยู่ของบุคคลใดบ้าง และจะทำการย้ายเข้าบ้านเลขที่ใด

หลักฐานที่ต้องนำมาแสดงในการแจ้งย้ายที่อยู่ ได้แก่

ㆍบัตรประจำตัวประชาชนของผู้ประสงค์จะย้ายปลายทาง

ㆍบัตรประจำตัวประชาชนของเจ้าบ้าน

ㆍหนังสือคำยินยอมของเจ้าบ้าน

ㆍสำเนาทะเบียนบ้านฉบับเจ้าบ้าน

๔) ประโยชน์ของการปฏิบัติตนตามกฎหมายทะเบียนราษฎร มีดังนี้

๑ ทำให้ทราบข้อมูลของจำนวนประชากรในแต่ละท้องถิ่นหรือจังหวัดที่เป็น

ปัจจุบัน ทำให้รัฐบาลจัดสรรเงินงบประมาณในการพัฒนาท้องถิ่นได้อย่างเหมาะสม

เช่น ด้านการศึกษา ด้านการคมนาคม

๒ ทำให้การพัฒนาด้านการเมืองการปกครองในระบอบประชาธิปไตย

เกี่ยวกับการเลือกตั้งสมาชิกสภาในระดับท้องถิ่นและระดับประเทศเป็นไปอย่างเหมาะสม

๓ เป็นประโยชน์ต่อความสงบเรียบร้อยของสังคม ในกรณีมีปัญหาใด ๆ เกิดขึ้นเกี่ยวกับเรื่องอาชญากรรม เจ้าหน้าที่ของบ้านเมืองสามารถตามตัวบุคคลตาม

ข้อมูลที่มีอยู่ได้อย่างถูกต้อง

ยาเสพติด หมายถึง สารเคมีหรือวัตถุชนิดใด ๆ ซึ่งเมื่อได้เสพเข้าสู่ร่างกายไม่ว่าจะโดยวิธีรับประทาน ดม สูด หรือด้วยประการใด ๆ แล้ว ทำให้เกิดผลต่อร่างกายและจิตใจใจในลักษณะสำคัญ เช่น ต้องเพิ่มขนาดการเสพขึ้นเป็นลำดับ มีอาการอยากเมื่อขาดยามีความต้องการเสพอย่างรุนแรงตลอดเวลา

๑) ประเภทของยาเสพติดให้โทษ พระราชบัญญัติยาเสพติดให้โทษ พ.ศ. ๒๕๒๒ แบ่งยาเสพติดให้โทษออกเป็น ๕ ประเภท ดังนี้

ประเภท ๑  ยาเสพติดให้โทษชนิดร้ายแรง เช่น แอมเฟตามีน (ยาบ้า)  เฮโรอีน

ประเภท ๒  ยาเสพติดให้โทษทั่วไป เช่น มอร์ฟีน ฝิ่น โคเคน โคเดอีน

ประเภท ๓  ยาเสพติดให้โทษที่มีลักษณะเป็นตำรับยา และมียาเสพติดให้โทษประเภท ๒ ผสมอยู่

ด้วย ตามหลักเกณฑ์ที่รัฐมนตรีประกาศกำหนดในราชกิจจานุเบกษา เช่น ยาแก้ไอนำเชื่อมซึ่งมีทิงเจอร์ ฝิ่น การบูร เป็นส่วนผสม

ประเภท ๔  สารเคมีที่ใช้ในการผลิตยาเสพติดให้โทษประเภท ๑ หรือ ประเภท ๒ เช่น อาเซติก

แอนไฮไดรด์ อาเซติลคลอ 

ประเภท ๕  ยาเสพติดให้โทษที่ไม่ได้เข้าอยู่ในประเภท ๑ ถึง ๔ เช่น  กัญชา พืชกระท่อม

๑)    ความผิดเกี่ยวกับยาเสพติดให้โทษ สามารถแบ่งตามลักษณะการกระทำความผิดได้เป็น ๕ ฐาน ดังนี้

๑ ฐานผลิต นำเข้า ส่งออกซึ่งยาเสพติดให้โทษ

๒ ฐานจำหน่ายหรือมีไว้ในความครอบครองเพื่อจำหน่ายซึ่งยาเสพติดให้โทษ

๓ ฐานมีไว้ในความครอบครองซึ่งยาเสพติดให้โทษ

๔ ฐานเสพยาเสพติดให้โทษ

๕ ฐานโฆษณาเพื่อการค้าซึ่งยาเสพติดให้โทษ

๒)    ตัวอย่างโทษของผู้ที่กระทำความผิด กฎหมายยาเสพติดได้โทษมีการกำหนดโทษของผู้กระทำความผิด ตามตัวอย่างต่อไปนี้

