APUNTAMENTOS
EXERCICIOS DE INTRODUCIÓN
- Elabora a liña do tempo das civilizacións fluviais no teu caderno:
2. Elabora un mapa mundi no teu caderno e sinala as primeiras civilizacións históricas seguindo o mapa:
3. Observa as imaxes e responde ás preguntas:
Por que se coñece a zona sinalada no mapa como Crecente Fértil*?
Que dúas grandes civilizacións fluviais apareceron nesta zona?
A que civilización pertence a imaxe da dereita?
1. Que son as civilizacións fluviais?
Os apuntamentos están tomados maioritariamente dos libros de texto das editoriais Santillana, SM, Baía e Vicens Vives.CIVILIZACIÓNS FLUVIAIS | CARACTERÍSTICAS
O desenvolvemento da agricultura nas beiras dalgúns grandes ríos e a aparición da metalurxia propiciou o nacemento das primeiras civilizacións históricas que empregaron a escritura, e nas que xurdiron as primeiras cidades.
Aínda que existen diferencias entre elas, as civilizacións que se desenvolveron en Exipto, Mesopotamia, no leste de India e no norte da China presentan as seguintes características:
Civilizacións Fluviais. Todas elas aparecen nas beiras de grandes ríos: Nilo, Éufrates, Tigris, Indo e Huang He. Os agricultores aproveitaron a auga mediante sistemas de canalización e regadío. Ademais, grazas ás crecidas periódicas, os ríos depositaban limos que fertilizaban as terras, de modo que as colleitas eran máis abundantes.
Crecemento Urbano. Grazas á abundancia das colleitas, aumentou a poboación que se concentraba en grandes poboados e nas primeiras cidades.
Complexidade Social. Nas cidades hai moitas persoas que non se dedican á produción de alimentos, polo que nacen novos oficios moi especializados dando lugar á xerarquización social.
Aparición do Estado. Os grupos sociais que logran facerse co control da sociedade acaban impoñendo as súas normas a través da organización do Estado. O poder reside nunha sola persona, o monarca (rei), que controla o territorio e a poboación. O rei era considerado un representante dos deuse na terra polo que exercía un poder absoluto. Esta forma de goberno chámase teocracia (do grego theos que quere dicir deus e cracia, goberno). Para poder levar a cabo as tarefas do goberno e da administración, o monarca precisaba contar con funcionarios*, persoas que traballaban para o Estado. Por iso, os soldados formaban o exército, que estaba dirixido polo rei e servía tanto para defender como para expandir as fronteiras do seu reino. Tamén había escribas, que se encargaban de fixar por escrito as leis e a documentación.
Economía comercial. Nesta época destaca o aumento dos intercambios, especialmente dos excedentes* agrarios e das materias primas (metais, madeira, pedra). Así, apareceu o comercio que se beneficiou das melloras nos sistemas de comunicación (construción de canles e mellora dos camiños).
Relixión politeísta. A relixión fíxose cada vez máis complexa. Así, cada fenómeno da natureza (tempo, ríos, etc.) e cada situación social (guerra, matrimonio) asóciase a un deus diferente e aparece a mitoloxía*. A relixión estaba controlada polos sacerdotes e foi utilizada politicamente para os intereses dos grupos dominantes.
Escritura. Este sistema de comunicación aparece arredor do 3500 a.C. en Mesopotamia e Exipto como unha forma de levar as contas nos intercambios comerciais. Non obstante, permite a creación de documentos que permanecen no tempo polo que permite transmitir e acumular o coñecemento. Isto facilita o desenvolvemento das ciencias (astronomía, matemáticas e medicina).
2. Como era a civilización do Antigo Exipto?
Os apuntamentos están tomados maioritariamente dos libros de texto das editoriais Santillana, SM, Baía e Vicens Vives.ANTIGO EXIPTO | POLÍTICA E SOCIEDADE
A civilización do antigo Exipto desenvolveuse ao longo duns 3.000 anos no val do río Nilo, o máis longo do mundo e un dos máis caudalosos a pesar de fluír por zonas desérticas.
- Sistema Político
O faraón* era o nome que recibía o rei en Exipto, a figura central arredor da que xiraba toda a política, a sociedade, a economía e a relixión. O faraón era considerado a encarnación dun deus na terra e, por iso, tiña poder absoluto. No ámbito político, ditaba as leis, dirixía a administración e nomeaba aos funcionarios. No ámbito militar, o faraón era o xefe do exército e, no relixioso, o faraón debía, presidir os rituais para solicitar os favores dos deuses.
2. Sociedade Exipcia
A sociedade exipcia estaba organizada de forma piramidal. No cumio estaba o faraón e, baixo el, a modo de chanzos dunha escaleira, estaban os diferentes grupos sociais, determinados pola función e o traballo das persoas.
Altos Funcionarios. No segundo chanzo baixo o faraón estaban os ministros, os sacerdotes dos principais templos e os mandos do exército.
Funcionarios. No seguinte chanzo estaban os escribas, encargados de escribir as leis, transmitir as ordes do faraón e anotar todo o referente á administración, ao exército e aos asuntos públicos. Tamén se atopaban neste chanzo os científicos.
Traballadores. Os agricultores e os artesáns formaban a maioría da poboación de Exipto e eran os piares básicos da súa economía xa que, co seu traballo, pagaban os impostos para os gastos do Estado.
Escravos. Estaban na base da pirámide social xa que eran prisioneiros de guerra aos que obrigaban a traballar nas minas e canteiras, os traballos máis duros
- Completa as palabras que faltan sobre o Antigo Exipto
2. Como era a cultura do Antigo Exipto?
Os apuntamentos están tomados maioritariamente dos libros de texto das editoriais Santillana, SM, Baía e Vicens Vives.ANTIGO EXIPTO | TUMBAS
Mastaba
Pirámide
Hipoxeo
MATERIAL DE AMPLIACIÓN | VOLUNTARIO
National Geographic: Tesoros perdidos de Egipto
Los arqueólogos buscan pistas para explicar por qué los antiguos egipcios abandonaron las pirámides solo unos siglos después de que se construyó la primera. La caza los lleva desde la pirámide original, a través del desierto hasta el Mar Rojo, mientras que las inscripciones descubiertas dentro de las tumbas de los faraones revelan las amenazas que enfrentan las momias reales. Mientras tanto, se excava una tumba de cuatro mil años en las arenas del extremo sur de Egipto.
SECCIÓN BILINGÜE
SECCIÓN BILINGÜE
National Geographic: Ancient Egypt 101
La civilización del antiguo Egipto, famosa por sus pirámides, faraones, momias y tumbas, fue próspera durante miles de años. Pero ¿cuál fue su huella a largo plazo? Así contribuyó el antiguo Egipto a la sociedad con su evolución cultural, especialmente en lengua y matemáticas.