A cidade de Roma situábase ao redor das sete colinas que hai ás beiras do río Tíber, no centro da Península Itálica, unha zona onde estaban asentados diversos pobos (latinos, etruscos, sabinos, etc.). Pola súa posición estratéxica nunha encrucillada de camiños á beira dun río e preto do mar, esta zona converteuse nun lugar de importantes intercambios comerciais. 

AS LENDAS SOBRE A ORIXE DE ROMA

Co paso do tempo, os romanos quixeron darlle unha orixe mítica á súa cidade. Así, o escritor Virxilio escribiu unha obra, a Eneida, que contaba que a cidade de Roma fora fundada por Rómulo e Remo, dous irmáns xemelgos descendentes de Eneas, un príncipe troiano que escapara tras a Guerra de Troia. Os nenos foran abandonados e criados por unha loba. Tras fundar a cidade, Rómulo convertiuse no seu primeiro rei. 

Dende a fundación de Roma, o goberno da cidade recaía nun rei que tiña os maiores poderes (administraba xustiza, dirixía o exército e era o sumo sacerdote). O rei estaba asistido polo senado, unha asemblea de aristócratas. 

Durante este período, os romanos ampliaron os seus territorios ata o mar o que favoreceu o comercio con outros territorios e pobos da zona. Isto permitiu o crecemento da poboación romana. 

Non obstante, no ano 509 a.C. desconformes coa política dos reis, as familias aristocráticas, co apoio do pobo, expulsaron ao último rei, Tarquinio o Soberbio.

A pirámide da sociedade romana agrupaba ás persoas pola súa riqueza nos seguintes grupos: 

• Patricios: Eran os membros das familias máis antigas, fundadoras de Roma, e formaban a aristocracia. Estaban considerados cidadáns e, por iso, tiñan privilexios políticos (formaban parte do Senado e podían ser maxistrados) e económicos (non pagaban impostos, non traballaban e eran os propietarios das terras).

• Plebeos: Eran os campesiños, artesáns e comerciantes que foran chegando á cidade. Entre os plebeos había grandes diferencias económicas pero todos carecían de privilexios políticos. 

• Escravos: Persoas que perdían a liberdade e non tiñan dereitos. Pertencían e traballaban para outras persoas. Coa conquista de novos territorios este grupo foi cada vez máis numeroso. Se os seus amos os liberaban pasaban a ser libertos. 

CONFLITOS SOCIAIS

A estrita división social romana fixo que, durante a República houbera moitos conflitos xa que a diferencia entre patricios e plebeos era enorme. Só os patricios formaban parte do Senado, só eran eles os que propoñían aos maxistrados, facían as leis e xulgaban os delitos. Os plebeos, pola contra, tiñan que pagar impostos, debían participar nas guerras pero non podían participar do botín que consistía no reparto das riquezas e das terras conquistadas. Ademais, debido ás continuas guerras, era obrigatorio ir ao exército e cada soldado debía pagar o seu equipamento. Todo isto dificultaba o traballo no campo dos plebeos e favorecía o seu empobrecemento e endeudamento. Así, acababan por ceder as súas terras aos patricios ou sendo escravos.

Para resolver estes problemas creouse a figura do tribuno da plebe, un cargo para a defensa dos intereses dos plebeos (reparto das terras e supresión da escravitude por débedas) e creouse a Lei das Doce Táboas que estaba escrita porque os xuices aplicaban de forma distinta as leis aos patricios e aos plebeos.

COMERCIO

A riqueza de Roma dependía do comercio que tiña as seguintes características:

• Mercado sen barreiras: Os novos territorios conquistados pasaban a ser gobernados ao xeito romano coas mesmas leis, as mesmas moedas, lingua, etc. Isto daba gran libertade aos comerciantes para circular cos seus produtos e as súas mercadorías. 

• Especialización: Cada zona do Imperio estaba especializada na produción dun determinado produto. Así, o cereal viña de Hispania, Galia e o Mar Negro, o estaño, das Illas Británicas, os metais (ouro, ferro e cobre) se extraían en Hispania, os produtos de luxo (especies e perfumes) viñan de Oriente e os escravos do este de Europa e África. 

• Mellora da produtividade: A especialización supuxo o aumento da produción e a redución dos costos (é máis rápido e barato fabricar dez túnicas que fabricar solo unha).