ตัวอย่าง

ผู้ที่เสพยาเสพติดให้โทษประเภท ๑ เช่น เฮโรอีน แอมเฟตามีน (ยาบ้า) ต้องระวางโทษจำคุกตั้งแค่ ๖ เดือน ถึง ๓ ปี หรือปรับตั้งแต่ ๑๐,๐๐๐ บาท ถึง ๑,๐๐๐๐ บาท หรือทั้งจำทั้งปรับ

ผู้ที่มียาเสพติดให้โทษประเภท ๑ ไว้ครอบครองโดยไม่ได้รับอนุญาตและมีปริมาณคำนวณเป็นสารบริสุทธิ์ หรือมีจำนวนน้ำหน้าหนักสุทธิไม่ถึงปริมาณตามที่กฎหมายกำหนด ต้องระวางโทษจำคุกตั้งแต่  ๑ ปี ถึง ๑๐ ปี หรือปรับตั้งแค่ ๒๐,๐๐๐ บาท ถึง ๒๐๐,๐๐๐ บาท  หรือทั้งจำทั้งปรับ

ผู้ที่ผลิต นำเข้ายาเสพติดให้โทษประเภท ๓ ต้องระวางโทษจำคุกตั้งแต่ ๑ ปี ถึง ๓ ปี และปรับตั้งแต่ ๑๐๐,๐๐๐ บาท ถึง ๓๐๐,๐๐๐ บาท

๔) ประโยชน์ของการปฏิบัติตามกฎหมายยาเสพติด มีดังนี้

๑ มีประโยชน์ต่อสุขภาพ  ผู้ที่ไม่เสพยาเสพติดย่อมมีสุขภาพแข็งแรง ปฏิบัติหน้าที่ หรือประกอบอาชีพให้เจริญก้าวหน้าได้

๒ ช่วยให้อยู่ร่วมกับผู้อื่นได้ตามปกติ ไม่เป็นที่รังเกียจของผู้อื่น สามารถช่วยพัฒนาสังคมและประเทศชาติได้อย่างมีประสิทธิภาพ

๓ ไม่ถูกลงโทษตามกฎหมาย ทำให้มีประวัติความประพฤติที่ดี ส่งผลต่อการมีโอกาสสมัครงานหรือประกอบอาชีพที่ดี หรือการมีส่วนร่วมในกิจกรรมทางการเมือง เช่น การสมัครรับเลือกเป็นผู้แทนในระดับต่าง ๆ

อันตรายของยาเสพติดให้โทษ

การเสพยาเสพติดให้โทษ ย่อมส่งผลให้เกิดอันตราย ดังนี้

๑ ทำลายสุขภาพของผู้เสพ ยาเสพติดส่วนใหญ่จะออกฤทธิ์กดประสาทส่วนกลาง จึงทำให้การทำงานของระบบบต่าง ๆ ภายในร่างกายเสื่อมลง ส่งผลให้สุขภาพทรุดโทรม มีความด้านทานโรคน้อย ติดเชื้อได้ง่าย

๒ ส่งผลทำให้จิตใจผิดปกติ เมื่อมีความต้องการเสพยาหรืออาการอยากยา  จะส่งผลให้มีอาการคลุ้มคลั่ง นำไปสู่การกระทำความผิดต่อชีวิต ร่างกาย และทรัพย์สินของผู้อื่น ซึ่งเป็นการกระทำผิดกฎหมาย

๓ ทำให้เกิดอุบัติเหตุได้ง่ายขึ้น เนื่องจากการที่ระบประสาทถูกทำลาย  สมองมึนชาหรือมึนงง  ขาดการตัดสินใจแก้ปัญหาเหตุการณ์เฉพาะหน้า เมื่อผู้ติดยาเสพติดขับขี่ยานพาหนะ  ย่อมทำให้เกิดอันตรายต่อตนเองและผู้อื่น

การศึกษาเกี่ยวกับกฎหมายเบื้องต้น ทำให้สามารถกล่าวได้ว่ากฎหมายมีความสำคัญในด้านการสร้างเสริมความสงมสงบเเละความเป็นระเบียบเรียบร้อยให้กับสังคมและประเทศชาติ ก่อให้เกิดความเป็นธรรมในสังคม เป็นหลักในการพัฒนาคุณภาพชีวิตของประชาชนดังนั้น เราทุกคนจึงควรปฏิบัติตามกฎหมายอย่างเคร่งครัด

