1.1 ความหมายของข้อมูล

มีผู้รู้ได้ให้ความหมายของข้อมูลในลักษณะเดียวกันสรุปได้ว่า ข้อมูล หมายถึง ข้อเท็จจริง ของสิ่งต่างๆ ที่อยู่รอบตัวเรา เช่น คน สัตว์ สิ่งของ สถานที่ ธรรมชาติ ฯลฯ ที่ถูก บันทึกไว้เป็น ตัวเลข สัญลักษณ์ ภาพ หรือเสี่ยงที่ช่วยทําให้รู้ถึงความเป็นมา ความสําคัญ และ ประโยชน์ของสิ่ง เหล่านั้น

ความหมายของข้อมูล ตามพจนานุกรมราชบัณฑิตยสถาน พ.ศ. 2525 ได้ให้ความหมาย ว่า ข้อมูลหมายถึงขอเท็จจริงสําหรับใช้เป็นหลักในการคาดการณ์ คนหาความจริงหรือการคิด คํานวณ กล่าวโดยสรุป ข้อมูลหมายถึงข่าวสารหรือข้อเท็จจริงที่เกิดขึ้นกับสิ่งตางๆ ที่เป็น สัญลักษณ์ ตัวเลข ข้อความ ภาพหรือเสียงที่ได้มาจากวิธีการต่างๆ เช่น การสังเกต การนับ การวัด และบันทึกเป็นหลักฐานใช้เพื่อคนหาความจริง ตัวอยาง เช่น ก. สุนันทประกอบอาชีพทํานา

ข. ตําบลทํานบ มีจํานวนครัวเรือน 350 ครัวเรือน

ค. อบต.เกาะยอ ชาวบ้านมีอาชีพทําสวนผลไม้และทําประมง

ง. จังหวัดสงขลามีห้องสมุดประชาชนประจําอําเภอ 16 แห่ง

จากตัวอย่าง จะเห็นว่า ขอ ข และ ง เป็นข้อมูลที่เป็นตัวเลข ขอ ก และ ค เป็นข้อมูล ที่ไม่ เป็นตัวเลข จากความหมายและตัวอย่างของข้อมูล จะเห็นได้ว่าข้อมูลแบ่งเป็น 2 ความหมาย คือ ข้อมูลที่มีลักษณะเป็นตัวเลขแสดงปริมาณเรียกว่าข้อมูลเชิงปริมาณ และข้อมูลที่ไม่ใช่ตัวเลข เรียกว่า ข้อมูลเชิงคุณภาพ

1.2 ความสําคัญและประโยชน์ของข้อมูล

ข้อมูลที่เป็นขอเท็จจริงของสิ่งต่างๆ ที่อยู่รอบตัวเราล้วนมีประโยชนต่อการพัฒนา ตนเอง ชุมชนและสังคม ทั้งนี้ขึ้นอยู่กับการเลือกนํามาใช้ให้ถูกต้องเหมาะสมกับสถานการณ์ และโอกาส โดยทั่วไปข้อมูลจะให้ประโยชน์มากมาย เช่น

1. เพื่อการเรียนรู้ ศึกษา ค้นคว้า

2. เพื่อเป็นแนวทางการพัฒนาด้านต่างๆ

3. เพื่อการนําไปสู่การปรับปรุงแก้ไขในสิ่งที่ดีกว่า

4. เพื่อใช้ประกอบเป็นหลักฐานอ้างอิงประเด็นสําคัญ

5. เพื่อการวางแผน การปฏิบัติ และการประเมินผล

6. เพื่อการตัดสินใจ

จากประโยชน์ด้านต่างๆ ที่กล่าวถึง ขอยกตัวอย่างประโยชน์ของข้อมูลในการช่วยการ ตัดสินใจ เช่น ถ้ารู้ข้อมูลเกี่ยวกับคะแนนการเรียนวิชาคณิตศาสตร์ ผลคะแนนระหว่าง เรียนไม่นาพึง พอใจ แต่ผู้เรียนต้องการให้สอบผ่านวิชานี้ ผู้เรียนจะตองวางแผนการเรียนและ เตรียมพร้อมกับการสอบให้ดี ขยันเรียน ขยันทําแบบฝึกหัดมากขึ้นผลการเรียนวิชานี้นาจะผ่าน แต่ถ้าไม่รู้ข้อมูลเลย โอกาสที่จะสอบไม่ผานก็จะมีมากกว่า ในการพัฒนาชุมชนและสังคมจําเป็นต้องอาศัยข้อมูลด้านต่างๆ ได้แก่ ข้อมูลเกี่ยวกับ ด้าน ความเป็นมา ประวัติศาสตร์ เศรษฐศาสตร์ การเมือง การปกครอง ศาสนา วัฒนธรรม ประเพณี ทรัพยากร สิ่งแวดล้อม สาธารณสุข และการศึกษา เป็นตน