ประโยชน์ที่ไทยได้รับจากการเข้าร่วมประชาคมเศรษฐกิจอาเซียน
หากอาเซียนสามารถสร้างประชาคมเศรษฐกิจอาเซียนได้สําเร็จตามเป้าหมายที่ตั้งไว้ ไทยจะได้ประโยชน์หลายประการ เช่น
1. ขยายการส่งออกและโอกาสทางการค้าจากการยกเลิกอุปสรรคภาษีและที่มิใช่ภาษีจะเปิดโอกาสให้สินค้าเคลื่อนย้ายเสรี
2. คาดว่าการส่งออกไทยไปอาเซียนจะสามารถขยายตัวได้ไม่ตํ่ากว่า 18 - 20% ต่อปี
3. เปิดโอกาสการค้าบริการในสาขาที่ไทยมีความเข้มแข็ง เช่น ท่องเที่ยว โรงแรมและร้านอาหาร สุขภาพ ทําให้ไทยมีรายได้จากการค้าบริการไปต่างประเทศเพิ่มขึ้น
4. สร้างเสริมโอกาสการลงทุนเมื่อมีการเคลื่อนย้ายเงินทุนได้เสรียิ่งขึ้น อุปสรรคการลงทุนระหว่างอาเซียนจะลดลงอาเซียนจะเป็นเขตการลงทุนที่น่าสนใจทัดเทียมประเทศจีนและอินเดีย
5. เพิ่มพูนขีดความสามารถของผู้ประกอบการไทย เมื่อมีการใช้ทรัพยากรการผลิตร่วมกัน/เป็นพันธมิตรทางธุรกิจร่วมกับอาเซียนอื่นๆทําให้เกิดความได้เปรียบเชิงแข่งขัน (Comparative Advantage) และลดต้นทุนการผลิต
6. เพิ่มอํานาจการต่อรองของไทยในเวทีการค้าโลกสร้างความเชื่อมั่นให้ประชาคมโลก
7. ยกระดับความเป็นอยู่ของประชาชนในประเทศผลการศึกษาแสดงว่า AEC จะทําให้รายได้ที่แท้จริงของอาเซียนเพิ่มขึ้นร้ออยละ 5.3 หรือคิดเป็นมูลค่า 69 พันล้านเหรียญสหรัฐฯ
ถึงแม้ประเทศไทยจะได้ประโยชน์จากการเข้าร่วมประชาคมเศรษฐกิจอาเซียน (AEC) แต่ประเทศไทยก็ได้รับผลกระทบด้วยเช่นกัน เช่น
1. การเปิดตลาดเสรีการค้าและบริการย่อมจะส่งผลกระทบต่ออุตสาหกรรมและผู้ประกอบการในประเทศที่มีขีดความสามารถในการแข่งขันต่ำ
2. อุตสาหกรรมและผู้ประกอบการในประเทศต้องเร่งปรับตัว
แนวทางรองรับผลกระทบ
ถึงแม้ประเทศไทยจะได้รับผลกระทบจากการเข้าร่วมประชาคมเศรษฐกิจอาเซียน อย่างไรก็ดี ภาครัฐเองก็ไม่ได้นิ่งนอนใจต่อผลกระทบที่จะเกิดขึ้นโดยเฉพาะกิจการ/อุตสาหกรรมทีไม่มีความพร้อมในการแข่งข่ันโดยแผนงานรองรับผลกระทบที่ได้มีการดําเนินงานมาแล้ว ได้แก่
1. การจัดตั้งกองทุนเพื่อการปรับตัวของภาคการผลิตและบริการที่ได้รับผลกระทบจากการเปิดเสรีทางการค้า (ตามมติคณะรัฐมนตรี เมื่อวันที่ 8 พฤษภาคม 2550) เพื่อให้ความช่วยเหลือแก่ผู้ผลิตและผู้ประกอบการสินค้าเกษตรแปรรูป สินค้าอุตสาหกรรม และบริการที่ได้รับผลกระทบจากการเปิดเสรีการค้าให้สามารถปรับตัวหรือปรับเปลี่ยนให้สามารถแข่งขันได้
2. มาตรการป้องกันผลกระทบก่อนหน้านี้กระทรวงพาณิชย์ได้เสนอจัดทำกฎหมายซึ่งได้ผ่านสภานิติบัญญัติออกมาเป็น พ.ร.บ. มาตรการปกป้องการนําเข้าที่เพิ่มขึ้น (Safeguard Measure) ซึ่งหากการดําเนินการตาม AEC Blueprint ก่อให้เกิดผลกระทบก็สามารถนํากฎหมายนี้มาใช้ได้
3. การจัดตั้งคณะอนุกรรมการดําเนินการตามแผนงานไปสู่การเป็นประชาคม เศรษฐกิจอาเซียน (ตามคําสั่ง กนศ. ที่ 1/2550 ลงวันที่ 14 มิถุนายน 2550) เพื่อขบเคลื่อนการดําเนินงานตามแผนงานและเตรียมการรองรับผลกระทบที่จะเกิดขึ้นในการดำเนินงานไปสู่การเป็น AEC โดยมีปลัดกระทรวงพาณิชย์เป็นประธาน