สมาชิกที่อาศัยอยู่ในชุมชนและท้องถิ่น จะต้องปฏิบัติตามกฎหมายที่เกี่ยวข้องกับชุมชนและท้องถิ่น เพื่อให้สามามารถอยู่ร่วมกันใด้อย่างมีความสุข รวมถึงช่วยให้ภายในชุมชนและท้องถิ่นมีความสงบเป็นระเบียบเรียบร้อย และพัฒนาใต้อย่างยั่งยืน ซึ่งกฎหมายที่เกี่ยวข้องกับชุมชนและท้องถิ่นที่นักเรียนควรทราบ ได้แก่ เทศบัญญัติ ข้อบัญญัติองค์การบริหารส่วนจังหวัด และข้อบัญญัติองค์การบริหารส่วนตำบล

๑ เทศบัญญัติ

เป็นกฎหมายที่มีการจัดทำโดยองค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น คือ เทศบาล เทศบาลมีอำนาจหน้าที่ตราเทศบัญญัติ โดยต้องไม่ขัดหรือแย้งต่อกฎหมายเทศบัญญัติที่เทศบาลส่วนใหญ่ออกมาใช้บังคับ เช่น  งบประมาณประจำปี งบประมาณรายจ่ายเพิ่มเติม  การจัดเก็บภาษี  การควบคุมการโฆษณาโดยใช้เครื่องขยายเสียง  การควบคุมการเลี้ยงสัตว์และปล่อยสัตว์เลี้ยง การควบคุมกิจการที่เป็นอันตรายต่อสุขภาพ  การกำจัดสิ่งปฏิกูลและมูลฝอย  การควบคุมแหล่งเพาะพันธุ์ยุงลาย

๒. ข้อบัญญัติองค์การบริหารส่วนจังหวัด (อบจ.)

เป็นกฎหมายที่ตราออกมาใช้บังคับในท้องถิ่น ซึ่งตราโดยองค์การบริหารส่วนจังหวัด

องค์การบริหารส่วนจังหวัดมีอำนาจหน้าที่ตราข้อบัญญัติโดยไม่ขัดหรือแย้งต่อกฎหมาย เช่น

๑. การเก็บภาษีบำรุงองค์การบริหารส่วนจังหวัด ซึ่งจะเก็บจากสถานค้าปลีกในเขตจังหวัด

๒. การเก็บค่าธรรมเนียมจากผู้ที่ได้รับประโยชน์จากการบริการสาธารณะที่จัดให้มีขึ้น เช่น ค่าบริการเก็บขยะ

๓. ข้อบัญญัติองค์การบริหารส่วนตำบล (อบต.)เป็นกฎหมายที่องค์การบริหารส่วนตำบลตราออกมาใช้บังคับในตำบลที่อยู่ในขอบเขตอำนาจ โดยไม่ขัดหรือแย้งต่อกฎหมาย เช่น

๑. การกำจัดสิ่งปฏิกูลและมูลฝอย

๒. การจำหน่ายสินค้าในที่สาธารณะ

๓. การกำจัดแหล่งเพาะพันธุ์ยุงลาย

๔. ประโยชน์ของการปฏิบัติตนตามกฎหมายส่วนท้องถิ่น

การที่ประชาชนในท้องถิ่นปฏิบัติตามกฎหมายส่วนท้องถิ่นที่ตนอยู่นั้น ย่อมเกิดผลดีหรือเกิดประโยชน์ ดังนี้

๑.     การเสียภาษีบำรุงท้องถิ่นหรือการเสียค่าธรรมเนียมต่าง ๆตามข้อบังคับของท้องถิ่น ย่อมทำให้ท้องถิ่นมีรายได้และมีงบประในการพัฒนาท้องถิ่นในด้านต่าง ๆ ให้มีความเจริญก้าวหน้าต่อไป  เช่น การสร้างเส้นทางคมนาคม สถานที่พักผ่อนหย่อนใจ สนามกีฬา

๒.    ประชาชนได้รับบริการที่ดีจากท้องถิ่น ท้องถิ่นบางแห่งมีศักยภาพในด้านการ

บริการประชาชนทางด้านคุณภาพการศึกษาโดยสนับสนุนทางด้านบุคลากร อาคารสถานที่ อุปกรณ์ต่างๆ เพื่อส่งเสริมให้เยาวชนของท้องถิ่นเป็นผู้ที่มีคุณภาพดี

๓.    การปฏิบัติตนตามกฎหมายส่วนท้องถิ่นที่เกี่ยวกับการเลือกตั้งสมาชิกองค์การ

บริหารส่วนท้องถิ่นอย่างเคร่งครัด เลือกคนดีมีความรู้ความสามารถ ย่อมท่าให้บุคคลดังกล่าวได้ใช้ความสามารถในการพัฒนาท้องถิ่นให้เจริญก้าวหน้า